گزارش کردن تو خبر: وقتی صحبت از قدرت صنعت داروسازی کشور می شود، می گوییم که بیش از 97 درصد داروهای مورد نیاز کشور در داخل کشور تولید و عرضه می شود و آن مقدار داروهای وارداتی مربوط به داروهای بیماران خاص و صعب العلاج است. البته ناگفته نماند که صنعت داروسازی کشور در تولید داروهای پیشرفته موفق بوده و داروهای ایرانی در کشورهای دیگر نیز استفاده می شود.
اما سوالی که این روزها باید پاسخ قضایی به آن داشته باشیم این است که چرا بازار دارویی کشور غافلگیر شده است!
مضرات داروهای رایج و کمکی مانند شربت سرماخوردگی و غیره کمی عجیب و شگفت انگیز هستند آیا ممکن است صنعت داروسازی در کشور نتواند به اندازه کافی چنین داروهایی را تولید و عرضه کند؟ پس باید با شواهد مستند خودمان را متقاعد کنیم که در بازار مواد مخدر با شگفتی روبرو هستیم.
کمبود دارو به میزان چند قلم در هر کشوری طبیعی و طبیعی است و نمی توان انتظار داشت که کمبود دارو در آن واحد به صفر برسد. اما وقتی تعداد اقلام پزشکی که کمبود دارند بیشتر از حد معمول شود، دچار بحران می شویم.
به گفته مسئولان سازمان غذا و دارو، کمبود 25 تا 30 دارو طبیعی است. با توجه به آنچه گفته شد، به نظر می رسد کمبود دارو در کشور بسیار بیشتر از 60 قلمی باشد که باعث بحران اخیر شده است. اگر متفاوت است، باید به سورپرایز دارویی مشکوک شوید!
گزارش های میدانی نشان می دهد که پس از اجرای طرح دارویی در 3 تیر 1401، بازار دارویی کشور غافلگیر شده است. دلیل این امر شکایت از قیمت برخی اقلام دارویی در روند اجرای طرح دارویی بوده است. گفته می شود تولیدکنندگان مواد اولیه دارویی گلایه داشتند که کمیسیون قیمت در تعیین قیمت برخی اقلام واقع بینانه عمل نکرده و این امر روند تولید دارو را تحت تاثیر قرار داده است.
واکنش نمایندگان مجلس به گزارش وزیر بهداشت
بحران کمبود دارو به حدی رسیده است که نمایندگان شورای اسلامی مجبور شدند وزیر بهداشت را به خانه ملت دعوت کنند. از این رو بهرام عین اللهی روز گذشته (3 آبان 1401) در صحن علنی مجلس حاضر شد و گزارشی از وضعیت بازار دارویی کشور ارائه کرد. اما برخی از نمایندگان با اشاره به گزارش وزیر در مجلس به نکاتی اشاره کردند.
نماینده مردم بافیک و مهریز در مجلس شورای اسلامی خطاب به محمدرضا صباغیان وزیر بهداشت گفت: داروها کمیاب است و مردم در تامین آنها با مشکل مواجه هستند و نظارت درستی وجود ندارد. به قیمت 11 هزار فروخته می شود. تومان؛ یعنی نظارتی وجود ندارد و اوضاع نامناسب است.
وی ادامه داد: ما از وضعیت بد پزشکی صحبت می کنیم اما وزیر بهداشت درباره کرونا صحبت می کند. پزشکی نادر و نادر است که نشان از ضعف وزیر دارد.
حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس گفت: متاسفانه برای اولین بار در ۴۳ سال گذشته کمبود بسیاری از داروهای رایج و روزمره وجود دارد.
وی با اشاره به اجرای طرح دارو در کشور افزود: اجرای این طرح با چالش هایی از جمله عدم تامین به موقع منابع مالی از سوی سازمان های برنامه و بودجه و گروه های بیمه گر، عدم اطلاع رسانی مناسب و آموزش و غیرقابل پیش بینی بودن صندوق های بیمه ای به نبود پزشک و مراکز درمانی بدون قرارداد با بیمه پایه و کمبود نقدینگی صنعت داروسازی مانند شهرداری، صدا و سیما اشاره کرد.
از وزیر به خاطر کمبود آنتی بیوتیک، سرم و برخی اقلام سرماخوردگی از مردم عذرخواهی می کنم.
مجتبی یوسفی نماینده مردم اهواز در مجلس نیز با درخواست از وزیر بهداشت از مردم عذرخواهی کرد و گفت: از وزیر به دلیل کمبود آنتی بیوتیک، سرم و برخی اقلام سرماخوردگی از مردم عذرخواهی می کنم.
وی خطاب به وزیر بهداشت افزود: کادر پزشکی، پزشکان متخصص، کارخانجات دارو و تجهیزات پزشکی بیماری همه گیر کرونا را پشت سر گذاشتند و 300 شهید دادند اما این وضعیت برطرف شده است. پس خیلی زشت است که شما در تهیه آنتی بیوتیک در کشور درمانده باشید. پاسخ دهید و عذرخواهی کنید.
یوسفی گفت: در سه ماه گذشته نمایندگان نسبت به افزایش 150 درصدی قیمت داروهای تولید داخل، شیرخشک و تجهیزات پزشکی هشدار دادند اما شما به جای عذرخواهی از مردم، گرانی را به ارز ترجیحی ربط دادید. مگر اینکه 60 درصد کارخانه های تولید دارو دولتی هستند پس چرا این وضعیت پیش آمده است؟ شما باید از قبل برنامه ریزی می کردید، نه اینکه بگویید آنفولانزا شما را غافلگیر کرد.
چرا تعجب کردیم؟
سوالی که این روزها هنوز پاسخ روشنی برای آن نداریم و با وجود توضیحات وزیر بهداشت و رئیس سازمان غذا و دارو در مجلس هنوز کارشناسان قابل هضم نیستند و به همین دلیل تعجب کردیم. داروهای معمولی و کمکی از جمله داروهایی که در ماه های اخیر در داروخانه ها و مراکز درمانی با کمبود زیادی مواجه بوده اند می توان به شربت سرماخوردگی، آموکسی سیلین، آزیترومایسین و غیره اشاره کرد. در حالی که این دسته از داروها به عنوان داروهای عادی و کمکی شناخته می شوند که سال هاست در کشور تولید می شوند.
در واقع، این اولین باری است که می بینیم مردم برای درست کردن شربت سرما به دردسر می افتند.
وزیر بهداشت و رئیس سازمان غذا و دارو در توضیح کمبود داروی اخیر به شگفتی آنفولانزا و البته دوری از تحریم ها اشاره می کند. اما واقعیت فراتر از آنفولانزا و تحریم است. گویا پس از اجرای طرح درواری در 2 تیر 1401 غافلگیر شدیم. چون تا آن زمان اگر کمبودی وجود داشت، بیشتر معطوف به داروهای خاصی بود که همیشه آن کمبودها را داشتند. اما اکنون از کمبود داروهایی مانند شربت سرماخوردگی و آنتی بیوتیک رنج می بریم.
کارشناسان بهداشت و درمان در پاسخ به تعجب معتقدند که این اتفاق به دلیل نحوه قیمت گذاری دارو پس از اجرای طرح دارویی بوده است. همچنین برخی شرکت های دارویی پس از جایگزینی ارز نیمایی جایگزین ارز ترجیحی در بحران نقدینگی گرفتار شدند.
وضعیت فعلی ناشی از حذف ارز ترجیحی است. پس از حذف ارز مورد نظر، قیمت مواد اولیه گران شد و در این شرایط تولیدکننده ضرر می کند
در واقع، مشکلات قیمت گذاری و نقدینگی شرکت های دارویی به کمبودهای اخیر کمک کرده است. بنابراین محمدعلی محسنی بندپی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس معتقد است؛ این دارو با قیمتی از شرکت ها خریداری می شود که هزینه های مشابه تولید کننده را پوشش نمی دهد. در این شرایط تولیدکننده مجبور می شود تولید خود را کاهش دهد تا ضرر نکند.
وی افزود: این وضعیتی که اکنون به وجود آمده نیز به دلیل حذف ارز ترجیحی است. پس از حذف ارز مورد نظر، قیمت مواد اولیه گران شد و در این شرایط تولیدکننده ضرر می کند.
یکی از اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس ادامه داد: مشکل بعدی در بروز کمبود دارو این است که سازمان غذا و دارو برآورد دقیقی از میزان مصرف آنتی بیوتیک در کشور نداشت. چرا که اگر ارزیابی دقیقی صورت می گرفت مشکل کارخانه های دارو بررسی می شد. البته شرکت های دارویی اقدام به ذخیره سازی دارو کردند که این امر بحران دارویی در کشور را تشدید کرد.
به نظر می رسد وقوع اخیر کمبود دارو در کشور با علل گذشته متفاوت است. زیرا کمبود شگفت انگیز داروهایی مانند شربت سرماخوردگی، آموکسی سیلین، سرم و … که جزو داروهای عادی و حمایتی به حساب می آیند. تولیدکنندگان داخلی معتقدند در تولید سرم نیازی به مواد اولیه وارداتی نداریم. در مورد داروهایی مثل شربت سرماخوردگی و… به نظر می رسد مشکلی از نظر مواد اولیه نداریم. پس باید “درمان” فروش را پیدا کرد!!