چگونه گوش خود را تمیز کنیم؟
جرم گوش زرد رنگ و چرب بوده و دارای حالت چسبندگی است. وجود این جرم برای نرم نگهداشتن و حفظ سلامت مجرای گوش خارجی ضروری است. علاوه بر این، اسیدیته این ترشحات مانع از رشد باکتری و قارچ می شود.جرم گوش به طور طبیعی و خودبه خود به سمت بیرون حرکت کرده و از مجرای گوش خارج می شود بنابراین نیازی به دستکاری برای خروج آن وجود ندارد. البته در برخی از موارد، ترشح بیش از حد به خصوص در افراد مستعد موجب انسداد گوش و کاهش شنوایی می شود که در این صورت بایستی بیمار جهت شستشوی گوش و اقدام های لازم به پزشک مراجعه کند.
تمیز کردن جرم گوش با گوش پاک کن ممنوع
کسانی که سعی می کنند گوش شان را به طور مداوم تمیز کنند ممکن است مشکلاتی را برای گوش خود ایجاد کنند، چون پوست کانال گوش و همین طور پرده ی گوش از ظریف ترین نقاط پوستی بدن هستند، بنابراین ضروری است که مراعات این قسمت را بکنید. ازهمین امروز سعی کنید عادت تمیز کردن گوش را ترک کرده و دیگر از گوش پاک کن استفاده نکنید.
روش های توصیه شده برای تمیز کردن گوش کدام است؟
توصیه می شود بیمار به مدت چند روز از قطره های روغنی مثل «گلیسیرین فنیکه» در داخل کانال گوش خود بچکاند. این قطره باعث نرم شدن جرم گوش می شود و خارج کردن آن را آسان می کند.یکی دیگر از روش های مرسوم برای خارج کردن جرم، شست و شوی کانال گوش با آب ولرم است که البته در مبتلایان به سوراخ پرده ی گوش و دیابت نباید از این روش استفاده کرد.خارج کردن جرم گوش با قاشقک و ساکشن گوش نیز روش مؤثری است که توسط متخصصان گوش و حلق و بینی انجام می شود. ساکشن دستگاهی است که عملکردی مشابه جارو برقی دارد و ایجاد مکش می کند. میزان مکش دستگاه ساکشن گوش به اندازه ای است که هیچ گونه آسیبی به پرده ی گوش وارد نمی کند. در این روش سر ساکشن مخصوص گوش وارد گوش شده و دستگاه با کشیدن جرم گوش کانال گوش را تمیز می کند.
استفاده از آب نمک برای شستشوی گوش
آب نمک را می توان برای شستشوی کانال گوش بکار برد. این یک روش ساده و معمول برای پاک کردن جرم گوش در خانه است. برای این کار می توانید از سرنگ استفاده کنید و یا اینکه بدون سرنگ آن را انجام دهید. آب نمک باعث نرم و متلاشی شدن جرم موجود در گوش و خروج آسان تر آن می شود.
استفاده از آب نمک برای شستشوی گوش
برای انجام این کار یک قاشق چای خوری نمک را در نصف فنجان آب گرم مخلوط کنید تا به طور کامل حل شود. سپس یک پنبه را گلوله کرده رد آب نمک بزنید؛ و با فشردن آن چند قطره آب نمک را در گوش خود بریزید. هنگام انجام این کار باید گوش شما به سمت سقف باشد. به مدت ۵ دقیقه در همین حالت بمانید. سپس سر خود را ۱۸۰ درجه بچرخانید و در حالت مخالف گذاشته تا آب نمک از گوش تخلیه شود. بخش بیرونی گوش خود را نی با یک دستمال تمیز، از جرم های خارج شده پاک کنید.دقت داشته باشید که حرارت آب گرم باید با حرارت بدن یکسان باشد. چراکه در صورت تفاوت ممکن است باعث ایجاد سرگیچه در شما شود.
شستشوی گوش با آب گرم چوشیده
استفاده زا آب گرم جوشیده یک راه ساده دیگر برای تمیز کردن گوش است. فقط باید مطمئن باشید که آب کاملا تمیز بوده و عاری از باکتری هاست.برای انجام این کار باید بگذارید آب بجوشد. سپس منتظر بمانید تا در دمای اتاق سرد شود. سپس با قطره چکان چند قطره از این آب را در حالی که گوش خود را به سمت سقف گرفته اید؛ در آن بچکانید. دو الی سه دقیقه رد حالت بمانید و سپس کاملا برگردید تا آب داخل گوش به همراه جرم ها خارج شود.
تمیز کردن گوش با آب اکسیژنه
پراکسید هیدروژن یا همان آب اکسیژنه روشی معمول برای تمیز کردن و شستشوی گوش است.آب اکسیژنه به سرعت موم را در خود حل کرده و موجب شل شدن آن و خروج راحت اش می شود. برای استفاده از آب اکسیژنه در شستشوی گوش مقدار مشاوی از آب اکسیژنه ۳ درصد را با آب مخلوط کرده و با قطره چکان چند قطره در گوش خود که به سمت بالا (سقف) نگه داشته اید؛ بریزید. حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه در این حالت صبر کنید؛ تا صدای جوش زدن آب قطع شود. سپس سر خود را بچرخانید تا به آرامی مایع و جرم های گوش از گوش، خارج شود.توجه کنید که این روش را بیش از یک بار در هفته استفاده نکنید. همینطور اگر پرده گوش شما سوراخ است؛ یا سابقه مشکلات گوش دارید؛ بهتر است این کار را انجام ندهید.
شستشوی گوش با سرکه و الکل
یک روش موثر دیگر برای تمیز کردن گوش استفاده از سرکه و الکل است. محلول سرکه و الکل کارکردی قوی در حل کردن و خارج کردن جرم گوش دارد. همینطور با خواص ضد باکتری خود می تواند موجب پاک شدن گوش از باکتری ها و تمیز کردن محبط داخل گوش شود.برای انجام این کار به مقدار مساوری سرکه سفید و الکل را با هم مخلوط کنید. به کمک یک گوله پنبه یا قطره چکان چند قطره از آن را در گوش خود بچکانید. ۳ تا ۵ دقیقه در همین حالت بمانید. سپس سر خود را به ارامی چرخانده تا محلول به همراه جرم از گوش خارج شود.
تمیز کردن گوش با گلیسیرین
استفاده از گلیسیرین نیز روشی موثر در خارج کردن جرم گوش است.برای انجام این کار، به همراه روش موارد قبل عمل کنید. چند قطره گلیسیرین در گوش خود چکانده، ۳ الی ۵ دقیقه صبر کرده و سپس سر را برای خروج مواد زائد به آرامی بچرخانید.
شستشوی گوش با روغن زیتون
روغن زیتون نیز با نرم کردن موم داخل گوش و لیز کردن مجرای گوش، عملکردی موثر در تمیز کردن گوش دارد. همچنین اگر شما پوستی نازک و حساس دارید. روغن زیتون تجویز مناسبی است. چراکه باعث تحریک پوست گوش شما نمی شود.برای تمیز کردن گوش با روغن زیتون، چند قطره از آن را که ولرم کرده اید در گوش بریزید. سپس با یک گوله پنبه مسییر گوش را مسدود کنید و در حالی که گوش به سمت بالا است دراز بکشید. ۱۰ دقیقه در همین حالت بمانید. سپس پنبه را برداشته و به آرامی سر را برای خروج روغن و جرم گوش بچرخانید.همین دستورالعمل را می توانید با روغن بادام نیز اجرا کنید.
شستشوی گوش با روغن نارگیل
روغن نارگیل یک روش کاملا امن برای شستشوی گوش است. چراکه دارای اسیدهای چرب با زنجیره متوسط است. و دقیقا مانند روغنی است که غدد بدن به طور طبیعی ترشح می کنند. همچنین این روغن دارای خواص ضد میکروبی است و احتمال عفونی شدن گوش را کاهش می دهد.روغن نارگیل را چند ثانیه در ماکروویو گذاشته تا آب شود. سپس با قطره چکان چند قطره را داخل گوش خود را و ۵ الی ۱۰ دقیقه در حالی که گوش شما رو به سقف است ثابت بمانید. سپس به آرامی سر خود را چرخانده و مایع روغن و موم گوش را تخلیه کنید.
تمیز کردن گوش با جوش شیرین
یک راه حل برای نرم کردن جرم های سخت و خشک شده گوش جوش شیرین است.برای انجام این کار یک چهارم قاشق چای خوری جوش شیرین را با ۲ قاشق چای خوری آب مخلوط کنید تا جوش شیرین کاملا حل شود. سپس ۳ الی ۴ قطره از محلول را در گوش چکانده و ۱۰ دقیقه بنشینید. سپس با ریختن چند قطره آب گرم در گوش اقدام به خارج کردن مواد و شستشوی گوی خود نمایید.
کم کردن تجمع و تولید موم گوش با اسیدهای چرب امگا ۳
تجمع بیش از حد جرم گوش می تواند نشانه ای مبنی بر کم بود اسیدهای چرب امگا ۳ در بدن باشد. از این رو اصلاح این کمبود می تواند شمکل را به راحتی حل کند. بعضی از مواد غذای غنی از این اسیدها، ماهی ساردین، ماهی کولی و ماهی آزاد، و همچنین دانه های روغنی از جمله گردو و بادام، هستند. در این زمینه با مشورت پزشک می توانید از مکمل نیز استفاده کنید.
اجتناب از فرو کردن اجسام خارجی در گوش
همانطور که در ابتدای این مطلب گفتیم گوش کار تمیز کردن خود را به صورت اتوماتیک انجام می دهد. در نتیجه نیازی به انجام این کار توسط شما، بخصوص با اشیاه خارجی مانند سنجاق، گیره، سوزن، گوش پاکن و… نیست. با این حال اگر قصد دارید گوش خود را تمیز کنید. یکی از ۹ روش گفته شده در بالا را متناسب شرایط خود انتخاب نمایید.ورود اشیاه خارجی می تواند به گوش اسیب برساند. و حتی موجب ایجاد ناشنوایی تدریجی در شما شود. هرگز گوش خود را با اشیائی مثل گوشه های دستمال کاغذی پیچ خورده، کلیپ های کاغذی، سنجاق سر، و یا سویچ ماشین! تمیز نکنید. همچنین گوله پنبه را در گوش خود فرو نکنید. این کار می تواند باعث جمع شدن و فشرده شدن و عقب رفتن بیشتر موم گوش شود. همچنین به هیچ وجه از شمع گوش استفاده نکنید. چراکه آسیب های جدی به گوش شما می زند.خلاصه در هیچ شرایطی لازم نیست هیچگونه جسم خارجی را در گوش خود فرو کنید.
نکات بیشتر درباره شستشوی گوش
-
اگر برای انجام این کار استرس دارید بهتر است آن را به پزشک خود بسپارید. -
برای تمیز کردن و نرم کردن موم گوش می توانید از قطره های آماده شستشوی گوش نیز استفاده کنید. -
اگر به دیابت یا سیستم ایمنی ضعیف مبتلا هستید؛ و اگر پرده گوش شما سوراخ است یا در گوش شما لوله کار گذاشته شده؛ از شستشوی گوش خود اجتناب کنید. -
از صداهای بلند بپرهیزید. -
از هدفون کمتر استفاده کنید و در صورت استفاده هر ساعت یکبار مقداری به گوش خود استراحت دهید. -
گوش خود را پس از شنا کردن خشک کنید.
آیا راهی برای پیشگیری از جمع شدن جرم گوش وجود دارد؟
متأسفانه راهی برای جلوگیری از تولید جرم گوش و تجمع جرم در داخل کانال گوش وجود ندارد. فقط تأکید می شود که ازتمیز و دستکاری کردن گوش خود داری کنید، چرا که این امر می تواند منجر به فشرده شدن جرم گوش و تجمع آن در داخل کانال گوش شود.
آیا گوش به جرم گیری عادت می کند؟
شست و شوی یا جرم گیری گوش باعث نمی شود که گوش به جرم گیری عادت کند. بلکه همان دلیلی که باعث تجمع جرم در داخل کانال گوش شده و بیمار را نزد پزشک کشانده، دو مرتبه بیمار را مجبور خواهد کرد که به دلیل تجمع جرم گوش به پزشک مراجعه کند البته این مراجعه ی بعدی برای افراد، مختلف است یعنی فردی ممکن است یک سال بعد مجبور به مراجعه نزد پزشک شود و فرد دیگری ممکن است بعد از ده سال لازم باشد که مجدداً به پزشک مراجعه کند.
چرا گوش ما جرم تولید می کند؟
جرم گوش که به آن «واکس گوش» هم گفته می شود. ترشح می شود و نقش محافظت کننده، نرم کننده و خاصیت ضد باکتریایی دارد.فقدان جرم گوش می تواند منجر به خشکی و خارش گوش شود. به طورطبیعی جرم تولیدشده به تدریج و مرتباً از طرف پرده ی گوش به سمت بیرون حرکت می کند و با حرکات فک این ذرات جرم خشک شده از کانال گوش خارج می شوند.
جرم گوش در نیمه ی بیرونی کانال گوش تولید می شود. بنابراین گاهی در معاینه ی گوش مشاهده می شود که جرم در نزدیکی پرده ی گوش قرار دارد. این بدان معناست که بیمار سعی کرده با گوش پاک کن جرم گوش خود را خارج کند. او قسمت های بیرونی تر را خارج و قسمت های عمقی تر را فشرده کرده، مثل برفی که فشرده شده باشد.
چه کسانی مستعد تجمع جرم گوش هستند؟
1-کسانی که میزان تولید جرم در گوش شان زیاد است.
2-افرادی که کانال گوش شان تنگ است یا انحنای کانال گوش شان بیشتر از حد معمول است.
3-کسانی که کانال گوش شان موی زیاد دارد.
4-افرادی که عادت دارند گوش شان را تمیز کرده یا دستکاری کنند.
همچنین بخوانید:
جرم گوش چیست؟ چگونه گوش های خود را تمیز کنیم؟
درمان جرم گوش
راه های مناسب از بین بردن جرم گوش
چه زمانی باید گوش را تمیز کرد؟
جرم گوش تا هنگامی که باعث انسداد کامل کانال گوش نشود منجر به افت شنوایی نشده و حتی فرد متوجه نمی شود که گوشش جرم دارد، اما هنگامی که انسداد کانال کامل شد، فرد متوجه کیپ شدن گوش و افت شنوایی می شود. معمولاً این اتفاق در زمان استحمام یا به دنبال شنا کردن ایجاد می شود. چون ورود آب به داخل کانال گوش باعث حجیم تر شدن جرم گوش موجود در کانال گوش می شود. جرم گوش همانند چوب وقتی درمعرض رطوبت قرار می گیرد پف کرده و کانال را بیشتر از قبل می بندد.بیمار هیچ گاه نباید گوش خودش را تمیز کند یا نباید با گوش پاک کن یا هر وسیله ی دیگری جرم را خارج کند. پزشک نیز ترجیح می دهد تا هنگامی که جرم گوش باعث انسداد کامل کانال گوش نشود و شنوایی بیمار کم نشده باشد، جرم گوش بیمار را خارج نکند.
علایم جرم گوش کدامند؟
-
درد گوش و احساس کیپ بودن گوش -
کاهش شنوایی که ممکن است پیش رونده باشد. -
صدای وزوز در گوش -
خارش و خروج ترشحاتی از گوش
چرا نباید ازگوش پاک کن برای تمیز کردن جرم گوش استفاده کرد؟
بسته شدن کانال گوش به وسیله ی جرم یکی از شایع ترین علت های کم شنوایی است و معمولاً علت فشرده شدن و به عقب رانده شدن جرم گوش، استفاده از گوش پاک کن است. خارش گوش، عفونت گوش و پارگی پرده ی گوش نیز از جمله عوارض دیگر استفاده از گوش پاک کن است.