طبق گزارش ها گزارشگر بیشتر، حجت الله مرادخانی ، محقق صنایع دستی و مدرس دانشگاه در یادداشتی که دارد خبرگزاری مهر در این قرارداد آمده است: تهیه اسناد در شوراهای عالی کشور یکی از اقدامات م inثر در توسعه صنایع و بنگاههای مختلف است. روشی که چارچوب قانونی سازنده ای را برای رشد و تحقق اهداف کلان در کشور فراهم می کند.
یکی از این اسناد که اخیراً توسط رئیس جمهور اعلام شد ، سند ملی توسعه فناوری های فرهنگی و نرم است که در 810 مین نشست شورای عالی انقلاب فرهنگی در تاریخ 26 آوریل 1939 ارائه شد ، بر اساس تصویب جلسه 94 کمیته راهبری. علم کشور در تاریخ 30 ژوئیه 1400 تأیید و اعلام رسمی شد.
محتوای این سند و اهداف و استراتژی های آن بسیار ارزشمند است و باید اضافه شود که جای خالی آن در زمینه تجارت فرهنگی و خلاق خالی بود و می توان انتظار داشت که با تصویب و اعلام این سند ، مبنای سازنده ای ایجاد شود برای رشد و توسعه این زمینه ها آماده شده است. اما پس از مطالعه و مطالعه متن این سند ، این سال مطرح می شود که چگونه ممکن است سندی با عنوان “فن آوری های فرهنگی و نرم” در کشوری مانند ایران تدوین شود و جایی برای صنایع دستی و هنرهای سنتی نداشته باشد؟ یک موضوع مهم و اساسی که در ادامه این مقاله با توضیح بیشتر متن سند به آن پرداخته خواهد شد.
این سند شامل یک مقدمه ، 9 مقاله و 9 یادداشت است و فقط یادداشت 1 ، که به معرفی زمینه های مهم “فناوری های فرهنگی و نرم” اشاره دارد ، از کلمه صنایع دستی نام می برد و دیگر در اهداف کیفی و کمی یا استراتژی ها و اقدامات نیست. دیدگاه ملی و مستند ، هیچ نامی از صنایع دستی دیده نمی شود. جالبتر اینکه ، بخش اهداف کمی 17 هدف را تا سال 1404 مشخص می کند و هیچ خبری از موقعیت صنایع دستی در میان آنها نیست. اهدافی که به تولید اسباب بازی ، لوازم التحریر محلی ، انیمیشن ، بازی های رایانه ای ، لباس ، برنامه های سینمایی و تلویزیونی و غیره اختصاص دارد ، اما صنایع دستی و هنرهای سنتی ایران که جلوه ای مهم از فن آوری های فرهنگی و نرم در کشور ماست ، از جمله این اهداف است. اهداف وجود ندارد چگونه ممکن است در کشوری که در جهان به فرش و کاردستی دست ساز معروف است ، این مناطق در یک سند مهم بالادست ذکر نشده باشد؟
با وجود این شکاف جدی و مهم در این سند ، به نظر می رسد دلیل اصلی این حادثه عملکرد ضعیف وزارت میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی به عنوان یک هیئت امنای ایالتی این بخش بیش از دلایل دیگر است. این در شرایطی است که وزیر میراث فرهنگی یا معاون متخصص وی ، یعنی صنایع دستی ، در جلسات تهیه این سند شرکت می کند و ذکر می کند که آنها اعضای ستاد توسعه فناوری های فرهنگی و نرم هستند. لازم است این بستگان به این س answerال پاسخ دهند که اگر آنها در مرحله تدوین این سند بودند ، چرا صنایع دستی جایی ندارند؟ و اگر مرتبط نباشند ، تعهد و وظیفه سازمانی آنها در قبال حوزه مهم و استراتژیک صنایع دستی و هنرهای سنتی چیست؟ لازم به ذکر است که البته اهداف کمی این سند به گردشگری اشاره دارد و تعیین می شود که حداقل رتبه چهارم گردشگری در منطقه را دریافت کرده و تا سال 1404 20 میلیون گردشگر جذب کند.
متأسفانه از جایگاه صنایع دستی کاسته می شود و به تدریج از اهمیت این صنعت مهم هنری ایران در اولویت های وزارت میراث فرهنگی به ویژه در دولت دوم کاسته می شود. تدبیر و امید هر روز بیشتر از گذشته دیده می شود. سند ملی توسعه فناوری های فرهنگی و نرم به وضوح تعریف شده است. البته این معضل مهم نه تنها به دلیل پیش نویس متن این سند است ، بلکه در مواردی مانند تأخیر سه ساله در اجرای قانون حمایت از صنایع دستی ، نبود بسترهای پشتیبانی در حین ویروس کروناهمچنین آماری بدون مرجع و منبع اصلی ، مشکلات بی شماری در تولید و فروش صنایع دستی و فقدان یک برنامه تبلیغاتی روشن و عدم رویکرد خاص برای غلبه بر این مشکلات وجود دارد. متأسفانه ، موارد بسیاری فرصت های زیادی را در این منطقه استراتژیک کشور از بین برده و شرایط دشواری را ایجاد کرده است که به نظر می رسد رهبران صنایع دستی در دولت جدید چالش های جدی ایجاد می کند.
در پایان این مقاله ، باید از وزیر محترم میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی و رهبران پایین دستی وی س askال کنیم که آیا ما دارای فناوری های مهم و قدیمی فرهنگی و محلی نسبت به روش های تولید و ایجاد در صنایع دستی و هنرهای سنتی ایران هستیم؟ اگر ما مجبور به معرفی آن برای تنویر افکار عمومی هستیم و اگر آن را نداریم ، چرا با وجود عضویت در جلسات این سند ، هیچ نامی برای صنایع دستی وجود ندارد؟ عملکردی غیرقابل دفاع که باید در حضور صنعتگران سخت کوش و وجدان عمومی جامعه پاسخگو باشد.