راهنمای کاشت و تکثیر نخل شامادورا  

معرفی نخل شامادورا

نخل شامادورا دارای گونه های زیاد و ظاهر ظریف و باریک وکوچکی است که برگهای سبزتیره و ساقه هایی روشن دارد و رشد آن کم است . این گیاه به درخت خرما شباهت زیادی دارد و به علت تحمل سایه و نیاز نوری کم،گیاهی مناسب برای نگهداری داخل آپارتمان هست .

این نخل جزو گیاهان دوپایه است یعنی گل های ماده و گل های نر بر روی دو گیاه جداگانه قرار داشته و شکل میگیرند و در صورت مساعد بودن شرایط محیطی زمان شکل گیری گل های آن آخر فصل تابستان/اوایل پاییز می باشد.

اگر این گیاه میوه بدهد میوه هایش قرمز – نارنجی رنگ بوده ومیوه ها و گلهای این گیاه در گواتمالا و السالوادور به عنوان غذایی لذیذ و در سالاد استفاده میشود.

یکی از محبوب ترین نخل خانگی ، نخل شامادورا است که در تصفیه هوا و سم زدایی هوای خانه نقش موثری دارد . این گیاه محبوب اولین بار در مرکز قاره آمریکا یافت شد و به دلیل تطابقش با شرایط نور کم، تحمل در برابر دما های پایین و رشد دسته ای برگ های ظریف و زیبایش در بین مردم محبوبیت زیادی یافت .

نخل شامادورا بومی مناطق گرمسیر قاره امریکا است دارای بیش از ۱۰۰ گونه می‌باشد. دارای برگ‌های زیبا و متراکمی هستند طول نخل انواع نخل شامادورا بسیار متفاوت است و در حدود ۳۰ سانتی متر تا ۶ متر متغیر می‌باشد. امروزه در سراسر دنیا پرورش داده می‌شود.

گیاه شناسی نخل شامادورا

این گیاه دو پایه است یعنی گل‌های ماده و گل‌های نر بر روی دو گیاه جداگانه قرار دارند و در صورت مساعد بودن شرایط محیطی زمان شکل گیری گل‌ها و آخر تابستان/اوایل پاییز است. میوه‌ها در صورت شکل گیری قرمز – نارنجی رنگ و البته سمی هستند همان‌طور که اشاره کردم این گیاه گونه‌های متنوعی دارد که برخی از آنان بیش از سایرین به دلیل ظاهر زیبایی که دارند مورد توجه قرار گرفته‌اند و به عنوان گیاهی خانگی مورد استفاده قرار گرفته‌اند. یکی از این گونه‌ها Chamaedorea elegans (که با نام انگلیسی parlor palm و یا bella palm شناخته می‌شود) با ارتفاع ۳-۲ متر و Chamaedorea seifrizii (که با نام انگلیسی bamboo palm و reed palm شناخته می‌شود) با ارتفاع ۳٫۵-۳ متر از جمله این انواع هستند. این نوع از نخل‌ها رشد کندی دارند و نگهداری از آنان نسبتاً آسان است.

شرایط نگهداری از نخل شامادورا

نور :

این نخل زیبا به نور کمی نیاز دارد و برای پرورش و رشد بهتر به یک محیط روشن با نور فیلتر شده نیازمند است. جلوی پنجره شمالی بهترین مکان قرار دادن این نخل است.

آبیاری:

برای آبیاری به این گیاه باید وضعیت سطح خاک را بررسی کرد. زمانی که سطح خاک نیمه خشک – نیمه مرطوب بود و می‌توان نسبت به آبیاری اقدام کرد. البته در زمستان که نیاز آبی کمتر می‌شود می‌توان زمانی که خشکی به عمق حداکثر ۵ سانتیمتر رسید نسبت به آبیاری این گیاه اقدام کرد. بعد از آبیاری حتماً می‌بایست آب از منافذ زیرین گلدان خارج شود اما مراقب باشید اگر گلدان شما پایه ندارد و به بیان دیگر کف گلدان با زیرگلدانی تماسی است، نباید اجازه دهید تا آب در زیرگلدانی جمع نشود و مرتب آنرا خالی کنید. آب‌هایی که کیفیت پایینی دارند و یا هوای خشک محیط به تدریج موجب سوختن نوک برگ‌ها می‌شوند. آبیاری بیش از اندازه و خیس بودن همیشگی سطح خاک می‌تواند موجب زرد شدن برگ‌ها و ریزش آنان و ایجاد پوسیدگی ریشه شود. آبیاری اندک نیز می‌تواند موجب بروز سوختگی نوک برگ‌ها و کم رنگ شدن برگ‌های جدید شود.

نور: نخل‌های شامادورا به مکانی با نور میانه و به دور از نور مستقیم آفتاب را دوست دارند و مکان‌های نسبتاً کم نور را نیز تحمل می‌کنند. تابش نور مستقیم آفتاب از عوامل سوختگی نوک و حاشیه برگ‌ها و یا بروز نواحی سفید-کرم رنگ بر پهنه برگ‌ها است و این مسئله بخصوص با وجود نور بعد از ظهر روی می‌دهند.

دما:

حداقل دمای مناسب برای این گیاه ۱۸-۱۶ درجه سانتی‌گراد و حداکثر دما نیز ۲۸-۲۶ درجه سانتی‌گراد است. این گیاه را در مکانی که در معرض وزش بادهای سرد است (بخصوص کولرهای گازی) قرار ندهید.

خاک:

به خاکی با زهکش خوب نیاز دارد. می‌توان از مخلوط خاک برگ+خاک معمولی + ۲۰٪ شن (با ذرات ۲-۱ میلی‌متر، شن مصالح ساختمانی و یا ماسه بادی مناسب نیست) برای تهیه مخلوط کاشت این گیاهان استفاده کرد. برای این گیاه گلدانی از جنس سرامیک یا سفال انتخاب کنید تا بتواند وزن شاخسار را تحمل کند. نیاز کودی این گیاه چندان زیاد نیست و کودهایی با نسبت ۲-۱-۳ و یا ۳-۱-۳ همانند ۸-۴-۱۲ و یا ۱۲-۴-۱۲ از جمله فرمول‌هایی هستند که برای این گیاه توصیه شده‌اند. اگر تهیه چنین کودی مشکل است می‌توان از فرمول ۱۰-۱۰-۱۰ و یا ۲۰-۲۰-۲۰ البته نصف غلظت هر ۶-۴ هفته یک‌بار استفاده کرد. زمان مناسب تعویض گلدان این گیاه هنگامی است که کمترین رشد را داشته باشد یعنی اواسط /اواخر زمستان زمان مناسب است و به دلیل رشد کند و آهسته این گیاه معمولاً هر دو سال یک‌بار نیاز به تعویض گلدان است.

کوددهی نخل شامادورا

کوددهی مناسب برای این گیاه سالی یک یا دو بار در طول فصل رشد این نخل با کودهای مایع ضعیفی که تمامی عناصر مورد نیاز گیاه را دارند ، می باشد . این گیاه به تغذیه زیادی نیاز ندارد اما نباید در فصل زمستان کود دهی آن را قطع کرد.

روش تکثیر نخل شامادورا

نخل شامادورا دارای ساقه‌های زیرزمینی است که توسط آنان در زیر خاک گسترش می‌یابد بنابراین بعد از گذشت مدتی گیاه مادری متراکم و انبوه شده و می‌توان هنگام تعویض گلدان، گیاه مادری را به دو یا چند بخش تقسیم کرد و هر بخش را به شکل جداگانه در گلدانی مستقل کاشت کرد. همچنین می‌توان پاجوش‌های نزدیک به گیاه مادری را نیز جدا کرد. بهترین زمان جدا کردن پاجوش‌ها هنگامی است که پاجوش حدود ۲۰ سانتیمتر ارتفاع داشته باشد. برای جدا کردن پاجوش باز هم می‌بایست گیاه مادری را از گلدان در آورد و ناحیه اتصال را با وسیله‌ای تیز قطع کرد و آنها را در مخلوطی که میزان شن بیشتری از مخلوط گیاه مادری دارد کاشت کرد.

مثلاً میزان شن را حدود نصف حجم کل خاک در نظر بگیرید. بعد از انتقال به گلدان جدید، پاجوش را آب بدهید و اجازه ندهید که بین دو آبیاری سطح خاک بیشتر از ۵ سانتیمتر در عمق خشک شود. البته خیلی آبیاری نکنید مثلاً اندازه یک لیوان آب کافی است این کار به رشد و توسعه بهتر ریشه‌ها کمک می‌کند تا برای جستجوی آب به عمق گلدان نیز رویش کنند. حدود ۶-۴ هفته بعد می‌بایست رشد جدید روی دهند و بعد از گذشت ۴ ماه می‌توان نسبت به بزرگ‌تر کردن گلدان اقدام کرد.

هرس کردن نخل شامادورا

هنگام رسیدن گیاه به سن بالا در صورت خشک و چروکیده شدن برگ های قدیمی اش آنها را توسط قیچی باغبانی جدا کنید تا گیاه شما زیبا بماند.

تعویض گلدان نخل شامادورا

نخل شامادورا رشد کمی دارد به صورتی که خیلی بزرگ نمی شود و یک سال در میان باید گلدان آن را تعویض نمود . این گیاه سیستم ریشه ای ضعیف و رشد کمی نیز دارد پس هنگام تکثیر باید مواظب باشید تا ریشه ها آسیب نبینند. در صورت مشاهده تجزیه خاک گیاه و پیدا کردن حالت اسفنجی خاک ، اگر قصد تعویض گلدان را ندارید ، گیاه را از گلدان درآورید و خاک آن را عوض کنید.

برای تعویض گلدان، باید صبر کنید تا گیاه به اندازه کافی رشد کند و زمانی که گلدان برای رشد بیشتر گیاه فضای خالی نداشت، بگذارید خاک خشک شود و سپس چند ضربه آهسته به کف و دیواره های گلدان بزنید تا گیاه از داخل گلدان راحت خارج شود. یک سایز بزرگ تر از گلدان قبلی تهیه کنید و آن را با خاک تازه پر کنید و سپس گیاه را در آن بکارید.

آفات و بیماری های نخل شامادورا

از آفات این گیاه می توان به شپشک های گیاهی ، کنه های گیاهی بخصوص کنه تار عتکبوتی و حلزون اشاره کرد . لکه برگی های قارچی و باکتریایی ، بلایت باکتریایی و قارچی و پوسیدگی سیاه ساقه و ریشه گیاه از جمله بیماری های این گیاهان محسوب می شوند.

برگها روشن و شفاف شده اند :

روشن وشفاف شدن برگها میتواند به علت کمبود نور یا مواد غذایی باشد بنابراین برای رفع این مشکل گیاه را بجای پرنور تر ببرید و درست تغذیه کنید.

نوک برگها قهوه ای شده است :

قهوه ای شدن نوک برگها می تواند از کمبود رطوبت یا کمبود پتاسیم و کلسیم باشد . ممکن است این مشکل به علت آبیاری نامنظم نیز به وجود آمده باشد بنابراین بهتر است برای آبیاری از آب جوشیده استفاده کنید.

برگها زرد شده اند:

زرد شدن برگها ممکن است به علت آبیاری زیاد یا نور کم و هوای گرم باشد بنابراین بهتر است شرایط را بررسی کنید.

برگها باز نمی شود:

هنگامی که برگهای گیاه شما باز نشد ، سایز گلدان و یا خاک آنرا عوض کنید یا تغذیه مصنوعی کنید.

برگها تار عنکبوت گرفته :

هنگامی که برگها تار عنکبوت گرفت ممکن است این مشکل مربوط به کنه باشد پس سمپاشی کنید و با آبپاشی رطوبت محیط را بیشتر کنید.

برگها خشک شدند:

خشک شدن برگ گیاه شامادورا به علت تشنگی میباشد بنابراین گیاه را آبیاری کنید!

بیشتر بخوانید:

از پرورش گل ابری چه می دانید؟؟

پرورش و نگهداری گل آزالیا ( گل زینتی آپارتمانی )

روش کاشت و پرورش گل میخک