ایرانی‌ها قرن‌هاست که آغاز زمستان برابر با شامگاه پایان آخرین روز پاییز تحت عنوان شب یلدا، بلندترین شب سال را با دورهمی فامیلی و چیدن سفره‌های رنگین و حافظ‌خوانی جشن می‌گیرند. گردهم آمدن و شب‌نشینی اعضای خانواده و اقوام با جمع شدن در کنار یکدیگر در آخرین شب پاییز و طولانی‌ترین و تاریک‌ترین شب سال و تناول آجیل مخصوص، هندوانه، انار، شیرینی‌ها و میوه‌های گوناگون از جمله ویژگی‌های آیین شب یلدا یا شب چله است.
در هر حال باید متذکر شد که قیمت میوه و آجیل کاملا تابع عرضه و تقاضا و شرایط بازار رقابتی و مولفه‌های تولید، واردات، تعرفه و غیره است و میوه‌ها و آجیل‌های مصرفی از جمله محصولاتی هستند که دولت در تعیین قیمت آنها حداقل دخالت را دارد و فروشندگان آنها باید فقط براساس فاکتور خرید معتبر و رعایت ضرایب سود مجاز اقدام به عرضه کالا کنند.
با توجه به شرایط سنتی حاکم بر بازار خشکبار و اختلاف موجود قیمت، کیفیت، تنوع و نحوه ترکیب در مغازه‌های سطح شهر هرچند به نظر می‌رسد برای آجیل شب‌چله نتوان نرخ یکسانی در نظر گرفت، اما طبق قانون و مقررات نظام صنفی، کمیسیون نظارت هر استان برحسب ضرورت و با همکاری اتحادیه و مجامع امور صنفی مربوط می‌تواند نسبت به نرخ‌گذاری صنفی کالا و خدمات خاص برای مدت مشخص اقدام کند. اما با توجه به قیمت های مذکور می‌توان حدس زد یک سفره شب یلدا برای هر خانوار ایرانی بدون در نظر گرفتن هزینه شام چقدر تمام می‌شود.
در همین راستا بررسی های میدانی خبرنگار ایرنا نشان می‌دهد که قیمت هر کیلوگرم انار شیراز، ساوه، دماوند و کوهستان به طور میانگین در آستانه شب یلدا و امروز بین ۱۸ هزار تا ۶۰ هزار تومان، هر کیلوگرم هندوانه بین پنج هزار تا ۱۶ هزار تومان، خرمالو بین ۳۰ هزار تا ۴۵ هزار تومان، شیرینی تر شب یلدا بین ۶۸ تا ۷۸ هزار تومان، شیرینی دانمارکی بین ۵۲ هزار تا ۶۵هزار تومان، کیک یزدی بین ۴۲ هزار تا ۵۰ هزار تومان، هر کیلوگرم کیک یلدایی بین ۹۵ هزار تا ۱۲۰ هزار تومان، قیمت هر کیلوگرم پسته بین ۲۸۰ تا ۵۰۰ هزار تومان، فندق بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان ، مغز گردو بین ۳۰۰ تا ۳۸۰ هزار تومان، توت خشک بین ۲۰۰ تا ۲۸۰ هزار تومان، انجیر خشک بین ۱۸۰ تا ۲۵۰ هزار تومان، بادام زمینی بین ۱۴۰ هزار تا ۲۶۰ هزار تومان، بادام هندی بین ۳۰۰ تا ۳۸۰ هزار تومان، تخمه کدویی بین ۱۲۰ هزار تا ۱۶۰ هزار تومان، کشمش سبز بین ۹۰ هزار تا ۱۱۰ هزار تومان، کشمش سیاه بین ۱۴۰ هزار تا ۱۶۰ هزار تومان، تخمه ژاپنی بین ۱۲۰ هزار تا ۱۵۰ هزار تومان، تخمه هندوانه بین ۷۵ تا ۹۵ هزار تومان، آجیل مخلوط ۴۱۵ هزار تومان، آجیل شیرین مخلوط شیرین بین ۲۷۵ هزار تا ۳۵۰ هزار تومان، خرما بین ۴۰ تا ۶۰ هزار تومان، خرما پیارم بین ۱۱۰ تا ۱۳۰ هزار تومان، انبه خشک بین ۷۰۰ تا ۸۵۰ هزار تومان، توت‌فرنگی خشک بین ۳۳۰ هزار تا ۳۶۰ هزار تومان، موز خشک بین ۳۰۰ تا ۳۸۰ هزار تومان، آناناس خشک بین ۴۵۰ تا ۵۵۰ هزار تومان، هلو خشک بین ۱۸۰ تا ۲۴۰ هزار تومان و آلوچه خشک بین ۱۰۰ تا ۱۲۰ هزار تومان است.
قیمت تعیین شده آجیل شب یلدا نهایت کیلویی ۲۷۵ هزار تومان
در همین پیوند، «مصطفی احمدی» رییس اتحادیه آجیل و خشکبار تهران ضمن تکذیب بهای پسته برای هر کیلو ۵۰۰ هزار تومان، گفت: قیمت هر کیلوگرم آجیل مخلوط درجه یک شب یلدا بین ۱۸۰ تا ۲۷۵ هزار تومان تعیین شده است و مردم گران‌تر نخرند.
وی افزود: قیمت آجیل و خشکبار از مرداد ماه امسال روند افزایشی داشته و نسبت به سال گذشته در برخی اقلام بیش از ۱۰۰ درصد رشد را نشان می‌دهد و این موضوع ارتباطی به شب یلدا ندارد، اما از آنجایی که تقاضا در برخی ایام همچون شب یلدا و نوروز افزایش می‌یابد، تصور برای مردم ایجاد می‌شود که قیمت‌ها برای این ایام افزایش پیدا کرده است.
احمدی با بیان اینکه قیمت آجیل مخلوط شب یلدا نسبت به پنج ماه گذشته بین ۳۵ تا ۴۰ درصد رشد داشته است، اظهار داشت: ما در کشور نرخ مصوبی برای خشکبار نداریم و قیمت را عرضه و تقاضا تعیین می‌کند، با این وجود برای رفاه حال شهروندان قیمت آجیل شب یلدا با باسلق بین ۱۵۰ هزار تا ۲۵۰ هزار تومان و آجیل بدون باسلق بین ۱۸۰ هزار تا ۲۷۵ هزار تومان تعیین شده است.
وی تصریح‌کرد: از سال گذشته تاکنون با افزایش ۶۰ تا ۷۰ درصدی قیمت تخمه ژاپنی به دلیل خشکسالی‌ها و کاهش تولید در سبزوار و مشهد روبه‌رو هستیم.
رییس اتحادیه آجیل و خشکبار تهران توصیه کرد مردم به‌جای خرید مغز و خشکبار تفکیکی از آجیل شب یلدا، آجیل درهم یلدا خریداری کنند تا قیمت مناسب‌تری داشته باشد.
احمدی همچنین قیمت هر کیلوگرم باسلق را بین ۴۰ تا ۵۰ هزار تومان اعلام کرد.
شیرینی تر یلدایی ۷۸ هزار تومان و دانمارکی ۶۵ هزار تومان
«علی بهره‌مند» رییس اتحادیه قنادان تهران نیز گفت: طبق مصوبه قیمت هر کیلوگرم شیرینی تر و خامه‌ای ۷۸ هزار تومان، شیرینی دانمارکی، زبان و پاپیونی ۶۵ هزار تومان و کیک یزدی ۴۹ هزار تومان برای شیرینی‌فروشی‌های درجه یک تعیین شده است.
وی با اشاره به اینکه قیمت انواع مختلف شیرینی براساس کیفیت تعیین می‌شود، اظهار داشت: شیرینی‌فروشی‌های درجه ۲ می‌توانند هر کیلوگرم شیرینی تر و خامه‌ای را با قیمت ۶۰ هزار تومان، شیرینی دانمارکی، زبان و پاپیونی را ۶۵ هزار تومان و کیک یزدی را ۳۹ هزار تومان بفروشند.
وفور انواع انار یلدایی با قیمت‌های متفاوت
«زهرا جلیلی مقدم» مدیرکل دفتر امور میوه‌های گرمسیری و نیمه گرمسیری وزارت جهاد کشاورزی نیز با بیان اینکه انار مورد نیاز شب یلدا تامین است و کمبودی در این زمینه نداریم، گفت: امسال بیش از ۱.۱ میلیون تن انار در سطح ۹۰ هزار هکتار از باغات کشور تولید می‌شود.
عرضه هندوانه با کیفیت شب یلدا
«حسین اصغری» مدیرکل دفتر محصولات علوفه‌ای و جالیزی کشور، کل تولید هندوانه شب یلدا در سال زراعی جاری را نزدیک به ۱۶۶ هزار تن پیش‌بینی کرد و گفت: کمبودی برای محصول هندوانه شب یلدا نداریم.
وی اضافه‌کرد: در پاییز امسال چهار هزار و ۶۵۵ هکتار هندوانه در استان‌های جنوب کشور همچون هرمزگان، خوزستان، فارس، ایلام و بوشهر کشت شده و بالاترین سطح زیرکشت محصول هندوانه مربوط به استان هرمزگان است.
به گفته اصغری، نرخ هر کیلوگرم هندوانه به طور متوسط سر مزرعه بین سه هزار و ۵۰۰ تا چهار هزارتومان و در میادین میوه و تره بار حدود پنج هزار تومان عرضه می‌شود.
قیمت انواع میوه شب یلدا طبق نرخ‌نامه
«اسدالله کارگر» رییس اتحادیه مرکزی میوه و تره‌بار تهران، با اعلام جزئیات قیمت انواع میوه و صیفی‌جات درجه یک تا درجه سه، براساس نرخ‌نامه عمده‌فروشی محصولات کشاورزی در میدان میوه و تره‌بار تهران در دوره زمانی ۲۹ آذرماه تا پنجم دی ماه سال ۱۴۰۰ گفت: براساس این نرخ‌نامه قیمت هر کیلوگرم انار دماوند بین ۲۰ هزار تا ۳۵ هزار تومان، انار ساوه بین ۱۴ هزار تا ۲۰ هزار تومان، انار شیراز بین ۲۰ هزار تا ۲۸ هزار تومان، انار کوهستان بین ۲۲ هزا ر تا ۴۵ هزار تومان، انگور بیدانه قرمز بین ۳۰ هزار تا ۵۰ هزار تومان، انگور بیدانه سفید بین ۱۵ هزار تا ۳۰ هزار تومان، بِه بین ۱۵ هزار تا ۲۵ هزار تومان، سیب قرمز مراغه بین ۱۲هزار تا ۱۸ هزار تومان، سیب زرد دماوند بین ۱۶ هزار تا ۲۴ هزار تومان، سیب قرمز دماوند بین هشت هزار تا ۱۸ هزار تومان، خرمالو شمال بین ۱۲ هزار تا ۲۲ هزار تومان، خرمالو شهریار بین ۲۰ هزار تا ۲۵ هزار تومان و خرمالو کن بین ۲۵ هزار تا ۳۵ هزار تومان است.
وی افزود: قیمت هر کیلوگرم پرتقال تامسون شمال بین ۹ هزار تا ۱۵ هزار تومان، پرتقال ناول بین ۱۸ هزار تا ۲۴ هزار تومان، لیموشیرین بین ۱۳ هزار تا ۱۸ هزار تومان، نارنگی انشو بین ۱۰ هزار تا ۱۶ هزار تومان، نارنگی پچ بین ۱۴ هزار تا ۱۸ هزار تومان، نارنگی تخم ژاپنی بین ۱۰ هزار تا ۱۷ هزار تومان، نارنگی یافا بین ۱۰ هزار تا ۱۸ هزار تومان، گلابی بیروتی بین ۲۵ هزار تا ۴۵ هزار تومان و لیمو ترش سنگی بین ۱۱ هزار تا ۱۶ هزار تومان، قیمت هر کارتن آناناس بین ۷۰۰ هزار تا یک میلیون و ۲۰۰ تومان، هر کیلوگرم موز بین ۲۲ هزار تا ۲۹ هزار تومان است.
به گفته وی، قیمت هر کیلوگرم هندوانه خطی و دزفولی بین چهار هزار تا ۸ هزارتومان، هندوانه محبوبی بین ۵ هزار تا ۸ هزارتومان، هندوانه میناب بین سه هزار و ۵۰۰ تا هفت هزارتومان، خیار اصفهان بین سه هزار تا هفت هزار تومان، خیار گلخانه ای بین ۶ هزار تا ۱۰ هزار تومان، خیار بوته ای بین پنج هزار تا ۹ هزار تومان، گوجه فرنگی بوته‌رس بین هشت هزار تا ۱۴ هزارو ۵۰۰ تومان، لوبیاسبز بین ۶ هزار تا ۱۳ هزار تومان، کدو حلوایی بین چهار هزار تا هشت هزار تومان و چغندر بین چهار هزار تا هشت هزار تومان به فروش می رسد.