با مجله اینترنتی دلگرم همراه باشید تا با بیمه بیکاری بیشتر آشنا شوید
بیمه بیکاری یک حق برای کارگران در قالب قانون کار بوده و مجردان به مدت ۳۶ ماه و متاهلان به مدت ۵۰ ماه می توانند بیمه بیکاری دریافت کنند. هر میزان سابقه پرداخت حق بیمه شما به تامین اجتماعی بیشتر باشد، مبلغ دریافتی بیمه بیکاری و دریافت سقف ماهانه، افزایش خواهد یافت.
مثلا کارگر مجردی که بیش از ۱۲۰ ماه سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد، ۱۲ ماه بیمه بیکاری بر اساس حداقل حقوق همان سالی که بیکار شده است دریافت می کند. این میزان برای متاهلان، ۲۶ ماه است.
برابر قانون تنها افرادی می‌توانند از مقرری بیمه بیکاری استفاده کنند که به صورت غیر ارادی از کار بیکار شده باشند و خروج از اشتغال به اراده و خواست آنها نبوده باشد؛ بنابراین کارگرانی که برخلاف میل و اراده خود بازخرید شوند ولی آماده کار باشند، از مقرری بیمه بیکاری بهره‌مند خواهند بود.
شرایط دریافت بیمه بیکاری چیست؟
هر کارگری که سابقه پرداخت بیمه تامین اجتماعی ماهانه را بر اساس لیست کارفرما (بیمه اجباری) داشته باشد، میتواند براساس میزان سابقه و مبلغ پرداختی، از مزایای بیمه بیکاری استفاده کند. بیمه بیکاری به افرادی تعلق می گیرد که بدون میل و اراده خود و به دلیل تغییر در ساختار کارگاه اقتصادی مربوط، بیکار شده باشند. بنابراین کارگری که به میل خود کار را ترک کند، از این مزایا بهره مند نمی شود.
چنانچه کارگر استعفا یا ترک کار کند و یا بیکاری وی ناشی از خاتمه کار و تسویه‌حساب باشد، بیکاری غیر ارادی محسوب نشده و طبعا شامل دریافت مقرری بیمه بیکاری نخواهد شد؛ همچنین کارگرانی که برخلاف میل و اراده خود بازخرید شوند ولی آماده کار باشند از مقرری بیمه بیکاری بهره‌مند خواهند بود.
بیمه کارگر اخراجی
کارگر اخراجی پس از اخراج یک ماه فرصت دارد تا به هیأت‌های حل اختلاف وزارت کار مراجعه و درخواست مقرری بیمه بیکاری کند. در صورت عذر موجه مثل بیماری امکان مراجعه تا حداکثر سه ماه نیز وجود دارد. این مدت برای کارگرانی که از خدمت سربازی یا حضور در جبهه مراجعه میکنند و کارفرما از پذیرش آنها خودداری می‌کند، دو ماه است.
تشخیص ارادی و غیر ارادی بودن بیکاری بیمهشده
تشخیص ارادی و غیر ارادی بودن بیکاری بیمه‌شده‌ها نیز بر عهده کمیته‌ای متشکل از نماینده‌های اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان تأمین اجتماعی است. این در حالی است که شعب تامین اجتماعی بر اساس معرفی اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی در خصوص برقراری مقرری بیمه بیکاری برای بیمه‌شده‌ها اقدام میکنند.
چقدر مهلت داریم؟
بیمه‌شده‌ای که کار خود را به صورت غیر ارادی از دست می‌دهد، برای دریافت مقرری بیمه بیکاری باید حداکثر ظرف مدت ۳۰ روز از تاریخ بیکاری موضوع را به واحدهای اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی اطلاع دهد و آمادگی خود را برای اشتغال به کار تخصصی خود یا کار مشابه آن اعلام کند.
کریم یاوری، مدیرکل حمایت از مشاغل و بیمه بیکاری وزارت کار به ایسنا می‌گوید: هم‌اکنون بیش از ۲۳۰هزار کارگر که بدون میل و اراده از کار بیکار شده‌اند، مقرری بیمه بیکاری می‌گیرند که از این تعداد بیش از ۵۰هزار نفر متعلق به استان تهران هستند.
او با بیان اینکه مقرری بیمه بیکاری واجدان شرایط از همان روز اول شروع بیکاری آنها محاسبه و پرداخت می‌شود، می‌افزاید: تنها کسانی استحقاق گرفتن مقرری را دارند که واقعا بیکار شده باشند و ما اجازه نداریم مقرری بیمه بیکاری را به افراد شاغل بدهیم.
شرایط دریافت بیمه بیکاری
آیا کارفرما باید معرفی نامه صادر کند؟
بله. کارفرما باید در نامه ای به اداره کار مرکزی استان، دلیل بیکار شدن ناخواسته شما را با درج زمان، به صورت مکتوب اعلام کند.
مزایای دریافت بیمه بیکاری
دریافت مقرری بیمه بیکاری برای افراد مزایایی دارد که قانونگذار آن را مد نظر داشته است. یکی از مزایا این است که تمام مدتی که فرد بیمه بیکاری می‌گیرد، برای او به عنوان سابقه خدمت منظور می‌شود.
یعنی ایام استفاده از مقرری بیمه بیکاری جزو سوابق پرداخت حق بیمه کارگران به لحاظ بازنشستگی، از کارافتادگی و فوت محسوب می‌شود. همچنین در صورت پیداشدن کار در اولویت معرفی به واحدهای پذیرنده نیروی کار و اشتغال به کار جدید قرار می‌گیرد.
شرایط دریافت مقرری بیمه بیکاری
متقاضیان برای دریافت بیمه بیکاری نباید تبعه کشورهای خارجی باشند. بیمهشده باید قبل از بیکارشدن حداقل ٦ ماه سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد. همچنین بیمه‌شده‌هایی که به خاطر بروز حوادث غیرمترقبه نظیر آتش‌سوزی، سیل و زلزله بیکار می‌شوند، برای دریافت مقرری بیمه بیکاری نیاز به داشتن حداقل سابقه پرداخت حق بیمه ندارند و اگر در روز اول کار بر اثر این حوادث بیکار شوند، می‌توانند مقرری بیمه بیکاری دریافت کنند.
بر اساس جدول ماده ۷ قانون بیمه بیکاری، کارگران مجرد حداقل ۶ ماه و حداکثر ۳۶ ماه و کارگران متاهل حداقل ۱۲ ماه و حداکثر ۵۰ ماه با داشتن سابقه پرداخت حق بیمه می‌توانند از حمایت اجتماعی بیمه بیکاری برخوردار شوند. مجموع دریافتی هم نباید از حداقل دستمزد کمتر و از ۸۰درصد متوسط مزد یا حقوق فرد بیشتر باشد.
فردی که از کار بیکار شده، موظف است حداکثر یک ماه (ظرف ۳۰ روز) بعد از تاریخ بیکاری وضع خود را به اداره کار محل اشتغال خود گزارش کند.
کارگرانی که از مقرری بیمه بیکاری استفاده میکنند، در صورت اشتغال مجدد، مقرری بیمه بیکاری آنان قطع می‌شود. چنانچه مدت پرداخت بیمه بیکاری تمام شود یا اینکه فرد به کار جدیدی مشغول شود یا در صورت پیداشدن کار تخصصی‌اش از قبول آن خودداری کند، همچنین اینکه مشمول دریافت مستمری بازنشستگی و از کارافتادگی کلی شود، دیگر نمی‌تواند از مقرری بیمه بیکاری استفاده کند.
در صورتی که پس از برقراری مقرری بیمه بیکاری مشخص شود که بیکاری بیمهشده ناشی از اراده شخصی وی بوده یا بیمهشده بیکار اشتغال مجدد خود را اعلام نکرده و به‌رغم اشتغال همچنان به دریافت مقرری ادامه داده، باید وجوه دریافتی و کمک‌هزینه بیکاری را به سازمان تأمین اجتماعی مسترد کند.
چه کسانی بیمه بیکاری دریافت میکنند؟
با توجه به آنچه گفته شد بیمه شدگان بیکار، در صورت احراز شرایط زیر استحقاق دریافت مقرری بیمه بیکاری را دارند.
-
مشمول قانون کار و قانون تامین اجتماعی باشند. -
به صورت غیر ارادی از کار اخراج شده باشند -
تبعه کشورهای خارجی نباشند. -
مستمری بگیر، بازنشسته و یا از کار افتاده کلی نباشند. -
بیمه شده قبل از بیکار شدن حداقل ۶ ماه سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد. -
در صورت اتمام قرارداد بیکار شدن حداقل یکسال سابقه نیاز است. -
بیمه شدگانی که به علت بروز حوادث غیرمترقبه مانند سیل، جنگ، زلزله و آتش سوزی بیکار می شوند، برای دریافت مقرری بیکاری، نیاز به داشتن حداقل سابقه پرداخت حق بیمه ندارند و حتی اگر در روز اول کار بر اثر این حوادث بیکار شوند می توانند مقرری بیمه بیکاری دریافت کنند. -
بیمه شدگان باید در دوره های کارآموزی و سوادآموزی که از سوی ادارات تعاون، کار و رفاه اجتماعی و نهضت سوادآموزی برگزار می شود، شرکت کنند و هر دو ماه یک بار، گواهی لازم در این زمینه را به شعب تامین اجتماعی ارائه کنند. (این قضیه در سال های اخیر برگزار نمی شود)
مدارک لازم برای دریافت بیمه بیکاری
مقرری بیمه بیکاری روزانه چند تومان است ؟
میزان مقرری روزانه بیمه بیکاری، ۵۵ درصد متوسط مزد یا حقوق و یا کارمزد روزانه بیمه شده است. به مقرری افراد متاهل و متکفل، به ازای هر یک از افراد تحت تکفل (حداکثر تا ۴ نفر) ۱۰ درصد حداقل دستمزد زمان بیکاری (شروع بیکاری) افزوده می شود، اما در هر حال میزان مقرری بیکاری نباید از حداقل دستمزد تعیین شده برای هر سال کمتر و از ۸۰ درصد متوسط مزد یا حقوق بیمه شده بیشتر باشد.
متوسط مزد یا حقوق روزانه بیمه شده که مبنای تعیین مقرری بیکاری است از طریق تقسیم جمع کل دریافتی مبنای کسر حق بیمه ظرف ۹۰ روز قبل از شروع بیکاری بر روزهای کار بیمه شده در این مدت محاسبه می شود.
در چه صورت بیمه بیکاری قطع می شود ؟
-
بیمه شده مجددا به کار اشتغال یابد -
بیمه شده بیکار بدون عذر موجه از شرکت در دوره های کارآموزی یا سوادآموزی خودداری کند. -
بیمه شده بیکار از قبول شغل تخصصی خود یا شغل مشابه پیشنهادی خودداری کند. -
بیمه شده بیکار، مشمول استفاده از مستمری بازنشستگی و یا از کارافتادگی کلی شود و یا فوت نماید. -
بیمه شده با دریافت مزد ایام بلاتکلیفی به کار اولیه برگردد. -
مدت زمان استحقاقی بیمه شده برای دریافت مقرری بیمه بیکاری خاتمه یابد.
مدارک لازم برای دریافت بیمه بیکاری
-
اصل و کپی یکسال آخر قرارداد کار یا رای صادر شده -
عکس ۴*۳ جدید (۴ قطعه) -
اصل و کپی مدرک تحصیلی یا مدرک فنی -
اصل و کپی تمام صفحات شناسنامه -
اصل و کپی کارت ملی -
اصل و کپی گواهی کار از شرکت -
اصل و کپی کارت پایان خدمت (برای آقایان) -
پوشه روغنی (یک جلد) -
کپی صفحه اول دفترچه بیمه
یک اسـتثنا !
تنها استثنا در مورد سقف مدت زمان پرداخت مقرری بیمه بیکاری مربوط به افراد مسن مشمول قانون بیمه بیکاری است که در زمان وقوع بیکاری ۵۵سال یا بیشتر و ۱۰سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند. این قشر در صورت بیکاری و تا زمانی که مشغول به کار نشده‌اند، می‌توانند تا رسیدن به سن بازنشستگی از مقرری بیمه بیکاری استفاده کنند.
تهیه شده مجله دلگرم
مرضیه ملایری