آشنایی و درمان بیماری های تنفسی اسب

بیماریهای تنفسی اسبها عبارتند از:

1. 
   بیماری انسداد مزمن ریوی
2. 
   آنفولانزا
3. 
   فلج حنجره
4. 
   بیماری استرانگل
5. 
   کرم ریه
6. 
   هرپس ویروسی اسبی تیپ یک
7. 
   خونریزی ریوی متعاقب تمرین

---

1. بیماری انسداد مزمن ریوی در اسب

این انسداد می تواند در مسیر ورودی هوا و برونشیوها با انقباض اسپاسم عضلات دیواره های آنها همراه باشد.

به انسداد مزمن ریوی در اسب تنگی برونش می گویند. انسداد هم چنین می تواند به واسطه تجمع موکوس غلیظ ایجاد شود که این موکوس توسط کیسه های هوایی ملتهب تشکیل می گردد.

عامل ایجاد کننده انسداد ریوی مزمن حساسیت بالا نسبت به اسپورهای قارچ است که از راه تنفس از یونجه و کاه به دستگاه تنفسی حیوان راه پیدا کند.

اولین علامت بیماری انسداد مزمن ریوی ترشح بینی است که هنگام تغذیه و در ساعات اول صبح قابل توجه است.

بسیاری از مالکان اسب نسبت به این علامت دائمی توجهی نشان نمی دهند و فکر می کنند که طبیعی است.

هرچه تعداد برونشیول های تنگ شده بیشتر باشد فعالیت های ورزشی اسب کاهش می یابد ولی همین علامت هم توجه مالک را جلب نمی کند مگر آنکه اسب او قبلا بسیار فعال بوده و فعالیتش در این وضعیت شدیدا کاهش پیدا کند.

علامتی که در نهایت برای اکثر مالکان زنگ خطر است. افزایش سرفه می باشد به خصوص هنگامی که مهتر در اصطبل حرکت می کند و یا هنگامی که اسب از زمین بلند می شود این سرفه موجب کنده شدن موکوس غلیظ مسدود کننده مجاری هوا می شود.

درمان بیماری تنفسی انسداد مزمن ریوی در اسب

اغلب اسبها با ماندن در چراگاه به حالت طبیعی خود بر می گردند.

اگر این امر میسر نبود در صورت امکان باید مدت زمان حضور اسب در اصطبل را کاهش داد.

رژیم هوای پاک می تواند تکمیل کننده درمان باشد. هیچگاه نباید زیر این اسب کاه باشد. برای کف اصطبل باید از کاغذ پاره، کود گیاهی و یا تراشه های چوب خشک و تمیز استفاده کرد.

محیط گرم و مرطوب احتمال آلودگی قارچی را بالا می برد. در ابتدا باید اصطبل را از گرد و غبار پاک کرد. هوای اصطبل باید تمام مدت به نحو عالی تهویه گردد.

درب سقف اصطبل هرگز نباید بسته باشد. نکته دیگر آنکه اصطبل نباید در مجاورت کاه و یونجه باشد چون امکان انتقال آنها توسط باد به اصطبل زیاد است.

رژیم هوای پاک برای درمان انسداد مزمن ریوی در اسب

1. 
   کف اصطبل باید عاری از همه چیز باشد.
2. 
   تمامی دیوارها و سقف اصطبل باید جارو برقی کشیده شود.
3. 
   اصطبل را باید از جریان هوای اصطبل مجاور حفظ کرد.
4. 
   از درست کار کردن وسیله تهویه ای هوا مطمئن شوید.
5. 
   برای کف اصطبل از براده چوب، کود گیاهی و یا تکه های کاغذ استفاده کنید.
6. 
   کف اصطبل را تمیز و خشک نگهدارید.

داروهای موثری برای درمان انسداد ریوی مزمن اسب

1. 
   کلن بوترول خوراکی تاثیر خوبی در کاستن انقباض برونش دارد. مصرف این دارو همراه رژیم هوای پاک در بهبود بیماری اسب بسیار موثر است.
2. 
   در اسب هایی که فاقد علائم می باشند می توان از اسپری سدیم کروموگلیکات به منظور جلوگیری از رها شدن هیستامین و مواد دیگر در ریه استفاده کرد.با این اسپری می توان خطر آلودگی به قارچ را در کاه و یونجه از بین برد.

بیشتر بخوانید::

درمان سریع بیماری کچلی ( ringworm ) در اسب

آشنایی 11 بیماری پوستی اسب + راه درمان آن

---

2. آنفولانزا در اسب

در اسبها دو نوع ویروس آنفولانزای شایع وجود دارد که عبارتند از

1. 
   سویه پراک تیپ ۱
2. 
   سویه میامی تیپ ۲

آنفولانزای اسبی یک بیماری تنفسی بسیار جدی است که به خصوص در کره ها می تواند منجر به مرگ شود.

اسبهای درگیر ترشح بینی دارند و به تناوب سرفه می کنند که این سرفه ها اغلب مرطوب هستند.

ظاهر ابن اسبها کاملا بیمار و تب دار به نظر می رسند. اگر قبل از بهبود کامل به اسب فشار زیادی وارد آید عضلات قلب ممکن است در اثر عفونت برای همیشه ضعیف شود.

درمان آنفولانزا در اسب

آنفولانزای اسبی بسیار نادر است. زیرا واکسن های بسیار موثری برای پیشگیری آن وجود دارد که دارای ایمنی خوبی هستند.

واکسیناسیون در اسبهای مسابقه ای بسیار حائز اهمیت است. حداقل میزان واکسیناسیون قابل قبول دو تزریق به فواصل ۲۱ تا ۹۱روز است و اولین یادآوری باید بین ۱۵۰ الی ۲۱۰روز بعد از تزریق اولیه انجام شود و بعد موعد یادآوری سالیانه است.

هیچ راهی برای کشتن ویروس های آنفولانزا وجود ندارد. اسب پس از ابتلا به عفونت باید مدت ۶هفته در استراحت کامل باشد تا از بروز مشکلات قلبی جلوگیری شود.

بیشتر بخوانید::

علائم ،تشخیص و درمان آبسه یا بیماری پوستی در اسب ( Abscess in …

علائم ،پیشگیری و درمان بیماری انگلی در اسب

---

3. بیماری تفسی فلج حنجره در اسب

این فلج می تواند ناقص یا کامل باشد. در این عارضه عصب راجعه حنجره که عصب دهنده عضلات است و از طریق حنجره راه هوا را با کنار کشیدن طناب های صوتی باز می کند فلج می شود.

اغلب اوقات عصب سمت چپی دستخوش این عارضه می گردد و در هنگام تمرینات پر تکاپو این عصب دیگر قادر به کنار کشیدن طناب صوتی نخواهد بود.

آشفتگی هوایی قابل توجهی اطراف تار صوتی فلج شده پدید می آید که موجب افزایش صدای خس خس اس هنگام فعالیت شدید می شود.

درمان فلج شدن حنجره اسب

اگر اسب در اثر فلج حنجره دچار صدای خرناس شود ولی باز هم هنوز قادر به انجام فعالیت های ورزشی باشد و هیچ ضعفی از سیستم تنفسی خود نشان ندهد توجه خاصی لازم نیست.

سالهای متمادی درمان فلج حنجره را عمل جراحی هابدی می دانستند و با این کار کیسه پرده ای را از پشت تار صوتی بر می داشتند.

این عمل در برخی موارد منجر به کاهش صدا می شود.

اگر فلج حنجره روی فعالیت اسب تاثیر قابل توجهی داشت می توان از عمل تای بک که یکی از روش های انتخابی درمان است استفاده کرد.

در این عمل طناب صوتی را به دیواره کناری می دوزند و با این کار راه عبور هوا افزایش می یابد.

بیشتر بخوانید::

همه چیز در مورد خرید اسب

---

4. بیماری تنفسی استرانگل (گورم یا کتو) در اسب

استرانگل عفونتی مربوط به غدد لنفاوی اطراف حنجره و زیر فک است. این عارضه توسط باکتری استرپتوکوکوس اکوئی ایجاد می گردد.

دمای بدن اسب آلوده در این بیماری بالا رفته و ترشحات فراوان و بدبو از بینی خارج می شود.

غدد لنفاوی اطراف زاویه فک فوق العاده برآمده می شوند و امکان ترکیدن آنها وجود دارد که در این صورت چرک غلیظی از آن خارج می گردد.

اسب ممکن است در تنفس دچار مشکل شود. این بیماری اکثرا اسبهای جوان را آلوده می کند.

درمان استرانگل در اسب

چرکی از بینی و آبسه های ترکیده خارج می شود بسیار بیماری زا است.

رعایت جدی اصول بهداشتی در مورد پوشش و لوازم اسب اساس پیشگیری از شیوع باکتری به دیگر اسب ها است.

در اوج بیماری درمان آنتی بیوتیکی بسیار موثر می باشد. کمپرس آب گرم به سرباز کردن آبسه کمک می کند.

با سرباز کردن آبسه ها وضعیت اسب به طور قابل توجهی بهبود می یابد.

بیشتر بخوانید::

94 اسم جدید اسب برای نر و ماده

---

5. بیماری تنفسی کرم ریه در اسب

محل زندگی انگلی به نام دیکتیو کولوس آرنفیلدی در ریه‌های اسب است.

کرم‌های بالغ تخم گذاری می‌کنند و این تخم‌ها توسط موکوس ریه‌ها خارج می‌شوند و وارد چراگاه گشته و در آنجا تبدیل به لارو می‌گردند.

اسب این لاروها را هنگام چریدن می‌بلعد و لارو دوباره به ریه‌ها وارد می‌وشد و در آنجا به چرخه زندگی خود ادامه می‌دهد.

در بیشتر موارد رشد مرحله لارو در ریه‌ها صورت می‌گیرد.

اکثر عفونت‌هایی که در اسب ایجاد می‌شود به واسطه تخم‌های مربوط به کرم‌های ریوی ساکن در ریه الاغ‌ها است.

اکثر الاغ‌ها به کرم‌های ریوی آلوده‌اند ولی این انگل در آنها هیچ عارضه ‌ای ایجاد نمی‌کند ولی در اسب‌ها موجب ایجاد علائم متفاوتی می‌شود.

کرم ریه در اسب ایجاد سرفه مزمن می‌کند. این سرفه غیر عادی است زیرا هنگام چریدن بر اسب عارض می‌شود و در اصطبل وجود ندارد.

اسب ممکن است هیچ علامت دیگری نشان ندهد. گاهی هم ممکن است ترشح بینی داشته باشد.

در موارد حاد، تنفس به سختی صورت می‌گیرد. تشخیصی که براساس دیدن تخم کرم در مدفوع است برای ما چندان قابل اعتماد نیست.

اگر اسب مبتلا به کرم ریه باشد، در نمونه تهیه شده از موکوس موجود در حنجره، سلول‌های غیر طبیعی دیده می‌شود. قابل اطمینان ترین راه تشخیص بیماری پاسخ به درمان است.

عملکرد درمانی کرم ریه در اسب

از هرگونه ارتباط اسب با الاغ جلوگیری نمائید و حداقل تا یک سال اسب را برای چریدن به پادوک نبرید.

آیورمکتین مخصوص کرم در دزهای معمولی، یکی از راه‌های مقابله با کرم ریه اسب است.

بیشتر بخوانید::

روش های مراقبت از اسب پس از سوارکاری

---

6. بیماری تنفسی هرپس ویروس اسبی تیپ (EHVI I)

هرپس ویروس اسبی تیپ I یک ویروس دستگاه تنفسی است ولی گاهی موجب سقط جنین در مادیان‌ها و یا فلج نیز می‌گردد.

EHVI عفونت شایعی است که ممکن است به عنوان سرماخوردگی هم تلقی شود.

هنگامی که ویروس وارد بدن می‌شود واکنش اسب‌ها بسته به میزان ایمنی شخصی آنها متفاوت است.

برخی اسب‌ها هیچ گونه علائمی نشان نمی‌دهند و برخی دیگر کاملاً بیمار می‌شوند. ویژگی EHVI آن است که برخی اسب‌ها در مقابله با آن به صورت ناقل خاموش باقی می‌مانند.

حملات این عارضه ممکن است مکرراً و بدون ایجاد هیچ گونه ایمنی در بدن اسب باشد.

پس از ایجاد عفونت طبیعی با EHVI، ایمنی ایجاد شده رد بدن تا 6 ماه دوام دارد.

اولین نشانه عفونت با EHVI بالا رفتن دمای بدن است که این افزایش دما درست قبل از بروز بیماری صورت می‌گیرد و مالک اسب متوجه آن نمی‌شود.

دانستن دمای بدن اسب‌هایی که با اسب آلوده در ارتباطند، از خود اسب ضروری تر است.

در ابتدای بیماری ترشحات شفافی از بینی حیوان می‌آید ولی به تدریج این ترشحات، غلیظ و چرکدار می‌گردد و اسب شروع به سرفه می‌کند.

این سرفه دو هفته یا بیشتر به طول می‌انجامد غدد لنفاوی اطراف گلو و زیر فک، به طور خفیف متورم می‌شوند.

برخی اسب‌ها این علائم را ندارند ولی اکثر آنها حداقل چند روزی علائم را نشان می‌دهند. در اسب‌هایی که در شرایط استرس زا هستند، نظیر اسب‌های مسابقه‌ای در حال تمرین، این دوره به چندین ماه هم می‌رسد.

تشخیص دقیق EHVI کار بسیار ساده‌ای است. می‌توان با یک سواب از ترشحات بینی اسب نمونه گیری کرد و آن را کشت داد.

با این کار می‌توان ویروس را بلافاصله شناسایی کرد. متأسفانه این عمل فقط در هنگامی که درجه حرارت اسب بالاست، نتیجه بخش است.

راه دیگر آن است که می‌توان در روزهای دهم تا چهاردهم بعد از شروع عفونت، از حیوان نمونه خون گرفت و آن را با نمونه تهیه شده در روزهای اول مقایسه نمود و بدین طریق متوجه شد که چه ویروسی موجب تحریک سیستم ایمنی شده است.

عملکرد درمانی هرپس ویروس اسبی تیپ (EHVI I)

از آنجائیکه این ویروس عامل عفونت دستگاه تنفسی است پس رژیم هوای پاک اقدام مناسبی است.

هیچ دارویی برای از بین بردن خود ویروس وجود ندارد. اسب به دنبال عفونت اولیه تنفسی با انجام حرکات تمرینی دچار خونریزی ریوی می‌شود.

1. 
   ارزش درمانی آنتی بیوتیک‌ها در اینجاست که مانع عفونت ثانویه در ریه‌ها می‌شوند.
2. 
   موکولیتیک‌ها همانند اسپوتولوزین به کاهش ویسکوزیته موکوس تشکیل شده در ریه‌ها کمک می‌کند. از این رو اسب برای خارج کردن آن راحت تر می‌شود.
3. 
   کلبوترول نیز با باز نگه داشتن راه‌های هوا از تجمع موکوس جلوگیری می‌کند. ما نباید در دمان به دنبال بند آوردن سرفه اسب باشیم. چون حیوان توسط همین سرفه، موکوس ایجاد شده در ریه‌هایش را تخلیه می‌نماید
4. 
   ایزوله کردن اسب و رعایت نکات بهداشتی نظیر تمیز کردن لوازم جانبی نقش مهمی در جلوگیری از انتشار ویروس دارد. هنگامی که اسب در داخل اصطبل تکان می‌خورد، درب اصطبل را بایستی بست. همچنین اسب تازه وارد را نباید با دیگر اسب‌ها یک جا قرار داد،

این نکات در پیشگیری از این بیماری بسیار مهم است. واکسن‌های خوبی برای پیشگیری وجود دارد که در دسترسند که این واکسن‌ها تنفس را بر ضد ویرس EHVI ایمن می‌کنند.

این ایمنی همانند ایمنی‌ای که در اثر ابتلا به عفونت طبیعی حاصل می‌شود، کوتاه مدت است و بعد از 6 ماه باید مجدداً واکسیناسیون صورت گیرد.

بیشتر بخوانید::

معرفی کامل نژاد اسب عرب

---

7. خونریزی ریوی متعاقب تمرین EIPJ در اسب

به EIPH اپیستاکسی هم گفته می‌شود. ولی از نظر علمی این دو عارضه با هم متفاوتند. در EIPH خونریزی از ریه‌ها صورت می‌گیرد و این خون از بینی خارج می‌شود.

این عارضه در اثر فشار تمرینات است ولی اپیستا کسی به معنی خونریزی خودبینی است.

پس علامت مشخصه هر دو عارضه خون دماغ است. حدود 10 درصد از اسب‌هایی که خون دماغ می‌شوند منشأ، خونریزیشان ریه است که به دنبال تمرینات پر تنش و پر تکاپو می‌باشد.

مالک اسب در این هنگام نمی‌تواند به درستی مشکل اصلی حیوانش را دریابد، مگر از طریق معاینه توسط اندوسکوپ فیبرئوپتیک.

این دستگاه قادر است از لارنکس اسب عبور کند و تا ناحیه نای پایین برود و خونریزی را نشان دهد.

پس هر اسبی ممکن است پس از تمرین خونریزی از بینی داشته باشد ولی مسئله وقتی حائز اهمیت است که این خونریزی به طور منظم رخ دهد.

این خونریزی به واسطه فشارهای زیاد بر بالاترین بخش ریه ایجادمی‌گردد. این مشکل در اسب‌هایی که از انسداد ریوی مزمن رنج می‌برند بیشتر حادث می‌شود.

این عارضه در اکثر اسب‌های مسابقه‌ای که در آخرین مرحله مسابقه فشار بسیار زیادی را بر روی دستگاه تنفسی خود متحمل می‌شوند مشاهده می‌گردد.

عملکرد درمانی ریوی متعاقب تمرین EIPJ

اگر اسبتان به طور منظم خونریزی دارد، دیگر برای هر اقدامی دیر است و کار چندانی نمی‌توان برایش انجام داد. زیرا تخریبی که بر ریه‌ها وارد شده، دیگر دائمی است.

در این مرحله تنها کاری که می‌توان کرد آن است که میزان این گونه تمرینات را کاهش داد تا از فشار وارده بر روی قسمت فوقانی ریه و احتمال بروز EIHP کاست.

پس از این اقدام رژیم هوای پاک بسیار مفید خواهد بود و همچنین در صورت نیاز می‌توان از داروهای منع کننده برونش نظیر کلنبوترول استفاده کرد.

داروی دیورتیک فروزماید نیز در پیشگیری از EIPH نقش مؤثری دارد ولی عملکرد این داروها کاملاً بر ما مشخص نیست.

حتی الامکان باید هرگونه مشکل تنفسی نظیر فلج حنجره و… را که منجر به تنگ شدن راه‌های تنفسی می‌شود،

مرتفع نمود تا بدین صورت فشار وارده بر روی سیستم تنفسی کاهش یابد.

بیشتر بخوانید::

آشنایی با طرح توجیهی پرورش اسب