درباره بیماری ارلیشیوز
ارلیشیوز نوعی عفونت باکتریایی است که توسط کنه ایجاد میشود و علائمی مانند آنفولانزا دارد. علائم و نشانههای ارلیشیوز از خارشهای خفیف بدن تا تب وخیم را در بر میگیرد و معمولاً یک یا دو هفته بعد از گزش کنه از بین میرود. اگر این بیماری با آنتیبیوتیکهای مناسب درمان شود، علائم و نشانهها چند روز بعد از آغاز درمان از بین میروند.
نوعی دیگر از عفونت که توسط کنه ایجاد میشود (آناپلاسموز) به بیماری ارلیشیوز نزدیک است، اما نشانههای خاص خود را دارند و توسط میکروارگانیسمهای مختلفی ایجاد میشوند.
بهترین راه پیشگیری از این بیماری، پیشگیری از نیش کنه است. استفاده از دورکنندههای کنه به شما کمک میکند که به این بیماری مبتلا نشوید.
علائم و نشانه های بیماری ارلیشیوز
اگر کنهای دارای باکتری عامل ارلیشیوز باشد و حداقل 24 ساعت از خون شما تغذیه کند، علائم آنفولانزا مانند زیر ممکن است بین 7 تا 14 روز بعد از گزیدگی پدیدار شوند:
برخی افرادی که به ارلیشیوز مبتلا میشوند، آنقدر علائم خفیفی دارند که هیچگاه به پزشک مراجعه نمیکند و بدن آنها بهخودیخود با بیماری مبارزه میکند. اما اگر ارلیشیوز درمان نشود، نشانههای ماندگار آن میتوانند آن قدر شدید شوند که فرد در بیمارستان بستری شود.
علت بیماری ارلیشیوز
ارلیشیوز توسط باکتری ارلیشیا ایجاد میشود و از طریق کنهای به نام کنه تگزاسی (lone star tick) پراکنده میشود.کنهها از خون تغذیه میکنند، به میزبانی متصل میشوند و تا چندین برابر اندازه خود خون میمکند. در طول زمانی که کنهها خون میخورند، عامل بیماری که حامل آن هستند را به میزبان سالم منتقل میکنند .
یا اینکه عوامل بیماریزا را از میزبان آلوده (حیواناتی مثل گوزن) دریافت میکند و به فرد سالم بعدی منتقل میکند.برای ابتلا به ارلیشیوز باید توسط کنه گزیده شوید. باکتریها از طریق نیش حشره وارد جریان خون شده و به حرکت در میایند. پیش از این که باکتری منتقل شود، یک کنه باید حداقل 24 ساعت به بدن چسبیده باشد و از آن تغذیه کند.
یک کنه متصل به بدن با ظاهر متورم، احتمالاً به مدت کافی برای انتقال بیماری به بدن متصل بوده است. جدا کردن هرچه سریعتر کنه از بدن، از گسترش بیشتر بیماری جلوگیری میکند.همچنین ممکن است ارلیشیوز از طریق انتقال خون، از مادر به جنین، و از طریق تماس مستقیم با حیوان کشتهشده منتقل شود.
عوامل تشدید کننده بیماری ارلیشیوز
ارلیشیوز از طریق کنه آلوده منتقل میشود، این کنه به بدن متصل شده و از خون تغذیه میکند. موارد زیر ممکن است خطر ابتلا به ارلیشیوز را افزایش بدهد:
قرار داشتن در محیط گرم و فضای آزاد: بیشتر موارد آلودگی با ارلیشیوز در تابستان و بهار اتفاق میافتد که جمعیت کنه تگزاسی بسیار زیاد است و مردم بیشتر در فضای آزاد قرار دارند.
زندگی کردن یا سفر کردن به مناطق دارای کنه: اگر در مناطقی هستید که جمعیت کنه تگزاسی در آن زیاد است، بیشتر ممکن است به ارلیشیوز مبتلا شوید.
آقا بودن: عفونت ارلیشیوز بیشتر در آقایان دیده میشود. احتمالاً این به خاطر به دلیل این است که آقایان زمان زیادی در فضای باز قرار دارند.
عوارض بیماری ارلیشیوز
بدون درمان مناسب، ارلیشیوز میتواند عوارض جانبی زیادی بر بزرگسالان و کودکان داشته باشد.
افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیف هستند، بیشتر ممکن است به عوارض شدید این بیماری دچار شوند. عوارض شدید بیماری ارلیشیوز شامل موارد زیر است:
تشخیص بیماری ارلیشیوز
تشخیص بیماریهایی که از کنهها منتقل میشوند تنها بر اساس علائم بسیار سخت است چون علائم آن کاملاً مثل آنفولانزا است. یافتههای غیرعادی در آزمایشها و داشتن تاریخچهای از سفرها پزشک را برای تشخیص راهنمایی میکند. اگر شما به ارلیشیوز مبتلا باشید، آزمایش خون موارد زیر را نشان میدهد:
تعداد پایین گلبولهای سفید
تعداد پایین پلاکتها
عملکرد غیرعادی کبد
دقیقترین روشهای تشخیص ارلیشیوز عبارتاند از:
تست PCR: این آزمایش با شناسایی ماده ژنتیکی باکتری خاص این بیماری، وجود آن را تشخیص میدهد.
تست IFA: که در آن با شناسایی آنتیبادیهای موجود در خون، از وجود بیماری آگاه میشوند.
درمان بیماری ارلیشیوز
اگر پزشک به بیماری ارلیشیوز یا دیگر بیماریهایی که توسط کنه ایجاد میشود مشکوک شود، از آنتیبیوتیک داکسی سایکلین برای درمان آن استفاده میشود. این دارو را تا 10 روز باید مصرف کرد اما اگر شدت بیماری زیاد باشد، طول درمان نیز بیشتر خواهد بود.
اگر باردار باشید، به احتمال زیاد از داروی ریفامپین بجای داکسی سایکلین استفاده میشود.
پیشگیری از بیماری ارلیشیوز
بهترین راه پیشگیری از ابتلا به ارلیشیوز، جلوگیری از گزیده شدن توسط کنه است:
بیشتر کنهها خودشان را وقتی در علفزار حرکت میکنید، به قسمت پایینی پاها میچسبانند. وقتی یک کنه به بدن شما میرسد، به سمت بالا حرکت میکند تا به نقطه مناسبی از بدن شما برسد. ممکن است یک کنه را در پشت زانو، کشاله ران، زیربغل، گوش یا پشت گردن خود پیدا کنید.
اگر کنه را در 24 ساعت اول چسبیدن به بدن جدا کنید، ریسک ابتلا به عفونت را کاهش میدهید. خودداری از رفتن به مناطقی که کنه در آن به وفور یافت میشود ریسک ابتلا به بیماری را کاهش میدهد، اما اگر حتماً باید به این مناطق سفر کنید حتماً ترفندهای زیر را مد نظر بگیرید:
از لباسهایی با رنگ روشن استفاده کنید: کنهها رنگ تیرهای دارند. با پوشیدن لباس روشن میتوانید وجود کنهها روی بدن را به سرعت تشخیص دهید.
از پوشیدن کفشهای جلوباز خودداری کنید: کنهها معمولاً در نواحی علفزار یا زمینهای کشاورزی زندگی میکنند و در هنگام عبور از این مناطق، خودشان را به پاها میچسبانند. پوشیدن کفشهای جلوباز یا صندل ریسک چسبیدن کنهها به پوست پا را بیشتر میکند.
از دورکنندهها استفاده کنید: موادی که حاوی DEET یا پرمترین هستند، کنهها را دور میکنند. پرمترین معمولاً برای لباس استفاده میشود، اما موادی که حاوی DEET هستند را میتوان بر روی پوست یا لباس استفاده کرد.
دورکنندههای حاوی DEET را برای کودکان با غلظت زیر 30 درصد باید استفاده کرد. از این ماده روی صورت یا دستهای کودکان نزنید.
شلوار بلند و بلوز بپوشید: هرچه پوست شما کمتر بیرون باشد، فضای کمتری برای گزیدگی توسط حشرات وجود دارد. برای بهبود محافظت در برابر کنهها، از بلوزهای آستینبلند، شلوار بلند و جوراب که پرمترین در پارچه خود دارند، استفاده کنید.
بلوز خود را داخل شلوار، و شلوار خود را داخل جوراب بگذارید: با انجام این کار، کنهها کمتر میتوانند وارد لباسهای شما شوند. البته بهتر است بدانید اگر کنهها روی لباس بنشینند، آنقدر جابجا میشوند تا به پوست شما دسترسی پیدا کنند.
در مسیرهای پیادهروی بمانید: کنهها در مناطق علفزار بیشتر دیده میشوند، بنابراین از راهی وجود دارد که صاف است، از آن عبور کنید.
بدنتان را چک کنید: بدن خود را بهدقت بررسی نمایید، مخصوصاً نقاطی مثل گردن و مطمئن شوید که کنهای به پوست شما نچسبیده است. برای بررسی نقاطی که با چشم نمیتوانید آنها را ببینید، مثل مو و پشت بدن، از دستهایتان استفاده کنید.