آیا بالا بودن سطح کلسترول خوب برای سلامت مضر است؟
کلسترول خوب یا HDL نوع کم خطر کلسترول در بدن است . محققان می گویند مقدار خیلی کم یا خیلی بالای کلسترول خوب یا HDL ریسک بیماریهای قلبی را در افراد افزایش می دهد. اگرچه قبلا گفته می شد که کلسترول خوب از بیماریهای قلبی جلوگیری می کند اما اخیرا تحقیقات جدید نشان داده است که مقدار زیاد کلسترول خوب برای سلامتی مضر است . با توجه به نتایج تحقیقات باید گفت که هر نوع کلسترولی چه خوب و چه بد در صورت بالا بودن برای سلامت بدن مضر است. در ادامه بحث با ما در مجله دلگرم همراه باشید.
کلسترول خوب و بد چیست؟
کلسترول یک لیپوپروتئین – ترکیبی از چربی و پروتئین است. برخلاف چربیهای بدن که اطراف ران ها و شکم جمع می شوند کلسترول خوب و بد در جریان خون در کل بدن در حال گردش است .
وجود کلسترول برای بدن ضروری است , کلسترول ترکیب فعالی است که در غشاهای سلولی و لیپوپروتئین پلاسما بکار می رود و پیش ساز هورمونهای استروئیدی است که فعالیت های بدن را تنظیم می کنند . علاوه بر این کلسترول در ساخت اسیدهای صفراوی مورد استفاده قرار می گیرد که برای هضم نرمال و تنظیم بسیاری از فعالیت های سلولی مورد نیاز است.
در بدن دو نوع کلسترول وجود دارد LDL که کلسترول بد در نظر گرفته می شود زیرا باعث آترواسکلروزیس و در نهایت مسدود شدن رگها و افزایش ریسک سکته و حمله قلبی می شود. آترواسکلروزیس و پلاک های ایجاد شده در رگها همچنین باعث مسدود شدن سرخرگ پاها شده و منجر به بیماری عروق محیطی می شود .
HDL کلسترول خوب نامیده می شود HDL کلسترول بد را از رگها پاک می کند و آنرا به کبد می برد تا تجزیه و از بدن دفع شود . اما در صورت افزایش سطح آن در پلاسما ممکن است HDL ، کلسترول را به دیواره شریان ها انتقال داده و باعث بیماریهای عروقی شود . این موارد با مطالعات سلولی و مطالعه بر روی موشها پشتیبانی می شود.
تحقیقات در رابطه با HDL چه می گویند؟
محققان تقریبا 6000 نفر را مورد مطالعه قرار دادند تا تاثیر سطوح کلسترول خوب بر روی ریسک حمله قلبی و مرگ و میر را مورد بررسی قرار دهند. میانگین سنی شرکت کنندگان در این مطالعه 63 سال بود و اکثرا مبتلا به بیماری قلبی بودند.
یافته های آنها نشان داد افرادی که سطح کلسترول خوب یا HDL آنها 41-60 میلی گرم در دسی لیتر بود کمترین ریسک بیماری قلبی – عروقی و مرگ و میر ناشی از آن داشتند. سطح پایین کلسترول خوب ( کمتر از 41 میلی گرم در لیتر) با افزایش خطر ابتلا به بیماری قلبی – عروقی در ارتباط است.
آنها همچنین کشف کردند که خطر ابتلا به بیماری قلبی – عروقی به شدت در افرادی بالاتر است که سطح کلسترول خوب آنها بالاتر از 60 میلی گرم در دسی لیتر است. این افراد در مقایسه با کسانی که مقدار کلسترول خوب آنها در محدوده 41-60 میلی گرم بود یا کسانی که حمله قلبی را تجربه کرده بودند تقریبا 50 درصد بیشتر معرض خطر مرگ ناشی از حمله قلبی بودند.
اگرچه این تحقیق بین افزایش سطح کلسترول خوب یا HDL و میزان مرگ و میر رابطه کشف کرده بود اما یافته ها اشاره می کند که این رابطه لزوما یک علت نیست و این مسئله در تعداد قابل توجهی از مردم اتفاق می افتد . در هر صورت برای تائید این یافته ها تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
یافته های مطالعات قبلی در مورد سطح کلسترول خوب
مطالعه ای که در سال ۲۰۱۷ در نشریه قلب اروپا منتشر شد نیز ارتباط قوی بین سطح بالای کلسترول خوب و افزایش خطر مرگ و میر نشان داد. در این بررسی بیش از ۵۰۰۰۰ هزار زن و بیش از ۶۰۰۰۰ مرد شرکت کرده بودند و نتیجه این بود که سطح کلسترول خوب بطور قابل توجهی باعث افزایش مرگ و میر افراد به هر علتی می شود و این مرگ و میر فقط ناشی از مشکلات قلبی نیست. مطالعات اخیر دانشگاه اموری نیز این مسئله را تائید کرد اما این بررسی فقط بر روی افرادی صورت گرفته بود که قبلا بیماری قلبی داشتند .
دیدگاه خودمان را نسبت به کلسترول تغییر دهیم!
به گفته محققان این نتایج پس از کنترل سایر ریسک فاکتورهای بیماری قلبی مانند دیابت ، استعمال دخانیات ، مصرف الکل ، نژاد و سن معتبر بوده و با واقعیت همخوانی داشت. محققان نتیجه گرفتند که بیمارانی با سطوح متوسط کلسترول خوب کمترین ریسک مرگ و میر ناشی از بیماری قلبی یا حمله قلبی را داشتند.
جالب توجه است که رابطه بین سطوح بالای کلسترول خوب یا HDL و افزایش خطر مرگ و میر یا ابتلا به بیماری قلبی- عروقی از نظر فراوانی بیشتر در زنان مشاهده می شود .
اکنون زمان آن فرا رسیده که دیدگاه خودمان را نسبت به کلسترول خوب یا HDL تغییر دهیم زیرا در قدیم پزشکان به بیماران خودشان می گفتند که بالاتر بودن HDL خوب است اما اکنون مطالعات صورت گرفته این مسئله را نشان نمی دهند.
در نهایت باید گفت که اکنون پزشکان توصیه ای برای تغییر رژیم غذایی شما جهت کاهش کلسترول خوب ندارند زیرا کلسترول خوب و بد توسط بدن ساخته می شود و ما آنها را نمی خوریم . ولی بهترین توصیه تغذیه ای برای کاهش سطح کلسترول که تاثیر مثبت آن بر روی ریسک حملات قلبی ثابت شده است حذف چربیهای ترانس از رژیم غذایی و مصرف متعادل چربیهای اشباع شده و تمرکز بر چربیهای تک اشباع است.
ما می توانیم این کار را با کاهش مصرف غذاهای فراوری شده و محصولات حیوانی انجام بدهیم و بیشتر از غذاهای گیاهی که شامل میوه ها و سبزیجات ، غلات کامل و حبوبات هستند استفاده کنیم . همچنین بهتر است عمده چربیها و روغن های مصرفی ما از چربیهای تک اشباع باشد که شامل روغن زیتون ، آجیل و آووکادو است.
پزشکان به بیمارانی که دارای سطوح پایین HDL هستند که غالبا با دیگر بیماریهای مزمن در ارتباط است توصیه می کنند که وزن خودشان را کم کنند ، بیشتر ورزش کنند ، سیگار را ترک کنند و داروهای کلسترول و فشارخون مصرف کنند. این وضعیت برعکس افرادی است که دارای سطوح بالای کلسترول خوب یا HDL هستند و این مسئله انقدر جدید است که هنوز توصیه و راهکاری برای کاهش سطح کلسترول خوب یا HDL توسط محققان ارائه نشده است.
بیشتر بخوانید:
کاهش کلسترول همراه با تغذیه مناسب و داروهای گیاهی
چگونه باغذای سالم کلسترول بالا را شکست دهیم؟
توصیه های غذایی برای کاهش کلسترول خون بالا
ترجمه شده توسط بخش سلامت
مجله دلگرم