آشنایی با داروی پاکلی تاکسل
پاکلی تاکسل (Paclitaxel) در درمان کارسینومای تخمدان و پستان مصرف می شود. این دارو همچنین در درمان سایر کارسینوماها مصرف شده است. این دارو منشا طبیعی داشته و از برگهای سوزنی شکل درخت سرخدار به دست می‌‌آید.
پاکلی تاکسل در چهار دوز 30 میلی گرم در 5 میلی‌لیتر، 100 میلی‌گرم در 16.7 میلی‌لیتر، 150 میلی‌گرم در 25 میلی‌لیتر و 300 میلی‌گرم در 50 میلی‌لیتر موجود می باشد. هر 1 میلی‌لیتر از محلول تزریقی الوپکس حاوی 6 میلی‌گرم پکلی تاکسل است.
نام تجاری: الوپکس
مکانیسم اثر پاکلی تاکسل
پاکلیتکسل یک داروی ضد میکروتوبول است که با جلوگیری از دپلیمریزه شدن باعث تابت شدن میکروتوبول ها می شود.
فارماکوکینتیک پاکلی تاکسل
متابولیسم دارو کبدی است و نیمه عمر آن بین 4/17- 3/5 ساعت است. مقدار قابل توجهی از پاکلی تاکسل و متابولیت های آن از طریق صفرا دفع می شوند.
عوارض جانبی پاکلی تاکسل
-
کم خونی -
واکنش های حساسیتی -
کاهش گلبول های سفید یا نوتروپنی و کاهش پلاکت های خون از عوارض شایع پاکلی ت کسل هستند.
هشدار ها در رابطه با پاکلی تاکسل
در صورت وجود ضعف فعالیت مغزاستخوان یا اختلالات قلبی تجویز دارو باید با احتیاط فراوان صورت گیرد.
توصیه های دارویی پاکلی تاکسل
1- به خاطر احتمال بروز واکنش های حساسیتی، بیمارانی که پاکلی تاکسل را دریافت می کنند باید حداقل طی نیم ساعت اول انفوزیون دارو تحت کنترل باشند. با این وجود در صورت بروز علایم خفیف واکنش های حساسیتی نباید مصرف دارو را قطع کرد.
2- پاکلی تاکسل قبل ازتزریق وریدی حتماً باید رقیق شود.
3- در صورت وجود نفروپاتی محیطی و یا نوتروپنی مقدار مصرف بعدی باید 20 درصد کاهش یابد.
ملاحظات اختصاصی در رابطه با پاکلی تاکسل
-
شما در معرض خطر بیشتر ابتلا به عفونت قرار دارید. لذا دست های خود را مرتب با آب و صابون بشویید و از تماس با افراد مبتلا به عفونت، آنفلوانزا و سرماخوردگی خودداری کنید. -
پاکلی تاکسل می‌تواند اثرات نامطلوبی بر روی مغز استخوان داشته باشد که به موجب آن مغز استخوان برای مدتی قادر به ساخت سلو لهای خونی نمی‌باشد. به همین جهت انجام منظم آژمایش‌های خون جهت ادامه درمان ضروری است. چنانچه گلبولهای سفید خون شما خیلی پایین باشد، ممکن است پزشک معالج تا زمانی که تعداد گلبولهای سفید به حد کافی برسد، درمان را متوقف نماید. -
در طول درمان با پاکلی تاکسل و پس از اتمام دوره درمان حداقل تا سه ماه بعد از اتمام درمان، بدون مشورت با پزشک خود از تزریق هر نوع واکسنی خودداری نمایید. -
از تماس با افرادی که طی روزها یا ماههای اخیر واکسنهای زنده ( نظیر واکسن فلج اطفال) دریافت کرده‌اند، اجتناب کنید. چنانچه این امر امکا نپذیر نبود، از ماسک و پوشش مناسب بر روی بینی و دهان خود استفاده کنید.
تداخلات دارویی پاکلی تاکسل
قبل از مصرف فرآورد ه های حاوی آسپیرین، رقیق کننده های خون، سیر، جین سینگ، جینکو، ایبوبروفن، داروهای ضد درد، ویتامین E و یا ترکیباتی مشابه با پزشک خود مشورت کنید . مصرف همزمان این داروها با پاکلی تاکسل ممکن است موجب افزایش خطر بروز خو نریزی شود.
-
از مصرف آبجو، مشروب و نوشیدنی‌های مخلوط خودداری کنید. -
از استعمال سیگار و تنباکو پرهیز کنید. -
در صورتی که اغلب اوقات در رژیم غذایی خود از عصاره یا میوه ی گریپ فروت استفاده می‌کنید با پزشک خود مشورت کنید.
توصیه های دارویی به بیمار در حین مصرف پاکلی تاکسل
-
از آنجایی که ضمن دریافت این دارو ممکن است به راحتی دچار خون ریزی شوید مراقب بوده و از بروز هر گونه جراحت پیشگیری کنید. -
به هنگام استفاده از اجسام تیز مانند ریش تراش یا ناخن گیر و همچنین در زمان مسواک زدن و یا استفاده از نخ یا خلال دندان، جوانب احتیاط را رعایت کنید. توصیه می‌شود از مسواک نرم و ریش تراش برقی استفاده نمایید. -
از انجام ورزشهایی که ضمن انجام آنها احتمال بروز آسیب دیدگی یا کبودی وجود دارد، خودداری کنید. -
قبلا از انجام هر مداخله دندانپزشکی با پزشک خود مشورت کنید. -
از رو شهای مناسب پیشگیری از بارداری استفاده کنید تا از عدم بروز بارداری در طی مصرف دارو مطمئن شوید. -
در صورتی که آقا هستید و روابط جنسی دارید، جهت جلوگیری از بارداری همسر خود، از یک روش مطمئن پیشگیری از بارداری استفاده کنید. -
در طی زمان انفوزیون پاکلی تاکسل از دست زدن به چشم ها، بینی و دهان خود خودداری کنید. حتما پس از تزریق دارو دست های خود را با آب و صابون بشویید. -
در صورت بروز علائمی چون افزایش سریع وزن، تنگی نفس، درد و ناراحتی قفسه سینه، ضعف و خستگی بسیار شدید، تنفس نامنظم، ضربان قلب نامنظم، تورم بیش از حد دست ها، پاها، مچ و قوزک پا، سریعا پزشک خود را مطلع نمایید. این علائم م یتوانند نشانه های احتباس مایع (یا ادم) در بدن شما باشند. -
ممکن است پزشک از شما درخواست کند که چند روز قبل از شروع درمان با پاکلی تاکسل یک کورتیکواستروئید خوراکی مانند دگزامتازون را به مدت یک تا سه روز مصرف نمایید. این کار به منظور به حداقل رساندن واکنش های حساسیتی و احتباس مایع ناشی از داروست. -
چنانچه مصرف این دارو را فراموش کردید، حتما پزشک، داروساز یا پرستار خود را در جریان بگذارید. -
در صورت بروز علائم عفونت شامل تب بالای 38 درجه سانتی گراد (5/100درجه فارنهایت (، لرز، گلو درد شدید، درد گوش یا سینوسها، سرفه، ایجاد خلط و یا تغییر رنگ خلط، درد در هنگام ادرار کردن، زخم در دهان، زخم هایی که بهبود نمی‌آیند ، خارش یا درد مقعد، فورا پزشک خود را در جریان بگذارید. -
در صورت وجود سوزش، بی حسی، احساس گزگز یا مورمور شدن، و یا احساس دردناک شدن نواحی بازو، دست‌ها و پاها، سریعا پزشک خود را مطلع سازید. این علائم می توانند نشانه های آسیب به اعصاب محیطی باشند. -
در صورت بروز علائمی مانند تاول، پوسته پوسته شدن و یا بثورات جلدی قرمز رنگ بر روی بازوها و پاها، پس از دریافت پاکلی تاکسل سریعا پزشک خود را مطلع سازید. این علائم می توانند نشانه واکنش‌های پوستی شدید و جدی باشند. -
در صورت احساس تغییر در بینایی مانند تاری دید، اشکال در مطالعه، یا احساس درد در چشمها ، سریعا پزشک خود را مطلع سازید. این علائم می تواند نشانه مشکلات جدی چشمی باشند. -
در صورت بروز هرگونه خون ریزی غیر عادی نظیر خون دماغ، خون ریزی لثه، وجود خون در ادرار و یا مدفوع قیری رنگ، فورا پزشک معالج را در جریان بگذارید. -
در حین تزریق پاکلی تاکسل ممکن است دارو از رگ خارج شده و بر روی پوست نشت کند. این وضعیت موجب بروز درد، قرمزی، تورم و التهاب در محل تزریق می شود. در صورت بروز این عارضه فورا پرستار خود را مطلع سازید که ضمن قطع تزریق پاکلی تاکسل از درمانهای موضعی مناسب استفاده گردد. -
اغلب داروهای مورد استفاده در درمان سرطان ها موجب بروز تهوع و استفراغ می شوند. به منظور کاهش عارضه تهوع و استفراغ ناشی از پاکلی تاکسل ممکن است پزشک معالج داروهایی را جهت کنترل این عارضه تجویز نماید.
شرایط نگهداری پاکلی تاکسل
پاکلی تاکسل را قبل از رقیق سازی باید در دمای کمتر از 25 درجه سانتی گراد و دور از تابش مستقیم نور (داخل جعبه اصلی) نگهداری کرد.
بیشتر بخوانید:
همه چیز در مورد داروی ضد سرطان اگزالی پلاتین
موارد مصرف و عوارض داروی آسپارژیناز
موارد مصرف و عوارض داروی پمترکسد
