پیاز یکی از سبزیجات پرمصرف و محبوب است که علاوه بر طعم‌دهی به غذا، به دلیل خواص دارویی‌اش در بسیاری از فرهنگ‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. مطالعات اخیر نشان داده‌اند که پیاز می‌تواند تأثیرات قابل‌توجهی در کاهش قند خون و بهبود وضعیت سلامت بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ داشته باشد. دیابت نوع ۲ زمانی رخ می‌دهد که بدن قادر به تولید یا استفاده مناسب از انسولین نیست و در نتیجه قند خون به سطح خطرناکی می‌رسد. این بیماری نیاز به کنترل مداوم قند خون دارد و پیاز ممکن است به عنوان یک عامل کمکی مؤثر در کنار داروهای مرسوم مانند متفورمین عمل کند.
1. کاهش قند خون و بهبود حساسیت به انسولین: مطالعات جدید نشان داده‌اند که مصرف پیاز می‌تواند به کاهش قند خون کمک کند. در آزمایش‌های انجام‌شده بر روی موش‌های دیابتی، عصاره پیاز به‌طور قابل‌توجهی سطح قند خون را پایین آورد. اثر این گیاه بر قند خون ممکن است به دلیل ترکیباتی مانند فلاونوئیدها و آنتی‌اکسیدان‌ها باشد که به بهبود حساسیت به انسولین و تنظیم بهتر قند خون کمک می‌کنند. فلاونوئیدهای موجود در پیاز به کاهش التهابات بدن نیز کمک می‌کنند که یکی از عوامل کلیدی در مقاومت به انسولین است.
2. بهبود پروفایل چربی و کلسترول: علاوه بر کاهش قند خون، پیاز می‌تواند در بهبود پروفایل چربی و کاهش سطح کلسترول نیز مؤثر باشد. در پژوهش‌هایی که بر روی موش‌های دیابتی انجام شد، عصاره پیاز توانست سطح کلسترول کلی را به میزان قابل‌توجهی کاهش دهد. این خاصیت ممکن است از طریق کاهش جذب چربی در روده‌ها و بهبود متابولیسم چربی‌ها در بدن ایجاد شود. کلسترول بالا، به‌ویژه در بیماران دیابتی، یکی از عوامل خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی است و مصرف پیاز می‌تواند به کاهش این خطرات کمک کند. .
3.خاصیت آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی: پیاز دارای مقادیر زیادی آنتی‌اکسیدان‌ها و ترکیبات فنولیک است که می‌توانند به محافظت از بدن در برابر استرس اکسیداتیو کمک کنند. استرس اکسیداتیو و التهاب مزمن دو عامل مهم در پیشرفت دیابت و عوارض آن هستند. آنتی‌اکسیدان‌های موجود در پیاز، به‌ویژه کورستین، به کاهش آسیب‌های سلولی و محافظت از بافت‌ها کمک می‌کنند. این خاصیت می‌تواند از عوارض دیابت مانند آسیب به رگ‌های خونی و اعصاب جلوگیری کند.
4. تنظیم فشار خون: یکی از دیگر اثرات مفید پیاز، کمک به تنظیم فشار خون است. این گیاه می‌تواند با بهبود عملکرد عروق خونی و کاهش مقاومت محیطی به کاهش فشار خون کمک کند. فشار خون بالا در کنار دیابت می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی را افزایش دهد، بنابراین مصرف پیاز ممکن است به کاهش این خطر کمک کند.
5. افزایش سوخت‌وساز و کاهش وزن: هرچند برخی مطالعات نشان داده‌اند که پیاز می‌تواند به افزایش وزن موش‌های غیردیابتی منجر شود، اما در افراد دیابتی این گیاه ممکن است سوخت‌وساز بدن را افزایش داده و به کاهش وزن کمک کند. این خاصیت به دلیل افزایش میزان مصرف انرژی و افزایش متابولیسم بدن است. کنترل وزن در بیماران دیابتی نقش کلیدی در مدیریت بیماری دارد و مصرف پیاز می‌تواند در این زمینه مفید باشد.
6. اثرات احتمالی بر دستگاه گوارش: پیاز حاوی فیبرهای پری‌بیوتیک است که به سلامت روده‌ها و بهبود هضم کمک می‌کند. این فیبرها با تغذیه باکتری‌های مفید روده به تقویت سیستم ایمنی و کاهش التهاب کمک می‌کنند. سلامت دستگاه گوارش به‌ویژه در افراد دیابتی که بیشتر در معرض مشکلات گوارشی هستند اهمیت دارد.
تاثیر پیاز در کمک به افراد مبتلا به دیابت نوع 2
دیابت نوع ۲ یکی از رایج‌ترین انواع دیابت است که در آن لوزالمعده قادر به تولید انسولین کافی برای تنظیم سطح قند خون نیست. در نتیجه، قند خون این بیماران ممکن است تا حد خطرناکی بالا برود. اما نتایج یک پژوهش جدید، که در نودوهفتمین نشست سالانه “انجمن غدد درون‌ریز” در سن‌دیه‌گو ارائه شد، نشان می‌دهد که پیاز می‌تواند در کنار داروی متفورمین به تنظیم قند خون کمک کند و کلسترول کلی بدن را کاهش دهد.
آنتونی اوجیه، نویسنده اصلی این پژوهش و استاد دانشگاه ایالتی دلتا در نیجریه، می‌گوید: “پیاز ارزان و در دسترس است و به‌عنوان مکمل غذایی می‌تواند در درمان بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ مورد استفاده قرار گیرد.” این پژوهش بر روی موش‌های صحرایی انجام شد که به طور پزشکی به دیابت مبتلا شده بودند. سه گروه از این موش‌ها مقادیر متفاوتی از عصاره پیاز (۲۰۰ میلی‌گرم، ۴۰۰ میلی‌گرم و ۶۰۰ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن) دریافت کردند تا اثربخشی این ترکیب در کنار متفورمین بررسی شودیافته‌های این آزمایش نشان داد که سطح قند خون موش‌های دیابتی که ۴۰۰ و ۶۰۰ میلی‌گرم عصاره پیاز مصرف کرده بودند به ترتیب ۵۰ و ۳۵ درصد کاهش یافت. همچنین، سطح کلسترول کلی نیز به طور قابل‌توجهی کاهش پیدا کرد و بیشترین اثربخشی در دوزهای ۴۰۰ و ۶۰۰ میلی‌گرم مشاهده شد.
یکی دیگر از یافته‌های جالب این تحقیق این بود که مصرف عصاره پیاز به افزایش وزن در موش‌های غیردیابتی منجر شد، در حالی که موش‌های دیابتی چنین افزایشی را تجربه نکردند. این موضوع نشان می‌دهد که پیاز علاوه بر اثرات کاهنده قند خون، ممکن است تأثیرات دیگری نیز بر متابولیسم بدن داشته باشد.اوجیه معتقد است که کالری کم پیاز به‌خودی خود عامل افزایش وزن نیست، بلکه این گیاه ممکن است با افزایش سوخت‌وساز بدن و تحریک اشتها، باعث افزایش مصرف غذا شود. البته هنوز مکانیزم دقیق اثر پیاز بر کاهش گلوکز خون به‌طور کامل شناخته نشده است و نیاز به بررسی‌های بیشتری در این زمینه وجود دارد.
در نهایت، این مطالعه نشان می‌دهد که پیاز می‌تواند به‌عنوان یک مکمل غذایی ارزان و مؤثر، در کنار داروهای دیابت مثل متفورمین، به کاهش سطح قند خون و بهبود پروفایل چربی در بیماران دیابت نوع ۲ کمک کند. اما همچنان نیاز به تحقیقات بیشتری برای درک بهتر این اثرات و مکانیزم‌های پشت آن وجود دارد.