هر بنگاه اقتصادی یا کسب و کار اقتصادی برای تعیین انواع استراتژی ها در سطح کلان بنگاه یا سازمان باید چشم انداز و ماموریت سازمان و عوامل محیطی و درونی آن را در نظر گرفته و اهداف سازمان را مطابق به طوری که نتیجه آن رشد و ارتقای آن سازمان باشد. بر این اساس، سیاست هلدینگ توسعه معادن و فلزات برای هر یک از شرکت های تابعه متفاوت است. در همین راستا گفت وگویی با محمدحسین قائمراد، معاون برنامه ریزی و نظارت بر شرکت های «وامادان» انجام داده ایم که متن کامل آن را در زیر می خوانید:
هلدینگ توسعه فلزات و معادن چه نقشی در سیاست گذاری و هدایت شرکت های تابعه دارد؟
ایجاد ارزش و هم افزایی بین شرکت های مختلف در استراتژی های مدیریتی و ساختار هلدینگ مد نظر است. هلدینگ هایی که فعالیت های مختلفی را انجام می دهند می توانند از طریق این فعالیت ها ارزش آفرینی کنند. مزارع مادر می توانند ارزش بیشتری در مقایسه با رقبای خود ایجاد کنند. مشروط بر اینکه مالکیت آن فعالیت در دست آنها باشد. در واقع این مزیت نظارت است. مدیریت با تمرکز بر شایستگی های اصلی شرکت مادر و همچنین بر ارزش حاصل از رابطه بین شرکت مادر و شرکت انجام می شود. وقتی هلدینگ مادر در چندین مرکز بزرگ فعالیت می کند، قدرت زیادی دارد. اگر مهارت ها و منابع هلدینگ مادر با نیازها و توانمندی های کسب و کار سازگار باشد، می تواند ارزش آفرینی کند، اما در صورت عدم تطابق مهارت ها و منابع با نیازها و قابلیت ها، ارزش ایجاد شده از بین می رود.
این رویکرد به استراتژی هلدینگ بسیار مفید است زیرا نه تنها به تصمیم گیری در مورد انتخاب فعالیت های جدید کمک می کند، بلکه در انتخاب روش مناسب برای مدیریت فعالیت های موجود نیز کمک می کند، بنابراین وظیفه اصلی مراکز اصلی هلدینگ ایجاد هم افزایی در شرکت ها از طریق تامین منابع لازم برای آنها و توزیع مهارت ها و توانمندی ها بین آنها و با هماهنگی فعالیت های واحدها به منظور ایجاد صرفه جویی در مقیاس (مانند خرید متمرکز) در استراتژی نظارت، هم افزایی با تلفیق قدرت همه شرکت ها
سیاست های هلدینگ برای توسعه معادن و فلزات چیست؟
سیاست هلدینگ توسعه معادن و فلزات برای هر یک از شرکت های تابعه متفاوت است. این تفاوت به دلایلی مانند میزان مشارکت، میزان بلوغ سازمان و … بستگی دارد. مثلاً رابطه ما به عنوان پدر با یک بچه دو ساله و یک بچه 20 ساله متفاوت است یا اگر دو فرزند داریم که یکی از آنها معلول است و نمی تواند شغل مناسبی پیدا کند با فرزند دیگر. کسی که ضریب هوشی بالایی دارد در بازار تقاضای زیادی برای کار وجود دارد، مطمئناً متفاوت خواهد بود. در شرکت هلدینگ با شرکت ها نیز به همین صورت رفتار می شود. وقتی یک شرکت به بلوغ کامل می رسد، بازار محصول آن را به خوبی می شناسد و مشتریان بالقوه و بالفعل زیادی دارد. مواد اولیه را با کمترین قیمت و بهترین کیفیت خریداری می کند و سود باکیفیتی می گیرد که حاشیه سود خوبی دارد. البته دخالت در تصمیمات این شرکت نتیجه ای جز ضرر و زیان در پی نخواهد داشت، اما زمانی که شرکت تازه شروع به کار کرده و هنوز مشتریان خود را پیدا نکرده است، طبیعی است که هلدینگ در ابتدای کار به شرکت کمک کند. مراحل خود را در میان شرکت های گروه بیابید.
سیاست شرکت سرمایه گذاری برای توسعه معادن و فلزات تا به امروز تا چه اندازه اجرا شده است؟
روند نظارت در هلدینگ سرمایه گذاری توسعه معادن و فلزات به این صورت است که هلدینگ علاوه بر انتخاب اعضای متخصص و مسئول هیئت مدیره، به طور مرتب نظارت های فصلی را انجام می دهد. این بازرسی ها نیز از نظر برنامه ها و بودجه (به عنوان بخشی از برنامه)، بررسی اقدامات انجام شده مطابق با وظایف مجمع و غیره انجام می شود. همچنین هلدینگ استراتژی رشد شرکت را به طور کامل دنبال می کند.
سیاست اصلی هلدینگ سرمایه گذاری در توسعه معادن و فلزات، تکمیل زنجیره ارزش و ایجاد تعادل در زنجیره ارزش است. به عنوان مثال، اگرچه تامین برق صنعت بر عهده دولت است، اما کمبود برق و قطعی مکرر باعث کاهش سودآوری شرکت های گروه می شود. بنابراین هلدینگ بر این باور است که موظف است با ایجاد نیروگاه تا حد امکان این مشکل را کاهش دهد. به همین ترتیب یک هلدینگ تخصصی در حوزه برق با نام شرکت پویا انرژی در داخل هلدینگ سرمایه گذاری توسعه معادن و فلزات ایجاد شد.
همچنین با توجه به کمبود پیشبینیشده سنگ آهن، شرکت اکتشاف تجلی سابینا تأسیس شد که مأموریت اصلی آن اکتشاف مناطق جدید است. همه این سیاست ها برای ایجاد تعادل در زنجیره است و تمام تلاش ما بر این است که به عنوان یک هلدینگ تخصصی در حوزه معادن کشور به رسالت خود در راستای حفظ منافع سهامداران و برداشتن گامی موثر در توسعه کشورها عمل کنیم.
یکی دیگر از سیاست های هلدینگ بهینه سازی سبد سرمایه گذاری است. یعنی شرکت هلدینگ همواره در تلاش برای انتخاب پرتفوی بهینه ریسک و بازده و همچنین نگاه به هم افزایی بین کسب و کارها است تا در نهایت به سبد بهینه دست یابد.
برنامه های توسعه معادن و فلزات شرکت برای شرکت های زیرمجموعه گروه چیست و برای دستیابی به این اهداف با چه چالش هایی روبرو هستند؟
در حال حاضر برنامه راهبردی این هلدینگ برای توسعه معادن و فلزات و همچنین استراتژی رشد شرکت های تابعه در حال انجام است. هدف اصلی از تدوین این برنامه تعیین نقش هر شرکت در توسعه آتی هلدینگ، شناسایی نقاط ضعف و برنامه ریزی برای رفع نواقص پیشرو است. مهمترین رسالت هلدینگ ایفای نقش در زنجیره بالادستی فولاد و تامین غذای پایدار صنعت فولاد کشور است.
فلزات آنلاین