اگرچه همه کسانی که در آشپزخانه آشپزی می کنند مراقب هستند که آنها نسوزند، اما گاهی اوقات می توانیم ناگهان یک شرپا داغ برداریم یا پوست دستمان را با بخار آب داغ بسوزانیم.
می سوزد (سوختن، سوختن) علل مختلفی مانند تماس با آتش، سوختگی با گاز، برق یا مواد شیمیایی، آفتاب سوختگی، سوختگی ناشی از جراحی لیزر، تماس پوستی با وسایل داغ مانند فر، تابه، تشعشع، بخار، آب داغ و روغن داغ دارد.
اگر سوختگی ها را بر حسب درجه مقایسه کنیم، تفاوتی بین سوختگی ها با مواد مختلف وجود ندارد، اما اگر سوختگی های مختلف از نظر عوامل مضر بررسی شود، سوختگی با بخار از آب در حال جوش سنگین تر است، زیرا گرمای بخار بیشتر است. همچنین روغن به دلیل قوام خود باعث سوختگی شدید می شد که بر خلاف سوختگی های دیگر با آب سرد گرما را از دست نمی دهد.
اما برای کاهش علائم سوختگی بعد از سوختگی و قبل از مراجعه به مراکز درمانی چه کنیم؟
روش های تسکین درد و رفع سوختگی های سطحی
در اینجا چند نکته وجود دارد که به شما کمک می کند به محض سوختن در آشپزخانه از آنها استفاده کنید تا از سوختگی های جدی جلوگیری کنید.
از آب سرد استفاده کنید
استفاده از آب سرد برای تسکین درد سوختگی معتبرترین راه حل سریع از نظر علمی برای سوختگی، استفاده از آب ولرم به مدت 10 تا 15 دقیقه در محل سوختگی است. ابتدا محل سوخته را بلافاصله زیر شیر آب سرد خیس کنید. سرد کردن قسمت های سوخته پوست قبل از مراجعه به مرکز درمانی از عمیق شدن سوختگی و نفوذ عامل ایجاد کننده (مانند جوشیدن آب یا همان مواد داغ داخل غذا) به لایه های زیرین پوست جلوگیری می کند. اگر محل سوختگی به سرعت سرد شود، عمق و وسعت ضایعه ممکن است قرمزی و التهاب سطحی و حتی تاول باقی بماند. البته بستگی به نوع سوختگی و ماده ای دارد که باعث ایجاد مشکل شده است.
برای رهایی از درد موارد زیر را انجام دهید. بسیاری از این موارد از ایجاد تاول جلوگیری می کند و با عفونت مبارزه می کند:
1- تعادل:
استفاده از سفیده تخم مرغ برای درمان سوختگی یکی از راه حل هایی که از قدیم برای درمان سوختگی استفاده می شده و بسیار موثر است استفاده از سفیده تخم مرغ است.
برای کاهش درد، سفیده تخم مرغ را روی محل سوخته قرار دهید. بسیاری از مردم بر این باورند که استفاده از تخم مرغ می تواند از بروز تاول نیز جلوگیری کند.
بعد از هم زدن سفیده ها در محل سوختگی، می توانید محل را خشک کنید و در صورت لزوم دوباره امتحان کنید.
2- چای کیسه ای:
چای کیسه ای مرطوب می تواند درد سوختگی را کاهش دهد. تانن موجود در چای نیز این قسمت را بهبود می بخشد.
یک کیسه چای را چند بار در یک لیوان آب سرد فرو کنید. سپس آن را روی قسمت سوخته پوست قرار دهید.
آیا می دانستید که چای سرد و چای کیسه ای گزینه های خوبی برای درمان آفتاب سوختگی هستند؟
3- سیب زمینی خام:
سیب زمینی خام را رنده کرده و فشار دهید تا آبدار شود. سپس قسمت آسیب دیده پوست را با آن آب خیس کنید. استفاده از این روش نتایج خوبی می دهد.
4- سرکه:
استفاده از سرکه یکی از بهترین راه ها برای تسکین درد سوختگی است.
می توانید برای تسکین درد، کمی سرکه سیب یا سرکه سفید روی ناحیه آسیب دیده بریزید یا می توانید پارچه ای را به سرکه آغشته کنید و پارچه ای را روی ناحیه آسیب دیده بگذارید تا درد ناشی از سوختگی تسکین یابد.
سرکه همچنین زخم ها را ضد عفونی کرده و از رشد باکتری ها در ناحیه سوخته جلوگیری می کند.
5- جوش شیرین:
جوش شیرین برای درمان سوختگی کمی جوش شیرین و آب سرد را با هم مخلوط کنید تا خمیری به دست آید و روی پوست بمالید. این روش همچنین به درمان و تسکین درد ناشی از سوختگی کمک می کند.
در صورت لزوم چندین بار از این روش استفاده کنید و در این فاصله محل سوختگی را خشک نگه دارید.
6- ژل آلوئه ورا:
ژل آلوئه ورا برای درمان سوختگی برگ های آلوئه ورا را آماده کرده و از طول برش دهید. نکته ای که در تهیه برگ آلوئه ورا باید به آن توجه کنید، انتخاب برگ های گوشتی است.
پس از بریدن برگ های این گیاه، وقتی ژل (ماده چسبناک) بیرون آمد آن را خنک کرده و روی محل پوست سوخته قرار دهید.
ژل آلوئه ورا خاصیت ضد درد دارد و همچنین به دلیل خاصیت ضد التهابی که دارد می تواند از تورم و التهاب پوست جلوگیری کند.
استفاده از ژل آلوئه ورا را تا بهبود کامل سوختگی ادامه دهید.
ژل آلوئه ورا علاوه بر خواص ضد درد و ضد التهابی خود می تواند سلول ها را بازسازی کرده و رشد سلول های عقب افتاده را بهبود بخشد که به معنای بهبود سریع تر زخم است.
می توانید گیاه آلوئه ورا را در آشپزخانه خود نگه دارید و در صورت نیاز از آن استفاده کنید. این گیاه برای رشد به کمی آب، نور طبیعی و مکانی گرم نیاز دارد.
نکته: برخی افراد برای سوختگی های کوچک در آشپزخانه از کره استفاده می کنند. لازم به ذکر است که کره و مارگارین حرارت را حفظ کرده و بیشتر به پوست آسیب می زند. پس هرگز از کره و روش های غیر علمی برای درمان سوختگی در خانه استفاده نکنید.
همچنین استفاده از خمیردندان نه تنها کمکی به ترمیم سوختگی نمی کند، بلکه گاهی باعث ایجاد حساسیت و مشکلات بیشتر می شود.
درمان سوختگی سقف دهان
سقف دهان تنها چند میلی متر ضخامت دارد، بنابراین به غذای داغ بسیار حساس است. اگر منتظر خوردن پیتزای داغ نیستید، سوختگی دهانتان را با یک قاشق بستنی یا ماست یخ زده برطرف کنید. خنک کردن می تواند به طور موقت سوختگی را تسکین دهد. نوشیدن یک نوشیدنی سرد یا گذاشتن تکه های یخ در دهان نیز همین تاثیر را دارد. اما حتما قبل از درد یخ را از دهان خود خارج کنید.
اگر به دلیل نوشیدن چای، شیر یا سوپ داغ بافت داخلی حفره دهان را می سوزانید، آب سرد را چندین بار به مدت 5 تا 10 دقیقه در دهان نگه دارید و گلوی خود را بشویید.
استفاده از محلول های آب و نمک نیز یکی از پیشنهادات است. نصف قاشق چایخوری نمک را در 250 میلی لیتر آب گرم حل کرده و در دهان نگه دارید و گلوی خود را بشویید. این به تمیز کردن و ضد عفونی کردن محیط دهان و همچنین بهبودی کمک می کند.
روش های درمان سوختگی با دارو
بد نیست قبل از رسیدن به مراکز درمانی، روی محل سوختگی که باید در همه خانه ها باشد، زینک اکساید یا کرم دوز حاوی اکسید بزنید تا در صورت امکان از عمق ضایعه کاسته شود. استفاده از پمادهای سوختگی حاوی روغن ماهی نیز می تواند در بهبود وضعیت قسمتی از پوست که سوخته است موثر باشد. در این چربی ها از اکسید روی نیز استفاده می شود که ماده بسیار موثری است که پوشش دهنده و ترمیم کننده است و معمولا این چربی ها باعث ایجاد حساسیت نمی شوند. البته اگر سوختگی منجر به چسباندن لباس یا زیورآلات روی پوست شده باشد، فقط باید محل را خنک کنید و از آنجایی که احتمال آسیب بیشتر به پوست سوخته با خارج کردن نامناسب لباس و زیورآلات چسبیده به آن وجود دارد. بهتر است در بیمارستان و کادر پزشکی انجام شود.
درمان سوختگی اگر شدت سوختگی به حدی باشد که باعث ایجاد تاول روی پوست شود
تاول های سوزان می توانند در عرض چند دقیقه یا حتی چند ساعت ظاهر شوند و می توانند بزرگتر و بزرگتر شوند. مهمترین توصیه ما به افراد مبتلا به تاول این است که آنها را رها نکنید زیرا خود تاول ها کاملاً استریل و یک بانداژ طبیعی هستند. ترکیدن تاول ها می تواند باعث ایجاد زخم در ناحیه شود و خطر قرار گرفتن پوست در معرض عفونت های مختلف را افزایش دهد. مگر اینکه مراقبت های پزشکی بسیار دقیق و دقیق برای تمیز و استریل نگه داشتن آن قسمت از پوست انجام شود. این بدان معناست که سطح زیرین تاول ها که اکنون پس از پارگی و برداشتن پوست شبیه زخم شده است، باید روزانه با نرمال سالین شسته شود و در شرایط کاملاً استریل پانسمان شود. به همین دلیل توصیه می کنیم که تاول بترکد. در این صورت می توان آب داخل تاول را به روشی استریل و بهداشتی تخلیه کرد و به پوست تاول اجازه می دهد به عنوان یک باند بیولوژیکی خوب، محل سوختگی را بپوشاند. این امر با استفاده از آنتی بیوتیک های خوراکی و مراقبت از زخم می تواند باعث تسریع در بهبود و بهبود سوختگی شود.
استفاده از محلول های خشک کننده مختلف مانند پرمنگنات برای خشک کردن و ضد عفونی کردن قسمت های تاول دار پوست نیز زیر نظر پزشک ضروری است. زمانی که سوختگی مرطوب و دارای ترشح باشد، همیشه احتمال عفونت روی ضایعات و تشدید مشکلات بیمار وجود دارد. بنابراین شستن، تمیز نگه داشتن و ضدعفونی کردن زخم های سوختگی برای جلوگیری از عفونت زخم تا زمان التیام و التیام آنها ضروری است.
داروهای موضعی برای تسریع در بهبود سوختگی
چندین داروی موضعی برای این منظور در بازار وجود دارد. مثلا کرمی با سولفادیازین نقره که قدرت التیام بخشی خوبی دارد و می تواند روند بهبود سوختگی را تسریع کند. علاوه بر این، استفاده از این کرم می تواند نقش یک آنتی بیوتیک موضعی خوب را برای پوست های آسیب دیده و مستعد ایفا کند. گریس اکسید روی نیز خاصیت پوشش دهی و ترمیم خوبی دارد. تجربه نشان داده است که استفاده از پمادهای آلفا می تواند برای التیام زخم های مختلف از جمله زخم و سوختگی بسیار مفید و موثر باشد. بد نیست بدانید یکی از مواد موثره چربی آلفا، گیاه حنا است که قدرت زیادی در التیام سوختگی دارد. تجربه نشان داده است که وقتی افراد دچار سوختگی برای چند روز متوالی از پماد آلفا روی ضایعات پوستی استفاده می کنند و یک باند استریل را به عنوان بانداژ استفاده می کنند، تغییرات و بهبود قابل توجهی در بهبود یا کاهش سوختگی یا زخم خود مشاهده می کنند.
پانسمان با گاز استریل و بانداژ روی چربی سوزی
بیشتر این پمادها، به ویژه آنهایی که حاوی اکسید روی هستند، خاصیت پوششی دارند و نیازی به بانداژ یا گاز استریل ندارند. البته اگر مصدوم می خواهد از خانه خارج شود باید محل سوختگی را با بانداژ مناسب بپوشاند تا از تماس قسمت های سوخته و زخم های پوست با هوای آلوده و سایر آلاینده های محیطی جلوگیری شود.