به گزارش سلام نو به نقل از همشهری آنلاین؛ در اواسط دوره قاجار که محدوده بازار بزرگ تهران در حال گسترش بود، «حاج علی خان مقدم مرحج» ملقب به «حاجب الدوله» شد که بیشتر به «علی خان فراشباشی» یا قاتل امیرکبیر معروف بود. ، ساخته حاجب الدوله تیمچه برای پیروی از آداب و رسوم اجدادش بازار و تجارت از بین نمی رود. تیمچه ای که از ابتدا به مرکزی برای فروشندگان کتاب تبدیل شد.
«میرمحمدعلی شیرازی» از نخستین کسانی بود که در حدود سال 1270 کتابفروشی کوچک خود را در این تیمچه تأسیس کرد تا از پیشگامان نشر و فروش کتاب به ویژه کتاب های مذهبی باشد. طولی نکشید که این پیشکسوت با نام مستعار «کتابدار» در میان بازار شناخته شد. طعنه و آوازه ای که پای پادشاه کشور ناصرالدین شاه کیار را باز کرد و مغازه اش را برای خرید چندین جلد کتاب مذهبی باز کرد.
این خاطره ای است که میرمحمدعلی کتابچی به عنوان پیشکسوت و خادم نشر ایران برای سه فرزند خود به نام های «سید حسین»، «سید محمود» و «سید احمد» تعریف کرد و بخشی از هویت شهر محسوب می شود. همانطور که مورخان و دانشمندان تهران بر آن تاکید دارند.
ناصرالدین شاه قاجار برای خرید کتاب به آنجا می رفت و این خاطره را میرمحمدعلی کتابچی به عنوان پیشکسوت و خادم نشر ایران برای سه فرزندش به نام های «سید حسین»، «سید محمود» و «سید احمد» بارها توصیف کرد. “.
از واردات تا انتشار
در آن سال ها که هنوز از صنعت چاپ خبری نبود، میرمحمدعلی کتابچی با مشقت فراوان کتاب از هند و پاکستان به ایران وارد می کرد. واردات با کشتی که مسیر آن از بندرعباس به شیراز و در نهایت تهران و تیمچه حاجب الدوله بود.
با رواج چاپ سنتی یا لیتوگرافی، واردات نیز کم رنگ شد. اولین چاپ های پایتخت که نام «اسلامیه» را برای خود برگزید، در دوره پهلوی به دلیل شهرسازی مدرن و گشایش مدرن، به ترتیب به خیابان های ناصرخسرو، باب همایون و 15 خرداد منتقل شد. عرصه ها الان هم می توانید این کتابفروشی قدیمی را با همان شکل و شمایل اصلی در خیابان 15 خرداد، جنب بازار آهنگران پیدا کنید. کتابفروشی معروف با درهای مشبک قدیمی و قفسه های بلوط، در کنار هزاران کتاب نفیس، مجلل، گران قیمت و کمیاب، دیدنی است.