جاذبه های گردشگری یوش
یوش روستایی از توابع بلده، شهرستان نور در استان مازندران است. این روستا در دره‌ای زیبا بین کوه‌های البرز قرار دارد و به همین خاطر بهترین وقت سفر به این روستا پاییز و بهار است. فاصله یوش با شهر آمل حدود ۱۱۰ کیلومتر و با تهران حدود ۱۸۰ کیلومتر است. شغل بیشتر مردم یوش دامداری و باغداری‌ست و در سفرتان می‌توانید از مردم روستا لبنیات و سبزیجات تازه بخرید.
یوش علاوه بر جذابیت های طبیعی به دلیل وجود زادگاه نیما یوشیج شاعر معروف نو پرداز معاصر که مقبره وی نیز همواره مورد استقبال ادب دوستان جهان قرار دارد . خانه نیما که آرامگاه وی نیز می باشد از بناهای اواخر دوره صفویه است که با ویژگیهای سنتی منطقه کوهستانی نور ساخته شده و با پلان مربع شکل دارای یک حیاط مرکزی و اتاقهای متعدد در اطراف حیاط است . عناصر تزئینی آن شامل آجر کاری، گچبری ، رنگ کار، خراطی ، ارسی های زیبا و آئینه کاری از زمره آثار مهم کشور می باشد.
تاریخچه روستای یوش
در میان تمامی روستاهای استان مازندران یوش یکی از قدیمی‌ترین روستاها به‌شمار می‌آید. در خصوص تاریخچه این روستا که یکی از بهترین مقاصد برای سفر پاییزی به شمال کشور است، گفته می‌شود که در سال 515 الی 538 هجری قمری، شخصی به نام “یوش بن هزار اسب” وارد این مکان شده و آن را به نوعی فتح می‌کند. سپس او نام کوچک خود یعنی یوش را بر روی این روستا می‌گذارد. در نتیجه باید گفت که روستایی یوش دارای قدمتی حدودا هزار ساله می‌باشد و حتما جالب خواهد بود که بدانید یوش بن هزار اسب یکی از نوادگان پادوسپانان موسس دومین سلسله طولانی جهان بوده است.
معماری روستایی در یوش
روستای یوش بطورکلی دارای معماری ارگانیک می‌باشد. معماری ارگانیک بدین معنا که خانه‌ها و زمین‌های کشاورزی در این روستا بر اساس شیب زمین و جوی‌های آب جاری در روستا ساخته شده‌اند و مردم بافت روستایی را تغییر نداده‌اند. همچنین باید بدانید که خانه‌ها همگی در جایی از دامنه کوه قرار دارند که بیشترین نور خورشید به آن می‌تابد و زمین‌های زراعی نیز در نزدیکی رودخانه واقع شده‌اند.
راههای سفر به یوش
جاده چالوس نسبت به جاده هراز دارای زیبایی‌های بصری بیشتری می‌باشد و بهتر است برای سفر به یوش از این جاده اقدام کنید. در این مسیر شما پس از رد شدن از تونل کندوان، سیاه‌بیشه و همچنین پل زنگوله تابلوی روستای یوش را مشاهده خواهید کرد. این روستا از شهر نور به اندازه 90 کیلومتر و از شهر بلده نیز به اندازه 8 کیلومتر فاصله دارد. البته توجه داشته باشید که شما می‌توانید از مسیر جاده هراز هم به یوش سفر کنید که در این مسیر ابتدا باید از این جاده به سمت شهر آمل حرکت کنید. پیش از رسیدن به این شهر تابلو راهنمای روستای یوش قابل مشاهده است.
اقامت در روستای یوش
در روستای یوش هتل و یا مسافرخانه‌ای وجود ندارد اما شما می‌توانید خانه یکی از اهالی روستا را برای خود اجاره کنید. بسیاری از روستاییان خانه‌های خود را برای پذیرایی از گردشگران آماده کرده‌اند. قیمت اجاره خانه در فصل‌های بهار و تابستان به علت بیشتر بودن گردشگران کمی بالاتر می‌رود اما در فصل‌های سرد سال این قیمت بسیار پایین است. همچنین توجه داشته باشید که این روستا رستوران و یا کافه‌ای ندارد که بتوانید در آن غذایی سفارش دهید. اما سرآشپزانی بومی در روستا حضور دارند که شما می‌توانید به آنها سفارش غذای محلی داده و از آنها لذت ببرید. البته انتخاب دیگر رفتن به شهر بلده است که در نزدیکی روستا واقع شده و در آن مکان رستوران و قهوه‌خانه به چشم می‌خورد. پیشنهاد می‌کنم برای اقامت و همچنین تهیه غذاها با مسئول موزه نیما یوشیج در ارتباط باشید. او آماده است تا در این خصوص به گردشگرانی که به یوش سفر کرده‌اند راهنمایی‌هایی ارائه کند.
مناطق دیدنی در روستای یوش
روستای یوش دارای جاذبه‌های گردشگری بی‌شماری است که خانه نیما یوشیج هم یکی از آنها محسوب می‌شود. هر ساله گردشگران زیادی از سراسر ایران برای بازدید از خانه این شاعر معاصر خود را به روستای یوش می‌رسانند. خانه نیما یوشیج در دوران قاجار ساخته شده و پیش از نیما نیز اجداد وی در آن زندگی می‌کردند. این خانه بطورکلی بصورت مربعی ساخته شده و معماری آن به گونه‌ای است که شما یک حیاط بزرگ در وسط خانه می‌بینبد که در اطراف آن اتاق‌ها زیادی قرار دارند. مولفه‌های تزئینی بناهای دوره قاجاریه از گچبری‌های گرفته تا ارسی‌های زیبا به خوبی در خانه نیما یوشیج قابل مشاهده هستند. البته فضای داخلی اتاقهای این خانه اکنون به موزه‌ای مملو از اشیای قدیمی ارزشمند تبدیل شده است که در معرض دید عموم قرار دارد. البته به جز آثار نیما یوشیج، آثاری از خواهر وی یعنی بهجت اسفندیاری نیز در داخل خانه به چشم می‌خورند که بد نیست به آنها توجه ویژه‌ای داشته باشید. اما به جز خانه نیما یوشیج که به‌نوعی سنبل روستا به‌شمار می‌آید، مکان‌های دیگری نیز وجود دارند که در سفر به یوش باید از آنها بازدید کرد.
گنبد کیا داود
گنبد کیا داود فاصله چندانی با موزه نیما یوشیج ندارد و اگر تنها به اندازه 300 متر از این موزه به سمت جنوب پیاده‌روی داشته باشید به گنبد کیا داود دسترسی خواهید داشت. این شخص در حقیقت یکی از چهار فرزند کیا جمال الدین از حکم‌فرمایان قدیم یوش بوده و مردم روستا نیز برای او احترام ویژه‌ای قائل هستند. البته گفته می‌شود که هر کدام از چهار فرزند کیا جمال الدین در گوشه‌ای از شهر دفن شده‌اند و امروزه تنها گنبد کیا داود به عنوان آرامگاه یکی از فرزندان وی به‌جای مانده است.
رودخانه یوش
رودخانه یوش یکی از زیباترین جاذبه‌های گردشگری طبیعی در روستای یوش است. این رودخانه یکی از شاخه‌های رودخانه بزرگ هراز بوده که از دره لار در جنوب کوه دماوند سرچشمه می‌گیرد. رودخانه یوش آب مورد نیاز زمین‌های زراعی روستا را تامین می‌کند و گردشگران نیز در هنگام سفر به یوش می‌توانند در کنار آن به استراحت پرداخته و از آب‌وهوایی فوق‌العاده و مناظری شگفت‌انگیز لذت ببرند. جذابیت رودخانه یوش تا حدی است که حتی افراد محلی و روستاییان نیز اوقات فراغت خود را در کنار آن می‌گذرانند.
سنگ سیاه رنگ
در نزدیکی رودخانه یوش یک سنگ سیاه رنگ وجود دارد که آن نیز به نوعی نماد روستا بحساب می‌آید. بر روی این سنگ سیاه رنگ یک نقش از اسب و زین حکاکی شده که به همین دلیل مردم روستا نام آن را اسب زین گذاشته‌اند. پیشنهاد می‌کنم در سفر به یوش بازدید از این جاذبه فرهنگی و تاریخی را از دست ندهید.
مقبره سید امین و سید جلال
در نزدیکی سنگ سیاه رنگ و در مکان قبرستان قدیمی روستای یوش مقبره سید امین و سید جلال قرار گرفته است. این دو نفر که پدر و پسر بودند از روستای اورازان از توابع طالقان به این مکان آمده‌اند و در زمان خودشان نزد مردم اعتبار زیادی داشته‌اند. آنها به عنوان افرادی زاهد شناخته شده بودند و به همین علت نیز پس از فوتشان برای آنها مقبره‌ای درخور و شایسته ساخته شد. لازم به ذکر است تا پیش از این فوت سید امین و سید جلال در روستای یوش هیچ امام‌زاده‌ای وجود نداشت.
کوه‌های سرخبند
اگر از علاقمندان به کوهنوردی هستید، کوه‌های سرخبند از سلسله جبال البرز یکی از بهترین انتخاب‌ها برای تفریح و گشت‌وگذار محسوب می‌شود. این کوه‌ها در جنوب روستا واقعا شده‌اند و شما می‌توانید در میان آنها به کوهنوردی بپردازید. البته کوه‌های علی چال، سرنو و مازوبند از جمله دیگر کوه‌هایی هستند که در بخش شمالی روستای یوش قرار دارند و به نوعی پسزمینه یوش را تشکیل داده‌اند.
خانه میرزا مهدی خان و باغ شاه
گفته می‌شود سلطان صاحبقران، ناصرالدین‌شاه قاجار در یکی از سفرهای شهری خود چند روزی را در روستای یوش گذرانده است. او در طول این چند روز در خانه میرزا مهدی خان و باغ شاه اقامت داشت و حتی دو خواهر از اهالی این روستا را به همسری اختیار کرده بود. از آن پس روستای یوش و این باغ با آب‌وهوایی ییلاقی به عنوان یکی از تفرجگاه‌های ناصرالدین شاه شناخته می‌شد که حالا شما نیز می‌توانید در سفر به یوش بازدید از این مکان داشته باشید.
قلعه پولاد بلده
اگر تنها به اندازه 7 کیلومتر از روستای یوش دور شوید به شهر بلده خواهید رسید که در آن یکی از بزرگترین و مهم‌ترین قلعه‌های تاریخی در منطقه شمالی کشور جای گرفته است. قلعه پولاد بلده مربوط به دوره سلجوقیان بوده و از لحاظ تاریخی بسیار ارزشمند به‌شمار می‌آید. شما باید در سفر به یوش نهایت بهره را ببرید و به همین علت پیشنهاد می‌کنم تا بازدید از این قلعه را نیز از دست ندهید. البته توجه داشته باشید که قلعه پولاد بلده همانند قلعه رودخان سالم و سرپا نمانده است. اما حتما بازدید از آثار به‌جای مانده از مرکز یکی از مقتدرترین قدرت‌های محلی در کشور خالی از لطف نیست.
موسیقی در یوش
موسیقی در روستای یوش نیز همانند بسیاری دیگر از روستاهای شمال دیگر جایگاه ویژه‌ای دارد. مردم این روستا از دیرباز در مراسمات محلی و یا حتی شب‌نشینی‌هایشان به سر دادن آواز و نوای نی می‌پرداختند. بسیاری از چوپانان و افراد قدیمی‌تر در روستای یوش نواختن ساز نی را بلد هستند و گوش دادن به آواز آنها نیز می‌تواند به تجربه‌ای خاطره‌انیز در سفر به یوش تبدیل شود. پس بهتر است اگر جمعی از مردم محلی را دیدید با آنها هم‌کلام شوید.
بیشتر بخوانید:
تصاویر خانه نیما یوشیج در روستای یوش
علی اسفندیاری مشهور به نیما یوشیج
جاذبه های گردشگری مازندران/ گشتی در خانه نیمایوشیج
گردآوری توسط بخش گردشگری
مجله دلگرم