بر اساس گزارش ها شمانیوز: کمیسیون تلفیق بودجه 1401 با علم به فساد مالی 4200 دلاری، تصمیم گرفت آن را تا نیمه دوم سال آینده حفظ کند.
بدترین اتفاق ممکن برای ارز مورد نظر می افتد. دولت و مجلس با تاخیری آشکار دلار ۴۲۰۰ تومانی را حذف و نگه نداشتند! واضح است که دولت نتوانسته است نمایندگان مجلس را آنطور که باید متقاعد کند و شاید از ارز جایگزین حمایت نکند. از سوی دیگر دولت هم تلاشی برای قانع کردن مجلس نداشت. این امر منجر به رقمی معادل نیمی از 9 میلیارد دلار یارانه ارزی کالاهای اساسی در سال جاری شده است. البته فقط حدود 4 میلیارد ریال باید برای گندم هزینه شود. پیش بینی می شود تا پایان سال جاری بیش از 18 میلیارد دلار برای دلار ترجیحی هزینه شود. به عبارت دیگر رقم در نظر گرفته شده توسط نمایندگان مجلس شورای اسلامی به هیچ وجه نمی تواند پاسخگوی نیاز ارز ترجیحی باشد و به احتمال زیاد دولت در سه ماهه دوم سال 1401 باید تصمیم بگیرد که ارز ترجیحی را بدون حمایت ثانویه حذف کند یا از ارز ترجیحی استفاده کند. ارز مورد نظر باید افزایش یابد، اما ممکن است پس از موفقیت در مذاکرات، وام گرفتن ضروری نباشد. در همین حال، رئیس کمیسیون تلفیق بودجه سال 1401 گفت: دولت هنوز فرصت حذف ارز ترجیحی را دارد.
رئیس کمیسیون تلفیق بودجه گفت: کل یارانه سال آینده 250 هزار میلیارد تن بوده است. حمیدرضا حاجی بابایی درباره حذف ارز ترجیحی توضیح داد: کمیسیون با تمام کارشناسی های انجام شده تصمیم گرفت 9 میلیارد دلار ارز ترجیحی را برای سال آینده در نظر بگیرد. حاجی بابایی افزود: 4 میلیارد دلار ارز ترجیحی به ریال گندم اختصاص داده ایم. بنابراین یارانه کالاهای اساسی، دارو و گندم حدود 250 هزار میلیارد تومان خواهد بود. وی با بیان اینکه دولت این رقم را 172 هزار میلیارد تومان پیش بینی کرده بود، تاکید کرد: قیمت گندم برای سال آینده 9.5 هزار تومان است. رئیس کمیسیون تلفیق بودجه با اشاره به بودجه انرژی گفت: مجلس درباره انرژی و یارانه آنها شفاف سازی کرد و 600 هزار میلیارد یارانه برای حوزه انرژی در نظر گرفته شد.
دلیل ماندن در ارز مورد نظر
دلیل اصلی مخالفت نمایندگان و اعضای کمیسیون تلفیق پایین بودن یارانه غرامت 110 هزار تومانی دولت به صورت ریالی بود.
سید مرتضی خاتمی عضو کمیسیون تلفیق گفت: تا زمانی که مجلس مطمئن نشود یارانه به طور کامل به انتهای زنجیره منتقل می شود و مردم به آزادسازی (حذف ارز ترجیحی) رای نمی دهند.
احسان ارکانی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه نیز تاکید کرد: مجلس تاکید دارد که راه حل حفظ قدرت خرید مردم همزمان با حذف ارز ترجیحی مشخص شود. متوسط یارانه 110 هزار تومانی برای 60 میلیون نفر رقم مناسب و مطلوبی برای جبران قدرت خرید نیست.
با این تفاسیر نمایندگان تصمیم گرفتند رقم یارانه کالای ارزی چند ماهه نخست سال را مشخص کنند تا دولت در فرصت مناسب تصمیم نهایی را بگیرد.
همه چیز از شب 19 فروردین 97 شروع شد. خاطره ای که دولت سیزدهم را برای تامین بودجه سال 1401 در تنگنا قرار داد.
برآوردها حاکی از آن است که از ابتدای سال 97 تاکنون دولت دوازدهم و سیزدهم در مجموع بیش از 60 میلیارد دلار برای تأمین ارز ترجیحی برای کنترل قیمت مصرف کننده هزینه کرده اند، اما در این مدت نه تنها کالاهای هدفمند ارز ارجح در برابر تورم و رشد هستند. . مقاومت ارزی ندارند، اما در برخی موارد شاهد هستیم که تورم این کالاها از تورم عمومی کشور بیشتر است.
شاهد این مدعا در اسناد مستدل مرکز آمار است. بر اساس اعلام مرکز آمار، تورم نقطه‌به‌نقطه در آذرماه امسال نسبت به فروردین ۹۷ (آغاز سیاست تخصیص ارز ترجیحی) ۲۳۳ درصد بوده است، اما کالای هدف ارزهای ترجیحی مانند تخم‌مرغ، مرغ و گوشت گاو و گوشت گوساله تورم بسیار بالاتری داشت.
البته نباید فراموش کرد که اولین هدف دلاری 4200 دلاری کنترل قیمت ارز در بازار آزاد بود که شکست آن در همان ماه های ابتدایی این سیاست بیان شد. آنچه امروز با قطعیت می توان گفت شکست ارز چند ارزی و دلار 4200 تومانی است.
دولت سیزدهم و تصمیمی سخت
بر اساس بودجه امسال سقف بالای تخصیص ارز ترجیحی 8 میلیارد دلار برآورد شده است، اما تاکنون بر اساس آمار رسمی، هزینه های دولت به بیش از 13 میلیارد دلار رسیده است. برآورد می شود در صورت تغییر سیاست ارز ترجیحی، میزان مورد نیاز برای تامین ارز ترجیحی برای کالاهایی که در معرض تورم جهانی هستند، بین 18 تا 20 میلیارد دلار باشد.
حمیدرضا حاجی بابایی رئیس کمیسیون تلفیق بودجه سال 1401 حدود یک ماه پیش گفته بود: این موضوع را رها کنید که دولت با این مبلغ نتوانست این کار را انجام دهد و اکنون این رقم به 13.6 میلیارد دلار رسیده است، بنابراین اگر این وضعیت تا پایان ادامه داشته باشد. حدود 19 میلیارد دلار می شود و طلب دولت 19 میلیارد دلار است اگر کل درآمدهای ارزی دولت 19 میلیارد دلار نباشد!