باشگاه بوکس خیابانی! / ما خشونت را بازتولید می کنیم

به گزارش سلام نو به نقل از شهروند، فریادها و ماشین ها همه فضا را پر کرده بود; فریادهایی از حنجره با انعکاس عبارات تند و نامفهوم. کلمات زشتی که با صدایی ترسناک برای ترساندن دیگری گفته می شود. صداهای بلند از میان جمعیت طنین انداز می شود. چشم ها از مدار بیرون زده اند. شریان های گردن متورم شده و دهان تا حد امکان باز می ماند تا خشم تخلیه شود. هیچ کس جرات نزدیک شدن را ندارد و همه نظاره گر جنگ خشم و تجاوز هستند. خشمی که گاهی به تندی بر تن دیگری می نشیند تا اینکه سکانس پایانی این جنگ خونین می شود.

در ماه های اخیر، تئاتر شهر برای چندمین بار به تماشای جنگ خونین نشسته است. تئاتر شهر در چهلمین سالگرد تاسیس خود، مستندی با موضوع پرخاشگری و خشونت به نمایش گذاشت. در 6 آوریل 1401، داستان یک مرد 20 ساله خبرساز شد. نزاع خیابانی دیگری در مشهد خبرساز شد. خبر دو جنایت هولناک در رادیو پلیس 110 پیچید. دو جوان 18 و 23 ساله بر اثر خنجرهای مهیب مجروح شدند و پس از انتقال به بیمارستان جان خود را از دست دادند.

درگیری همچنان پیشتاز است. طبق آمار حدود 40 درصد از کل معاینات پزشکی قانونی در نیمه اول سال 1400 مربوط به درگیری بوده است. پیشرو در این راه، سالانه بیش از نیم میلیون توصیه پزشکی قانونی دریافت می کند. در نیمه اول سال 1400 حدود 334097 نفر در این درگیری مجروح شدند. مجروحانی که برای بررسی جراحات و تعیین خسارت به مراکز پزشکی قانونی مراجعه کردند. البته در آمار، مردان این حوزه از زنان پیشی گرفتند، به طوری که ۲۲۵ هزار و ۴۲۱ مرد به مراکز مراجعه کردند.

در میان آمار اختلافات 108676 زن است. پیشتازان استانی به ترتیب تهران با 51120، خراسان رضوی با 30171 و آذربایجان شرقی با 24119 نفر هستند. طبق آمار کمترین درگیری با بوشهر با یک هزار و 677 نفر، ایلام با هزار و 979 نفر و خراسان جنوبی با دو هزار و 519 نفر بوده است.

قفل فرمان، فصل داستان گفتار

این صحنه برای اکثر ما آشناست. چشم دوخته به چراغ قرمز چهارراه. سرگرمی هایی که ناپدید شده اند. دست های بسته به فرمان و پاها مشتاقانه منتظر فشار روی پدال گاز هستند. اما چند ثانیه که لامپ چقدر آزاردهنده می خواهد به صفر برسد و چراغ سبز را برایشان روشن کند. وقتی شمارش معکوس به صفر می رسد یا نه، بوق ها شروع به جیغ زدن و ایجاد صدا می کنند. شیشه ها نیز به طور همزمان پایین می آیند تا به خودروی جلویی هشدار دهند که کمی عجله کند. هشداری که گهگاه با سخنان ناپسند همراه می شد تا فصل فرماندهی داستان بسته شود.

تعارض؛ به گفته شهلا کاظمی پور، این خود یک آسیب اجتماعی است. آسیب هایی که در کلان شهرها بیشتر از سایر شهرها دیده می شود، بدون شک نیازمند برنامه ریزی است. کلان شهرها سال هاست که زیر بار انواع خشونت، دزدی و خشونت هستند، هرچند درگیری نیز نوعی خشونت است.

زندگی شهروندان این روزها مملو از بیکاری، فشار مشکلات اقتصادی و… شده است. عوامل موثر بر افزایش تنش در واقع باید گفت که آستانه تحمل شهروندان پایین آمده است.

آسیب های اجتماعی؛ واژه ای شناخته شده که سال هاست از زوایای مختلف مطرح شده است. با این حال، راه حل هایی برای غلبه بر هر یک از آسیب ها ارائه شده است. آسیب هایی که هنوز هم وصله ناخوشایندی در زندگی شهروندان است.

به گفته کاظمی پور، هر جامعه ای آراسته به هنر و فرهنگ است. جوامعی که نسبت به هنر بی مهری می کنند و به فرهنگ بی احترامی می کنند اغلب شاهد خشونت هستند. «بی توجهی به هنر و فرهنگ جوامع منجر به خشونت می شود. با این حال، عوامل دیگر را نمی توان به راحتی نادیده گرفت. این جامعه شناس معتقد است تعارض معلولیت ریشه در علل دارد. به گفته وی، باید نگاه عمیق تری به ساختارهای کلان جامعه داشت.

آیا ما بیشتر عصبانی هستیم؟

یکصد و هشتاد و هفت هزار زن مراجعه کننده به پزشکی قانونی تنها به آمار نیمه اول سال 1400 مراجعه می کنند. آمار در سال 1997 برای زنان 35411 بوده است. آیا درگیری ها به سمت زنانه شدن پیش می رود؟ سوالی که پاسخ کاظم پور به آن منفی است. این جامعه شناس معتقد است که هیچ تعارضی بین زن و مرد وجود ندارد و هر فردی با آستانه تحمل پایین در هر فرصتی خشم خود را نشان می دهد. «فراموش نکنیم که مسائل اجتماعی با نصیحت و دلالت حل نمی شود.

بخشی از درگیری منجر به قطع عضو یا حتی قتل می شود. به عبارت دیگر، وقتی خشونت شروع می شود، پیش بینی عواقب آن تا حدودی خارج از کنترل است. گشت و گذار در شهر نشان می دهد که ما بیش از هر زمان دیگری به شهروندان عصبانی تبدیل شده ایم.

عصبانیتی که گاهی در خانواده ریشه دوانده و ناخواسته در محیط خانواده آموخته می شود. طبق نظرسنجی ای که در سال 1980 انجام دادم، بیش از 70 درصد خانواده ها فرزندان خود را تنبیه می کنند. «این بدان معناست که ما بزرگسالانی خواهیم داشت که برای هر مشکل کوچکی از خشونت استفاده می کنند. اما نمی توان عوامل اجتماعی و اقتصادی را نادیده گرفت.

بیکاری، فقر و 2 متهم پرونده خشونت

بیکاری، فقر، بحران های خانوادگی، احساس تبعیض و نابرابری و طرد اجتماعی؛ متهمان پرونده خشن هستند. جامعه شناسان معتقدند خشونت از منظر جامعه شناسی زاییده این عوامل است. به گفته یکی از جرم شناسان، بیکاری باعث ایجاد فقر و زمینه ای غیرعادی می شود که سطح هیجان را در فرد بالا می برد. به گفته مصطفی آبروشان، آستانه تحمل افراد در مواجهه با مشکلات زندگی به مرور زمان کاهش می یابد. «مردم به دلایل مختلف، از جمله تضاد منافع، درگیری های خشونت آمیز داشته و دارند.

به گفته آبروشان، در جامعه ما خشونت به عنوان بخشی از کنش عادی در روابط اجتماعی نهادینه شده است. او معتقد است در جامعه ما خشونت وسیله ای برای حل مشکلات تلقی می شود. «به طور کلی، جوامعی که در آنها زمینه رشد انسانی فراهم نیست، مانند محیطی هستند که برای تجمع میکروب ها و بیماری ها آماده است.

وی معتقد است همانطور که سلامت عمومی برای درمان یک بیماری واگیر ضروری است، ایجاد بستری نیز ضروری است که در آن سلامت تعامل انسانی برای نظم اجتماعی شکل بگیرد. «اگر فقط با میکروب‌ها مبارزه کنیم و در عین حال شرایط بهداشتی لازم را فراهم نکنیم تا میکروب‌ها رشد نکنند، شاهد دور باطلی خواهیم بود که برای همیشه ادامه خواهد داشت.

مجرمان را شناسایی کنید!

بیشتر رفتارهای خشونت آمیز در جامعه ما به دلیل بی اعتمادی به واکنش به موقع پلیس و ناامیدی از سیستم عدالت کیفری است. دلیل ممکن است تاخیر در دادگاه یا طولانی شدن روند رسیدگی باشد. عاملی که باعث می شود فرد برخوردهای شخصی و خود محوری داشته باشد. «به عبارت دیگر احساس درماندگی و محدودیت های قانونی ایجاد شده برای احقاق حقوق از دست رفته، عده ای را وادار می کند که خودشان دست به کار شوند.

به گفته آبروشان، بازتاب این الگوی فکری افزایش خشونت خیابانی خواهد بود. «یکی از وظایف پلیس تمرکز بر جغرافیای جرایم است. به گفته وی، پلیس ابتدا باید حوزه های خاصی را شناسایی کند که جرم در آنها بالاتر است. گام بعدی تخصیص نیروی انسانی به این مناطق است تا بتوانند جرایم احتمالی را کنترل و پیشگیری کنند. «به نظر من عدم نظارت پلیس یکی از عوامل خشونت خیابانی است.

ما خشونت را بازتولید می کنیم

شرایط اقتصادی را شاید بتوان اولین عامل تهاجم معرفی کرد. بر اساس آمار، 41.3 درصد از جمعیت 15 ساله و بالاتر در سال 1999 فعال اقتصادی بوده اند. درصدی که نسبت به سال گذشته -98- 2.8 درصد کاهش داشته است.

جمعیت شاغل 15 سال به بالا در سال گذشته 23 میلیون و 263 هزار نفر بوده که نسبت به سال قبل بیش از یک میلیون کاهش داشته است. آمار و درصدهایی که بی شک در سال 1400 زیر سایه تاج و شرایط اقتصادی روندی کاهشی را تجربه می کنند. یک روانشناس اجتماعی معتقد است که شرایط اجتماعی کنونی آماده بازتولید خشم در جامعه است.

به گفته مصطفی تبریزی خشونت یکی از ویژگی های جامعه بشری است که البته شرایط اقتصادی نیز در این زمینه نقش بسزایی دارد. «شرایط اجتماعی همراه با شرایط اقتصادی، شهروندان را در رقابت قرار می دهد و این به معنای فشار بیشتر است. فشاری که گاهی با درگیری با دیگران جبران می شود. «به همین دلیل است.

تبریز نیز معتقد است که یادگیری در پرخاشگری دخیل است. به گفته وی، یادگیری پرخاشگری یک عامل تشدید کننده است. در واقع، افراد خانواده و محیط اطرافشان یاد می گیرند که در مقابل هر شکستی پرخاشگر باشند. شهروندانی که در نهایت یاد می گیرند در هر موقعیتی خشم خود را بروز دهند.

پرخاشگری هایی که اغلب منجر به درگیری و مشکلات بعدی می شود. به گفته این روانشناس اجتماعی، تنها راه رفع یا کاهش خشم، اصلاح ساختارهای فردی، علمی و اجتماعی است. «شرایط اجتماعی نامناسب احتمال پرخاشگری را افزایش می دهد.

تعارض بر اساس قانون؛ از یک ماه زندان تا انتقام

مواد 615 و 614 مورد اختلاف بین اعضای قانون مجازات اسلامی است. اختلافاتی که منجر به قتل یا قطع عضو شود یک تا سه سال حبس دارد. اما برای اختلافی که منجر به ضرب و شتم شود حداکثر مجازات آن سه تا یک سال حبس است. البته در تبصره ۲ این ماده قانون به نکته مهمی تاکید شده است.

طبق تبصره ۲ ماده ۶۱۵، این مجازات ها حسب مورد مانع از اعمال مقررات مربوط به قصاص یا رژیم غذایی نمی باشد. یعنی در نزاع اگر شخصی مرتکب قتل شود باید مجازات قتل عمد یا غیر عمد را نیز متحمل شود. اکثر نزاع هایی که در جامعه رایج است، اختلافات دوگانه است که بر اساس ماده 614 قانون مجازات اسلامی حل و فصل می شود. طبق ماده 614 قانون مجازات اسلامی برای برهم زدن نظم عمومی یا جلوگیری از ارتکاب جرم مرتکب علاوه بر حبس به قصاص یا پرداخت دیه محکوم می شود.