انواع تومورهای نخاعی و روش های بهبودی

انواع تومورهای ستون فقرات

در این قسمت از دلگرم ابتدا سعی می کنیم در مورد انواع تومورهای ستون فقرات صحبت کنیم. انواع تومورهای نخاعی وجود دارد:

1- تومورهای خارج از سخت شامه

این دسته از تومورها شامل استخوان های ستون فقرات در بدن انسان می شود.بیشتر تومورهای ستون فقرات در انسان متاستاتیک هستند. یعنی تومور اصلی و اولیه در اندام دیگری از بدن ایجاد شده و به ناحیه ستون فقرات رسیده است.
معمولا این انتقال و گسترش تومور از طریق جریان خون صورت می گیرد. شایع ترین تومورهای متاستاتیک نخاع در زنان در قفسه سینه یا ریه ها ایجاد می شود. در مردان، تومورهای متاستاتیک اغلب از پروستات یا ریه ها منشا می گیرند. سلول های ستون فقرات و غضروف یا طناب نخاعی آنها کمتر از تومورهای متاستاتیک رخ می دهند.
از این تومورهای اولیه ستون فقرات می توان به استئوما، استئوبلاستوم و تومورهای سلول غول پیکر اشاره کرد که همگی خوش خیم هستند. همچنین باید سارکوم استئووژنیک، کوردوما، کندروسارکوم و سارکوم اوینگ همه تومورهای بدخیم استخوان هستند.

2- تومورهای داخل سخت شامه

این نوع تومورها در داخل صفاق (لایه بیرونی استخوان) اما خارج از خود نخاع قرار دارند. تصور می شود که مننژیوم و تومورهای عصبی عامل اصلی تومورهای نخاعی باشند.
مننژیوم از داخل ناحیه شرمگاهی رشد می کند. Dura mater به غشای نازکی گفته می شود که مایع نخاعی و نخاع را احاطه کرده است. مننژیوم در زنان میانسال و مسن بیشتر شایع است. این تومورها معمولاً خوش خیم هستند.
شوانوما و نوروفیبروم معمولاً به دلیل بیرون آمدن ریشه های عصبی بدن از نخاع تشکیل می شوند و رشد می کنند. مانند مننژیوم، تومورهای فیبر عصبی معمولاً خوش خیم هستند.
اپندیموم انتهایی فیلوم درست در زیر نخاع، در کانال تحتانی نخاع (کمر) و پایین ترین قسمت آن (خاجی) ظاهر می شود. تقریباً همه این موارد خوش خیم هستند. این تومورها می توانند بزرگ باشند و به بسیاری از رشته های عصبی متصل شده و حذف کامل آنها را دشوار می کند.

3- تومورهای داخل مدولاری

این تومورها در درون خود نخاع قرار دارند و معمولاً از طریق سلول های حمایت کننده در این ناحیه از بدن تشکیل می شوند. آستروسیتوم ها و اپاندیموم ها مسئول تشکیل اکثر این تومورها در نخاع هستند، آستروسیتوم ها در کودکان شایع تر هستند و اپندیموم ها نیز در بزرگسالان شایع هستند.
تومورهای همانژیوبلاستوما یا تومورهای عروق خونی کمتر از سایر موارد رخ می دهند و گاهی اوقات همزمان با بیماری فون هیپل-لینداو ظاهر می شوند.
بیماری فون هیپل-لیندو یا VHL یک بیماری ارثی است که در آن بیماران معمولاً کیست و تومور در کلیه ها و سایر اندام ها دارند. تومورهای اولیه عموماً در دهانه رحم یا نخاع تشکیل می شوند و معمولاً خوش خیم هستند.

علائم تومور ستون فقرات چیست؟

علائم تومور نخاع به شرح زیر است:

1. درد گردن و کمر همراه با مشکلات عصبی مانند ضعف یا بی حسی در بازوها و پاها یا تغییر در عادات روده از شایع ترین علائم هستند.
2. درد کانونی در ستون فقرات که در صبح بدتر می شود.
3. دردی که با لمس ناحیه آسیب دیده بدتر می شود.
4. دردی که با استراحت از بین نمی رود و در شب بیشتر از روز است.
5. کمردرد همراه با بی اشتهایی، کاهش وزن، حالت تهوع، استفراغ و لرز.

روش های تشخیص تومورهای نخاعی

بیمارانی که علائم مشکوک تومور طناب نخاعی دارند باید به طور کامل و حرفه ای توسط پزشک بررسی شوند. این ارزیابی شامل بررسی کامل تاریخچه سلامت فرد، معاینه فیزیکی و عصبی و عکسبرداری با اشعه ایکس از نخاع است.
دقیق ترین و پرکاربردترین آزمایش رادیوگرافی در این زمینه، آزمایش MRI از نخاع است که ممکن است از گادولینیوم وریدی (ماده رنگی خاصی که باعث روشن شدن برخی از تومورهای بدن می شود) استفاده شود.
این تست های تصویربرداری به اندازه کافی ستون فقرات و نخاع و ریشه های عصبی آن را بررسی می کنند. در MRI، جزئیات ستون فقرات به اندازه سی تی اسکن نیست.
با این حال، این اطلاعات در آزمایش های MRI معمولا کافی است و می تواند جزئیات خوبی را در مورد وضعیت استخوان های فرد نشان دهد. سایر آزمایشات تصویربرداری مانند سی تی میلوگرافی یا عکسبرداری با اشعه ایکس از ستون فقرات نیز بسته به نوع تومور و محل آن امکان پذیر است. آنها ضروری هستند و تأثیر خوبی در روند تشخیص و درمان دارند.

جراحی تومور نخاع

روش درمانی خاصی برای هر نوع تومور نخاعی پیشنهاد می شود که در ادامه به آن پرداخته می شود.

1- درمان تومور نخاعی

فراموش نکنید که تومورهای ستون فقرات در واقع تومورهای استخوانی هستند. برخی از این تومورها استخوانی و پایه هستند، در حالی که برخی دیگر متاستاتیک هستند و می توانند به سایر قسمت های بدن گسترش یابند.
در مورد تومورهای متاستاتیک باید بگوییم که برداشتن تومور نخاعی نمی تواند سرطان فرد را درمان کند. اما پیشرفت های صورت گرفته در درمان این بیماری ها مانند جراحی رادیولوژی، جراحی رزکسیون و شیمی درمانی تا حد زیادی توانسته مشکلات افراد مبتلا به این نوع تومورها را برطرف کند.
چندین روش درمانی برای کوچک کردن تومورها یا توقف رشد آنها، تسکین درد و علائم عصبی ناشی از تومور وجود دارد و با کمک آنها نخاع فرد سالم و دست نخورده باقی می ماند.
پرتودرمانی مرسوم یا جراحی رادیولوژیک راهی برای کاهش قابل توجه درد نخاع است. در این روش درمانی از پرتوهای با غلظت بالا استفاده می شود تا سلول های تومور با مشکل مواجه شوند و در نتیجه اندازه تومور کوچکتر شود. رادیوتراپی می تواند برای درمان تومورهای دردناک استفاده شود.
اما برای تومورهایی که ستون فقرات و نخاع را تحت فشار قرار می دهند یا نخاع را ناپایدار می کنند، درمان جراحی می تواند موثر باشد. بسیاری از تومورهای خوش خیم و تومورهای بدخیم ستون فقرات را می توان با کمک تکنیک های جراحی پیشرفته به طور کامل از بدن خارج کرد.

جراحی برای برداشتن فشار از طناب نخاعی که جراحی رفع فشار نامیده می شود، شامل برداشتن بخشی از مهره های درگیر در تومور است. هنگامی که این جراحی یا خود تومور باعث از دست دادن ثبات نخاع شود، از استخوان های مصنوعی یا ایمپلنت های فلزی برای بازگرداندن ثبات به نخاع استفاده می شود.

2- جراحی تومور داخلی و خارجی

اکثر این تومورها با جراحی درمان می شوند و به طور کامل از بدن خارج می شوند و بیماران معمولاً ناراحتی عصبی بسیار کمی را پس از جراحی گزارش می کنند. با این حال، گاهی اوقات اپیدیدیم انتهایی فیلوم ماژور را نمی توان به طور کامل از بدن خارج کرد زیرا به رشته های عصبی نخاع متصل است. درمان با کمک اشعه می تواند به نتیجه نهایی درمان در این شرایط کمک کند.

3- جراحی تومور اولیه

تومورهای اولیه از جمله آستروسیتوم، اپاندیموم و همانژیوبلاستوم آنها در داخل نخاع انسان تشکیل می شوند. درمان معمول این دسته از تومورها جراحی و حذف کامل آنها از بدن است. هدف اصلی عمل در این شرایط حذف کامل تومور از بدن و البته حفظ بیشتر عملکردهای عصبی در ناحیه نخاع است.
در اکثر اعمال روی نخاع یا نزدیک آن، جراحان از ابزار دقیق در کنار تکنیک های نوروفیزیولوژیکی مانند SSEP و MEP استفاده می کنند، این تکنیک ها به جراحان کمک می کند تا عملکرد نخاع را در حین جراحی بررسی کنند و به این ترتیب عمل انجام شده ایمنی قابل توجهی خواهد داشت.

اپاندیم و همانژیوبلاستوما معمولاً به طور قابل توجهی با ناحیه نخاع متفاوت هستند و معمولاً می توانند به طور کامل از بدن خارج شوند. بیماران ممکن است مشکلات عصبی موقتی داشته باشند، اما این مشکلات معمولا با گذشت زمان برطرف می شوند.
از سوی دیگر، آستروسیتوما می تواند با نخاع اطراف ترکیب شود و حذف کامل آن در بدن به طور ایمن امکان پذیر نخواهد بود. از آنجایی که این تومورها معمولاً سرعت رشد کمی دارند، برداشتن تنها بخشی از تومور ممکن است نتایج بهتری برای بیماران به همراه داشته باشد.

عوارض بعد از عمل تومورهای ستون فقرات

در گذشته، عارضه وحشتناک بعد از عمل جراحی داخل حفره ای نخاع فلج بود. خوشبختانه خطر فلج کامل پس از جراحی نخاع در حال حاضر بسیار کم است (زیر 5 درصد).

احتمال اختلال عملکرد عصبی قابل توجه پس از جراحی در درجه اول به شرایط عصبی قبل از عمل مربوط می شود:

فردی که قبل از جراحی از نظر عصبی طبیعی است یا نزدیک به نرمال است، شانس خوبی برای تغییر کمی در عملکرد عصبی از طریق برداشتن موفقیت آمیز جراحی تومور دارد (یعنی بیش از 80٪). با این حال، زمانی که نقایص عصبی قابل توجهی قبل از عمل وجود داشته باشد، احتمال بدتر شدن و بدتر شدن عملکرد بعد از عمل بیشتر است. علاوه بر این، عملکرد از دست رفته قبل از جراحی بعید است که ترمیم شود.
تقریباً همه برای بهبودی عصبی به درجاتی از فیزیوتراپی نیاز دارند. این مقدار می تواند برای مدت کوتاهتر یا طولانی تر و به صورت سرپایی برای افراد مختلف باشد. گاهی اوقات به درمان فشرده تری در مرکز توانبخشی نیاز است.
از دیگر عوارض جراحی تومور ستون فقرات می توان به نشت مایع مغزی نخاعی از طریق برش اشاره کرد. این وضعیت به ویژه در بیمارانی دیده می شود که در مقطعی قبل از جراحی تحت پرتودرمانی قرار گرفته اند. خوشبختانه عفونت و خونریزی بعد از جراحی بسیار نادر است.
در دراز مدت پس از جراحی، به ویژه زمانی که رویکرد جراحی شامل سطوح مهره های زیادی از ستون فقرات می شود، خطر تغییر شکل پیشرونده ستون فقرات وجود دارد. این امر مستلزم هوشیاری با معاینات بالینی و عکسبرداری با اشعه ایکس در فواصل زمانی معین و در صورت لزوم حضور ارتوپد ستون فقرات است.

باید بخوانید:

دلایل مصرف مایع نخاعی چیست؟

مایع مغزی نخاعی و LP چیست؟ مایع نخاعی در چه مواردی مصرف می شود؟ مایع مغزی نخاعی طبیعی حاوی تعداد کمی گلبول سفید و بدون گلبول قرمز است.

مراقبت های بعد از عمل تومورهای ستون فقرات

در زیر به سوالات رایج در مورد مراقبت پس از جراحی تومور ستون فقرات پاسخ داده شده است.

چه مدت باید در بیمارستان بمانید؟

بیماران معمولاً چند روز پس از جراحی در بیمارستان می مانند. پس از یک دوره کوتاه استراحت در بستر برای بهبود زخم، بیماران باید با فیزیوتراپیست های متخصص و حرفه ای تمرین کنند تا فعالیت خود را افزایش دهند و با بالاترین سطح عملکرد به خانه بازگردند. برخی از بیماران پس از جراحی نیاز به توانبخشی بیشتری دارند.

آیا نیاز به مصرف داروهای خاصی دارید؟

ناراحتی و درد بعد از جراحی معمولاً تا مدتی پس از ترخیص از بیمارستان با مسکن های خوراکی درمان می شود. پزشک به شما خواهد گفت که کدام داروها برای شما مناسب و بی خطر هستند.

آیا باید لباس یا نوار خاصی بپوشید؟

در بیشتر موارد، پس از جراحی نیازی به پوشیدن بریس یا لباس خاصی نخواهید داشت.

چه زمانی می توانم دوباره ورزش را شروع کنم؟

معمولاً بیماران تشویق می شوند تا زمانی که به شرایط ایده آل تری رسیدند، فعالیت بدنی خود را به تدریج افزایش دهند. با این حال، انجام فعالیت های بدنی خاص و حرفه ای پس از جراحی توصیه نمی شود.

آیا پس از جراحی نیاز به توانبخشی یا فیزیوتراپی است؟

در برخی موارد، توصیه می شود که به طور منظم به فیزیوتراپ یا متخصص توانبخشی خود مراجعه کنید. پس از ترخیص از بیمارستان، به بیماران توانبخشی سرپایی یا بستری پیشنهاد می شود و جزئیات نوع توانبخشی به شرایط متعددی مانند محل عمل و وضعیت جسمانی بیمار بستگی دارد.

آیا محدودیت های طولانی مدت به دلیل برداشتن تومور وجود دارد؟

در اکثر بیماران، پس از عمل جراحی، محدودیت طولانی مدت برای برداشتن تومور وجود نخواهد داشت.