تفسیر آزمایش UBT
UBT یا (Urea breath test) یک روش تشخیصی سریع برای تشخیص آلودگی به هلیکوباکتر پیلوری است. این باکتری عامل بیماریهای ورم معده، زخم معده است. این آزمایش بر مبنای قابلیت تبدیل اوره به آمونیکاک و دیاکسیدکربن توسط هلیکوباکتر پیلوری است. این آزمایش یک انتخاب غیر تهاجمی برای تشخیص هلیکوباکتر پیلوری قبل و بعد درمان است
تست تنفس اوره هلیکوباکتر پیلوری (H.Pilori) می تواند سطوح بسیار پایین باکتری هلیکوباکتر پیلوری را با ارزیابی از تمام مخاط معده شناسایی کرد. در غیاب باکتری H.Pilori گروه کربونیل اوره به دی اکسید کربن (CO2) تبدیل نمی شود. باکتری H.Pilori دارای آنزیم اوره آز بوده و در محیط معده اوره را به CO2 تبدیل می کند.
باکتری H.Pilori حاوی آنزیمی به نام اوره آز می باشد . این آنزیم اوره را به آمونیاک و دی اکسید کربن می شکند. ابتدا میزان دی اکسید کربن فرد (بازدم) را توسط کیسه هوایی جمع آوری می کنند. در طی آزمون، قرص های حاوی اوره (یک ماده شیمیایی ساخته شده از نیتروژن و کربن رادیواکتیو یا کربن 13) بلعیده می شود و میزان دی اکسید کربن بازدم جمع آوری شده اندازه گیری می شود. مقادیر افزایش یافته دی اکسید کربن رادیواکتیو (C13) نشان دهنده حضور H.Pilori در معده می باشد.
با سنجش میزان CO2 تنفسی پی به وجود این باکتری در معده می بریم. اگر علائم بالینی ( شامل تهوع، استفراغ، آروغ یا گاز، نفخ شکم و کم اشتهایی) مؤید عفونت H.Pilori باشد، نتایج منفی احتمال حضور H.Pilori را رد نمی کند. در این موارد تست باید با نمونه جدید یا روشی دیگر تکرار گردد.
مقادیر طبیعی: منفی
سایر نام ها: تست تنفسی اوره آز، Ulcer Breath Test، Helicobacter Pylori Breath Test، H. Pylori Urea Breath Test
نوع نمونه قابل اندازه گیری: تنفس
نتایج آزمایشUBT
d < 25 |
منفی |
Heliprobe 0 |
25 < d < 50 |
حدواسط |
Heliprobe 1 |
d > 50 |
مثبت |
Heliprobe 2 |
کاربردهای بالینی آزمایش UBT
تست تشخیصی برای عفونت هلیکوباکتر پیلوری در بیماران مشکوک به عفونت فعال هلیکوباکتر پیلوری (زخم معده یا دوازدهه) و همچنین برای پایش پاسخ به درمان. انجام تست تنفسی اوره آز (U.B.T) در موارد زیر پیشنهاد می گردد:
-
اگر شما در حال حاضر دچار زخم معده یا زخم دوازدهه می باشید. -
اگر شما در گذشته دچار زخم معده یا زخم دوازدهه بوده اید و تا به حال هرگز برای هلیکوباکتر پیلوری مورد آزمون قرار نگرفتید. -
پس از درمان عفونت هلیکوباکتر پیلوری ، تا مطمئن شوید که باکتری های بیشتر وجود ندارد.
شرایط نمونه گیری در آزمایش UBT
1. نیاز به 1 الی 4 ساعت ناشتایی می باشد. در طی این مدت سیگار کشیدن، خوردن و نوشیدن ( به غیر از جرعه کوچک آب) ممنوع می باشد.
2. از بیماران کمتر از 18 سال نمونه گیری نشود.
ملاحظات نمونه گیری در آزمایش UBT
1. تا 2 هفته قبل از آزمون، نیاز به قطع مصرف آنتی بیوتیک ها، داروهای بیسموت مانند Pepto-Bismol، و مهار کننده های پمپ پروتون (PPI ها) می باشد .
2. در صورت تجویز آنتاگونیستهای H2- رسپتور (Pepcid, Tagamet, Axid, Zantac) توصیه می شود دو هفته قبل از انجام آزمایش دوز مصرف دارو را پایین آورده و در روز انجام آزمایش دوز آن را به صفر برسانید.
3. نمونه گیر می بایست شرح حالی از وضعیت بالینی بیمار از وی پرسیده و در صورت لزوم در برگه آزمایش یادداشت نماید.
4. در صورت نمونه گیری در خارج از ازمایشگاه، بالافاصله آن را به آزمایشگاه و بخش مربوطه ارسال نمایید.
5. آزمون جایگزین برای تشخیص عفونت فعال هلیکوباکتر پیلوری در بیماران جوان تر از 18 سال، روش HPSA / آنتی ژن هلیکوباکتر پیلوری در مدفوع می باشد که نیاز به یک جمع آوری متفاوت دارد.
موارد عدم پذیرش نمونه در آزمایش UBT
داروهای آنتی بیوتیک و آنتی اسید ممکن است در نتایج تست تداخل ایجاد کنند و باید قبل از آزمون برای دوره زمانی درج شده در داخل پرانتز از مصرف آن اجتناب گردد. در غیر این صورت پذیرش نمونه مورد قبول نمی باشد.
1. آنتی بیوتیک به عنوان مثال، آموکسی سیلین، کلاریترومایسین، مترونیدازول، تتراسایکلین (4 هفته)
2. ترکیبات دارویی بیسموت مانند Pepto-Bismol ( دو هفته)
3. مهار کننده های پمپ پروتون مانند Nexium, Pariet, Prevacid, Losec, Pantoloc (سه روز)
4. آنتاگونیست های گیرنده H2 به عنوان مثال، زانتک، تاگامت، پپسید (1 روز)
5. آنتی اسیدها به عنوان مثال، Maalox، Diovol، Gaviscon، Tums (یک روز)
پذیرش نمونه غیر ناشتا مورد قبول نمی باشد. سیگار کشیدن، خوردن و نوشیدن ( به غیر از جرعه کوچک آب) ممنوع می باشد. جویدن آدامس و مسواک زدن در طول دوره ناشتایی قابل قبول است.
عوامل مداخله گر در آزمایش UBT
-
موارد مثبت کاذب ممکن است در صورت وجود سایر ارگانیسم های مارپیچی معدی حاوی آنزیم اوره آز نظیر هلیکوباکتر هیلمانی (H. heilmannii) مشاهده گردد. -
نتایج مثبت کاذب در بیماران با فقدان ترشح اسید کلردریک در شیره معده (achlorhydria) مشاهده گردیده است. در غیاب اسید معده ( اسید کلردریک) Ph معده افزایش یافته و ممکن است منجر به تداخل در نتایج آزمون U.B.T گردد. -
آنتی بیوتیکها، مهارکننده های پمپ پروتون، و فرآورده های بیسموت موجب سرکوب هلیکوباکتر پیلوری می شود و مصرفشان در عرض 2 هفته قبل از انجام تست تنفسی ممکن است منجر به نتایج منفی کاذب شود. -
جمع آوری شتاب زده تست تنفس می تواند منجر به نتایج منفی کاذب در بیماران با موارد مثبت حدواسط گردد. -
تست تنفس نباید تا پیش از 4 هفته یا بیشتر پس از پایان درمان ریشه کنی هلیکوباکتر پیلوری به عنوان ارزیابی بعد از درمان مورد استفاده قرار گیرد. در صورت نمونه گیری زودهنگام احتمالاً نتایج منفی کاذب مشاهده می گردد.
توضیحات در مورد آزمایشUBT
-
از روشهای برپایه بیوپسی به جهت خطاهای نمونه گیری ذاتی آن پرهیز شود. -
این آزمون برای افراد بدون علامت مناسب نیست. -
انجام تست UBT برای هلیکوباکتر پیلوری تنها در درمان برنامه ریزی شده توصیه می شود. -
بیمار باید به مدت حداقل 1 ساعت قبل از اجرای آزمون نفس ناشتا باشد. -
انجام تست UBT برای افراد کمتر از 18 سال بکار نمی رود. همچنین از انجام تست برای زنان باردار، بیماران قلبی و آلرژیک اجتناب گردد. -
ارتباط معنی داری بین تعداد ارگانیسم های هلیکوباکتر پیلوری در معده و نتایج تست تنفسی به اثبات نرسیده است.
بیشتر بخوانید:
علائم عفونت معده
عفونت معده و توصیه های غذایی مفید برای درمان آن
علت و درمان سریع عفونت معده و روده در کودکان
نشانه های ورم معده چیست؟