انواع کلم
بیش از 400 گونه مختلف کلم وجود دارد که با اشکال گوناگون در سراسر جهان رشد میکنند. ظاهر انواع کلم میتواند متفاوت باشد، مثلا برگها ممکن است صاف یا ناهموار، سفت یا نرم باشند.
از لحاظ تنوع رنگ، کلمها در رنگهای سبز، سفید، قرمز و بنفش در طبیعت رشد میکنند. با این وجود و از میان صدها گونه، فقط تعداد معدودی به فروشگاههای مواد غذایی و میوه فروشیها راه پیدا میکنند.
اگرچه ممکن است کلم در ظاهر بسیار شبیه کاهو باشد، اما در واقع متعلق به تیره براسیکا (Brassica) است و کلم بروکلی، گل کلم و کلم پیچ نیز در این خانواده قرار میگیرند.
کلم سرشار از ویتامینها و مواد معدنی مختلف بوده و مصرف آن برای سلامتی مفید است. در این مقاله از مجله دلگرم انواع کلم و ویژگیهای ظاهری آنها را معرفی میکنیم و به خواص هریک از انواع کلم اشاره خواهیم کرد.
چند نوع کلم وجود دارد ؟
1. کلم پیچ
کلم پیچ سرشار از فواید است که یکی از محبوب ترین سبزیجات در سراسر دنیاست. مس، پتاسیم، آهن، منگنز، فسفر، کلسیم، ویتامین A، ویتامین ث، ویتامین K بدن ما را فراهم میکند.
خواص کلم پیچ
کلم پیچ باعث میشود کلسترول بدنتان پایین بیاید و در مقابل سرطان از شما محافظت میکند. کاروتینوئیدها و فلاوونوئیدها آنتیاکسیدانهایی هستند که فواید ضدسرطانی بسیار بالایی دارند.
همینطور کلم پیچ به دلیل دارا بودن ترکیبات لوتئین و زآکسانتین برای سلامت چشمها بسیار مفید میباشد. مصرف پخته شدهی کلم احتمال بروز بیماری های قلبی را کاهش میدهد.
با قرار دادن کلم در وعده ی غذایی، خطر ابتلا به دیابت نوع دوم کاهش پیدا میکند. وجود مادهای به نام “تارتاریک اسید” در کلم، باعث میشود قند و کربوهیدرات به چربی تبدیل نشوند، در نتیجه به اضافه وزن دچار نخواهید شد.
برخی تحقیقات مشخص کرده که خوردن کلم پیچ سبز برای زنان باردار بسیار مفید است و از ابتلا به سرطان تخمدان جلوگیری میکند. اما برخی دیگر معتقدند که مصرف کلم عملکرد غدهی تیروئید را در دوران بارداری دچار اختلال و مادر را دچار کم کاری تیروئید میکند.
اما مصرف کلم سبز پخته مانعی برای زنان باردار ندارد اما در هرصورت برای تغذیهی خود حتما با پزشک مشورت کنید که خیالتان آسوده باشد.
انواع کلم های خوراکی
2. کلم بروکسل
کلم بروکسل گیاهی است از جنس براسیکا و از تیره کروسی فرهاست. به این کلم در زبان فارسی کلم دکمهای هم میگویند. ظاهری شبیه به کلم پیچ دارد اما اندازه ی آن نسبت به کلم پیچ خیلی کوچکتر است.
روی یک ساقه کلم بروکسل ده ها کلم کوچک ظاهر میشوند. کلم بروکسلهاى درشت تلخ و بى مزه هستند. کلم بروکسل ظاهرى فانتزى دارند و امروزه مصرف آن در تهیهى انواع سالاد، ترشى و غذا در ایران رواج یافته است.
کلم دکمه ای یا بروکسل نسبت به دیگر کلمها، در برابر سرما مقاومت بیشترى دارد و اصولا در هواى سرد و خنک محصول بهترى میدهد. اولین بار ساکنین بلژیک به کشت و تولید این کلم پرداختند و به مرور مورد استقبال اکثریت قرار گرفت.
خواص کلم بروکسل
وجود کلم دکمه ای ظاهر غذا را زیبا کرده و به دلیل دارا بودن موادی چون کلسیم، گوگرد، ارسنیک ، ید، سولفات، نیترات دوپتاس، اکسیدهاى آهن و گوگرد، براى تقویت خون و رفع کم خونى نیز بسیار مفید است و باعث نابودی کرم معده و روده میشود.
این گیاه چون داراى ارسنیک است، اشتها را زیاد میکند، نیرو و جوانى میبخشد و باعث زیبایى و طراوت چهره میشود. گوگرد موجود در این کلم، با ترشحات چربی که منجربه ریزش مو میشود مبارزه میکند و از اگزما جلوگیری میکند.
کلم بروکسل برای رفع خارش و شوره ی سر گیاه بسیار مفیدی است که با جوشاندن برگهای این کلم، عصارهای بدست آمده را برای شستشوی سر و صورت مصرف کنید و نتیجهی دلخواه خود را ببینید.
مقوى قلب بوده، براى مواردى چون رماتیسم و نقرس مفید است. مزاج را لینت میبخشد. قوه بینایى را افزایش داده, سردرد را تسکین میدهد. خواب آور است، مصرف آن با سرکه در سالاد، موجب رفع ورم طحال میگردد.
استفادهی این کلم در سوپ و آش باعث نرمی سینه و رفع سرفه میشود. کلم دکمهای حاوی مقادیری از ویتامین C و بتاکاروتن هستند که میتوان جایگزین خوبی برای مرکبات باشد،
برگهای سبز تیرهی بیرونی این کلم مقویتر از برگهای کمرنگ درونی آن است پس به هنگام خرید برگهای بیرونی را دور نیندازید.
خواص انواع کلم
3. کلم بروکلی
کلم بروکلی به رنگ سبز و ارغوانی رنگ موجود است که این سبزی از خانواده کلمیان است. این کلم از خوراکیهایی است که از ویتامین ث، ویتامین کا، فیبر، فولات، پتاسیم، سلنیم، ویتامین آ، منگنز، تریپوفان و فسفر سرشار است.
بروکلی را میتوان به سه شکل مورد مصرف قرارداد، بعداز خرد کردن بروکلی مقداری از آن را به صورت خام مصرف کنید، مقداری دیگر از آن را بلافاصله پس از خرد کردن به مدت چهار دقیقه تفت داده و مصرف کنید،
باقیمانده آن را نیز اجازه دهید به مدت نود دقیقه قبل از پخت در ظرف باقی بماند و سپس آن را در آب جوش با دمای بالا و به مدت کم بپزید و میل کنید. با این سه روش سرو کلم بروکلی، از تمام فواید آن بهرهمند خواهید شد.
خواص کلم بروکلی
مصرف روزانه بروکلی شما را درمقابل بیماری آرتریت، ورم مفاصل و بیماریهای قلبی حفظ میکند. در کل سبزیجات سبز باعث سلامتی قلب میشود.
وجود ویتامین کا در بدن باعث میشود که اندازهی بطن چپ قلب، که مسئول رساندن خون به تمام نقاط بدن است، در حالت نرمال باشد و کمبود این ویتامین باعث بزرگ شدن بطن چپ قلب میشود و با بزرگ شدن قلب پمپاژ خون به درستی انجام نمیشود
و احتمال خطر حملهی قلبی بالا میرود. اگر کودکان کلم بروکلی را در برنامهی غذایی خود داشته باشند، در سنین بالا احتمال خطر حملهی قلبی بسیار کمتر خواهد بود.
کلم بروکلی حاوی مقادیر بالای آنتی اکسیدان، ویتامین C و ویتامین A میباشد که تولید کلاژن پوست میکنند و برای درمان چین و چروک پوست صورت مفید واقع میشوند.
همینطور مصرف روزمره و منظم آن در درمان آکنه و جوش کاربرد دارد. طی تحقیقات به عمل آمده خوردن کلم بروکلی به عنوان یک ضد آفتاب طبیعی از پوست در مقابل اشعههای مضر محافظت میکند.
بروکلی منبع خوبی از آمینو اسید سیستئین است که باعث تقویت و افزایش رشد ناخن ها میشود. کلم بروکلی به دلیل داشتن مقدار بالای آهن و فولات باعث افزایش گلبولهای قرمز خون شده و به درمان کم خونی و فقر آهن در نوزادان و کودکان کمک میکند.
همچنین وجود ویتامین C در بروکلی باعث تقویت سیستم ایمنی بدن نوزادان و کودکان میشود و از آنها در مقابل سرماخوردگی محافظت میکند. فیبر موجود در این کلم برای درمان یبوست و اسهال در کودکان نیز بسیار مفید واقع میشود.
کلم بروکلی غنی از پروتئین، کلسیم، ویتامینها، آنتی اکسیدانها، آهن و فسفر است که بهترین مواد مغذی برای زنان باردار محسوب میشود و خوردن آن، یبوست بارداری را درمان میکند. مصرف کلم در دوران بارداری مانع از کم خونی در مادران میشود.
مقادیر بالای فولات و ویتامین A موجود در کلم بروکلی میتواند تولید اسپرم را افزایش دهد و باروری در مردان را بهبود بخشد. همچنین بروکلی خطر ابتلا به سرطان مثانه را در مردان کاهش میدهد.
گلوکوراپامین، گلوکوناستروتین و گلوکروزآسین موجود در بروکلی، سه مادهای هستند که برای سم زدایی از کبد و بدن مفید هستند و از ابتلا به سرطان کبد جلوگیری میکنند.
سولفورافن، مادهای است که برای پاکسازی و سم زدایی ریهها بسیار مفید است و از ابتلا به سرطان ریه بخصوص در افراد سیگاری جلوگیری میکند.
کربوهیدرات و پروتئین و فیبر موجود در کلم بروکلی آن را بهترین مواد غذایی برای بدنسازان قرارداده است که باعث بهبود هضم و تقویت سیستم ایمنی وافزایش قدرت بدنی در آنها میشود.
کروم موجود در بروکلی وظیفهی تولید انسولین در بدن را دارد و تولید انسولین در بدن موجب کاهش قند خون میشود که بهترین منبع غذایی برای افراد دیابتی به حساب میآید.
مطالعات نشان داده که سولفورفان موجود در کلم بروکلی خواص ضد سرطانی دارد و به پیشگیری و درمان انواع سرطانهای مری، پروستات و سرطان پانکراس کمک میکند.
زاکسانتین، بتا کاروتن، ویتامین A، فسفر و ویتامینهای B و C و E که در بروکلی وجود دارد به سلامت چشم کمک کرده و از ابتلا به دژنراسیون ماکولا و آب مروارید جلوگیری میکنند.
کلم بروکلی خواص ضد التهابی دارد و همینطور به دلیل دارا بودن سولفورافن، از تخریب غضروف بین مفاصل جلوگیری میکند و برای درمان آرتروز و روماتیسم بسیار مفید میباشد.
هر نوع کلم چه خواصی دارد ؟
4. کلم چینی
کلم چینی همانطور که از نامش پیداست زادهی آسیای شرقی است. قسمت خوراکی این کلم برگهای ناصاف و بیضی شکل و یا کشیده آن هستند. این کلم را میتوانید به صورت سالاد یا پخته مصرف کنید.
خواص کلم چینی
سولفور موجود در این کلم تبدیل به ایزوتیوسیانات در بدن میشود و این ترکیبات در بدن به مقابله با سرطان سینه، ریه، پروستات و روده کمک میکنند.
سلنیوم مادهای معدنی موجود در این کلم است که در عملکرد آنزیمهای کبد نقش موثری دارد و همچنین با جلوگیری از التهابات، سرعت تشکیل تومور را پایین میآورد.
آهن، فسفر، کلسیم، منیزیم، روی و ویتامین K موجود در کلم چینی در سالم و قوی نگه داشتن استخوانها نقش موثری دارند. پتاسیم، کلسیم و منیزیم موجود در کلم چینی باعث کاهش فشارخون طبیعی میشود.
فولیت، پتاسیم، ویتامین C و ویتامین B۶ موجود در کلم چینی باعث میشود که با خوردن آن قلبی سالم داشته باشیم. تجمع ترکیب هوموسیستین در بدن باعث آسیب رساندن به رگهای خونی میشود که منجر به بروز بیماریهای قلبی در افراد میشود.
کولین موجود در کلم چینی به خواب، حرکت ماهیچهها، یادگیری، حافظه کولین همچنین به نگهداری غشاء سلولها، انتقال پیامهای عصبی، جذب چربی و کاهش التهابات کمک میکند.
عوارض احتمالی کلم چینی
کلم چینی خام برای بدن خطرناک است و توصیه میشود مصرف مقدار خام آن را به حداقل برسانید. که مقدار مصرف اگر داروهای رقیق کنندهی خون مانند کودامین مصرف میکنید نباید بلافاصله بعد از خوردن آن سبزیجاتی که حاوی ویتامین K هستند را مصرف کنید.
چند نوع کلم داریم ؟
5. گل کلم
گل کلم یکی از انواع کلم است که میتواند سود زیادی به بدن برساند. این گیاه مغذی از ترکیبات گیاهی منحصر به فردی برخوردار است که میتوانند سبب کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و سرطان شوند.
خواص گل کلم
این گیاه در تهیه ی غذاهای مختلف به کار میرود و برای کاهش وزن موثر میباشد. گل کلم حاوی فیبر بالاست، به همین دلیل به سلامت عمومی بدن کمک می نماید.
یکی از خواص گل کلم این است که گل کلم منبعی غنی از آنتی اکسیدان هایی است که از سلولهای بدن در برابر اثرات زیانبار رادیکالهای آزاد و حملات التهابی محافظت میکند.
یکی دیگر از خواص گل کلم دارا بودن مقادیر فراوانی کولین است که ازجمله مواد مغذی موردنیاز بدن بهشمار میرود. گل کلم از جمله سبزیجات همهکاره ای است که میتواند بهعنوان جایگزین غلات و حبوبات مصرف شود.
با اضافهکردن گل کلم به رژیم غذایی خود نهتنها مصرف سبزیجاتتان بالاتر میرود، بلکه انتخاب مناسبی برای کسانی است که از رژیمهای غذایی کم کربوهیدرات استفاده میکنند، چراکه گل کلم بهنسبت غلات و حبوبات کربوهیدرات خیلی کمتری دارد.
گل کلم نه تنها ازجمله سبزیجات همه کاره است، بلکه بهآسانی در رژیمهای غذایی مختلف اضافه میشود. برای شروع میتوانید گل کلم را بهصورت خام مصرف کنید. این روش به آمادهسازی چندانی نیاز ندارد و وقتگیر نیست.
طرز تهیه 10 غذای خوشمزه و رژیمی با گل کلم
فواید انواع کلم
6. کلم قرمز
در گیاهان رنگ قرمز نشانهی وجود آنتی اکسیدانهای مهم در سبزی یا میوه است. بنابراین خوراکیهای قرمز به پیشگیری از سرطان کمک میکنند، از کلم قرمز به جز سالاد در تهیهی ترشی هم استفاده میشود.
اگر مایل به داشتن پوستی با طراوت و سیستم ایمنی قوی هستید حتما از کلم قرمز در رژیم غذایی خود استفاده کنید.
خواص کلم قرمز
این کلم خوش رنگ به دلیل دارا بودن دو ترکیب فوق العاده یعنی لوتئین و زئاکسانتین برای بهبود سلامت چشمها مفید است. این دو ماده به طور طبیعی از شبکیه چشم در برابر اشعه های ماورای بنفش محافظت می کنند.
کلم قرمز تأثیر مثال زدنی در دستگاه گوارش دارد چون در تولید صفرا کمک می کند. بنابراین با مصرف کلم قرمز از بروز مشکلاتی مانند سوءهاضمه یا یبوست گرفته می شود. توجه داشته باشید که آب کلم قرمز برای بهبود زخم های معده مؤثر است.
میزان بالای ویتامین K موجود در کلم قرمز برای سلامت استخوانها مفید است. این خاصیت مربوط به وجود پروتئین خاصی به نام استئوکالسین در استخوان است که به ویتامین K نیاز دارد.
یکی از دلایل مهم دیگر برای مصرف کلم قرمز حفظ سلامت قلب است. این ماده غذایی به ساخت گلبول های قرمز و دفع سموم بدن کمک می کند.
کلم قرمز منبع ویتامین C است و در افزایش قدرت طبیعی بدن و تقویت دستگاه ایمنی مؤثر عمل می کند. از طرف دیگر آنتی اکسیدان های موجود در این کلم به بهبود روند سم زدایی از بدن و همچنین التیام زخمها و جراحات کمک می کند.
پیری دیر یا زود فرا می رسد. مهمترین کاری که ما می توانیم بکنیم به تأخیر انداختن آن است. آب کلم قرمز حاوی آنتی اکسیدانها و ویتامین های C ،E و A است که به رطوبت بخشی پوست کمک کرده و باعث تقویت و حفظ شفافیت طبیعی آن می شوند.
این ماده غذایی همچنین در تولید کلاژن نقش دارد که خاصیت ارتجاعی پوست را بالا می برد. کلاژن سازی باعث افزایش سلامت پوست و عضلات می شود.
انواع کلم و فواید آن ها
7. کلم قمری
کلم قمری یکی دیگر از انواع کلم است که خواص زیادی دارد و برای از بین بردن بسیاری از عفونتها و بیماریها مفید است. ارزش غذایی کلم قمری شبیه گل کلم است. ویتامینها و مواد مغذی آن در برگهایش بیش از سایههایش است.
خواص کلم قمری
مقادیر بسیار بالای ویتامین C موجود در کلم قمری به افزایش تولید کلاژن در پوست کمک کرده و با کاهش چین و چروک باعث جوان سازی پوست صورت می شود.
برخی تحقیقات نشان داده که مقادیر بالای مواد مغذی موجود در کلم قمری به تقویت فولیکول ها و افزایش رشد موی سر کمک می کنند.
مقادیر بالای ترکیبات گوگردی (گلوکوزینولات) موجود در کلم قمری به سم زدایی بدن کمک کرده و با جلوگیری از آسیب DNA سلول های بدن، خطر ابتلا به تومور و انواع سرطان ها به ویژه سرطان سینه، روده بزرگ، کبد، ریه و سرطان دهانه رحم را کاهش می دهد.
تحقیقات نشان داده که مصرف سبزیجات از جمله کلم قمری به سلامت قلب کمک کرده و خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی را کاهش می دهد.
مطالعات نشان می دهد که سطوح پایین ویتامین C خطر ابتلا به فشار خون بالا را افزایش می دهد؛ کلم قمری حاوی مقادیر بالای ویتامین C می باشد که می تواند باعث کاهش فشار خون بالا شده و خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش دهد.
خواص کلم ها
انواع کلم در هفت گروه جای میگیرد که هر یک خواص خاص به خود را دارند و از کلم برای خوشمزه شدن غذاهایتان استفاده کنید.
همچنین بخوانید:
خواص کلم و خاصیت کلم برای بدن