با سدیم فلوراید و کاربردهای آن آشنا شوید

موارد مصرف سدیم فلوراید

سدیم فلوراید ترکیبی است که در خمیردندان و دهانشویه ها بکار می رود و برای سلامت دندانها بسیار مفید است. استفاده از سدیم فلوراید در خمیر دندان به منظور استحکام دندان ها و مقاوم شدن آن ها در برابر فرسایش فعالیت باکتری ها استفاده می شود. با این حال، مقدار بیش از حد سدیم فلوراید باعث ایجاد زرد شدن دندان می شود. علاوه بر این، سدیم فلوراید یک ماده تمیز کننده خوب است.

سدیم فلوراید همچنین به عنوان نگهدارنده چوب، بازدارنده خوردگی، عامل تمیز کردن، حشره کش، واکنش شیمیایی، و همچنین در صنایع متالورژی و شیشه استفاده می شود. یکی دیگر از برنامه های مهم در تصویربرداری پزشکی هسته ای، جایی که سدیم فلوراید رادیواکتیو (NaF18) به عنوان رادیوتراپی برای تشخیص شرایط مختلف استفاده می شود.

فلوراید عنصری است که به طور طبیعی در آب ، خاک و هوا یافت می شود . زمانی که فلوراید به صورت خوراکی به میزان مناسب مصرف شود دندان را مقاوم کرده و از پوسیدگی پیشگیری خواهد شد . فلوراید یک عامل شناخته شده در مقابله با پوسیدگی دندان است . پوسیدگی دندان هنگامی رخ می دهد ، باکتری های تولید کننده اسید مینای سخت محافظت کننده دندان ها را حل می کنند.

اگرچه فلوراید در آب آشامیدنی شهری یافت می شود یا به آن اضافه می شود ، در برخی مناطق آن را به آب اضافه نمی کنند . اگر چنین منطقه ای زندگی می کنید ، دندان پزشکتان ممکن است یک مکمل فلوراید را به شکل قطره ، قرص یا ویتامین برای شما تجویز کند .

نام تجاری دارو : Flucoal, Fluorinse, Fluoritabs, Pediaflor, Thera-Flur-N, Zymafluor

مشخصات شیمیایی سدیم فلوراید

• سدیم فلوراید حلالیت بسیار زیادی در آب دارد و به سرعت به یون های سدیم و فلوراید تجزیه می شود.
• محلول سدیم فلوراید می تواند محلولی الکترولیت است و یون های موجود در محلول می توانند جریان را هدایت کند.
• این ماده در شرایط عادی پایدار است، اما هنگامی که سدیم فلوراید جامد گرم می شود ، باعث می شود که تجزیه شود و گازهای سمی HF از خود ازاد کند .

مشخصات فیزیکی سدیم فلوراید

• سدیم فلوراید به عنوان یک جامد بی بو، جامد بلوری است که در دمای اتاق به سفید و سبز دیده میشود
• چگالی این ترکیب 2.56 gr/ml و بدلیل یونی بودن ترکیب نقطه ذوب و جوش آن بسیار بالا است و نقطه ذوب آن 933 ، نقطه جوش 1740 در جه سانتی گراد است.
• این ترکیب یک جامد جاذب رطوبت است.

موارد مصرف سدیم فلوراید

جلوگیرى از پوسیدگى دندان.

مکانیسم اثر سدیم فلوراید

براى سختى میناى دندان و براى بیمارى پردیونتال لازم است و تولید اسید، به‌وسیله باکتری‌هاى دندان را کاهش می‌دهد.

مقدار مصرف سدیم فلوراید

• بالغین و کودکان بزرگتر از ۱۲ سال: موضعى ۱۰ml محلول ۲/۰ درصد هر روز به‌عنوان مسواک زدن دندان‌ها دهان را به‌مدت بیشتر از یک دقیقه با محلول بشوئید.
• کودکان ۱۲ـ۶ سال: موضعى ۵ml از محلول ۲/۰ درصد.
• کودکان بزرگتر از سه سال: خوراکى ۱mg هر روز.
• بچه‌هاى زیر سه سال: خوراکى ۵/۰ mg.

موارد منع مصرف سدیم فلوراید

حساسیت مفرط به سدیم فلوراید

مصرف سدیم فلوراید در دوران بارداری

حاملگى (در گروه D قرار دارد).

گروه D : در این گروه از داروها، مطالعات و نتایج حاصل از آن بیانگر وجود خطر برای جنین انسان است. زمانی که استفاده از دارو برای زنان باردار اجتناب ناپذیر است و خطرات احتمالی پذیرفته شده‌است، پزشک دارو را تجویز می‌کند.

موارد مصرف و کاربرد سدیم فلوراید

فلوراید یکی از عناصر معدنی موجود در طبیعت است که در محیط به صورت یون فلوراید باقی نمانده و به صورت فلورین یافت می شود . بی تردید فلوراید یکی از عوامل بسیار مهم در کنترل و پیشگیری از پوسیدگی دندان ، هم در کودکان و هم در نوجوانان بوده است . مطالعات وسیع نشان داده است که خواص ضد پوسیدگی فلوراید به روش های مختلفی اعمال می گردد.

تاثیر فلوراید در پیشگیری از پوسیدگی دندان در تمام سطوح یکسان نیست . بیشترین اثر آن در سطوح صاف گونه ای و زبانی در نزدیکی طوق دندان هاست و بعد در سطوح طرفی دندان ها و کمتر از همه در سطح جونده و شیارهای روی دندان است .

در زمان شکل گیری و اوایل معدنی شدن دندان که یون فلوئور توسط جریان خون محیطی وارد کریستالهای دندان می شود که برای دندان های شیری از 4 ماهگی زندگی جنینی تا اواخر سال اول زندگی و برای دندان های دائمی از 18 ماهگی تا 8-7 سالگی می باشد .

در دوره قبل از رویش دندان ها ، دندان به جذب یون فلوئور از بافت های داخلی ادامه داده و باعث بوجود آمدن پوششی بر روی مینا می گردد. بعد از رویش دندان هاست که رشد و تکامل دندان در میان بزاق صورت می گیرد.

با توجه به این که تاج اغلب دندان های دائمی در زمانی که بچه به مدرسه می آید کاملا شکل گرفته و کلسیفیکاسیون آن نیز خیلی پیش تر شروع می شود پس اگر فلوراید جهت تقویت ساختمان دندان های دائمی بچه بخواهد تجویز شود، قبل از آن باید باشد . در زمان تشکیل دندان ها اگر فلوراید کافی در سیستم آب آشامیدنی وجود نداشته باشد دریافت فلوراید کمکی از طریق استفاده از خمیر داندان های حاوی فلوراید و یا فلوراید زنی سطوح دندان ها بصورت ژل و دهان شویه و یا مصرف روزانه قرص یا قطره روش بسیار مناسبی جهت تامین فلوراید مورد نیاز است. مصرف سدیم فلوراید :

• باعث استحکام ساختمان دندان می شود .
• ضایعات پوسیدگی اولیه بدون تشکیل حفره را دوباره معدنی و محکم می کند.
• فعالیت ضد میکروبی دارد.

یکی دیگر از فواید فلوراید اثر آن بر روی ریشه دندان بزرگسالان است . بسیاری از مردم در سنین بالا دچار تحلیل لثه می شوند و سطح ریشه دندان آنها در دهان نمایان شده و در معرض خطر پوسیدگی قرار می گیرند . مطالعات نشان داده است مصرف موضعی فلوراید سطح عریان ریشه را در مقابل پوسیدگی محافظت می نماید .

عوارض جانبی سدیم فلوراید

مصرف یک‌باره مقدار زیادى از دارو، مدفوع قیرى سیاه، استفراغ خونی، اسهال، کاهش تعداد تنفس، افزایش ترشح بزاق، آب‌ریزش از چشم‌ها.

مصرف مزمن مقدار زیادى از دارو: هیپوکلسمى و تتانی، وقفه تنفسی، درد دهان، یبوست، از دست دادن اشتهاء، تهوع، استفراغ، کاهش وزن، تغییر رنگ دندان‌ها (سفید، سیاه، قهوه‌ای).

احتیاط در مصرف سدیم فلوراید

• در بچه‌هاى زیر ۶ سال بااحتیاط مصرف شود.
• استفاده دارو در بچه‌ها را بررسى کنید.

توصیه‌های دارویی برای مصرف سدیم فلوراید

• قطره را با آب یا قرص‌هاى رقیق‌نشده، بعد از غذا مصرف نمائید. می‌توان قرص را جوید، به‌طور کامل بلعیده نشود.
• سدیم فلراید را می‌توان با آب یا آب‌میوه مصرف نمود و از مصرف با شیر پرهیز شود.

تاثیرات سلامت و خطرات و ایمنی سدیم فلوراید

• سدیم فلوراید ماده ای سمی و خورنده است.
• در صورت بلعیدن آن منجر به درد شکم ، استفراغ، اسهال، تشنج، سقوط و حتی منجر به مرگ شود.
• استنشاق می تواند باعث سوزش شدید دستگاه تنفسی شود. تماس پوست و یا چشم با NaF جامد ممکن است باعث تحریک شدید یا سوختگی به پوست و چشم، آسیب شدید و یا حتی مرگ شود

ارزیابى بالینی تاثیر سدیم فلوراید

• پاسخ‌درمانی: از بین‌رفتن پوسیدگى دندان.
• وضعیت تغذیه‌ای: افزایش فلور موجود در آب، کاهش کربوهیدرات عصرانه، افزایش مصرف ماهی، چای، آب‌معدنی.

آموزش به بیمار و خانواده هنگام مصرف سدیم فلوراید

• بچه‌ها را کنترل کنید که از ژل استفاده کنند یا دهان را بشویند و دارو را بلع نکنند.
• براى حداقل نیم ساعت از نوشیدن چاى یا شستن دهان خوددارى کنید.
• در طى حاملگى از مصرف دارو خوددارى کنید.
• دارو را بعد از مسواک کردن و نخ دندان زدن و هنگام خواب، به‌کار ببرید.
• دور از دسترس اطفال نگهدارى شود.

بیشتر بخوانید:

فواید فلوراید بر سلامت دندان

آیا فلوراید برای دندان کودکان ضرر دارد ؟

از عوارض خطرناک مصرف افراطی فلوراید آگاه شوید!!

گردآوری توسط بخش سلامت

مجله دگرم