آشنایی با داروی ملین دوکوسات و موارد مصرف آن

معرفی داروی دوکوسات

دوکوسات (Docusates) به صورت نمک های کلسیم و یا سدیم تجویز می شوند و به عنوان مسهل در درمان یبوست کاربرد دارند هم چنین از آن ها جهت تخلیه شکم قبل از اعمال رادیولوژیک استفاده می شود. از دوکسات پتاسیم نیز استفاده می شود. دوکسات ها از جمله سورفاکتانت های آنیونی هستند که باعث افزایش نفوذ آب به درون مدفوع می شوند و هم چنین دارای تأثیراتی بر ترشح مایع روده ای هستند و هم به صورت محرک و هم به صورت عامل نرم کننده مدفوع عمل می کنند.

یبوست مشکلی شایع می باشد که به علل مختلفی از جمله رژیم غذایی نامناسب، عدم نوشیدن آب کافی و تعداد دفعات اجابت مزاج کم، تحرک بدنی کم می تواند رخ دهد. علاوه بر اینها بارداری، مصرف برخی دارو ها مانند برخی دارو های ضد درد و برخی بیماری ها نیز می توانند عامل ایجاد کننده یبوست باشند.

‎با این حال بسیاری از مردم در این مواقع از داروهای ملین (laxatine) استفاده می‌کنند چون تصور می‌کنند که عدم اجابت مزاج در هر روز به معنی یبوست است در صورتی که تعریف مناسب یبوست کاهش اجابت مزاج به دفعات کمتر از آنچه به طور طبیعی برای هر فرد اتفاق می‌افتد و یا سختی در دفع مدفوع باشد.

دوکوسات یکی از داروهای ملینی است که با دوزهای مختلف و تحت نظر پزشک برای افراد تجویز می شود.

نام های تجاری: Colace, Ex-Lax, Senokot S

فارماکوکینتیک دوکوسات

نمک های دوکسات از مسیر گوارشی جذب می شوند و از طریق صفرا دفع می گردند. دوکسات سدیم هم چنین در شیر مادر توزیع می گردد.

توصیه های دارویی قبل از مصرف دوکوسات

• 
  در صورتی که به دوکوسات حساسیت دارید نباید استفاده کنید.
• 
  تغییرات ناگهانی در عادات روده دو هفته یا بیشتر
• 
  هموروئید یا شقاق مقعد
• 
  کولیت زخمی ، بیماری التهابی روده یا سایر بیماری های روده ای
• 
  سابقه پارگی یا سوراخ شدن روده
• 
  مشکلات مرتبط با تغذیه مانند بی اشتهایی یا پرخوری
• 
  افراد سالمند نباید بدون توصیه پزشک از دوکوسات استفاده کنند.

مقدار و موارد مصرف دوکوسات

• 
  دوز معمول روزانه خوراکی دوکسات کلسیم 240 میلی گرم می باشد.
• 
  دوکسات سدیم در روزهای معمول 50 تا 300 میلی گرم روزانه به طریق خوراکی و در دوزهای تقسیم شده تجویز می شود اگر چه دوزهایی تا 500 میلی گرم در روز نیز مورد استفاده واقع می شوند.
• 
  دوزهای پیشنهادی برای کودکان تا 120 میلی گرم در روز می باشد. اثر دارو طی 12 تا 72 ساعت دیده می شود.
• 
  هنگام استفاده به عنوان مکمل در اعمال رادیولوژیک 400 میلی گرم به صورت خوراکی همراه با باریم داده می شود. هم چنین به صورت انما و با دوز 50 تا 120 میلی گرم تجویز می گردد و اثر آن طی 5 تا 20 دقیقه دیده می شود.
• 
  قطرات گوشی حاوی 5/0 یا 5% دوکسات سدیم جهت نرم کردن واکس گوش به کار می رود. از دوکسات سدیم و دیگر دوکسات ها به عنوان سورفاکتانت های آنیونی در تولیدات فارماکولوژیک به صورت گسترده استفاده می شود.

عوارض جانبی دوکوسات

عوارض جانبی حاصل از دوکوسات به ندرت رخ می دهند و عبارتند از: اسهال، حالت تهوع، کرامپ های شکمی، راش پوستی. متعاقب تجویز مقعدی درد آنورکتال و خونریزی گاهاً گزارش شده است.

همانند تمام مسهل ها، دوکوسات هم نباید هنگام وجود انسداد روده یا علایم غیر تشخیص داده شده شکمی مصرف شوند. از مصرف طولانی مدت هم باید پرهیز شود و در بیماران مبتلا به هموروئید و فیشرهای آنال از تجویز مقعدی دوکوسات سدیم باید اجتناب ورزید.

هنگام التهاب گوش و یا پارگی پرده گوش نباید به منظور نرم کردن واکس گوش از دوکوسات سدیم استفاده کرد.

تداخلات دارویی دوکوسات

• 
  این داروها می توانند باعث افزایش جذب دیگر داروها شوند مثل پارافین مایع (که نباید آن را همزمان تجویز نمود).در صورت مصرف همزمان باید از میزان دوز تجویزی مسهل های anthraquinone کم کرد.
• 
  تجویز همزمان با آسپرین باعث افزایش بروز عوارض جانبی در مورد مخاط معده روده ای می شود.

توصیه های دارویی دوکوسات

داروی دوکوسات را بدون تجویز پزشک بیش از یک هفته مصرف نکنید.

روش نگهداری دوکوسات

در دمای زیر 30 درجه سانتی گراد دور از نور نگهداری شود .

بیشتر بخوانید:

مزایای مصرف قرص سی لاکس (C-Lax)

همه چیز در مورد شربت لاکسی ژل یا منیزیم هیدروکساید

موارد مصرف شربت اوسمولاک و عوارض جانبی این دارو