مواد مصرف و عوارض قطره گلیسرین فنیکه
قطره گوش گلیسیرین فنیکه (Glycerin pheniqe) از داروهای موضعی که علاوه بر نرم شدن جرم داخل مجرای گوش بر روی انواع باکتریها و قارچها و ویروسها اثر کشنده دارد. درواقع گلیسیرین در این ترکیب به عنوان حلال باعث نرم شدن جرم داخل مجرای گوش میشود.
قطره گلیسرین فنیکه محتوی ۶٫۴ درصد فنل در پایه گلیسیرین است. فنل بر روی انواع باکتریها و قارچها و ویروسها اثر کشنده دارد. همچنین موجب شکسته شدن پیوندهای پروتئینی داخل سبوم گوش میشود. گلیسیرین به عنوان حلّال باعث نرم شدن جرم داخل مجرای گوش میشود.
جرم گوش که به آن «واکس گوش» هم گفته می شود، به طور طبیعی توسط غددی که در پوست کانال گوش قرار دارند، ترشح می شود و نقش محافظت کننده، نرم کننده و ضد باکتریایی دارد. فقدان جرم گوش می تواند منجر به خشکی و خارش گوش شود. به طورطبیعی جرم تولیدشده به تدریج و مرتباً از طرف پرده ی گوش به سمت بیرون حرکت می کند و با حرکات فک، این ذرات جرم خشک شده از کانال گوش خارج می شوند.
جرم گوش در نیمه ی بیرونی کانال گوش تولید می شود. بنابراین گاهی در معاینه ی گوش مشاهده می شود که جرم در نزدیکی پرده ی گوش قرار دارد. این بدان معناست که بیمار سعی کرده با گوش پاک کن جرم گوش خود را خارج کند. او قسمت های بیرونی تر را خارج و قسمت های عمقی تر را فشرده کرده، مثل برفی که فشرده شده باشد.
یکی از روش های بی خطر و موثری که پزشکان برای تمیز کردن گوش ها توصیه می کنند، استفاده از قطره های روغنی چون قطره گوشی گلیسیرین فنیکه است. این محلول که حاوی 6/4 درصد فنل در پایه گلیسرین می باشد، جهت نرم کردن جرم گوش و آماده سازی آن پیش از شست و شوی گوش به کار می رود. استفاده از قطره گوشی گلیسیرین فنیکه همچنین درمان کمکی عفونت بوده و در تسکین درد های خفیف گوش میانی و خارجی موثر است.
بسته شدن کانال گوش به وسیله ی جرم یکی از شایع ترین علت های کم شنوایی است و معمولاً علت فشرده شدن و به عقب رانده شدن جرم گوش، استفاده از گوش پاک کن است. خارش گوش، عفونت گوش و پارگی پرده ی گوش نیز از جمله عوارض دیگر استفاده از گوش پاک کن است.
موارد مصرف قطره گلیسرین فنیکه
قطره گلیسرین فنیکه برای نرم کردن واکس گوش (جرم داخل مجرای خارجی گوش) بکار میرود تا کار شست و شوی گوش راحتتر انجام شود. همچنین از این محلول در درمان کمکی عفونت و تسکین دردهای خفیف گوش میانی و خارجی نیز استفاده میشود.
مقدار مصرف قطره گلیسرین فنیکه
از آنجایی که هر اندازه جرم گوش نرمتر شود شست و شوی آن آسانتر و بدون درد است بنابراین حداقل مقدار مصرف این قطره قبل از شست و شوی گوش ۳ بار در روز و هر بار ۳ قطره به مدت ۳ روز یا مطابق تجویز پزشک است.
هرچند روش یاد شده تقریباً توسط تمامی شرکتهای داروسازی پیشنهاد میشود، ولی در برخی افراد روش جایگزین بهتر عمل میکند. در این روش همراه با گرفتن لالهٔ گوش و کشیدن آن به سمت بالای سر، قطره را تا جایی چکانده که مجرای گوش کاملاً پر شود (حدود ۲۰–۱۰ قطره) و سپس با تکان دادن بخشهای مختلف لالهٔ گوش باید سعی شود که هوای درون مجرا تخلیه شده تا محلول به کل تودهٔ جرم برسد. پس از پر شدن مجرای گوش، حدود ۱۰ دقیقه صبر میکنیم تا محلول کاملاً به تودهٔ جرم نفوذ کند.
مکانیسم اثر قطره گلیسرین فنیکه
واکس یا جرم داخل گوش، قطره روغنی گلیسرین فنیکه را به خود جذب کرده (مثل اسفنجی که آب را جذب میکند) و نرمتر میشود. فنل یک ضدعفونیکننده بسیار قوی است که بر روی انواع باکتریهای گرم مثبت و گرم منفی و قارچها و ویروسها اثر کشنده دارد. همچنین موجب شکسته شدن پیوندهای پروتئینی داخل سبوم گوش میشود. گلیسیرین در این ترکیب به عنوان حلّال و حامل به کار رفته و باعث نرم شدن جرم داخل مجرای گوش میشود.
عوارض جانبی قطره گلیسرین فنیکه
حساسیت، آسیب به مجرا یا پرده صماخ ناشی از تورم جرم گوش. غلظتهای بالاتر از ۱۰ درصد فنل ممکن است موجب خورندگی و سفید شدن پوست شوند؛ ولی این عارضه با غلظتهای پایینتر معمولاً مشاهده نمیشود یا خفیف است.
در صورت ایجاد التهاب و قرمزی یا خارش و سوزش توسط محلول، موضع پوستی را با آب و صابون ملایم شست و شو داده شود.
هشدار مصرف قطره گلیسرین فنیکه
از ریختن دارو در چشم جداً خودداری کنید. در صورت ورود دارو به چشم بلافاصله محل را با مقدار زیادی آب بشویید و برای اطمینان از عدم آسیب به سطح قرنیه به پزشک مراجعه نمایید.
شرایط نگهداری قطره گلیسرین فنیکه
در جای خشک با دمای بین ۸ تا ۳۰ درجه سانتیگراد. پس از هر بار مصرف درِ بطری را محکم ببندید. پس از باز شدن درِ بطری دارو فقط تا ۲۰ روز شرایط مناسب مصرف دارد، بنابراین پس از ۲۰ روز توصیه میشود باقی مانده قطره استفاده نشود.
بیشتر بخوانید:
درمان جرم گوش
آموزش تمیز کردن داخل گوش در منزل
۱۰ راهکار خانگی برای حذف واکس یا جرم گوش
جرم گوش چیست؟ چگونه گوش های خود را تمیز کنیم؟
علت گرفتگی گوش چیست ؟ چرا گوش کیپ می شود ؟