از تشخیص تا درمان کم خونی در گربه

کم خونی در گربه

هنگامی که بدن گربه با کمبود آهن مواجه می شود، سلول های قرمز خون دچار اختلال می شوند.

کمبود آهن باعث می شود که سلول هایی که توسط مغز استخوان تولید می شوند بیش از حد کوچک شده و یا بیش از حد کم باشند. بنابراین توانایی بدن برای حمل اکسیژن کم می شود.

زیرا وظیفه اصلی حمل اکسیژن در بدن به عهده سلول های قرمز خون است. در حیوانات خانگی این وضعیت معمولا با نوعی از خونریزی ایجاد می شود.

نکته ای که باید در مورد نگهداری از حیوانات خانگی رعایت کنید توجه به علائم حیوان است. کم خونی فقر آهن در حیوانات به خصوص گربه ها می تواند نشان دهنده بیماری زمینه باشد و با پیشرفت کم خونی، حیوان تهدید به مرگ شود.

همان طور که گفتیم کم خونی فقر آهن در گربه ها و در همه حیوانتان معمولا با خونریزی ایجاد می شود.

شایع ترین محل خونریزی که منجر به کم خونی می شود دستگاه گوارش است. کم خونی فقر آهن در گربه معمولا شایع است.

به طوری که ۵۰ درصد از بچه گربه ها بین سنین ۵ تا ۱۰ هفتگی کم خونی فقر آهن را تجربه می کنند.

این نوع کم خونی معمولا خود به خود بعد از ورود حیوان به هفته ششم زندگی و با مصرف غذاهای جامد از بین می رود. پس بروز کم خونی در گربه ها با بالا رفتن سن کاهش پیدا می کند و ایجاد آن در سنین بالا معمولا نادر است.

گلبول های قرمز در مغز استخوان تولید می شوند و به مدت دو ماه در جریان خون قرار می گیرند. با توجه به سن و یا آسیب دیده‌گی آنها، از جریان خون حذف می شوند. سپس اجزای آنها برای تولید گلبول های قرمز جدید بازیافت می شوند.

توسط هموگلوبین گلبول های قرمز بافت خون، فرآیند اکسیژن رسانی در بدن انجام می شود. در حالت کم خونی به علت کمبود هموگلوبین و گلبول های قرمز، میزان اکسیژن رسانی به بافت ها و اندام های بدن کاهش می یابد.

انواع کم خونی در گربه:

1. 
   رژنراتیو یا برگشت‌پذیر (بیشتر در گربه های جوان): به کاهش سطح سلول های قرمز خون در گردش ، مغز استخوان با افزایش تولید گلبول های قرمز پاسخ می دهد. مواردی مثل خونریزی و همولیز خون (مانند انگلی و عفونت‌ها) را شامل می‌شود.
2. 
   غیر رژنراتیو یا برگشت ناپذیر (بیشتر در گربه های مسن): مغز استخوان پاسخ نمی دهد. اختلالات مغز استخوان و هورمون‌های تحریکی (مانند نارسایی کلیه) در این طبقه تقسیم بندی می شوند.

عوامل کم خونی در گربه:

1. 
   کمبود تغذیه ای مثل آهن، ویتامین ب ۱۲ یا کوبالامین و ویتامین اسید فولیک یا ب۹
2. 
   تروما و ضربات شدید
3. 
   خونریزی و از دست دادن خون
4. 
   آپلاستیک یا عدم توانایی مغز استخوان در تولید گلبول قرمز
5. 
   مصرف دارویی مثل استامینوفن و آسپرین
6. 
   مسمومیت با فلزات (روی و سرب)، مواد شیمایی (سم موش)، گیاهان و غذایی (باقلا و پیاز)
7. 
   بیماری های خود ایمنی مثل لوپوس
8. 
   عفونت های ویروسی مثل لوسمی و ایدز
9. 
   بیماری تالاسمی و داسی شکل
10. 
    بیماری‌های کلیوی و کبد،‌ بیشتر در گربه های مسن
11. 
    هیپوفسفاتمی یا کمبود فسفات: کمبود فسفات خون در گربه های دیابتی رایج است.
12. 
    میلوفیبروز: منجر به بزرگ شدن طحال و کبد می شود. شروع خون‌سازى در خارج مغز استخوان
13. 
    اختلالات گلبول قرمز ارثی (در نژاد های گربه مثل سومالی و حبشی معمول است).
14. 
    انگل خونی مثل مایکوپلاسما هموفیلوس
15. 
    آلودگی های شدید با کک ها، کنه ها یا کرم های قلابی (بیشتر در گربه های جوان)
16. 
    زخم معده و مشکلات گوارشی
17. 
    اختلالات انعقاد خون؛ هموفیلی و ترومبوسیتوپنی
18. 
    سرطان و تومورها
19. 
    عفونت های مزمن باکتریایی
20. 
    ایزواریترولیز: عدم تطابق خون نوزاد با مادر
21. 
    انتقال خون ناسازگار

در مورد گربه ها بیشتر بخوانید::

علائم ، پیشگیری و درمان سرطان در گربه

نگهداری از بچه گربه ، چگونه بچه گربه تاز متولد شده بزرگ کنیم

علائم کم خونی در گربه ها:

1. 
   رنگ پریدگی لثه گربه، زرد یا سفید شدن لثه گربه
2. 
   رنگ پریدگی سایر مخاطات مثل ملتحمه چشم
3. 
   خستگی و بی حالی: عدم تمایل به فعالیت و خواب زیاد
4. 
   کاهش اشتها
5. 
   وجود خون در ادرار و مدفوع گربه
6. 
   خون دماغ شدن گربه
7. 
   تهوع و استفراغ گربه
8. 
   تاکی پنه یا افزایش تعداد تنفس
9. 
   تاکی کاردیی یا افزایش ضربان قلب
10. 
    پیکا یا گنده خواری: خوردن خاک و آشغال
11. 
    زردی به علت همولیز گلبول قرمز و بیماری کبد: زرد شدن مخاطات و داخل گوش

تشخیص کم خونی در گربه:

1. 
   اخد تاریخچه
2. 
   معاینه فیزیکی گربه
3. 
   اندازه گیری پی سی وی (PCV) با هماتوکریت خون؛ ۲۹ تا ۴۸ نرمال است. اگر زیر ۲۵ درصد باشد، گربه آنمی دارد.
4. 
   شمارش گلبول های قرمز خون؛ حدود ۶ تا ۱۰ میلیون در میکرولیتر نرمال است.
5. 
   اندازه هموگلوبین خون؛ حدود ۹ تا ۱۶ گرم بر دسی لیتر نرمال است.
6. 
   گرفتن اسمیر خون؛ بررسی شکل، رتیکولوسیت ها، اندازه گلبول ها و انگل های خونی
7. 
   آسپیراسیون از مغز استخوان
8. 
   آزمایش ادرار
9. 
   بررسی فاکتورهای انعقاد خون
10. 
    آزمایش مدفوع جهت بررسی انگل های گوارشی
11. 
    بررسی کمبود های تغذیه ای مثل آهن، اسید فولیک و ب ۱۲
12. 
    بررسی سایر عوامل مثل لوسمی، سموم، ارثی و…

در مورد گربه سانان بیشتر بدانید::

چگونه میتوان بدون درد سر گربه را حمام کنیم ؟ فیلم

علت گاز گرفتن گربه و روش های جلوگیری از آن

درمان کم خونی گربه ها:

درمان کم خونی براسات تعیین دقیق علت آن است.

1. 
   آیا کم خونی حاد است یا مزمن؟
2. 
   آیا کم خونی از نوع رژنراتیو است یا نه؟
3. 
   شدت کم خونی؟
4. 
   آیا علت آن تغذیه ای است یا نه؟
5. 
   آیا بیماری های دیگری با گربه همراه است یا نه؟

پس با توجه به علت اصلی کم خونی و شرایط گربه، اقدام درمانی مناسبی صورت می گیرد. مثلا اگر عامل کم خونی به علت انگل های خونی باشد:

1. 
   تجویز ضد انگل مناسب
2. 
   مکمل های آهن و ب ۱۲
3. 
   تنظیم جیره غذایی جهت تحریک بیشتر خون سازی
4. 
   آنتی بیوتیک
5. 
   کورتیکواستروئید

برای درمان کم خونی گربه ها، دامپزشک در ابتدا بیماری زمینه ای را درمان می کند.

اگر کم خونی شدید باشد، حیوانتان به انتقال خون و یا انتقال فراورده های خونی مانند سلول های قرمز نیاز دارد.

گاهی نیز تزریق وریدی آهن تجویز می شود. البته در مواردی که شرایط حاد نباشد مکمل خوراکی آهن برای حیوان توصیه می شود.

حیواناتی که کمبود آهن در بدن دارند معمولا نمی توانند به درستی آهن را جذب کنند. بنابراین مصرف مکمل آهن به آن ها کمک می کند تا آهن موجود در مواد غذایی را جذب کنند.

اگر نیاز به تزریق وریدی آهن باشد، معمولا درمان ۱ الی ۲ ماه طول می کشد و پس از آن به مدت ۲ ماه دیگر مکمل خوراکی آهن تجویز می شود. این روند تا زمانی که فقر آهن بهبود پیدا کند ادامه خواهد داشت.

ضمن این که معمولا توصیه می شود از غذاهای آماده حاوی آهن زیادی برای این حیوانات استفاده شود.

نکته مهم:: اگر حیوان شما دچار کم خونی است توصیه می شود که بر روی وضعیت عمومی بدنش نظارت بیشتری انجام شود و حداقل ۲ ماه درمان را ادامه دهید.

در این فاصله انجام معاینات نیز نباید فراموش شود. هر چقدر میزان کم خونی شدیدتر باشد، تعداد دفعات معاینات در طول دوره درمان نیز بیشتر می شود.