تفسیر آزمایش HLA_B
HLA_B آزمایشی است که در تشخیص بیماری های اتوایمیون و روماتوئیدی مانند بیماری گریوز، یووییت قدامی، انکلوزیون اسپوندیلیت ، سندرم رایتر و آرتریت جوانان کاربرد دارد.
آنتیژنهای لکوسیت انسانی (Human Leukocyte Antigen) و یا آنتیژنهای مجموعه سازگاری بافتی اصلی ملکولهای پروتئینی روی سلولهای مختلف بدن مثل گلبولهای سفید، سایرسلولهای بافتهای مختلف بدن (مثل پوست، کلیه، قلب، ریه و سایر اعضاء) میباشند. این آنتیژنها انواع مختلف دارند و در پیوند اعضاء و پیوند سلولهای بنیادی خونساز نقش دارند. این آنتیژنها در بین دوقلوهای یکسان یک تخمی، کاملا شبیه هم هستند. در بین سایر موارد میزان شباهت از فرمول: «یک منهای سهچهارم به توان n» پیروی میکند که n نمایانگر تعداد خواهران و برادران است.
چنانچه فرد دارای یک خواهر و یا یک برادر باشد طبق قوانین وراثتی ٢٥% احتمال شباهت وجود دارد. شانس شباهت با افزایش تعداد خواهر وبرادر افزایش می باید. برای مثال فرد اگر دوخواهر یا برادر داشته باشد شانس شباهت ٤٤% با ٣ خواهر و برادر حدود ٥٧% است. با افزایش تعداد خواهر و برادران احتمال یافتن اهداکننده در بین آنان نیز افزایش مییابد. ممکن است فردی تعداد خواهران و برادران زیادی داشته باشد اما شانسی برای شبیه بودن کامل آنتیژن های HLA با آنها نداشته باشد.
سایر نام ها: پنل تشخیصی آنتی ژن لکوسیتی انسان لوکوس (HLA-B ) ، Human leucocyte Antigen Diagnostic, HLA _B7, HLA _B8, HLA _B27, HLA _B5/51
مقادیر طبیعی: منفی
شرایط نمونه گیری: ترجیحاً بیمار ناشتا باشد.
کاربردهای بالینی آزمایش HLA_B
کمک به تشخیص بیماری های خاص از جمله بیماری های اتوایمیون و روماتوئیدی
تفسیر نتایج آزمایش HLA_B
آزمایش HLA_B بر اساس بیان آنتی ژن HLA، نتیجه به صورت مثبت یا منفی گزارش می گردد.
1. مثبت شدن HLA_B7در کنار HLA_DQ8 می تواند ریسک کانسر دهانه رحم (سرویکس) را بالا ببرد. با پوکی استخوان بعد از یائسگی (postmenopausal osteoporosis) و یا سارکوئیدوزیس می تواند ارتباط داشته باشد. و ارتباط ضعیفی با اختلال نرولوژیک از جمله ناکرولپسی (narcolepsy) و هموکروماتوز ناشناخته دارد.
2. مثبت شدن HLA _B8 با چندین بیماری از جمله بیماری سلیاک ، میاستنی گراویس ، لوپوس اریتماتوز، هپاتیت مزمن فعال و درماتیت هرپتی فورم همراه است.
3. HLA-B27 در تشخیص بیماری های اتوایمیون و روماتوئیدی مانند بیماری گریوز، یووییت قدامی، انکلوزیون اسپوندیلیت ، سندرم رایتر و آرتریت جوانان
( juvenile Rumatoied Arteritis ) کمک کننده است. مکانیسم این همراهی هنوز شناخته نشده است، اما احتمالا به علت حرکت ترجیهی ژن ها است . بیشترین شیوع HLA-B27در انکلوزیون اسپوندیلیت می باشد. برخی از مطالعات نشان داده اند که آلل HLA-B27:06 ممکن است با بیماری انکلوزیون اسپوندیلیت همراه نباشد.
4. افرادی که HLA_B5 /B51 مثبت هستند، ریسک ابتلا به بیماری بهجت در آنها افزایش می یابد.
ملاحظات نمونه گیری در آزمایش HLA_B
1. مطابق دستورالعمل آزمایشگاه از بیمار نمونه خون وریدی گرفته شود.
2. محل خونگیری را از نظر خونریزی بررسی نمایید.بهتر است محل خونگیری را با پانسمان فشارنده ببندید.
3. نمونه خون گرفته شده را به ظرف دیگری انتقال ندهید.
4. در مورد روش سرولوژی به دلیل اینکه نمونه مورد نظر خون دفیبرینه می باشد لذا تنطیم دقیق دور شیکر (RPM) و زمان شیکر مهم می باشد. در غیر این صورت سلول ها پاره شده و تست قابل انجام نیست.
5. در زمان کوتاهی نمونه گرفته شده را به بخش انجام دهنده آزمایش ارسال نمایید.
6. فرمی را با عنوان شرح حال از بیمار پر نموده و آن را ثبت نمایید.
موارد عدم پذیرش نمونه در آزمایش HLA_B
1. تغییرات شدید دما در طی حمل و نقل نمونه (حمل و نقل نادرست نمونه)،
2. لخته بودن یا لیز بودن نمونه،
3. نمونه خون فریز شده،
4. نمونه خونی که ۷۲ ساعت از زمان جمع آوری آن گذشته باشد.
5. شرایط نگهداری: پایداری نمونه در دمای اتاق تا ۷۲ ساعت می باشد. از نگهداری نمونه در یخچال یا فریزر اجتناب گردد.
عوامل مداخله گر در آزمایش HLA_B
تغییرات شدید دما در طی حمل و نقل نمونه منجر به تداخل در نتایج آزمون می گردد.
بیشتر بخوانید:
علت بالا و پایین بودن Anti-CCP در آزمایش خون
انواع آرتریت : چه کسانی آرتریت روماتوئید می گیرند؟
علت بالا و پایین بودن Anti-ds-DNA Ab در آزمایش خون