برای گلدهی کاکتوس چه باید کرد؟

شرایط لازم برای گلدهی کاکتوس

گلدهی کاکتوس نشانه استقامت و پایداری است و کاکتوس را کسانی پرورش می دهند که به راستی مقاوم و خستگی ناپذیری معروف هستند. این گیاه جالب ترین گل خانگی است که نگهداری آن در منزل زیاد است.

کاکتوس از واژه ای یونانی به معنای گیاه خاردار و یا سوزش دار گرفته شده است و گیاهی از تیره کاکتوسیان (Cactaceae) و راسته میخک سانان است که اغلب خاردار و گوشتی می باشد؛ تنوع زیاد این گیاه در رنگ، اندازه و شکل سبب شده است که افراد با سلیقه های مختلف طرفدار آن باشند. این گیاه متعلق به آمریکا است و امروزه در بسیاری از مناطق گرم و خشک دنیا وجود دارد و به سه زیر خانواده پرسکیه Pereskia ، اوپنسیه Opuntia و سرئه Cerea تقسیم می‌شود.

کاکتوس گیاهی مقاوم، زیبا و کم توقع است که به مراقبت های زیادی نیاز ندارد؛ این گیاه یکی از محبوب ترین و متنوع ترین گیاهان آپارتمانی است که باعث طراوت و سر سبزی محل زندگی شما می شود. این گیاه هرگز خشک نمی شود و در صورت نبود نور و آب، زرد و بی رنگ می شود. نگهداری کاکتوس آسان است و به راحتی رشد می کند، به همین دلیل پرورش کاکتوس برای افراد مبتدی مناسب است.

میوه کاکتوس نیز در خیلی از کشورها طرفداران زیادی دارد؛ کشور مراکش بزرگ ترین صادر کننده میوه کاکتوس می باشد. تکثیر کاکتوس به روش های قلمه، کاشتن بذر، پاجوش و پیوند زدن انجام می شود که روش قلمه زدن کاکتوس رایج ترین نوع آن است و در فصل بهار و تابستان باید تکثیر شود. اگر موقع خرید کاکتوس گل روی آن قرار داشت، دقت کنید گل ها طبیعی باشند چون برخی فروشندگان گل مصنوعی روی آن قرار می دهند.

گلدهی کاکتوس چه زمانی اتفاق می افتد؟

گل های کاکتوس در رنگ های گوناگونی چون ارغوانی، زرد طلایی ، زرد مایل به سبز، قرمز، صورتی، آبی و غیره وجود دارد و در بهار و تابستان و حتی گاهی در ﭘاییز و زمستان شکوفا می شوند. وجود گلی لطیف و زیبا بر روی گیاهی خشن و تیغ دار، بسیار جذاب است و به همین دلیل مهم ترین دغدغه طرفداران این گیاه به گل نشاندن آن است. یکی از سوالاتی که بیشتر خریداران نیز مطرح می کنند این است که آیا کاکتوس هم گل می دهد یا گل های روی این گیاه مصنوعی است و این که کدام نوع کاکتوس ها گل می دهند؟

در جواب این سوال باید گفت، تمامی انواع کاکتوس ها همانند سایر درختان و گیاهان، گل می دهند، چون از جمله گیاهان گل‌دار هستند؛ اما باید به سن بلوغ برسند و توان گلدهی داشته باشند. علاوه بر سن بلوغ یکسری موارد نیز هستند که باید مهیا شوند و گلدهی کاکتوس تابع شرایطی می باشد. در ادامه به بررسی شرایطی که با فراهم کردن آن کاکتوس گل می دهد، خواهیم پرداخت.

شرایط مناسب برای گلدهی کاکتوس

۱- خواب زمستانی کاکتوس

یکی دیگر از عوامل که سبب گلدهی می شود، به خواب رفتن گیاه و طی دوران خفتگی می باشد. اغلب کاکتوس ها به خاطر به هم خوردن سیستم فصلی و زندگی در دمای بالا به صورت مداوم، به خوبی رشد نمی کنند و گل نمی دهند. این گیاه به یک شوک دمایی نیاز دارد و باید حس کند که زمستان آمده است؛ به همین دلیل در فصل زمستان که فصل استراحت است، گیاه به مدت ۱ تا ۳ ماه در دمای ۵ تا ۱۲ درجه سانتیگراد و در محیطی سرد (با توجه به گونه گیاه دمای مورد نظر فرق دارد) که نور کمتری نیز دارد، نگهداری می شود.

گیاهی که به خواب می رود به آب کمی نیاز دارد؛ آبیاری یک بار در ماه برای آنکه گیاه از بین نرود کفایت می کند. در این مدت گیاه رنگ پریده و چروک می شود و برگ های آن زرد می شود که این کاملا طبیعی است و با شروع فصل رشد مجددا تازه می شود.

۲- کوددهی کاکتوس

گیاهانی که با وجود داشتن تمام شرایط گل نمی دهند به احتمال زیاد مواد غذایی کافی ندارند که بهتر است از کودهایی با ازت پایین و پتاس و فسفر بالا به میزان یکبار در ماه و در فصل رویش استفاده کرد. کودهای نیتراته خوب نیستند چون جلوی گلدهی کاکتوس را می گیرند و مقاومت آن را نسبت به بیماری کاهش می دهند. کود ورمی کمپوست و کود گوسفندی پوسیده بهترین کود برای گیاه کاکتوس می باشند و در صورت استفاده از کودهای گیاهان آپارتمانی، نصف میزان درج شده در بروشور را پای گلدان بریزید.

۳- خاک مناسب کاکتوس

کاکتوس برای رشد، سلامتی و گلدهی به خاک غنی با زهکشی مناسب نیاز دارد؛ ترکیب این خاک باید به گونه ای باشد که سریع خشک شود و آب را در خود نگه ندارد تا گیاه نفس بکشد. همچنین وجود منفذ در خاک بسیار مهم است و به همین دلیل ماسه در ترکیب خاک نقش مهمی دارد.

البته کاکتوس در خاک هایی با ترکیبات مختلف همچون سنگلاخی، رسی، ماسه ای و…امکان رشد دارد اما ترکیب ۷۰ درصد ماسه بدون خاک، ۱۵ درصد پیت ماس و ۱۵ درصد ورمی کمپوست یا ۲ قسمت خاک باغچه و یک قسمت ماسه درشت و یا نصف مشت کود حیوانی، نصف مشت خاک برگ (برگ پوسیده شده درختان) و دو مشت ماسه می تواند ترکیب مناسبی برای این گیاه باشد.

خشک بودن خاک بهترین زمان برای آبیاری گیاه است و استفاده از سنگریزه بر روی سطح گلدان رطوبت را نگه می دارد. مراقب خاک های آلوده باشید که گیاه را به بیماری قارچی مبتلا می کنند و باعث کاهش قدرت گیاه می شوند.

۴- سن گیاه کاکتوس

اگر می خواهید کاکتوسی در آپارتمان داشته باشید که گل دهد باید هنگام خرید به سن گیاه توجه کنید، زیرا یکی از مهم ترین عوامل گلدهی بلوغ گیاه است، یعنی گیاه قابلیت گلدهی داشته باشد. سن بلوغ در انواع کاکتوس متفاوت است و برخی از آنها مانند گونه مامیلاریا حد ود ۲ تا ۳ سالگی و گونه سفالوسرئوس یا همان اولد من یا کاکتوس پیرمرد حدود ۵۰ تا ۶۰ سالگی گل می دهند. گیاهان نیز مانند انسان ها دو نوع بلوغ دارند؛ بلوغ فیزیولوژی (تولید تمامی هورمون ها) و بلوغ رویشی (افزایش سایز گیاه به حدی که گل بدهد) که اغلب کاکتوس ها به خاطر نداشتن فصل خواب دیرتر رشد می کنند و بلوغ رویشی گیاه به مراقبت شما بستگی دارد.

۵- نور مورد نیاز کاکتوس

کاکتوس در فصل رشد به قرار گرفتن در نور فراوان برای مدت ۳ الی ۴ ساعت در روز نیاز دارد؛ کمبود نور باعث می شود گیاه به خوبی رشد نکند، باریک و کشیده شود و در فصل بهار و تابستان گل ندهد یا گلدهی آن کم شود، همچنین نور کم باعث می شود کاکتوس خار نداشته باشد. هرچند این گیاه عاشق نور است اما نور شدید آفتاب به آن آسیب وارد می کند که بهتر است فیلتر شود؛ به عنوان مثال در تابستان و زمانی که هوا خیلی گرم است، آن را داخل اتاق و پشت پنجره جنوبی قرار دهید.

مدت زمانی که گیاه باید در معرض نور قرار بگیرد با توجه به نوع و سن گیاه متفاوت می باشد اما اگر قطر گیاه در طول ساقه ثابت باشد به این معناست که نور کافی دریافت می کند، همچنین در کاکتوس های اچینو ثابت ماندن گردی گیاه به معنای نور کافی می باشد. البته در صورت نبود نور طبیعی می توانید از نور مصنوعی نیز برای رشد گیاه استفاده کنید و این نکته را مدنظر داشته باشید که کاکتوس در فصل زمستان به نور کمی نیاز دارد.

۶- آبیاری گیاه کاکتوس

کاکتوس به مناطق بیابانی و خشک تعلق دارد و ریشه آن به جذب کمترین میزان رطوبت خاک عادت دارد؛ این گیاه مانند سایر گیاهان آپارتمانی به آب فراوان احتیاج ندارد. آب فراوان تعادل هورمونی گیاه را به هم می زند، پوسیدگی ساقه و ریشه را به دنبال دارد، باعث رشد قارچ و بیماری گیاه می شود، گیاه را از فاز زایشی به رویشی سوق می دهد، توانایی گلدهی گیاه را از او می گیرد و باعث مرگ گیاه می شود. در مجموع آبیاری زیاد خطرناک تر از آبیاری کم است چون در صورت آبیاری کم تنها رشد ایده آل و مطلوب گیاه به هم می ریزد.

کاکتوس در فصل استراحت به آب و نور کمی نیاز دارد و از فصل پاییز کم کم میزان آب گیاه باید کم شود و هر ماه به مقدار کمی آب نیاز دارد. این گیاه در فصل رشد بیشتر از دوران استراحت به آب نیاز دارد، آبیاری منظم و هر هفته یکبار برنامه خوبی است اما با توجه به نوع و سایز گلدان، دمای محیط و آب و هوا، نوع خاک، فصلی که در آن هستید و محل کاشت، برنامه آبیاری تغییر می کند. به عنوان مثال گلدان پلاستیکی و سرامیکی چون آب را نگه می دارند، آب کمتری می خواهند و گلدان بزرگ رطوبت را بیشتر نگه می دارد.

بهترین زمان آبیاری وقتی است که سطح خاک کاملا خشک شده باشد و بهتر است آب را به صورت افشانه ای بر روی گیاه نریزید چون ضربه وارده ممکن است به گیاه آسیب وارد کند. کاکتوس مخالف آب نیست و حتی آبیاری صحیح سبب افزایش رشد او می شود، آب مصرفی باید دمایی در حد دمای خاک داشته باشد و pH آن خنثی یا نزدیک به آن باشد.

۷- انتخاب گلدان کاکتوس

هنگام خرید گلدان برای کاکتوس باید به جنس و اندازه آن دقت کنید؛ گلدان های سفالی به خاطر منافذی که برای تبادل هوا دارند بر گلدان فلزی، پلاستیکی و لعاب دار برتری دارند. اندازه گلدان نیز با میزان کود و آب مورد نیاز رابطه مستقیم دارد. گلدان بزرگ برای گیاه کوچک مناسب نیست چون این گلدان ها رطوبت را مدت بیشتری در خود نگه می دارند و ریشه گیاه زودتر می پوسد؛ در گلدان کوچک نیز ریشه گیاه به هم پیچ می خورد و رشد آن متوقف می شود.

گلدان انتخابی باید سوراخ هایی برای خروج آب اضافه داشته باشد تا از پوسیدگی و خفگی ریشه جلوگیری کند. برای خرید گلدان به نوع کاکتوس خود توجه کنید؛ برای کاکتوس عمودی، بهتر است ظرف عمیق تر باشد و برای کاکتوس گرد، گلدانی که ۵ سانتیمتر عریض تر از گیاه است مناسب است.

تعویض گلدان بهتر است در فصل بهار انجام شود که گیاه انرژی بیشتری دارد و با شکستن گلدان گیاه را خارج کنید تا ریشه آسیب نبیند. این عمل باید موقع نیاز انجام شود چون تعویض گلدان بیش از اندازه باعث آسیب ریشه می شود؛ گاهی کاکتوس برای ۵ تا ۱۰ سال می تواند در یک گلدان بماند. دوری از آفتاب مستقیم و آبیاری کمتر از مراقبت های پس از تعویض گلدان می باشند.

بیشتر بخوانید:

نگهداری ، تکثیر و کاشت گل سنبل

کاشت و پرورش و شرایط نگهداری گل قهر و آشتی

گل ساعت و روش تکثیر این گیاه