اصول صحیح هرس درخت سیب

نکاتی در مورد هرس درخت سیب

هرس لازمه نگهداری و باغبانی هر گیاهی می باشد. حذف شاخه های اضافه به منظور بهره وری بهتر در هر گیاهی در فصل و وقت و زمان مناسب با تجربه و علم کافی باید صورت بگیرد. و هرس درخت سیب نیز از این مسئله مستثنی نیست و مواردی دارد که باید رعایت شود.

درخت سیب از جمله میوه های محبوب و پرطرفداری است که از زمانهای بسیار دور مورد مصرف انسان بوده است. نحوه کاشت و هرس سیب از جمله دقدقه هایی بوده است که برای افزایش بازده محصول و کیفیت آن در پاره ای زمان ها ذهن انسان را درگیر کرده است. درخت سیب را می توان از لحاظ اندازه طول تنه به سه دسته درختان پاکوتاه ، نیمه پا بلند و درختان پابلند تقسیم کرد.

لزوم هرس کردن درخت سیب

هرس به معنای قطع، حذف شاخه‌های غیر ضروری و زاید درختان میوه است که در درختان میوه معمولا این شاخه‌ها بعنوان شاخه‌های بدون بار شناخته می‌شوند و با جذب مواد غذایی از خاک و نور آفتاب جلوی رشد بهتر شاخه‌های بارده را می‌گیرند و یا باعث می‌گردند تا محصول نهایی درختان دارای کیفیت مطلوب و مورد نظر نباشد.

هرس باعث میشه که شاخه‌های زاید و اضافی موجود در درختان حذف شده و درخت بیشتر و بهتر در معرض تابش نور آفتاب قرار گرفته و مواد غذایی بیشتری از خاک جذب شاخه‌های سالم و اصلی بشه و میوه‌هایی که بعمل می‌آیند از لحاظ ظاهری خوش رنگ و درشت‌تر و حتی طعم بهتری خواهند داشت. انجام هرس باید بصورت صحیح و پس از مشاهده آموزش‌های تکنیکی انجام شود. هرس شامل هرس فرم دهی، هرس بار دهی و هرس جوان سازی درخت می‌باشد.

روش صحیح هرس درخت سیب

یک اصل کلی در هرس درخت سیب وجود دارد که اگر یک شاخه جوان چند سال عمر کرده باشد و باردار شده باشد، آن شاخه پیر شده است و باید حذف شود تا شاخه جوان تازه ای جایگزین آن شود. در هرس درختان سیب، نهال ها در سال اول را بعد کاشت باید با یک قیچی تیز باغبانی سربرداری نمود. پیش از برش زدن باید مطمئن شوید که در پایین محل برش حداقل چهار جوانه وجود داشته باشد، در غیر این صورت محل برش را بالای جوانه چهارم انتخاب نمایید.

در سال دوم، هرس در فصل زمستان که فصل خواب درخت می باشد انجام می شود. قسمت های صورتی رنگ که نشان دهنده رشد در سال قبل هستند نباید هرس شوند. و شاخه ها با رنگ سیاه را تا یک سوم آنها قطع کنید. برش را دقیقا بالای جوانه ای که به طرف بیرون می باشد، بزنید. این جوانه در بهار تولید یک شاخه جانبی می نماید.

در سال سوم درخت سیب را باید در زمان استراحت گیاه هرس کنید و هرس شبیه به سال دوم می باشد و همچنین بخش های صورتی رنگ نیز نباید هرس شوند. شاخه های سیاه رنگ را تا یک سوم آن قطع کنید.

در سال چهارم هرس را به شکل سال سوم انجام می دهند و سرشاخه های صورتی رنگ را در صورتی که بیماری آلوده نباشند نباید حذف نمود. و طبق معمول شاخه های سیاه رنگ تنها تا یک سوم آنها قطع می شوند.

سال پنجم سالی است که درخت سیب به بار می نشیند و فرم اصلی درخت شکل می گیرد. میوه ها به طور جانبی و یا انتهایی بر روی سیخک های یک ساله تا سه ساله یا بر روی شاخه هایی که در سال قبل تولید شده اند، تولید می شوند. بعد از اینکه فرم کلی درخت شکل گرفت و درخت به بار نشست، هرس به حداقل مقدار خود می رسد و تنها محدود به حذف و قطع شاخه های آلوده، شاخه های آفت زده، شاخه های ضعیف و خشک، پاجوش و شاخه های مزاحم و پیر می شود.

توجه داشته باشید که اگر هرس به درستی و به موقع انجام نشود، شاخه های اولیه جوان و بارده زود پیر می شوند و تولید میوه های ریز و نامرغوب می کنند. هرس از پیری زودرس درخت جلوگیری می کند. درختان سیب را با توجه به فرم تاج می توان به شکل جامی و پهن پرورش داد.

نحوه هرس درخت سیب پاکوتاه

در هنگام هرس درخت سیب کوتاه قد باید به روش های پرورش این درخت توجه شود. این درختان را می توان برحسب شکل تاج آنها به فرمهایی متنوعی از شکل پهن یا گرد پرورش داد. اگر این درختان را از بالا نظاره کنید شکل کروی آنها کاملا آشکار است. منظور از فرم گرد پرورش شاخه های اصلی درخت در جهت های مختلف می باشد.

در بین فرمهای کروی در پرورش سیب ، می توان به فرم هایی با نام فرم جامی، قیفی و مختلط اشاره کرد. تشکیل هر کدام از این فرم ها بستگی به نوع هرس درخت دارد. از بین این موارد، فرم جامی را در پایین توضیح می دهیم:

این فرم دارای دو حالت متفاوت است.یکی فرم هرس جامی با مرکز باز و دیگری فرم هرس جامی با محور. در مورد اول شاخه های اصلی اولیه فاصله کمی از بالای تنه دارند و در مورد فرم هرس با محور ، این شاخه ها فاصله بیشتری از بالای تنه دارند.

زمان سالانه هرس فرم جامی

سال اول: پس از کاشت نهال سیب، اگر شرایط فصلی نهال مناسب بود آن را از ارتفاع ۶۰ سانتی متری سر برداری می کنیم.

سال دوم : در این سال جوانه های حاضر در طول ۶۰ سانتی به اندازه کافی رشد کرده اند . توجه به این نکته اهمیت دارد که اسکلت نهایی درخت سیب در سال دوم شکل داده می شود. به همین خاطر اولین شاخه را از ۱۵ سانتی بر روی سطح خاک روی تنه را انتخاب کرده و فاصله بین شاخه ها در طول تنه نیز باید بین ۱۵ تا ۲۰ سانتی متر و آنهم به صورت متناوب باشد . در این مورد اگر جوانه یا شاخه ای منتاسب با این اندازه نباشد باید هرس شود.

به صورت معمول در این روش تعداد شاخه های باقی مانده بین ۳ تا ۵ عدد می باشد. در صورتی تعداد این شاخه ها برای اسکلت بندی درخت کافی نباشد می توان برای ایجاد شاخه جدید ، در بالای جوانه هایی که به شاخه جدید تبدیل می شوند یک زخم کوچک ایجاد کرد. این کار سبب تحریک جوانه شده و سریعا شاخه جدید را ایجاد می نماید.

در کل در هر دو حالت فرم جامی محور دار و جامی با مرکز باز، لازم است که پس از انتخاب شاخه ها و اسکلت بندی درخت ، یک سوم طول شاخه را قطع کرده و آن را سربرداری نماییم.

سال سوم : اگر شاخه های اصلی یا اسکلت اولیه درخت ۳ تا ۵ شاخه داشته باشد ضرورت دارد که در این مرحله از کار فاصله ای برای ۶ تا ۱۰ شاخه ثانویه در نظر گرفته شود. به این خاطر که در روی هر شاخه اولیه تنها ۲ شاخه فرعی باقی می ماند تا نهال بتواند فرم اصلی و جامی خود حفظ کند. در این زمان می توان شاخه هایی را که با تنه زاویه مناسب ندارند توسط بازوهای جدا کننده نسبت به درخت تنظیم کرد.

بیشتر بخوانید:

روش های کاشت و تکثیر انواع درخت توت

روش های کاشت و نگهداری درخت بید مجنون

روش کاشت و تکثیر درخت نارنج