اصول کاشت و نگهداری مرجان مینیاتوری

معرفی مرجان مینیاتوری یا تاج خاردار

مرجان مینیاتوری با نام علمی “Euphorbia milii” فرفریون بومی ماداگاسکار است و نوعی گیاه گوشتی (آبدار) است. این گیاه در سراسر سال می تواند گل دهد و اگر نیازهای این گیاه بر آورده شود در مقاطعی از سال گلدهی بیش از سایر زمان ها خواهد بود. شیره این گیاه سمی است و در هنگام دست زدن به این گیاه باید مراقب پوست دست خود باشید.

علت اینکه به مرجان مینیاتوری تاج خاردار می گویند این است که در افسانه ای گفته شده تاجی که بر سر مسیح از خار گذاشته بودن , از این گیاه تهیه شده بود ! این گیاه خیلی شبیه به کاکتوس هاست و از نظر شرایط رشد و نمو هم به اونها شباهت زیادی داره و بسیار در مقابل کم آبی و شرایط سخت , مقاوم هستبر اساس برخی از روایت ها این گیاه همان گیاهی است که به عنوان تاجی از خار بر روی سر حضرت مسیح گذاشته شد.

مرجان مینیاتوری که فرفیون نیز نامیده می شود گیاهی از خانواده Euphorbiaceae می باشد. این جنس دارای ۲۰۰۰ گونه است که از گیاهان یک ساله، دو ساله علفی، چند ساله و درختچه های همیشه سبز و خزان کننده می باشد که اغلب آنها گوشتی هستند این گیاه در محیط ما مرجان و گاهی فرفیون خوانده می‌شود. گیاه مرجان گیاهی سرسخت است که نگهداری نسبتاً آسانی دارد و می‌توان برای مدت طولانی آنرا در محیط خانه نگهداری و از زیبایی آن بهره مند شد.

گیاه مرجان زمانی که به قدر کافی نور دریافت کند گل خواهد داد. مرجان مینیاتوری نسبت به خشکی مقاوم است و خاک شنی و کمی خشک را ترجیح می‎دهد. مرجان مینیاتوری نیز مانند کاکتوس آب را داخل ساقه‎های ضخیم خود ذخیره می‎کند، بنابراین نسبت به دیگر گیاهان آپارتمانی باید به دفعات کمتری آبیاری شود.

گیاه شناسی مرجان مینیاتوری

نوک شاخه ها تولید برگهای نیزه‌ای واژ تخم مرغی با رنگ سبز روشن می‌نماید. گل آذین ۵ تا ۸ سانتی متر آن به صورت گرزن منشعب است و از قسمت انتهایی ساقه خارج می یوشد. دو براکته قرمز قلوه ای شکل در زیر گلها ظاهر می شوند فرفیون در تمام طول سال ممکن است گل بدهد ولی معمولا در زمستان به گل می رود. شیره سفید رنگ این گیاه سمی است. این گیاه خیلی شبیه به کاکتوس هاست و از نظر شرایط رشد و نمو هم به اونها شباهت زیادی داره و بسیار در مقابل کم آبی و شرایط سخت , مقاوم هست .

ساقه های مرجان مینیاتوری تیغ دار هست و برگ های آن بیضی شکل و کوچک. در بعضی انواع آن برگ ها بزرگ هستن . این گیاه تقریباً در تمام طول سال گل میدهد . گل ها کوچک و زیبا هستن و در رنگ های متنوع . قرمز و صورتی و سفید و بنفش و زرد و انواع دو رنگ . این گیاه برای افرادی که حوصله زیادی برای مراقبت از گیاهان ندارن و یا در مناطق گرم و خشک زندگی میکنن مناسب است چون بسیار مقاوم می باشد.

نیازهای اکولوژیک گل مرجان مینیاتوری

به طور کلی میتوان گفت که گیاه مرجان مینیاتوری زمانی گل می‌دهد که نور را به‌طور کامل دریافت کنn، گیاه مرجان به خشکی مقاومت بالایی دارد و نیاز به خاک شنی و کمی خشک دارد .

نور:

گل مرجان مینایتوری حتما به نور زیاد و نور مستقیم آفتاب و کلا یک محیط پر نور را دوست دارد که نباید در روزهای گرم در این کار زیاده روی کنید. می توان گفت هرچه هوا رو به خنکی میرود نور مورد نیاز گیاه بیشتر شده و باید گیاه را در معرض نور آفاب بیشتری قرار بدین ولی در تابستان سعی کنید بعدازظهر در سایه قرار بگیرد

همان طور که در بالا گفتیم کمبود نور در محیط منجر به کم رنگ شدن گلها و می تواند علت زرد شدن گل مرجان باشد و همچنین باعث عدم شکل گیری گلها و ریزش برگها می شود.

آبیاری:

زیاد به آبیاری نیاز ندارد ولی باید توجه کنید که حتما بین دو آبیاری خاک گلدان خشک بشه ولی این گیاه سوخت و ساز زیادی داره ولی فاصله بین دو آبیاری بیشتر از ۱۰ روز نباشه ولی اولین ملاک شما خشک شدن خاک گلدان به عمق ۳ سانتی متر باشه ولی نگران نباشید مرجان مینیاتوری گیاه مقاومی است و می تواند کم آبی را تحمل کند.

رطوبت:

گل مرجان مینیاتوری به رطوبت کم مقاوم هست ولی اگر در محیطی قرار بگیرد که رطوبت بیشتری داشته باشد رشد آن افزایش پیدا می کند (در شمال کشور رشد بسیار خوبی دارد) برای ایجاد رطوبت به هیچ وجه غبار پاشی توصیه نمیشود چون باعث بیماری های قارچی در گیاه خواهد شد. برای تامین رطوبت می توانید زیر گلدانی را با سنگریزه پر کنید ولی دقت کنید که کف گلدان با آب تماس نداشته باشد.

دما:

مرجان مینیاتوری می تواند دمای بالا رو تحمل کند دمای بالا منظورم ۲۴ تا ۳۲ درجه سانتی گراد است ولی بهترین دما برای این گیاه برای گلدهی و رشد خوب ۱۶ تا ۲۴ درجه است هرچقدر دما بیشتر باشد رشد گیاه شاید کمی بهتر شود ولی گلدهی آن کاهش می یابد (دمای بیشتر منظور تا ۲۴ درجه است) و در فصلی که گیاه به خواب نیاز داره باید دما خیلی پایین باشد تا گیاه استراحت کند

خاک :

گل مرجان زیاد با خاک مشکلی نداره فقط دوست دارد خاک زهکشی مناسبی داشته باشه چون آب زیاد در ریشه را دوست نداره ولی می شود یک نسخه برای این گیاه هم گفت که بهترین ترکیب، ترکیب خاک کاکتوس یعنی ۳ قسمت ماشه ۲ قسمت خاک برگ و ۲ قسمت خاک باغچه است تا آب را از خود رد کند کمی هم کود پوسیده گاوی بهش اضافه کنید

کوددهی

از بهار تا آخر تابستان ماهی یکبار با کود کریستالون ترجیحا قرمز گیاه را تغذیه کنید.

گلدهی و تعویض گلدان مرجان مینیاتوری

اگر شرایط را برای این گیاه فراهم کنید در طول سال شما شاهد گل بر روی این گیاه خواهید در خصوص تعویض گلدان، بعد از تعویض گلدان این گیاه را تا حدود ۲ روز آب ندهید.

روش تکثیر مرجان مینیاتوری

اگر چه میزان موفقیت در تکثیر این گیاه بسیار کم است، ولی نا امید نشوید. با یک چاقوی تیز، قلمه های انتهایی ساقه را، به طول ۸ تا ۱۰ سانتی متر جدا کرده و به مدت یک روز یا بیشتر، در کناری قرار دهید تا در محل بریده و هر یک را در گلدانی با قطر دهانه ۶ سانتیمتر، حاوی کمپوست مخصوص گیاهان گوشتی و کاکتوس، بکارید و خاک را نسبتا مرطوب نگهدارید اگر شیره سفید این گیاه بیش از حد تراوش کرد، آنرا در پودر زغال چوب و یا آب فرو ببرید مراقب باشید خارهای تیره و شیره سمی فرفیون با دست شما تماس نباید . قلمه ها را در نور مناسب و دمای ۲۱ درجه سانتیگراد، به مدت دو ماه نگاه دارید و قلمه ای را که خشک نشده بود و رشد کافی داشت، در گلدانی با قطر دهانه ۹ سانتیمتر قرار بدهید.

روش کاشت بذر گل مرجان مینیاتوری

بهترین و مناسب ترین خاک برای جوانه زنی بذرها به خصوص بذر گیاهان خاص و کمیاب خاک کوکوپیت است چون این خاک رطوبت را برای جوانه زدن بذرها به خوبی در خود نگه میدارد اما مواد غذایی برای بزرگ شدن گیاهان ندارد به همین دلیل بعداز کمی بزرگتر شدن گیاهتان آنها را به خاکی غنی انتقال بدهید.

ابتدا گلدانی تهیه کنید و درون آن خاک کوکوپیت بریزید و آبیاری کنید حالا بذرها را به فاصله ۲ الی ۳ سانتیمتر بر روی خاک بگذارید ، لایه خیلی نازکی از خاک کوکوپیت روی بذرها بپاشید و مجدد به آرامی آب بدهید سپس روی گلدان نایلون فریزر بکشید به طوری که هوا خارج نشود این کار باعث حفظ رطوبت و گرما میشود که عمل جوانه زنی به راحتی صورت می گیرد.

وقتی جوانه ها از خاک بیرون زدند نایلون را از روی گلدان بردارید و وقتی حدود ۵ الی ۸ سانت شدند آنها را از خاک کوکوپیت در بیاورد و در خاکی غنی به صورت جدا گانه بکارید.

دمای مناسب برای جوانه زنی بذر گل مرجان مینیاتوری ۱۵ تا ۲۵ درجه میباشد. بذررا می توان همچنین در شن مرطوب یا ماسه بادی در بهار کاشت . از زمان کاشت بذر تا گلدهی گیاه ۸-۵ ماه طول می کشد.

روش هرس گل مرجان مینیاتوری

برگ های زرد و خشک شده را بچینید اگر گیاه شما خیلی بلند شده می توانید ساقه ی آن را از بالا بچینید و قلمه بزنید و ساقه قبلی هم از کنار جوانه میزند و گیاه گرد خواهد شد.

برای هرس آن می توان شاخه ها یی که نزدیک سطح خاک می باشند را قطع کرد. به یاد داشته باشید که این گیاه به هرس سالیانه نیاز ندارد و هر ۳-۲ سال یکبار برای هرس این گیاه باید اقدام کرد.

آفات و بیماری مرجان مینیاتوری

آفات زیادی به این گیاه حمله نمی کنند و گاهی شته ، شپشک و یا کنه های تارعنکوبتی و تریپس مشاهده میشوند که امکان فعالیت دو مورد آخر بیش از سایرین است. در مورد این گیاه بیماریها بیش از آفات مشکل ساز هستند و زمانی شیوع می یابند که شرایط نگهداری گیاه مناسب نباشد. بیماری هایی مانند لکه برگی های قارچی و یا باکتریایی ، پوسیدگی ریشه ساقه و با عامل فوزاریوم و ریزوکتونیا و یا سوختگی بوترتیس گلها از جمله بیماریهای شایع این گیاه هستند.

زرد شدن و ریختن برگ گل مرجان : اگر برگهای پایینی و پیر هستند که به نوبت زرد شده و می‌ریزند. که روندی کاملا طبیعی است، زیرا با رشد گیاه و در صورتی که مواد غذایی به طور مرتب به گیاه نرسد. مواد لازم از برگهای پیر به برگهای جوان منتقل می شوند و برگهای پیر به مرور زرد شده و ریزش می کنند. برای به تاخیر انداختن این روند ریزش برگهای کهنه، میبایست از تغذیه کامل گیاه مطمئن شد آنگاه به دنبال عوامل و نشانه‌های دیگر رفت را حل دیگر اینکه شما می توانید با تعویض گلدان گیاه خود و انتقال ان به گلدان بزرگتر و یا تعویض خاک گلدان گیاه خود در فصل مناسب این مشکل را تا حدودی حل کنید .

اما اگر چند برگ با همدیگر به این عارضه مبتلا می شوند و ریزش در برگ های جوان نیز دیده می شود احتمال افراط در آبیاری و برعکس خشکی دیدن گیاه یا کمبود نور فراوان است . زهکشی گیاه را چک کنید که آب اضافی حتما از گلدان خارج شود و بعد از خشک شدن ۳ سانتی متر از سطح گلدان خود ابیاری بعدی را انجام دهید.

علت گل ندادن گل مرجان بیشتر مربوط به کمبود نور می باشد . همچنین در زمستان و دمای پایین از میزان گلدهی کاسته می شود.

بیشتر بخوانید:

نحوه ی نگهداری و تکثیر گیاه کرواتی (سانسوریا) در منزل

کاشت و پرورش و شرایط نگهداری گل قهر و آشتی

آموزش کاشت گل شب‌بو : بذر گل شب‌بو را از کجا تهیه کنیم ؟