پل مشیر دشتستان مقصدی زیبا برای گردشگری

به گزارش سلام نو به نقل از تریپ ایار، شهرستان دشتستان مرکز شهرستان برازجان و از توابع استان زیبای بوشهر است. این شهر در فاصله 65 تا 75 کیلومتری بوشهر دارای آثار تاریخی و طبیعی دیدنی است. از جمله این بناهای تاریخی قابل توجه؛ پل مشیرالملک شهری است که در شمال برازجان بر روی رودخانه دالکی واقع شده است. به دلیل نزدیکی این پل به شهر دالکی و فاصله 12 کیلومتری از این شهر به پل دالکی نیز معروف است. این پل در 4 مرداد 1378 به شماره 2411 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

پل مشیر در مسیر جاده قدیم بوشهر به شیراز (جاده شاهی) و در فاصله دوازده کیلومتری شهر دالکی بر روی رودخانه دالکی ساخته شده است. قدمت این پل مربوط به دوره ساسانیان است و در دوره هجری که توسط حاج محمد رحیم شیرازی ساخته شد آخرین مرحله مرمت خود را پشت سر گذاشت. به دلیل موقعیت ویژه دشتستان در مسیر ترانزیتی بندر بوشهر به شیراز که مسیر مواصلاتی جنوب به مرکز کشور محسوب می شد، پل مشیر از اهمیت زیادی برخوردار بود. نام پل حاج محمد رحیم از نام معمار آن در دوره کاجار گرفته شده است. این پل تا سال ۱۳۵۴ محل تردد بود که به مرور زمان به دلیل احداث جاده های جدید در بوشهر و شیراز بلااستفاده ماند. تا اینکه برازجان ویران شد. مرمت آن و همچنین کاروانسراهای همجوار توسط سازمان میراث فرهنگی در حال انجام است.

تاریخ

پل مشیرالملک در سال 1248 هجری قمری و تقریباً همزمان با کاروانسرای مشیرالملک برازجان به دستور حاج میرزا ابوالحسن خان مشیرالملک; او زنده شد. از این رو به پل مشیرالملک یا پل مشیر نیز معروف است. پل مشیر در زمان ناصرالدین شاه قاجار و با معماری حاج محمد رحیم برورز شیرازی که از معماران مشهور آن دوره بود، بازسازی شد. پل مشیرالملک تا پایان دوره پهلوی بیش از یک قرن مورد استفاده قرار می گرفت و راه اصلی شیراز به برازجان و بوشهر را از دو طرف رودخانه دالکی وصل می کرد و آن را به نقطه ای حیاتی و ارزشمند در استان تبدیل می کرد. بوشهر شمرد. نمونه او در استان های فارس و بوشهر بی نظیر است. شنیدن ماجرای دلیل ساخت پل مشیرالملک خالی از لطف نیست و می تواند برای شما جالب باشد. بزرگترها و مسن ترهای منطقه بنا به روایتی که پدرانشان برایشان نقل کرده اند می گویند که در آن زمان کاروانی از شیرازی ها در حال زیارت خانه خدا بودند که به برق رسیدند. موقعیت پل مشیر به دلیل بارندگی شدید و طغیان رودخانه دالکی به ناچار در کاروانسرا باقی ماند که هنوز آثار آن در نزدیکی پل مشیر دیده می شود تا سیل آرام شود و از رودخانه عبور کرده و به برازجان برسند. . اما روزها گذشت و زائران کعبه نتوانستند به موقع خود را به مکه برسانند. پس به شیراز بازگشتند و به مشیرالملک شکایت کردند; فرمانروای وقت ایران او را گرفت و از او خواست که پلی بر روی رود دالکی بسازد. وی در پاسخ به شکایت آنها گفت: برای سفر مکه به من پول بدهید تا من هم با همان پول همین کار را انجام دهم. با اینکه قصد حج داشتند، هزینه سفر را پرداختند و پل به دستور مشیرالممالک ساخته شد. به گفته این بزرگان پل مشیر با قیمتی بین سی هزار تا شصت هزار تومان ساخته شده است.

معماری

پل مشیرالملک با تلفیقی از پل های مثلثی و خطی و همچنین ترکیبی از دو نوع طاق ضربی و رومی در طاق آن ساخته شده و طول آن 130 متر است. پل دارای شش طاق مارپیچ است که یکی از آنها بزرگ‌ترین و دیگری کوچک‌ترین است و چهار دهانه باقی‌مانده به همین اندازه است. ارتفاع بلندترین دهانه پل 11.40 متر و عرض آن 10.50 متر است. پل مشیرالملک مانند همه پل های قدیمی به وزن کار می کند. وزن پل که تمام وزن دهانه و بار روی پل را شامل می شود از روی پی به بستر منتقل می شود. عمده مصالح به کار رفته در ساخت پل تاریخی مشیرالملک شامل سنگ و گچ است. ضمناً در قسمت‌هایی از طاق‌ها از آجر و گچ استفاده می‌شد که در آن زمان بیشتر برای ساخت چنین تأسیساتی استفاده می‌شد. سنگ هایی که برای ساختن ستون پل ها استفاده می شود، بزرگ و مستطیل شکل به ارتفاع سه تا چهار متر و در ارتفاعات کمتر کمتر است. سنگ‌های بزرگ را با میخ‌های بلند آهنی، یکی برای دیگری و برای ساختن ستون‌های پل می‌بندند و طاق‌ها را به شکل چوب در می‌آورند. سنگ های مورد استفاده برای پایه های پل از ماسه ساخته شده است که نشان دهنده خطر بسیار جدی فرسایش بدنه پل است. ابعاد پی های بزرگ پل مشیرالملک حدود 10 متر در 13 متر است که به جرأت می توان گفت یکی از قطورترین پل های باستانی ایران از نظر مقطع است. پل قبل از اولین دهانه تا آخرین دهانه با سنگ های تراشیده مستطیل شکل اندود شده است که زیبایی خیره کننده ای در نمای ساختمان ایجاد کرده است و این نشان دهنده روش های جدید معماری از گذشته های دور در ایران است. بر روی طاق پل چهار مناره با سرهای مخروطی شکل (2 مناره در سمت راست و 2 مناره در سمت چپ) وجود دارد که علاوه بر زیبایی استثنایی که به پل بخشیده است، با فشار دادن بیش از ظرفیت سازه مرتعش می شوند. آینده. همچنین در فاصله بین دو دهانه پل، ستون های مقاومتی طولی و مخروطی در هر دو جهت ساخته شد که به صورت دایره ای مساوی به فاصله تقریبی 1.5 متری به کف رودخانه می رسد. در قرنی که پل مشیرالملک مورد استفاده کاروان های حمل مسافر و کالا و همچنین طغیان رودخانه ها قرار گرفت، آسیب جدی به آن وارد نشد. اما سازمان آب استان های فارس و بوشهر با انتقال لوله های فلزی بسیار سنگین از روی پل و عبور خودروهای سنگین بدون در نظر گرفتن ظرفیت پل باعث تخریب و ریزش سقف برخی از دهانه های پل شد.

جاذبه های گردشگری منطقه

گفتنی است در کنار این پل دو کاروانسرا متعلق به ادوار مختلف (صفویه و کاجار) وجود دارد. همچنین در این منطقه چشمه دالکی در نظر گرفته شده است که علاوه بر احیای حیاط این منطقه دارای خواص درمانی فراوانی از جمله درمان بیماری های پوستی و ریوی و … می باشد. از دیگر مکان های جالب دالکی می توان به حمام قدیمی، مقبره شاهزاده احمد، نخلستان ها و حاشیه رودخانه دالکی در فصل بهار اشاره کرد.

محل

پل مشیر و کاروانسرا در 25 کیلومتری شمال برازجان و در کنار جاده فعلی برازجان به شیراز بر روی رودخانه دالکی قرار دارد.