گل یخ چیست
گل يخ همانگونه كه از نامش پيداست يكي از گلهاي زمستاني است كه در فصل سرما شكوفه مي دهد. اين گل خصوصا” براي استفاده گل بريده و تزئين منزل بسيار قابل توجه است . داراي گلهاي معطر است و ميتوان در نزديك پنجره يا آلاچيق ها از آن استفاده نمود.
درختچه خزان كننده ( سياه ريشه) است و شاخه هاي متعددي دارد كه از پاي گياه مي رويند. بلندي اين گياه به۳ متر و گسترش آن به ۵/۲-۳ متر مي رسد. برگهاي آن نيزه اي شكل و گلهاي فنجاني مانندش به طور تنها و يا جفت در محل اتصال برگ به ساقه ظاهر مي شوند. داراي گلبرگ هاي مومي ورنگ گلبرگ هاي خارجي كه بلندترند زرد و گلبرگهاي كوتاه تر داخلي ارغواني هستند. فصل گل از اواسط آذرماه شروع شده و تا اسفند به طول مي انجامد. اين گياه قابليت تحمل سرما را دارد .
نیازهای گل یخ
نور
ل يخ نياز به محيط آفتابي دارد ولي در نواحي، كه داراي تابستانهاي گرم است بهتر است در محلي كاشته شود كه آفتاب بعداز ظهر به آن نتابد.سايه بيش از حد باعث عدم گلدهي گياه مي شود.
دما
براي رشد مناسب نياز به سرماي زمستان دارد.تا دماي ۲۳- را تحمل مي كند.
خاك
نياز به خاك با زهكشي مناسب دارد. زهكش نامناسب خاك و خاك هاي سنگين باعث چروكيدگي و زردي برگ هاي آن مي شود.
آبياري
به آبياري متوسط نياز دارد خشكي كشيدن مانع رشد و عدم گلدهي مي شود.بايد هميشه مقداري رطوبت در پاي گياه باشد. حالت غرقابي باعث پوسيدگي ريشه ها مي شود و اگر در فصل گلدهي گلها به شدت ريزش پيدا كردند به علت غرقاب بودن خاك است.
ميوه گل يخ كوزه اي شكل درشت و خاكستري – قهوه اي بوده و اواخر خرداد مي رسد.بايد اجازه داد پوست بذر خشك شود و برداشت نمود.
مراقبتهای گل یخ
اگر ساقه ای بیش ازحد بلند شد، بهتر است آن را کوتاه کنیم ولی باید توجه داشت که در هر بار هرس کردن 2تا3 شاخه را بیشتر هرس نکنیم چون اگر بیشتر شد به گیاه استرس وارد می شود.
هرس قسمت انتهایی ساقه اصلی، موجب تحریک تولید شاخه های جانبی و گلدهی بیشتر می شود.
گلدهی:از اواسط بهار تا اوایل پاییز گل می دهد.
روش تکثیر گل یخ
روش تکثیر از طریق قلمه ساقه به طول 7-6 سانتی متر و دارای برگ 3-2 برگ انتهایی می باشد و قلمه ها به راحتی در خاک باغچه ریشه دار می شوند. همیشه بستر مرطوب باشد وزهکش داشته باشد (خروج اب اضافی).قلمه زنی در فصل مناسب انجام شود(با توجه به نوع گیاه).قلمه در محیطی با دما ورطوبت مناسب ونور غیر مستقیم نگه داری شوند-قلمه به صورت اریب زده شود-در صورت برگدار بودن برگهای پایینی حذف وفقط2-3برگ باقی بگذارید.
از هورمون ریشه زایی استفاده گردد-قلمه داری 4-5 بند بوده وحداقل یک سوم قلمه در بستر فرو رود. تا زمان ریشه دار شدن بستر قلمه ها همیشه باید مرطوب باشد، میتوانید با کشیدن یک پلاستیک شفاف روی گلدان یا بستر قلمه شرایط گلخانه ای ایجاد نمائید.دقت کنید هرچند وقت یکبار برای تبادل هوا پلاستک را بردارید ویا اینکه چند سوراخ در پلاستیک ایجاد نماید .پس از ریشه دار شدن باید از دفعات ابیاری بتدریج کاسته شود.
در مورد قلمه مهمترین چیز ریشه زایی است وباید با قطع گل وجوانه گیاه و…سعی شود انرژی گیاه صرف ریشه زایی شود.اجازه بدهید تا ریشه دهی کامل شود(حداقل 4-5 سانت)وسپس انرا با دقت ,وبدون جداشدن خاک اطراف ریشه در خاک مناسب بکارید. قلمه های تازه ریشه دار شده را در گلدان کوچکی شروع کنید و با بزرگ شدن آن تدریجا آنرا به گلدانهای بزرگ منتقل کنید.
هرس کردن گل یخ
گلها روي شاخه هاي قديمي تشكيل مي شود و هرس آن بايد در زمستان بعد از پايان گلدهي و يا وقتي گلها ظاهر شدند براي استفاده از شاخه بريده انجام شود.اين درختچه معمولا” به هرس زياد احتياج ندارد مگر آنكه ساقه ها بيش از حد پيرشده باشند. و يا ظاهرا گياه شلوغ و نامتناسب باشد . براي هرس و فرم دادن مي توان از فروردين ماه ساقه هاي زيادي و پير را تا چند سانتيمتري ريشه كوتاه كرد .
آفات و بيماريها
خوشبختانه اين درختچه آفت بخصوصي ندارد كه باعث از بين رفتن آن شود فقط كم آبي و عوامل فيزيولوژيكي خاك باعث ظهور لكه هاي قهوه اي روي برگها و يا زردي برگها مي شود كه با آبياري منظم و كودپاشي برگها و ساقه اين مشكل نيز برطرف مي شود.
تهیه شده مجله دلگرم
مرضیه ملایری