دلیل ابتلا به عفونت معده
عفونت معده یا عفونت حاصل از هلیکوباکتر پیلوری یک نوع معمولی از باکتری است که در دستگاه گوارش رشد می کند و تمایل به حمله به معده را دارد. تقریبا 60 درصد از جمعیت بالغ جهان مبتلا به آن هستند. عفونت معده معمولا بی ضرر است اما بر زخم معده و روده کوچک تاثیر می گذارد.
هلیکوباکترپیلوری یک باکتری گرم منفی است که محل اصلی زندگی آن جد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ار معده مي‌باشد. این باکتری با مکانیسم‌‌هاي خاصی مي‌تواند در محیط اسید‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی معده زند‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ه بماند که بوسیله همین مکانیسم‌‌ها به جد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ار معده آسیب مي‌رساند. این باکتری مي‌تواند هم از طریق طبیعی و هم از طریق سیستم ایمنی و تولید سیتوکینهای خاص باعث ایجاد التهاب معده شود.
معمولا احساس معده درد و سوزش معده از علائم زخم معده است. این درد برخی‌اوقات بروز می‌کند و سپس خودبه‌خود می‌شود و در زمان‌هایی که معده خالی است (مانند نیمه‌شب یا بین وعده‌های غذایی) شدت می‌گیرد. درد معده از چند دقیقه تا چند ساعت طول می‌کشد و معمولا پس از غذاخوردن، خوردن شیر یا داروهای ضداسید بهبود می‌یابد.
علت ایجاد عفونت معده
هنوز معلوم نیست دقیقا چگونه عفونت معده بر اثر هلیکوباکتر پیلوری گسترش می یابد. باکتری ها هزاران سال با انسان زندگی می کنند. تصور می شود که این عفونت ها از دهان یک نفر به دیگری گسترش یابد. آنها همچنین ممکن است از مدفوع به دهان منتقل شوند. این موضوع زمانی اتفاق می افتد که فرد بعد از استفاده از دستشویی دست خود را به طور کامل شستشو ندهد. هلیکوباکتر پیلوری همچنین می تواند از طریق تماس با آب آلوده یا غذا گسترش یابد.
وقتی که هلیکوباکتر پیلوری به درون معده نفوذ کرده و موادی را تولید کند که باعث خنثی شدن اسید معده می شود در این صورت باعث ایجاد عفونت معده می شود.
این باعث می شود که سلول های معده بیشتر به اسیدهای سخت آسیب پذیر تبدیل شوند. اسید معده و عفونت معده هردو باعث برانگیختگی معده شده و در نهایت باعث ایجاد زخم معده یا زخم اثنی عشر شود که اولین قسمت از روده کوچک شما است.
علائم عفونت معده
اکثر افراد مبتلا به عفونت معده هیچ علائمی ندارند. هنگامی که عفونت منجر به زخم معده شود، علائم ممکن است شامل درد شکمی باشد، به ویژه هنگامی که معده شما در شب یا چند ساعت بعد از غذا خالی باشد. درد معمولا مثل خوره به جانتان می افتد و ممکن است برود و بیاید. خوردن یا مصرف داروهای آنتی اسید ممکن است این درد را کاهش دهد. اگر درد آنقدر شدید باشد که از بین نرود باید به پزشک مراجعه کنید
تعداد دیگری از علائم عفونت معده عبارت است از :
-
آروغ زدن بیش از حد -
احساس باد در معده و شکم -
حالت تهوع -
سوزش معده -
معده درد -
تب -
کمبود اشتها و یا بی اشتهایی -
کاهش وزن نامعلوم
اگر علائم زیر را دیدید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید
با این حال، این علائم می تواند با سایر بیماری ها نیز ایجاد شود. برخی از علائم عفونت معده نیز توسط افراد سالم تجربه می شود. اگر هر کدام از این نشانه ها همچنان ادامه داشته باشد یا در مورد آنها نگران هستید، همیشه بهتر است که با دکتر خود مشورت کنید اگر خون یا رنگ سیاه را در مدفوع یا استفراغ مشاهده کردید، باید بلافاصله به دکتر مراجعه کنید.
چه چیزهایی ریسک عفونت معده را افزایش می دهد؟
-
کودکان به دلیل رعایت نکردن بهداشت بیشتر به عفونت معده مبتلا می شوند. -
خطر ابتلا به عفونت معده تا حدودی بستگی به محیط زیست و شرایط زندگی شما دارد. خطر ابتلای شما بالاتر است اگر: -
در یک کشور در حال توسعه زندگی می کنید -
خانه خود را با کسانی که عفونت معده دارند به اشتراک بگذارید -
زندگی در مسکن پرجمعیت -
دسترسی به آب گرم نداشته باشید، که می تواند به تمیز نگه داشتن فضای عاری از باکتری کمک کند. -
از سیاه پوستان آفریقایی یا مکزیکی ها باشید.
طبق گزارش کلینیک مایو، حدود 10 درصد از افراد دارای عفونت معده مبتلا به زخم معده هستند. استفاده طولانی مدت از ضد التهاب غیر استروئیدی نیز خطر ابتلا به زخم معده را افزایش می دهد.
تشخیص عفونت معده چگونه است؟
پزشک شما احتمالا درباره سابقه دارویی و سابقه خانوادگی شما سوال خواهد کرد. اطمینان حاصل کنید که در مورد داروهایی که مصرف می کنید، از جمله هر ویتامین یا مکمل، به پزشک خود اطلاع دهید. اگر علائم زخم معده را دارید، پزشک شما به طور خاص درباره استفاده شما از استروئید ها و داروهای مسکن، می پرسد.
پزشک شما همچنین می تواند بسیاری از آزمایش ها و روش های دیگر را برای تأیید تشخیص خود انجام دهد.
معاینه بدنی
در طی یک معاینه فیزیکی، پزشک شما معده شما را از وجود هرگونه علائم نفخ، حساسیت یا درد، بررسی می کند. آنها همچنین به هر صدایی در داخل شکم گوش می دهند.
آزمایش خون
شما ممکن است برای تشخیص عفونت میکروبی هلیکوباکتر پیلوری به آزمایش خون نیاز داشته باشید. برای آزمایش خون، نمونه گیر مقداری از خون شما را ا طریق دستتان نمونه گیری می کند سپس خون برای آزمایش به یک آزمایشگاه فرستاده می شود اگر عفونت معده در شما هنوز درمان نشده است این تنها راه مفید برای تشخیص و درمان آن است.
آزمایش مدفوع
برای بررسی علائم میکروب هلیکوباکتر پیلوری در مدفوع شما یک نمونه مدفوع مورد نیاز است. پزشکتان به شما یک ظرف می دهد تا برای گرفتن و ذخیره نمونه ای از مدفوع خود به خانه بیاورید. هنگامی که ظرف را به پزشکتان بازگردانید، آنها نمونه را برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه ارسال می کنند. قبل از این آزمایش و تست تنفس باید مصرف آنتی بیوتیک ها قطع شود.
تست تنفس
اگر تست تنفس داشته باشید، باید مقدار زیادی اوره را ببلعید. اگر میکروب هلیکوباکتر پیلوری وجود داشته باشند، آنزیم هایی را تولید می کنند که باعث تجزیه این ترکیب و آزاد شدن دی اکسید کربن می شود. این عمل با استفاده از یک دستگاه خاص شناسایی می شود.
آندوسکوپی
اگر آندوسکوپی داشته باشید، پزشک یک ابزار طولانی و نازک به نام آندوسکوپ را به داخل دهان و به معده و اثنی عشر شما وارد می کند. یک دوربین متصل به آندوسکوپ تصاویر را روی یک مانیتور ارسال می کند تا پزشک شما بتواند آن را مشاهده کند. هر ناحیه غیر طبیعی بررسی خواهد شد. در صورت لزوم، ابزارهای ویژه ای که با آندوسکوپ مورد استفاده قرار می گیرند، اجازه می دهند که دکتر شما از این مناطق نمونه برداری کند.
عوارض عفونت معده
عفونت معده بر اثر میکروب هلیکوباکتر پیلوری می تواند به زخم های گوارشی منجر شود، اما عفونت و یا زخم خود به تنهایی می تواند منجر به عوارض جدی تر شود که شامل:
-
خونریزی داخلی، زمانی رخ می دهد که زخم معده رگ های خونی را شکافته و در اغلب موارد با فقر آهن و کم خونی همراه است. -
انسداد، که زمانی رخ می دهد که مواد غذایی مانند یک توده در معده شما اسیر می شوند. -
سوراخ معده، که زمانی رخ می دهد که زخم معده دیواره معده شما را سوراخ کند. -
پریتونیت یا التهاب صفاق، که یک عفونت صفاق (پوشش حفره شکمی) است و باعث دردهای شدید شکمی می شود. -
در حالی که میکروب هلیکوباکتر پیلوری عامل اصلی سرطان معده است، اکثر افراد مبتلا به عفونت معده هرگز به سرطان معده دچار نمی شوند.
درمان عفونت معده
اگر شما عفونت معده دارید به تنهایی هیچ مشکلی برای شما ایچاد نمی کند و در معرض سرطان معده نیستید. و درمان آن هیچ سودی به شما نمی رساند.
سرطان معده، اثنی عشر و زخم معده با عفونت هلیکوباکتر پیلوری همراه است. اگر در بستگان شما سابقه سرطان معده یا زخم معده و اثنی عشر وجود داشته باشد دکتر حتما برای اطمینان بیشتر آزمایش های لازم را بر روی شما انجام خواهد داد. درمان زخم معده خطر ابتلا به سرطان معده را کاهش خواهد داد.
به طور معمول شما باید ترکیبی از دو آنتی بیوتیک های مختلف را همراه با داروی دیگری که اسید معده را کاهش می دهد، مصرف کنید. کاهش اسید معده کمک می کند تا آنتی بیوتیک ها موثرتر عمل کنند. این درمان به درمان سه گانه معروف است.
پس از درمان دارویی، شما یک آزمایش پیگیری برای میکروب معده خواهید داشت. در اغلب موارد، برای پاک کردن عفونت فقط یک دوره آنتی بیوتیک مورد نیاز است، اما ممکن است نیاز به مصرف بیشتر داروهای مختلف داشته باشید.
هیچ شواهدی وجود ندارد که غذا و تغذیه در جلوگیری یا ایجاد بیماری زخم معده در افراد مبتلا به میکروب معده نقش داشته باشد. با این حال، غذاهای تند، الکل و سیگار کشیدن ممکن است زخم معده را بدتر کرده و از درمان آن جلوگیری کند.
عفونت معده در دراز مدت چه تاثیراتی دارد؟
برای بسیاری از افراد مبتلا به میکروب معده، عفونت معده آنها هرگز هیچ مشکلی ایجاد نمی کند. اگر علائم آن را دارید و درمان های لازم را انجام داده اید، چشم انداز دراز مدت شما به طور کلی مثبت است. حداقل چهار هفته پس از اتمام درمان، دکتر شما را بررسی خواهد کرد تا مطمئن شود که میکروب معده و عفونت معده به درستی درمان شده است. بسته به سن شما و دیگر مسائل پزشکی، پزشک ممکن است از تست تنفس یا آزمایش مدفوع برای بررسی اینکه آیا درمان شما به درستی جواب داده است، استفاده کند.
اگر بیماری های مرتبط با عفونت معده دارید، آینده شما بستگی به این بیماری دارد، که چه موقع تشخیص داده می شود و چگونه درمان می شود. برای از بین رفتن میکروب معده ممکن است لازم باشد بیش از یک دوره درمان داشته باشید.
اگر عفونت معده هنوز پس از یک دوره درمان وجود داشته باشد، زخم معده می تواند برگشت یابد و یا به ندرت به سرطان معده منجر شود. تعداد بسیار کمی از افراد مبتلا به عفونت معده آلوده به سرطان معده می شوند. با این حال، اگر سابقه خانوادگی سرطان معده دارید، باید آزمایش و درمان عفونت معده را جدی بگیرید.
توصیه‌‌هاي غذایی در صورت ابتلا به عفونت معده
از آنجا که ابتلابه عفونت هلیکوباکتر پیلوری بر اساس مدت و شدت عفونت مي‌تواند. طیفی از علائم را از قبیل التهاب معده تا زخم معده را شامل شود بنابراین توصیه‌‌ها و پرهیزهای غذایی مشابه همه بیماران گوارش است:خوب جوید‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ن غذا، وعد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ه‌هاي کم و مکرر در طول روز، عد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌م مصرف وعد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ه سنگین قبل از خواب مي‌تواند در بهبود علائم این بیماران موثر باشد. میوه و سبزیجات تازه و مواد غذایی حاوی سلنیوم از قبیل مغزها و خصوصا باد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ام هند‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی، غذاهای د‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ریایی، گوشت مرغ، گوشت گوسفند و جگر برای سلامت معده مفید می‌باشند.
در گذشته افراد مبتلا به زخم یا التهاب معده از خوردن غذاهای اسید‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی منع می‌شد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ند اما د‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رحال حاضر خوردن غذاهای اسید‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی مانند مرکبات، گوجه فرنگی و… براساس تحمل فرد قابل توصيه مي‌باشد.نوشید‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌نی‌‌هاي الکلی می‌توانند باعث وخیم‌تر شدن شرایط شوند و نوشید‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌نی‌های کافئینه از قبیل چای و قهوه می‌توانند باعث تشد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ید درد در این افراد شوند.مصرف پود‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ر فلفل قرمز مي‌تواند اثری د‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌وگانه داشته باشد به طوریکه مصرف زیاد آن باعث تشد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ید علائم و وخیم‌تر شدن بیماری و مصرف مقاد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌یر کم آن باعث افزایش تولید موکوس و بهبود زخم معده شود.
مصرف بعضی غذاها مي‌تواند از جد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ار معده در برابر هلیکوباکترپیلوری محافظت کند و یا در کنار درمان دارویی به ریشه‌کنی این باکتری کمک کند:
1. زرد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌چوبه، عصاره زنجفیل و نیز مصرف مواد غذاهای حاوی مواد فنولیک از قبیل قره‌قاط مي‌تواند در ریشه‌کنی این باکتری موثر باشند.
2. تحقیقات نشان داده است که مصرف برخی از انواع عسل نیز برای درمان هلیکوباکترپیلوری موثر است.
3. غذاهای حاوی سولفورفان از قبیل انواع کلم یک باکتری‌کش قوی محسوب مي‌شوند که می‌توانند بر ریشه‌کنی هلیکوباکترپیلوری هم موثر باشند.
4. مصرف سویا نیز ممکن است باعث کاهش تولید واسطه‌‌هاي التهابی (اینترلوکین 10) ناشی از هلیکوباکترپیلوری شود.
5. پونه علاوه بر خاصیت آنتی اکسید‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌انی مي‌تواند بر تخریب هلیکوباکترپیلوری هم موثر باشد.
6. مصرف میوه و سبزی تازه خصوصا آنهایی که سرشار از ویتامین C، ویتامین E (انواع مغزها و د‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌انه‌‌هاي روغنی)، لیکوپن (سبزیجات و میوهایی که رنگ قرمز دارند) هستند نیز مي تواند مفید باشد.
7.مصرف پود‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ر سیر نیز مي‌تواند در کنار تجویز آنتی‌بیوتیک، به کاهش عفونت و ریشه‌کنی بیشتر این باکتری کمک کند.
بیشتر بخوانید:
عفونت قارچی واژن و راههای پیشگیری از آن
عفونت تخمدان و هر آنچه باید در رابطه با آن بدانید!
عفونت گلو و راههای ساده درمان آن
گردآوری توسط بخش سلامت
مجله دلگرم