لباس نظامی یک لباس استاندارد است که توسط اعضای نیروهای مسلح و شبه نظامیان کشورهای مختلف پوشیده می‌شود. این لباس‌های نظامی نه تنها بر اساس واحدهای نظامی متفاوتند، بلکه معمولا در سطوح مختلف نیز متفاوتند. لباس‌ها و سبک‌های پوشاک نظامی در طول قرن‌ها تغییرات قابل‌توجهی را پشت سر گذاشته‌اند، از لباس‌های رنگارنگ و استادانه تزئین‌شده‌ی تا قرن نوزدهم، تا لباس‌های استتار برای اهداف میدانی و جنگی از جنگ جهانی اول به بعد. به طور کلی، لباس نظامی به شکل لباس استاندارد و متمایزی است که برای شناسایی و نمایش در نظر گرفته شده و معمولا نشانه‌ی نیروهای نظامی سازمان یافته است که توسط یک مقام مرکزی مجهز شده‌اند.
لباس‌های نظامی پیامدهای روان‌شناختی زیادی دارند، از جمله اهمیت سبک، ظاهر و رنگ و همچنین نشان‌ها، تزئینات و غیره. اینها به یکپارچگی، نظم و انضباط کمک می کنند و به احساس رفاقت، انسجام و روحیه سربازان می افزایند. برخی از ویژگی ها به نمایش های رسمی میهن پرستانه کمک می کنند. سایر عوامل مهم انسانی مربوط به عملی بودن، عملکرد، سودمندی، راحتی و محافظت از بدن است که ممکن است بر عملکرد سرباز تأثیر بگذارد.
بیشتر بخوانید: ترتیب درجه های نظامی و انتظامی از درجات سربازان تا امراء
نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران از سه سازمان نظامی شامل ارتش جمهوری اسلامی ایران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و فرمانده انتظامی جمهوری اسلامی ایران تشکیل شده و ارگان‌های نظامی وزارت دفاع نیز وظیفه پشتیبانی و برنامه‌ریزی این ارگان‌ها را انجام می‌دهند. پرسنل نیروهای مسلح بر اساس ارگان و یگان خدمتی خود و نیز رتبه و درجه‌ای که دارند، موظفند از لباس‌ها و درجه مصوب فرم نظامی سازمانی خود استفاده کنند. در ادامه به معرفی انواع لباس‌های نظامی ایران می‌پردازیم.
انواع لباس‌های نظامی ایران
لباس استتار نظامی
لباس استتار نظامی لباس مصوب پرسنل نیروهای مسلح است و بنابر نوع سازمان به رنگ‌ها و شکل‌های مختلفی پوشیده و استفاده می‌شود. این لباس از دو قسمت فرنچ (پیراهن) و شلوار تشکیل شده و به صورت گتر شده و همراه با پوتین پوشیده می‌شود. رنگ بندی لباس استتار نظامی به شرح زیر است:
- لباس استتار نیروی زمینی: پرسنل کادر سبز لجنی جنگلی و پرسنل وظیفه کامپیوتر خاکی
- لباس نیروی هوایی: استتار آبی و سرمه‌ای
- لباس استتار نیروی دریایی: کامپیوتر خاکی و سبز کامپیوتری
- لباس استتار سپاه پاسداران: قهوه‌ای تیره و روشن کامپیوتری
لباس فصل نظامی
پرسنل ستادی و غیر عملیاتی لباس فصل نظامی را در روزهای خاصی به تن می‌کنند که به ارگان‌های نظامی با رنگ‌های مختلف و شکل ثابت هم برای پرسنل کادر و هم برای پرسنل وظیفه تخصیص شده است. رنگ بندی لباس فصل نظامی به شرح زیر است:
- نیروی زمینی و وزارت دفاع: به صورت متحدالشکل پیراهن خاکی و شلوار سبز یشمی
- نیروی هوایی: پیراهن آبی روشن و شلوار سرمه‌ای
- پدافند هوایی خاتم الانبیا: پیراهن آبی آسمانی در کنار شلوار سرمه‌ای
- نیروی دریایی: پیراهن و شلوار سفید + پیراهن و شلوار مشکی
- نیروی انتظامی؛ پیراهن سبز مغز پسته‌ای و شلوار یشمی
- پلیس راهور: پیراهن به رنگ سفید و شلوار مشکی
بتل شلوار نظامی
بتل شلوار نظامی از یک شلوار ساده و یک پیراهن ضخیم زیپ‌دار تشکیل شده که معمولا بر روی پیراهن فصل و ژیله مصوب آن سازمان و همراه کفش فصل نظامی پوشیده شده و جز لباس‌های ستادی و غیرعملیاتی حساب می‌شود. رنگ بندی بتل شلوار نظامی به شرح زیر است:
- فرماندهی نیروی انتظامی: کاپشن پلیسی به رنگ مشکی شمعی
- پلیس راهنمایی و رانندگی: کاپشن پلیس راهور به رنگ سفید و سبز با طرح‌های فسفری
- ارتش: اورکت‌های سازمانی که معمولا با دکمه بسته شده و همراه شلوار فضل پوشیده می‌شوند
لباس پاسداری سپاه
لباس پاسداری سپاه (لباس ستادی سپاه) کیفیت بالایی در دوخت و پارچه داشته در مدل‌های چهار جیب و دو جیب به رنگ سبز یشمی متشکل از پیراهن و شلوار است و برای پرسنل سپاه پاسداران همراه با کفش فصل نظامی طراحی شده است. این لباس از پارچه نخ پنبه و به رنگ سبز بوده و جیب‌های اصلی و فرعی دارد و شلوار آن نیز دکمه‌ای بوده و از طریق دکمه باز یا بسته می‌شود.
کلاه نظامی
کلاه‌های نظامی انواع گوناگونی دارند و یگان خدمتی تعیین کننده رنگ مدل و آرم کلاه است.
آرم و علائم نظامی
آرم و علائم نظامی در تمامی ارگان های نظامی وجود دارد و نشان دهنده دوره های طی شده توسط فرد. مشخصات فردی و یگانی. درجه و رتبه و غیره هستند و بر روی سینه و یا بازوی البسه نظامی دوخته می‌شوند.
درجه نظامی
درجات نظامی اغلب بر روی سرشانه یا همان پاگن لباس برای پرسنل افسر و بر روی بازو لباس برای پرسنل درجه دار نصب می‌شود. البته باید بدانید که نیروی دریایی از این قضیه مستثنا بوده و درجات خود را بر روی سرآستین کت خود می‌دوزند.
انواع لباس نظامی بر اساس پارچه
لباس نظامی با پارچه چریکی (پلنگی)
این نوع پارچه‌ها رایج ترین نوع طرح در پوشاک نظامی هستند و پرسنل نهادهای نظامی و محیط بانی از آن استفاده می‌کنند.
لباس نظامی با پارچه طرح دیجیتال
این پارچه با داشتن پیکسل‌های کوچک فراوان الگوهای متفاوتی دارد و قدرت استتار را افزایش می دهد.
لباس نظامی ساده
پارچه این نوع لباس های نظامی بدون طرح و تک رنگ بوده و در محیط‌هایی مانند بیابان یا مناطق برفی بهترین انتخاب هستند.
لطفا نظرات و پیشنهادات خود را در انتهای همین مطلب با ما و کاربران محترم سایت ستاره به اشتراک بگذارید.