فرق بین خال سرطانی با معمولی
انواع خال را می توان در سه دسته خال معمولی، خال دیسپلاستیک و خال سرطانی یا ملانوما طبقه بندی کرد.
خال معمولی بسیار به ندرت تبدیل به خال های سرطانی می شود اما خال دیسپلاستیک کمی بیشتر از خال معمولی ممکن است به خال های سرطانی تبدیل شود.
ملانوما تهاجمی ترین نوع سرطان پوست می باشد که می تواند سایر ارگان های بدن را درگیر کند. قرار نگرفتن زیاد در معرض نور خورشید، عدم استفاده از دستگاه های برنزه کننده و استفاده از ضد آفتاب می تواند باعث پیشگیری از ملانوما یا سرطان پوست بدخیم شود.
خال معمولی چیست ؟
یک خال معمولی توده ای روی پوست است که در اثر تجمع خوشه سلول های رنگدانه به نام ملانوسیت ها ایجاد می شود. اغلب افراد بالغ بین 10 تا 40 خال معمولی دارند.
این توده ها معمولا در نواحی ایجاد می شود که در معرض نور خورشید قرار دارند. به ندرت خال ها روی کف سر، پستان ها و یا باسن نیز یافت می شوند.
اگرچه خال معمولی از زمان تولد وجود دارند (خال مادرزادی) اما معمولا در دوران کودکی از بین می روند. در اغلب موارد تا 40 سالگی خال های جدیدی روی بدن ایجاد می شود. اما در سنین بالاتر خال ها معمولا محو می شوند.
عمدتا یک خال معمولی کمتر از پنج میلی متر ضخامت دارد. معمولا به شکل گرد و یا بیضی است و سطح نرم با لبه های مشخص دارد و اغلب گنبدی شکل می باشد.
یک خال معمولی حتی می تواند صورتی و قرمز مایل به قهوه ای باشد. افرادی که پوست و مو تیره دارند اغلب خال های تیره تری در مقایسه با افراد بور با موهای روشن دارند.
آیا خال معمولی به خال های سرطانی یا ملانوما تبدیل می شود ؟
بله، اما یک خال معمولی به ندرت به خالی های سرطانی یا ملانوما تبدیل می شود. ملانومای بدخیم جدی ترین و خطرناک ترین نوع سرطان پوست می باشد.
اگرچه خال های معمولی سرطانی نیستند اما افرادی که بیش از پنجاه خال معمولی دارند بیشتر در خطر ابتلا به ملانوما یا سرطان پوست بدخیم قرار دارند. در صورت بروز تغییرات زیر در خال های معمولی فورا باید به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید:
-
تغییر رنگ خال یا چند رنگی خال -
کوچک تر شدن یا بزرگ تر شدن خال -
تغییراتی در بافت خال، شکل و ارتفاع خال -
خشک شدن یا پوسته پوسته شدن سطح خال -
خارش خال -
خونریزی یا وجود ترشح از خال -
عدم تقارن خال -
حاشیه های نامنظم خال -
قطر بیش از 6 میلی متر خال
خال معمولی
تفاوت خال معمولی با خال سرطانی
تفاوت دیگری که خال های سرطانی با معمولی دارند، حدود و مرز آنهاست. تومور ملانوما دارای حدود و مرز نامنظم، لبه‌دار یا زاویه‌دار است، درحالی که خال‌های معمولی دارای مرزهایی صاف هستند.
هنگامی که ملانوما در یک خال موجود ایجاد می‌شود، قوامِ خال ممکن است تغییر کند و سفت یا ناهموار یا پوسته‌پوسته شود. اگرچه پوست ممکن است تغییر کند و دچار خارش، سوزش یا خونریزی شود، اما ملانوما معمولاً درد ایجاد نمی‌کند.
اگر ابعاد، شکل، رنگ و ظاهر یک خال قدیمی تغییر کرده یا در ناحیه‌ای از پوست رشد کرده که قبلا وجود نداشته است، نشانه خوبی نیست و باید سریعا به پزشک مراجعه کنید.
ملانوما هرچه زودتر تشخیص داده شود، درمان موفق‌تر خواهد بود. پس براساس سایت “وری ول هلث” حداقل سالی یک‌بار پوست خود را به طور کامل معاینه کنید. اگر ۵۰ یا بیشتر خال معمولی (یا ۵ یا بیشتر خال غیرمعمول) داشته باشید، باید پوست خود را چندین‌بار در طول سال بررسی کنید.
در این معاینه ها اگر چیز غیرطبیعی دیدید، سریعا به پزشک مراجعه کنید. اغلب اولین شاخصه ملانوما، تغییر اندازه، شکل یا رنگ یک خال موجود روی پوست است. به طور کلی تغییرات نگران کننده شامل موارد زیر است:
-
یک لکه جدید، احتمالاً بزرگ، با شکل غیرعادی، قهوه‌ای تیره یا سیاه که رنگ آن یکدست نیست. -
یک خال ساده که تغییر رنگ، اندازه، یا قوام دارد و یا پوسته پوسته شده یا خونریزی می‌کند. -
لکه‌ای با حدود محو، نامنظم و نواحی یا نقاط قرمز، سفید، آبی، خاکستری یا سیاه -
ضایعات تیره زیر ناخن دست یا پا، روی کف دست‌ها و پاها، انگشتان، یا غشاهای مخاطی که دهان، بینی، واژن و مقعد را می‌پوشاند.
خال دیسپلاستیک چیست ؟
یکی دیگر از انواع خال، خال دیسپلاستیک می باشد، خال دیسپلاستیک نوعی خال است که ظاهری متفاوت از خال های معمولی دارد. یک خال دیسپلاستیک ممکن است بزرگ تر از یک خال معمولی باشد و رنگ، سطح و لبه آن می تواند متفاوت باشد.
خال دیسپلاستیک معمولا بیش از پنج میلی متر ضخامت دارد. خال دیسپلاستیک می تواند طیفی از رنگ ها از صورتی تا تیره را داشته باشد. خال دیسپلاستیک معمولا لبه های منظمی دارد که در پوست اطراف محو می شود و معمولا مسطح و فلس مانند می باشد.
خال دیسپلاستیک ممکن است در هر جایی از بدن ایجاد شود اما معمولا در نواحی دیده می شود که در معرض خورشید قرار دارد. خال دیسپلاستیک ممکن است در نواحی مانند کف سر و سینه ها که در معرض خورشید قرار ندارند نیز ایجاد شود.
برخی افراد تنها یک جفت خال دیسپلاستیک دارند اما برخی دیگر ممکن است بیش از 10 خال دیسپلاستیک داشته باشند. این افراد معمولا تعداد بیشتری از خال های معمولی را دارند.
آیا خال دیسپلاستیک به خال های سرطانی یا ملانوما تبدیل می شود؟
بله، اما اغلب خال های دیسپلاستیک به خال های سرطانی یا ملانوما تبدیل نمی شوند. اغلب این خال ها در طول زمان پایدار و بدون تغییر باقی می ماند.
محققین برآورد می کنند شانس ایجاد ملانوما یا سرطان پوست بدخیم برای افرادی با بیش از 5 خال دیسپلاستیک 10 برابر بیشتر از کسانی می باشد که به این خال ها دچار نیستند.
همه افراد باید از پوست خود در برابر آفتاب محافظت کنند و از لامپ های خورشیدی و دستگاه های برنزه کننده دور بمانند اما افرادی که خال دیسپلاستیک دارند باید بیشتر مراقب پوست خود باشند و از آفتاب سوختگی دور بمانند.
بعلاوه خیلی از پزشکان متخصص پوست توصیه می کنند افرادی با خال دیسپلاستیک باید پوست خود بطور ماهانه بررسی نمایند و در صورت بروز تغییراتی در خال دیسپلاستیک به متخصص پوست مراجعه کنند این تغییرات شامل موارد زیر است:
-
تغییر در رنگ خال -
کوچک تر شدن یا بزرگ تر شدن خال -
تغییراتی در شکل، بافت و اندازه خال -
خشک شدن و پوسته پوسته شدن خال -
سخت شدن و توده ای شدن خال -
خارش خال -
ترشحات خونی یا چرکی از خال
نکته دیگری که افراد مبتلا به خال های دیسپلاستیک باید بدان توجه کنند این است که باید پوست آنان توسط پزشک متخصص پوست معاینه شود. گاهی نیاز است بیمار یا پزشک متخصص پوست از خال دیسپلاستیک عکس بگیرد تا تغییرات خال در طول زمان مورد بررسی قرار گیرد. برای افرادی با بیش از 5 خال دیسپلاستیک پزشکان سالانه یا هر دو سال یک بار معاینه انجام می دهند زیرا تا حدی ریسک ابتلا به سرطان پوست بدخیم یا ملانوما وجود دارد. برای افرادی که سابقه خانوادگی در ابتلا به ملانوما دارند پزشکان معاینات متعدد پوستی را هر سه تا شش ماه توصیه می کنند.
ملانوما چیست ؟
یکی دیگر از انواع خال ها می تواند منجر به ملانوما یا سرطان پوست شود، ملانوما نوعی سرطان پوست می باشد که در ملانوسیت ها ایجاد می شود. ملانوما سرطانی خطرناک است زیرا می تواند به بافت های اطراف حمله کرده و به سایر بخش های بدن مانند ریه ها، کبد، استخوان یا مغز نیز منتشر شود. هر چه ملانوما زودتر تشخیص داده شود و ضایعات سرطانی زودتر برداشته شود احتمال موفقیت آمیز بودن درمان سرطان پوست بیشتر خواهد بود.
اغلب ملانوسیت ها در پوست هستند و ملانوما می تواند در هر جایی روی سطح پوست اتفاق بیفتد. ملانوما می تواند از یک خال معمولی یا خال دیسپلاستیک آغاز شود هم چنین می تواند در بخش های ظاهرا نرمال پوست نیز ظاهر شود. علاوه بر این ملانوما می تواند در چشم ها، مسیر گوارشی و سایر بخش های بدن نیز ایجاد شود.
ملانوما در مردان عمدتا در گردن، سر و یا پشت اتفاق می افتد. ملانوما در خانم ها اغلب در بخش های پایینی پا و یا پشت اتفاق می افتد. افرادی با پوست تیره کمتر در خطر ابتلا به ملانوما قرار دارند و این در مقایسه با کسانی است که پوست های روشن دارند. ملانوما در افراد با پوست تیره عمدتا در زیر ناخن انگشتان دست و پا، کف دست ها و یا کف پاها ایجاد می شود.
اغلب علائم اولیه ملانوما تغییر در شکل، اندازه و رنگ خال های موجود است. ملانوما می تواند در نواحی دیگر پوست نیز ظاهر شود. ویژگی های زیر علائم اولیه ملانوما را نشان می دهد:
-
عدم تقارن خال: شکل نیمی از خال با نیمه دیگر متفاوت است. -
مرز نامنظم خال: لبه های خال عمدتا نامنظم می باشد. رنگدانه ها ممکن است به پوست اطراف نیز گسترش یابند. -
رنگ غیر نرمال خال: سایه های سیاه، قهوه ای و قرمز مایل به قهوه ای ممکن است وجود داشته باشد. نواحی سفید، خاکستری، قرمز، صورتی یا آبی ممکن است وجود داشته باشد. -
ضخامت خال: تغییر در اندازه و معمولا افزایش سایز در خال ها دیده می شود. ملانوما می تواند کوچک باشد اما در اغلب موارد بیش از 6 میلی متر ضخامت دارد.
خال های سرطانی در طول چند هفته تا چند ماه تغییر می کنند.
ملانوما ظاهر متفاوتی دارد. خیلی از ضایعات ملانوما تغییرات عنوان شده را نشان می دهند. اما برخی ممکن است تنها یک یا دو مورد از تغییرات ذکر شده را نشان دهند.
در موارد پیشرفته ملانوما بافت خال ممکن است تغییر کند. پوست سطح خال ممکن است شکسته شود. خال به شکل توده سخت و سفت در آید. سطح خال ممکن است چرکی یا خونی باشد. برخی اوقات ملانوما با خارش خال و درد همراه بوده و ممکن است نسبت به لمس حساس شود.
ملانوما چطور تشخیص داده می شود؟
تنها راه تشخیص ملانوما برداشتن بافت و بررسی خال های سرطانی می باشد. پزشک متخصص پوست احتمالا بخشی یا همه پوست غیر نرمال را بر می دارد. این روش تنها چند دقیقه زمان می برد و در مطب پزشک انجام می شود. نمونه توسط پاتولوژیست و زیر میکروسکوپ بررسی می شود.
تفاوت هایی بین خال معمولی، خال دیسپلاستیک و خال های سرطانی
خال معمولی، خال دیسپلاستیک و خال سرطانی بر اساس سایز، رنگ، شکل و بافت سطح خال متفاوت می باشند. برخی تفاوت ها بین خال ها و ضایعات سرطانی در ادامه لیست می شود.
تفاوت مهم دیگر بین خال معمولی و خال سرطانی که وجود دارد این است که یک خال معمولی یا خال دیسپلاستیک بعد از برداشتن کامل خال دیگر عود نمی کند اما خال های سرطانی یا ملانوما در برخی موارد عود می کند. هم چنین ملانوما می تواند به سایر بخش های بدن نیز منتشر شود.