حس بویایی و چشایی بعد از کرونا چگونه است ؟
از بین رفتن بویایی و چشایی از علائم ابتلای انسان به بیماری کرونا ویروس محسوب شده و علت آن هم حمله ویروس به اعصاب بویایی بوده و در اکثر موارد برگشت پذیر است.
اگر فردی دچار اختلال بویایی شود و هیچ علامت دیگری از کرونا نداشته باشد، باید ۱۰ روز در قرنطینه بماند؛ اما لازم نیست تا زمان برگشت بویایی به قرنطینه ادامه دهد، چون در بعضی موارد برگشت بویایی تا چندین ماه طول میکشد، اما این فرد دیگر ناقل نیست.
علاوه بر از دست دادن حس بویایی و چشایی موارد دیگری که در کرونا دیده می شود فانتوسمی و پاروسومی است که در بعضی از افراد ۸ الی ۱۰ هفته بعد از بهبود آنها از کرونا بروز کرده و از عوارض پساکرونا محسوب میشود
ولی در عین حال ابتلای مجدد محسوب نشده ولی بسیار شایع است. فانتوسمی یا توهم بویایی زمانی است که فرد بوهایی را استشمام میکند که افراد دیگر آن را متوجه نمیشوند و اصلا وجود خارجی ندارند.
مثل بوی سیگار در جایی که کسی سیگار نمیکشد یا بوی مداوم گندیدگی، خاک سوختگی، بوی سیر و گاز آمونیاک که این بوها و طعمها واقعی نبوده ولی بسیار آزاردهنده هستند.
در پارسومی افراد، بوها و مزهها را به اشتباه متوجه میشوند، مثلا بعضی از غذاهای خوشمزه از نظرشان مزه لجن میدهد که این مسئله در افراد مختلف متفاوت است.
به عنوان مثال گوشت، مرغ، تخممرغ، پنیر، خیار، موز، پیاز و قهوه برای آنها طعم تعفن و بوی گند و عرق میدهد و بسیار آزاردهنده است.
به دنبال فانتوسمی و پاروسومی، مبتلایان دچار اضطراب و افسردگی و پرخاشگری میشوند و چون اطرافیان آنها را درک نمیکنند، تحمل این شرایط برایشان بسیار دشوار است.
خیلی از این افراد چون نمیتوانند بسیاری از غذاها را بخورند دچار سوء تغذیه و کاهش وزن میشوند. معمولا برای این افراد تحمل غذاهای سرد راحتتر از غذاهای گرم است.
در بعضی افراد چند روز و در برخی چند هفته و در بعضی دیگر چندین ماه ممکن است طول بکشد تا مشکل برطرف شود. اما برای کمک به درمان این مشکل می توانید از تمرین های بویایی استفاده کنید.
اختلال بویایی در کرونا
تمرین بویایی چیست ؟
تمرین بویایی بیشتر شبیه فیزیوتراپی برای بینی شما است: خسته کننده و تکراری. این کار شامل استشمام چندین رایحه قوی دو بار در روز، طی چندین ماه است که به تحریک و بازیابی سیستم بویایی بعد از کرونا کمک میکند.
اگر چند هفتهای است که حس بویایی خود را از دست دادهاید و هنوز برنگشته است، آموزش بویایی را شروع کنید. با شروع تمرین، حس بویایی شما ممکن به تدریج برگردد و نه یک باره.
در ابتدا، ممکن است رایحهها را به صورت واضح حس نکنید اما به تدریج قدرت تشخیص بویایی شما بالاتر میرود.
دانشمندان هنوز در حال فهمیدن سازوکارهایی هستند که طی آن ویروس کرونا بر سیستم بویایی تأثیر میگذارد، اما به نظر میرسد که وقتی «پاروزمیا» یا اختلال در بویایی رخ میدهد جریان مسیرهای عصبی از بینی به مغز مختل میشود.
اما در عین حال وقتی افرادی که بویاییشان را از دست دادهاند دچار پازورمیا (حس کردن بوهای ناخوشایند و جدید) شوند این علامت بهبودی است.
بازگشت حس بویایی در کرونا
آیا تمرین بویایی مؤثر است ؟
بسیاری از افراد وقتی بویایی خود را از دست دادند، پس از گذشت چند هفته دوباره آن را به دست آوردند. به نظر میرسد برای بسیاری از افراد در طی چند هفته پس از ابتلا دوباره برمیگردد.
در پژوهشی که بین 1363 بیمار مبتلا به کرونا با اختلال عملکرد بویایی انجام گرفت مشخص شد که اکثر آنها ظرف دو ماه بویایی شان بازگشته و 40 درصد آنها بعد از دو هفته بویایی شان بهبود پیدا کرده است.
به همه آنها توصیه شده بود که هفتهای دوبار تمرینهای بویایی را انجام دهند. هرچند مشخص نیست که چه تعداد از این بیماران تمرینها را انجام دادهاند، اما تقریباً یک چهارم آنها هنوز 60 روز پس از شروع علائم کرونا دچار اختلال عملکرد بویایی هستند.
با گذشت شش ماه، 95 درصد بیماران حس بویایی خود را بازیافته بودند. مطالعات قدرتمندی برای بررسی اثربخشی تمرین بویایی در بین بهبودیافتگان از کووید هنوز منتشر نشده است.
با این حال، چندین مطالعه نشان دادهاند که تمرین بویایی میتواند به افرادی که بویایی خود را در اثر بیماری عفونی و سینوسی از دست دادهاند کمک کند.
این آموزش بویایی هیچ عوارضی ندارد فقط کمی خسته کننده و تکراری به نظر میرسد چراکه باید مدام این کار را انجام داد.
چطور تمرین های بویایی را آغاز کنیم ؟
برای شروع چهار رایحه ای که برایتان آشنا هستند را انتخاب کنید مثل شامپوی معطر، یک عطر مورد علاقه، لیمو یا برگ درخت حیاط خانه که با آن خاطره دارید.
در شربتهایی که درست میکنید ادویهها و اسانسهای آشنا را به کار بگیرید و سعی کنید با بوهایی که در خاطرتان دارید ارتباط بگیرید.
میتوانید یک مجموعه از بوهای آشنا و اساسی که میشناسید را تهیه کنید که حاوی روغنهای اساسی باشد: رایحههای کلاسیک عبارتند از گل رز، اکالیپتوس، میخک و لیمو.
اگر روغنهای شخصی خود را خریداری میکنید و میخواهید مستقیماً از ظرف باز بو کنید، ابتدا از فردی که بویایی خوبی دارد بخواهید آن را امتحان کند.
سپس از او بپرسید که وقتی عطر چند سانتی متر از بینی او پایین است، آیا به راحتی میتواند رایحه را بو کند؟ تا مطمئن شوید که بوها را از چه فاصلهای از ظرف میشود حس کرد. در این فرایند مراقب باشید که روغنها را روی پوست خود نریزید چون بسیار غلیظ هستند.
چطور حس بویایی را بعد از کرونا برگردانیم ؟
بو کشیدن پرتغال سوخته برای بازگشت بویایی بعد از کرونا
شاید این یک درمان علمی نباشد اما بو کشیدن پرتقال سوخته یا مصرف خود پرتقال می تواند به بهبود شما کمک کند. بسیاری از افراد از این طریق توانسته اند حس بویایی و چشایی خود را دوباره به دست بیاورند، زیرا پرتقال سوخته می تواند مسیر بویایی را باز کند.
مصرف پرتقال هم قطعاً به بهبود حس چشایی کمک می کند و آن را قدرت می بخشد.
دانه کاروم برای بازگشت بویایی بعد از کرونا
دانه کاروم یک ماده غذایی برای مبارزه با سرماخوردگی و آلرژی است. طعم نسبتا تلخی دارد اما می تواند گرفتگی ها را از بین ببرد و عملکرد حس بویایی را بهبود ببخشد.
یک قاشق غذاخوری کامل از دانه کاروم را داخل لباستان قرار دهید و بوی آن را با یک نفس عمیق وارد بینی کنید. چند بار در روز این کار را انجام دهید تا بهبودی حاصل شود.
سیر برای بهبود حس بویایی بعد از کرونا
سیر یک ماده ضد ویروس برای افزایش قدرت سیستم ایمنی در دوران کرونا است. سیر همچنین خاصیتی دارد که ورم و التهاب را در اطراف بینی از بین می برد، تنفس را آسان می کند و به بازیابی حس بویایی و چشایی در زمان سریع تر می پردازد.
شاید نتوانید بوی سیر را تحمل کنید اما می توانید چند عدد سیر حبه شده رنده کنید و آن را داخل آب بریزید و کمی از آن بنوشید. آب لیمو هم یک ماده ضد سرماخوردگی است که می توانید برای فواید بیشتر، به این نوشیدنی اضافه کنید.
پودر فلفل قرمز تند برای بازگشت بویایی بعد از کرونا
تندی فلفل قرمز برای بازیابی حس بویایی مناسب است و می تواند راه بینی را تمیز کند و حس بویایی را دوباره فعال کند و عملکرد آن را بهبود ببخشد.
در مورد سرماخوردگی هم تاثیرات مثبتی دارد. در یک فنجان آب کمی ماده شیرین کننده مثل عسل و پودر فلفل را با هم ترکیب کنید.
روغن های طبیعی برای بازگشت حس بویایی بعد از کرونا
بو کردن روغن های طبیعی یک راه عالی برای بازکردن راه بویایی و بهبود حس چشایی است. بسیاری از متخصصان رایحه درمانی در زمینه بیماران کووید 19 را پیشنهاد می کنند.
آن ها معمولاً بو کردن چهار روغن طبیعی مختلف از جمله روغن گل رز، سیر، لیمو و اکالیپتوس را پیشنهاد می دهند و توصیه می کنند که هر کدام را 20 الی 40 ثانیه بو بکشید و 2 الی 3 بار در روز این کار را انجام دهید.
در دوران ریکاوری باید برای بو کردن این روغن ها یک روتین داشته باشید؛ دقیقا همان طور که هر روز با بوی شامپو، صابون و مواد غذایی رو به رو هستید.
روغن کرچک برای بازگشت بویایی بعد از کرونا
روغن کرچک یک ماده فعال است. سرشار از آنتی اکسیدان و مواد ضد التهاب می باشد. برای افرادی که از مشکلات سینوزیت و آلرژی رنج می برند بسیار عالی عمل می کند و پولیپ بینی را کاهش می دهد.
همچنین برای بهبود علائم سرفه وسرماخوردگی و بویایی مناسب است. بسته به وضعیتی که دارید، می توانید روغن کرچک را به طور منظم در دوران ریکاوری استفاده کنید تا تفاوت را مشاهده کنید.
روغن کرچک را کمی گرم کنید، چند قطره از آن را داخل بینی بریزید و یک نفس عمیق بکشید. همچنین می توانید به طور منظم با استفاده از این روغن بخور بگیرید.
نحوه بازگشت بویایی بعد از کرونا
راه های بازگشت حس بویایی در طب سنتی
برای برگشتن حس بویایی باز هم شستشوی ناحیه بینی و استنشاق آب نمک رقیق و شستشوی بینی بسیار کمککننده است. از دیگر موارد موثر استفاده از آب عسل رقیق برای شستشوی بینی است.
بوییدن گلاب، چکاندن یک یا دو قطره روغن بنفشه داخل بینی هم کمک کننده است. بوییدن اسانس نعنا یا اکالیپتوس هم به خاطر اینکه محرک بویایی هستند توصیه میشود.
از توصیه های دیگر طب سنتی برای برگشتن حس بویایی بخور دادن است. بهتر است بخور با گیاههایی همچون بابونه، ناخنک و مرزنجوش انجام بشود. این بخور تا دوبار در روز هم میتواند انجام بشود.
توصیه دیگر خیساندن سیاه دانه داخل سرکه است. باید صبر کنیم تا سرکه تبخیر شده و سیاهدانه خشک بشود. بعد از آن این سیاه دانه را دود بدهیم.
دود دادن مثل همان دود دادن اسپند است. توجه کنیم که این دود دادن باید در فضای خانه باشد نه مستقیما روی صورت فرد مبتلا.
چه مدت تمرین های بویایی را انجام دهیم ؟
به طور کلی، پزشکان به بیماران خود توصیه میکنند که دو بار در روز و به مدت سه ماه تمرین بویایی انجام دهند. گاهی تا یک سال باید این تمرین را ادامه داد.
موفقیت در آموزش شما به عوامل مختلفی از جمله سن بستگی دارد. به طور کلی، افراد جوان بعد از یک بیماری ویروسی، حس بویایی خود را بیشتر به دست میآورند. این تا حدی به این دلیل است که افراد مسن نرونهای گیرندۀ بویایی کمتری دارند.
مانند هر فرآیندی این آموزش ممکن است که به نتایج فوری منجر نشود، ممکن است برای شما سخت باشد که پایبند به برنامه باشید. داشتن یک دفترچه خاطرات میتواند مفید باشد، بنابراین میتوانید آنچه را که در طول هر جلسه تجربه میکنید یادداشت کنید.
سرانجام، اگر افراد زیادی را که دارای اختلال عملکرد بویایی هستند نمیشناسید، عضویت در یک انجمن آنلاین برای پشتیبانی و الهام گرفتن میتواند مفید باشد.
همچنین بخوانید:
آیا اختلالات بویایی و چشایی با کرونا ارتباط دارند؟
علائم و نشانه های کرونا به چه ترتیبی ظاهر می شوند ؟
بلایی که ویروس کرونا بر مغز وارد می کند