همه موارد استفاده از گیاه سالیکورنیا

با توجه به اینکه شوری و خشکی آب و خاک در کشور ما یک معضل جدی است و هر روز بر وسعت و اهمیت آن افزوده می شود و از آنجایی که تعداد نسبتاً محدودی از گیاهان می توانند در شرایط سخت محیطی به زندگی خود ادامه دهند. اقلیم کشورمان بررسی و معرفی گونه شورزی ضروری به نظر می رسد.
سالیکورنیا یکی از گیاهان ساحلی سازگار با آب و هوای کشور است. با استفاده از تحقیقات انجام شده روی این کارخانه که ممکن است بازار مناسبی در زمینه دارویی و صنعتی در داخل و خارج از کشور داشته باشد به معرفی آن می پردازیم.

بر اساس یافته‌های پژوهشگران: رشد بالای جمعیت کشور، شور شدن زمین‌های کشاورزی و کاهش منابع آب شیرین، کشاورزی ایران را با محدودیت‌های جدی مواجه کرده است. بهترین راه حل ارائه شده، مطالعه گیاهان نمک دوستی است که قادر به استفاده از آب های غیر شیرین بوده و از نظر اقتصادی می توانند جایگزین محصولات کشاورزی که فقط با آب شیرین قابل آبیاری هستند، شود.

طبق گزارش محققان محلی: آب دریا به وفور در دسترس است و خاک های شور در سراسر جهان گسترده است. بر اساس استانداردهای علمی و به کارگیری روش های مناسب در سطح وسیعی از نمکزارها، دستیابی به اکوسیستم کشاورزی با تولید گیاهی بالا امکان پذیر است. دستیابی به این هدف مستلزم وجود دانش کافی و دقیق برای توسعه مدیریت زیست شور (شوری) و استفاده از خاک ها و آب های شور است و این روش کشت کمک علمی قابل توجهی در مدیریت خاک های متاثر از نمک، آبیاری شور است. آب و هالوفیت ها بنابراین باید برای استفاده از آب شور برای مصارف مختلف از جمله کشت علوفه، درختچه، گیاهان دارویی و صنعتی به دنبال راهکارهایی بود.

از جمله این گیاهان که با تحقیقات مناسب قابل توسعه و تولید است. جنس آن سالیکورنیا است.
در این مقالات آمده است: «شورهایی از جنس سالیکورنیا چند سالی است که توجه محققان در سراسر جهان را به خود جلب کرده است. سالیکورنیا شامل 11 جنس و حدود 100 گونه است و از خانواده اسفناج یا Chenopodiaceae است.

با توجه به یافته های این تحقیق: خانواده اسفناج (Chenopodiaceae) با حدود 103 جنس و هزار گونه، پراکنش گسترده ای در جهان دارد و از نظر تنوع و تعداد گونه، رتبه دوم را در بین گونه های گیاهی دارد. خانواده های جهان خانواده Chenopodiaceae یکی از خانواده های پرجمعیت ایران است و در اکثر نقاط کشور به ویژه در مناطق شور از خاک های شور و بیابان ها گرفته تا سواحل شور دریاها و دریاچه های شور (دریای خزر، خلیج فارس، دریاچه نمک، و …) پراکنش گسترده ای دارد. و غیره.). بیشتر گیاهان این خانواده هالوفیت بوده و از اهمیت اکولوژیکی و اقتصادی بالایی برخوردارند.

مهمترین کاربرد هالوفیت ها تصفیه گیاهان از آلاینده های مختلف آب، خاک و جو است. در این بررسی ها مشخص شد: «مهم ترین کاربرد هالوفیت ها به دلیل ویژگی های منحصر به فردشان در تحمل شرایط نامساعد، استفاده از آنها برای گیاه پالایی آلاینده های مختلف از محیط های آلوده آب و خاک است. گیاه پالایی که یکی از مهمترین شاخه های بیوتکنولوژی محیطی است، فناوری نوظهوری است که از گیاهان و میکروارگانیسم های واقع در محیط ریشه آنها برای حذف، تجزیه یا جذب آلاینده های خاک، آب های سطحی، آب های زیرزمینی و جو استفاده می کند.

سالیکورنیا گیاهی شاداب، آبدار و یک ساله است. نتایج تحقیق نشان داد: سالیکورنیا گیاهی شور، مزه شور، آبدار و یک ساله است. این گیاه در سراسر جهان با نام های تجاری Sea Bean، Glasswort Pickleweed و Samphire Marsh شناخته می شود. ارتفاع این گیاه کمتر از 50 سانتی متر است، ساقه های آن زنجیردار و آبدار، برگ های کوچک به طوری که بدون برگ و به صورت فلس های زوال یافته به نظر می رسند، به طوری که گیاه در نگاه اول بی برگ محسوب می شود.

بر اساس این تحقیق: «6 گونه سالیکورنیا در مرکز و جنوب ایران شناسایی شده است. در مرکز ایران گونه Salicornia iranica که شرایط خشکی را تحمل می کند و در جنوب و مرکز گونه Salicornia persica که به شرایط باتلاقی و بسیار شور نیاز دارد، شیوع دارد. اخیراً این گیاه برای توسعه منطقه ساحلی جنوب و کشت در نواحی ساحلی دریای خزر مورد توجه قرار گرفته است.

در این مقالات آمده است: رویشگاه های این گیاه در ایران شامل استان های فارس، سمنان، گرگان، خوزستان، بوشهر، هرمزگان، یزد، آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، اصفهان، قم و تهران است. بخشی از این گیاه در زاینده رود، مرداب گاوونی، استان فارس و خلیج فارس می روید. اگرچه ایران یکی از رویشگاه های اصلی این گیاه با شیوع بالایی است، اما تحقیقات انجام شده در این زمینه در کشور ما بسیار محدود است. سه دلیل اصلی باعث شد که سالیکورنیا به عنوان یک گیاه روغنی در نظر گرفته شود:

1- پتانسیل تولید بالا با آب دریا

2- روغن قابل استخراج قابل مقایسه با روغن گلرنگ

3- عملکرد مشابه سویا با آب شیرین.

سالیکورنیا دارای خواص آنتی اکسیدانی، ضد التهابی و ضد دیابتی است. در این تحقیق آمده است: «این سبزی نه تنها به دلیل طعم شور، بلکه به دلیل ارزش غذایی بالا از نظر مواد معدنی و ویتامین‌های آنتی اکسیدانی مانند ویتامین C و بتا کاروتن به صورت تازه مصرف می‌شود. قسمت هوایی سالیکورنیا نه تنها منبع خوبی از مواد معدنی است بلکه سرشار از پروتئین و ویتامین است.
با توجه به یافته های این تحقیقات: «مطالعات فیتوشیمیایی انجام شده بر روی این گیاه وجود اسیدهای چرب، استرول ها، ساپونین ها، مشتقات اسید کلروژنیک، آلکالوئیدها، فلاونوئیدها و سایر ترکیبات فنلی را نشان داد. از گونه های سالیکورنیا در طب سنتی برای درمان برونشیت، هپاتیت و اسهال استفاده می شود و اثرات آنتی اکسیدانی، ضد التهابی و ضد دیابتی از خود نشان می دهد.

دانه های سالیکورنیا حاوی 30 تا 40 درصد چربی هستند و منبع خوبی از اسید لوریک هستند. بر اساس یک مطالعه موردی، آمده است: «Salicornia persica حاوی 30-40 درصد چربی است و منبع خوبی از اسید لوریک است. از آنجایی که روغن به عنوان یک محصول استراتژیک از نظر امنیت غذایی حائز اهمیت است، روغن حاصل از بذر این گیاه می تواند به خودپایداری در این زمینه کمک کند.
پژوهشگران دریافتند: «تاثیر Salicornia bigloi و Salicornia persica در مزرعه کشت مرکز تحقیقات شوری کشور که با 15 دسی متر متر آب در یک دوره رشد 215 روزه یعنی 9. 1 و 5 آبیاری شدند. 1 تن در هکتار به دست می آید. در طول دوره رشد 140 روزه پس از کاشت، زیست توده گونه های پرسیکا و بیگلو با 15 دسی متر آب به ترتیب 32 و 15 تن در هکتار بود.

سالیکورنیا می تواند باشد احیای چرخه های اکولوژیکی و اکوسیستم های پایدار نقش مهمی دارد. در این تحقیق آمده است: توسعه و کشت این گیاه به صورت زراعی با موانعی از جمله عدم دسترسی به بذر اصلاح شده، نبود تجهیزات مکانیزه مناسب برای پرورش این گیاه، عدم دسترسی به صنایع تبدیلی و آبشویی بالای گیاه سالیکورنیا. و تجمع جلبک و غیره اما جلوگیری از فرسایش خاک و اصلاح خاک های در معرض شوری و آلودگی نفتی از دیگر جنبه های مهم پرورش این گیاه است.
این گیاه علاوه بر ایجاد مناظر طبیعی در شوره زارهای ساحلی، با تقویت و احیای چرخه های اکولوژیکی می تواند نقش مهمی در حفظ زیبایی و ایجاد اکوسیستم های پایدار در این مناطق داشته باشد.
بنابراین علیرغم موانع و مشکلات خاص در مورد استفاده از این گونه، توجه به این گیاه و کشت انبوه آن و اطمینان از تحول صنعت این محصول به ویژه در مناطق جنوبی کشور، ما را در رسیدن به درآمد پایدار یاری می کند. در بخش کشاورزی ایران انجام خواهد داد”.