قرص‌های میزوپروستول اغلب با نام تجاری
سایتوتک (Cytotec) عرضه می‌شوند. این قرص در ابتدا با هدف درمان زخم معده
به تولید رسید اما بعدها از آن بیش از هر چیز برای سقط جنین استفاده شد.
سایتوتک می‌تواند دهانه رحم را نرم کرده و سقط جنین را تسهیل نماید. با این
هدف در هفته ۴ تا ۸ بارداری باید مورد استفاده قرار گیرد. این دارو ممکن
است عوارضی را به دنبال داشته و خطرناک باشد. بنابراین حتما با تجویز پزشک و
در صورت لزوم باید مورد استفاده قرار گیرد. در این مقاله از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز اطلاعات جامع‌تری در این مورد به شما خواهیم داد.
قرص سایتوتک چیست؟
سایتوتک حاوی ترکیبات فعالی به نام
میزوپروستول است و در واقع نسخه مصنوعی هورمون پروستاگلاندین به شمار
می‌آید. این دارو پس از مصرف دیواره معده را پوشانده و از تماس اسید معده
با آن جلوگیری می‌کند. در دهه ۱۹۷۰ پزشکان متوجه شدند که این دارو قابلیت
نرم کردن دهانه رحم را داشته و در سقط جنین نیز می‌تواند موثر باشد. دقت
داشته باشید که FDA این دارو را تائید نکرده است.
سقط جنین بدون هیچ دلیل موجه پزشکی در
کشور ما و بسیاری دیگر از کشورها ممنوع است اما در موارد خاص اگر پزشک
اجازه آن را صادر کند، قابل انجام است. با این حال از داروی Cytotec حتما
به تجویز پزشک باید استفاده شود و استفاده خودسرانه از آن هرگز توصیه
نمی‌شود.
نحوه مصرف قرص سایتوتک و بهترین زمان مصرف
در ۳ ماهه اول بارداری مصرف این دارو تا
۹۸% باعث سقط جنین می‌شود. بین هفته‌های ۴ تا ۵ بارداری، قرص Cytotec تاثیر
۵۰ درصدی دارد. بنابراین اگر سن بارداری کمی بالاتر برود، اثرگذاری بهتر
خواهد بود.
برای سقط جنین ۱۲ عدد از این قرص در ۳
وعده باید مورد استفاده قرار گیرد. به این منظور ابتدا دهان خود را خیس
کرده و ۴ قرص را بین دندان و لثه پایین خود قرار دهید. نیم ساعت این قرص‌ها
را در دهان خود نگه داشته و بعد قورت داده و دهان خود را با آب بشویید. در
این زمان سعی کنید مقدار زیادی مایعات بنوشید و غذاهای مقوی مصرف نمایید.
پس از گذشت ۳ الی ۴ ساعت یک دوره دیگر از
قرص سایتوتک را استفاده نمایید و مجددا بعد از طی ۳ الی ۴ ساعت دیگر دوباره
مصرف را تکرار کنید تا تعداد قرص‌های مصرفی به ۱۲ عدد برسد. بعد از ۱ الی ۲
ساعت احتمالا شاهد خونریزی خواهید بود.
طرز استفاده از قرص سایتوتک واژینال
قرص میزوپرستول یا همان Cytotec را داخل واژن نیز می‌توانید قرار دهید. طرز مصرف به این صورت است که
- ابتدا باید با ادرار کردن مثانه خود را خالی کنید و دستان خود را بشویید.
- ۳ تا ۴ عدد قرص سایتوتک را داخل واژن قرار دهید.
- ۳۰ دقیقه دراز بکشید تا اثر کند.
- احتمال پارگی رحم با این روش در این موارد افزایش می‌یابد: سابقه سزارین، جراحی رحم و سابقه بارداری بیش از ۵ بار.
تعداد قرص‌هایی که تجویز می‌شوند بسته به
دستور پزشک می‌تواند متفاوت باشد. گاهی تنها ۱ یا ۲ عدد قرص چه به صورت
خوراکی و چه به صورت واژینال کفایت می‌کند. بنابراین از دستور پزشک باید
تبعیت کنید و هرگز در منزل و خودسرانه از داروی سقط جنین استفاده نکنید
زیرا ممکن است عوارض جبران ناپذیری را به دنبال داشته باشد.
میزوپروستول در ۳ ماهه دوم بارداری
قرص واژینال سایتوتک در ۳ ماهه دوم
بارداری تاثیر بیشتری نسبت به اکسی توسین دارد. مصرف ۴۰۰ میکروگرم سایتوتک
واژینال هر شش ساعت یکبار پیشنهاد می‌شود. این دوز نسبت به ۶۰۰ میکروگرم
عوارض جانبی کمتری دارد. به منظور حداقل عوارض ۴۰۰ میکروگرم سایتوتک
واژینال را هر چهار ساعت و حداکثر پنج دوز ادامه دهید. باز هم تاکید
می‌کنیم که دوز دقیق مصرف توسط پزشک باید تعیین شود.
سایتوتک برای سقط ناموفق
در این موارد دستور کلی مصرف به شرح زیر است:
- ۸۰۰ میکروگرم میزوپروستول داخل واژنی هر ۳ ساعت دو مرتبه
- قرص سایتوتک به صورت خوراکی هر ۳ ساعت برای دو دوز.
طرز استفاده از سایتوتک برای سقط ناکامل یا ناقص
- ۶۰۰ میکروگرم به صورت خوراکی و تک دوز
بعد از مصرف سایتوتک چه می‌شود؟
۴ تا ۴۸ ساعت بعد از مصرف ممکن است
خونریزی شدیدی رخ دهد. اگر بعد از ۴۸ ساعت خونریزی پیش نیامد، قرص مجددا
باید مورد استفاده قرار گیرد. این خونریزی خیلی شدیدتر از خونریزی است که
خانم‌ها در دوران قاعدگی تجربه می‌کنند و حدود ۴ ساعت ادامه می‌یابد. بهتر
است فرد حتما در بیمارستان و تحت نظارت پزشک باشد.
قرص سایتوتک برای سقط چقدر اثر دارد؟
اگر سایتوتک به تنهایی مورد مصرف قرار
گیرد، ۸۰ تا ۹۰ درصد می‌تواند موثر باشد. اما گزینه بهتر که تا بیش از نود
درصد می‌تواند موثر واقع شود، استفاده همزمان از میفپریستون و میزوپروستول
است. اینکه تا چه حد سایتوتک می‌تواند موثر باشد، بستگی به عوامل مختلفی
دارد مثل: دوز دارو، سن بارداری و اینکه چندمین تجربه بارداری فرد است.
برای تهیه قرص تقویت باروری بانوان کلیک کنید.
سایتوتک تا ماه چندم بارداری موثر است؟
بهترین زمان استفاده از قرص سایتوتک تا
هفته دهم بارداری است. این دارو تا سه ماه اول بارداری می‌تواند موثر واقع
شده و کارایی داشته باشد.
عوارض جانبی سایتوتک چیست؟
با مصرف این دارو عوارض جانبی که بیشتر احتمال وقوع دارد، به شرح زیر است:
- اسهال
- درد معده
- حالت تهوع و استفراغ
- یبوست
- سوء هاضمه
- نفخ شکم
- تب بالا
به ندرت ممکن است کم‌خونی، پارگی رحم، اختلالات انعقادی، درد قفسه سینه و بی‌نظمی در ضربان قلب نیز رخ دهد.
عوارض سایتوتک برای جنین
در پی مصرف ناموفق سایتوتک به منظور سقط
جنین ناهنجاری‌های جنینی مختلفی ممکن است رخ دهد که شایع‌ترین آنها سندرم
موبیوس است. این بیماری اعصاب صورت و چشم را هدف قرار می‌دهد و به دلیل عدم
تکامل اعصاب مغزی ناهنجاری به وجود می‌آید.
تداخل دارویی قرص سایتوتک
تداخل دارویی زیادی با سایتوتک تاکنون
گزارش نشده است. آنچه روی آن تاکید می‌کنند این است که قرص میزوپروستول را
با آنتی اسیدهای حاوی منیزیم مورد استفاده قرار ندهید زیرا ممکن است باعث
تشدید اسهال شود.
به طور کلی قبل از مصرف Cytotec لیست تمام
داروهای مصرفی خود را در اختیار پزشک قرار دهید تا از تداخل دارویی
پیشگیری به عمل آید؛ حتی ویتامین‌ها و داروهای گیاهی.
موارد منع مصرف Cytotec
در موارد زیر خانم‌ها نمی‌توانند از قرص سایتوتک استفاده نمایند:
- بانوانی که برای جلوگیری از بارداری از دستگاه آی یو دی استفاده می‌کنند.
- مصرف کنندگان داروهای ضد انعقاد خون
- زنان با مشکلات قلبی، کلیوی، کبدی و غده آدرنال
- افرادی که قبلا حاملگی خارج رحمی داشته‌اند.
- بانوانی که در ناحیه تخمدان، توده دارند.
- مبتلایان به بیماری‌های ژنتیکی خاص
- در صورت مصرف طولانی مدت کورتیکواستروئیدها.
- خانم‌هایی که بارداری مولار دارند.
سالیانه بیش از ۵۰۰ هزار سقط عمدی در ایران رخ می‌دهد که آماری تکان دهنده است.
احتیاط‌های لازم در مورد قرص سایتوتک
اگر به این دارو حساسیت داشته باشید ممکن است دچار شوک آنافیلاکسی شوید. پس حتما زیر نظر پزشک باید آن را مصرف نمایید.
- خانم‌های سیگاری و بالای ۳۵ سال باید از این دارو با احتیاط استفاده نمایند.
- در بعضی موارد با مصرف این دارو پارگی رحم گزارش شده است.
- اسهال از عوارض این دارو است. همچنین لرز هم ممکن است رخ دهد.
- انقباضات رحمی در پی استفاده از سایتوتک ممکن است دردناک باشد.
- لکه بینی تا ۱ هفته معمولا دیده می‌شود.
- این دارو به شیر مادر منتقل می‌شود اما بعید است برای شیرخوار عوارضی داشته باشد. در دوران شیردهی حتما با پزشک مشورت کنید.
- در حاملگی خارج از رحم قرص سایتوتک باعث پارگی دهانه رحم یا لوله رحمی خواهد شد که در این صورت ممکن است به فوت مادر منجر شود.
- در بعضی موارد با استفاده از این دارو سقط کامل رخ نمی‌دهد و فرد مجبور به کورتاژ خواهد شد.
- در برخی موارد ممکن است فرد با مصرف یک دوره قرص سایتوتک دچار خونریزی نشود. اگر چنین باشد ۳ روز بعد دوز دارو باید مجددا تکرار شود.
خرید قرص سایتوتک
فروش این دارو و همچنین دیگر داروهای سقط
جنین در ایران ممنوع است. با این حال اگر سقط قانونی و به دستور پزشک باشد،
با ارائه نسخه می‌توانید در بسیاری از داروخانه‌های دولتی و خصوصی این
دارو را بیابید. در داروخانه‌های بیمارستان‌های زنان و زایمان بیش از هر
جای دیگری می‌توانید سایتوتک را پیدا کنید. برای تهیه قرص‌های سقط جنین
قانون‌های سفت و سختی وجود دارد که همه آنها به منظور حفظ سلامتی افراد
است. جهت تهیه دارو به جز نسخه ممکن است ممکن است مدارک شناسایی و
سونوگرافی هم لازم باشد.
قیمت قرص سایتوتک
این قرص در سال ۱۴۰۲ قیمتی حدود ۴۰۰ هزار تومان دارد