با این بخش از دلگرم همراه باشید تا با علت خوب نشدن جای زخم بر روی بدن آشنا شوید.
آسیب دیدگی پوست
از هر نوعی که باشد, چه یک جوش ساده و چه زخمی عمیق, از آن چیزهایی است که دغدغه درست می کند چون دایم دلمان می خواهد آن را بررسی کنیم و نگرانیم مبادا جایش بماندآسیبدیدگی پوست از هر نوعی که باشد، چه یک جوش ساده و چه زخمی عمیق، از آن چیزهایی است که دغدغه درست میکند چون دایم دلمان میخواهد آن را بررسی کنیم و نگرانیم مبادا جایش بماند…
در این میان بعضیها زودتر و برخی دیرتر زخمشان خوب میشود. مهمان این هفته «میزگرد زیبایی»، خانمی است که نهتنها زخمش دیر خوب میشود، بلکه پوستش طوری است که سریع زخم میشود. این خواننده گرامی (خانم آرزو) مشکلش را به نقد کارشناسان «سلامت» گذاشته تا راهحلی برایش پیدا شود.زخم مزمن چیست و به چه نوع زخم هایی خطرناک می گویند و مهمترین عامل بهبود نیافتن زخم چه عواملی می توانند باشند!در این روش زخم را در معرض اشعه مافوق صوت کم شدت قرار می دهند.
نفوذ اشعه به داخل پوست سبب ارتعاش پوست و تحریک سلول ها می شود و به زبان ساده، سلول ها از خواب بیدار می شوند و فرآیند ترمیم تسریع می شود.این روش زمان ترمیم زخم را به یک سوم کاهش می دهد و بدون هیچ عارضه جانبی، مانع از عفونت محل زخم می شود.عفونت یکی از مهمترین دلایل عدم درمان انواع زخم و آسیب دیدگی پوست است.مهمترین کاربرد این روش، درمان زخم بستر در بیماران و افراد مسن و زخم بیماران مبتلا به دیابت است.
یک چهارم بیماران دیابتی به دلیل بی حسی در ناحیه پاها و جریان خون ناکافی، به زخم مبتلا می شوند که بدن را برای عفونت آماده می کند. این زخم ها بسیار دردناک هستند و می توانند به قطع عضو منجر شوند.در این گزارش آمده است که هرساله بیش از ۲۰۰ هزار نفر در انگلیس به انواع زخم مزمن مبتلا می شوند و هزینه درمان این افراد بیش از ۳.۱ میلیارد پوند در سال است. با استفاده از این روش می توان انواع زخم را در کمترین زمان ممکن درمان کرد.
مدتی است وقتی جایی از بدنم زخم می شود، خیلی زمان می برد تا بهبود پیدا کند و جای آن هم تا چند سال باقی می ماند. رنگ قهوه ای محل زخم روی زیبایی تاثیرگذار است و مجبورم همیشه آن را با کرم پودر بپوشانم. از سوی دیگر بدون دلیل با ضربه ای خفیف، دست و پایم کبود می شود.
جای زخم در صورتتان هم وجود دارد؟
نه، روی دست و پاهایم بیشتر است اما چون دچار این مشکل هستم، همیشه می ترسم به دلیل یک خراشیدگی ساده، روی صورتم هم جای زخم بماند.
تا به حال درباره این موضوع با پزشک مشورت کرده اید؟
نه، اما شنیده ام کمبودهای تغذیه ای باعث بروز این مشکل می شود و چون از بعد زایمان این مورد بیشتر تکرار شده، فکر می کنم شاید مربوط به آن یا شیردهی باشد.
مکمل خاصی مصرف می کنید؟
نه.
دارو چطور؟
در حال حاضر نه، اما ۲ سال پیش چند ماهی آسپیرین می خوردم. در حال حاضر چند روزی است پماد ترمیم کننده جای زخم هم مصرف می کنم و هنوز اثر آن را ندیده ام.
رنگ پوستتان روشن است یا تیره؟
روشن
جای چه نوع زخم هایی بیشتر روی پوستتان می ماند؟
همه زخم ها! حتی اگر یک خراش ساده با ناخن هم روی دستم بیفتد، جایش می ماند اما لک زخم های عمیق تر پررنگ تر است؛ مثلا روی قوزک پایم جای جراحت با تیغ مانده که بیش از ۳ سال جای آن قهوه ای پررنگ است و نمی رود.
آیا شخص دیگری هم در خانواده شما به این مشکل مبتلاست؟
بله، مادرم هم همین گونه اند.
● نگاه اول
چرا زخم و جراحت های پوستی برخی افراد دیرتر خوب می شود؟
روند ترمیم زخم در بعضی افراد کندتر از دیگران است و در اصطلاح «خوش گوشت» نیستند. عامل اصلی ایجادکننده چنین مشکلی ژنتیک است اما علاوه بر آن، مسایل دیگری نظیر کم خونی های مختلف، کمبود عناصری مثل روی و ویتامین C و مصرف برخی داروها می تواند باعث بروز مشکلاتی در ترمیم زخم یا باقی ماندن جای آن شود.
معمولا چند روز طول می کشد تا جراحتی بهبود یابد؟
بین ۷ تا ۱۰ روز، اما باید به عمق زخم و آلودگی و عفونت های جانبی آن نیز توجه داشت. وجود عفونت، عمیق بودن زخم یا تمیز نگه نداشتن آن می تواند باعث طولانی شدن این مدت شود.
چه کنیم یک زخم سریع تر بهبود یابد؟
هرچه زخم تمیزتر نگه داشته شود، ترمیم آن بهتر و سریع تر انجام می شود. داروهایی که ترمیم زخم را تحریک می کنند و کرم های حاوی عناصر روی و مس هم می توانند موثر باشند. اگر زخمی عفونت داشته باشد، مصرف آنتی بیوتیک ضروری است زیرا وجود عفونت در محل مانع ترمیم زخم می شود. تغذیه مناسب نیز به ترمیم زخم کمک می کند. داروهای ترمیم کننده زخم هم می توانند از عفونی شدن زخم جلوگیری کنند. با توجه به عمق زخم، پانسمان زخم هم به ترمیم سریع تر آن کمک می کند.
آیا این باور درست است که می گویند زخم هایی که مدت طولانی باقی می مانند، احتمال دارد سرطانی شوند؟
بله، اگر زخمی مدت طولانی باقی بماند، خطر ابتلا به سرطان پوست را در آن ناحیه افزایش می دهد؛ مثلا اگر روی یک سوختگی قدیمی زخم ایجاد شده، نیاز به تکه برداری است. اگر زخمی بیش از ۳ ماه طول بکشد تا بهبود یابد، باز هم برای رفع مشکلات بدخیمی، به خصوص سرطانی به نام سرطان سلول های سنگ فرشی، باید تکه برداری انجام شود.
گاهی زخم سریع خوب می شود ولی جای آن تا مدت ها می ماند، چرا؟
باقی ماندن جای زخم بعد از بهبود، به ژنتیک، محل زخم و رنگ پوست بستگی دارد. در همه افراد بعد از بهبود جراحت، محل زخم دچار تیرگی می شود. این تیرگی مدت ها می ماند اما به مرور برطرف خواهد شد. جای زخم معمولا در افراد سفیدپوست بیشتر باقی می ماند.
برای بهبود سریع تر جای زخم، چه پیشنهادی دارید؟
کرم های ضدالتهاب می توانند التهاب را در موضع برطرف کنند. کرم های ضدلک نیز لک جای زخم را از بین می برند. اگر زخم بستر مناسبی داشته باشد و فرد دچار دیابت یا بیماری هایی نباشد که روند بهبود زخم را مختل می کنند و ایمنی فرد در حد متعادل باشد، کرم های ترمیم کننده زخم می توانند مناسب باشند. این کرم ها برای زخمی که عفونی است، مناسب نیستند. در واقع بعد از آنکه مشکلات اصلی منع کننده ترمیم زخم برطرف شد، برای تسریع می توان از کرم های ترمیم کننده استفاده کرد.
یکی از شکایت های اصلی برخی خانم ها این است که با ضربه ای کوچک فورا دچار کبودی می شوند. دلیل آن چیست؟
به طور طبیعی کبودی و خون مردگی عبارت است از خارج شدن گلبول های قرمز از رگ های زیرپوستی که می تواند نقطه ای یا وسیع باشد. در فردی که سالم است و اختلال های انعقادی خون ندارد، با توجه به قوام پوست و استحکام، این اتفاق کم و زیاد می افتد. در افرادی که پوستشان استحکام آن بیشتری دارد، کمتر این مشکل بروز می کند. افراد مسن، کسانی که خیلی در معرض آفتاب قرار دارند یا به صورت ژنتیکی قوام پوستشان در زیر پوست کمتر است، بیشتر و به آسانی دچار کبودی می شوند. البته این موضوع چندان مهم نیست.
● نگاه دوم
برای بهبودزخم هایمان
چه بخوریم؟
تغذیه در بهبود سریع تر زخم نقش موثری دارد. مهم ترین ماده مغذی ای که در بهبود زخم و حتی جای آن می تواند موثر باشد، پروتئین است. افرادی که دچار چنین مشکلی هستند و زخم هایشان دیر خوب می شود یا جای زخمشان کاملا از بین نمی رود، باید از گروه پروتئین ها روزانه ۲ تا ۳ واحد دریافت کنند.
ویتامین ها، مانند ویتامین A و B در سلامت لایه مخاطی پوست نقش موثری دارند. حداقل باید یک واحد در روز سبزی های سبزبرگ یا سبزی های رنگی تیره مصرف کرد. میوه ها مخصوصا مرکبات و توت فرنگی نیز حاوی ویتامین C هستند که آنها نیز نقش مهمی در بافت کلاژن پوست به عهده دارند. گاهی فقط مصرف موادغذایی نیاز بدن به ویتامین C را برطرف نمی کند و باید مکمل مصرف کرد اما به هر حال توصیه می شود در روز از سبزی و میوه های تازه و خام (به شکل سبزی خوردن یا سالاد) در کنار غذا بهره مند شوید.
ویتامین E آنتی اکسیدانی است که در بخش چربی سلولی نقش مهمی دارد و تا حدی خاصیت الاستیته پوست را افزایش می دهد. منابع غذایی حاوی ویتامین E شامل انواع مغزها و دانه های روغنی، جوانه گندم و سبزی های سبزبرگ تیره هستند. غیر از ویتامین ها، عناصر معدنی ای نظیر روی نیز نقش مهمی در بهبود زخم دارند. روی، تقویت کننده سیستم ایمنی است و از آنجا که پوست لایه محافظ بدن است.
مصرف غذاهای غنی از روی مانند انواع گوشت ها و غذاهای دریایی، حبوبات، شیر، تخم مرغ، بادام و تخم آفتابگردان در بهبود زخم و جای آن موثر است.به طور کلی پیروی از رژیمی متعادل، متناسب و متنوع، می تواند تمام موادمغذی موردنیاز را برای بازسازی سلول های بدن تامین کند. نوسازی سلول ها در پوست به تغذیه ای طبیعی و سالم نیاز دارد و بدون آن فرد دچار مشکلاتی مانند بهبود نیافتن سریع زخم یا باقی ماندن جای آن می شود.
● نگاه سوم
چه بیماری هایی کبودمان می کنند؟
کبودی اندام ها در هر فردی به چند عامل بستگی دارد؛ یکی از آنها مشکلات غددی است، بیشتر ناراحتی های خونی مهم تر و مطرح هستند.اگر کسی به دلیل ضربه های خفیف، دچار کبودی اندام ها شود، حتما باید از نظر بیماری های خونی و کمبود پلاکت ها که مسوول انعقاد خون هستند، بررسی و آزمایش های لازم در این زمینه انجام شود. البته بیماری های خونی علایم دیگری نظیر خون ریزی از بینی یا لثه دارند که با مشاهده آن باید به پزشک مراجعه کرد.
در افراد مسن به دلیل کاهش چربی زیرپوستی و افزایش شکنندگی رگ ها ممکن است فرد بعد از ضربه های خفیف دچار شکنندگی در رگ ها و در برخی اندام ها دچار کبودی شود. مصرف برخی داروها به خصوص کورتیکواستروییدها (داروهای کورتونی) نیز باعث می شود چربی زیرپوستی کاهش یابد و فرد دچار شکنندگی در رگ و خون ریزی زیرپوستی و متعاقب آن کبودی اندام ها شود. کورتون معمولا برای درمان یا کنترل در بیماری های آسم و آلرژی، روماتولوژی و… تجویز می شود.
در برخی بیماری های غددی، مثل کوشینگ، ترشح کورتیکواستروییدها از غده فوق کلیه افزایش می یابد. این بیماری نیز باعث افزایش میزان کورتون در بدن و فرد مبتلا به آن مستعد شکنندگی رگ و کبودی اندام ها می شود.برخلاف تصور کبودی دست و پا ربطی به هورمون های زنانه ندارد و فقط به هورمون فوق کلیه مربوط است.
● نگاه چهارم
با کبودی ها یمان چه کنیم؟
متخصص قلب و عروق و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شاهد
گاهی برخی افراد با کوچک ترین ضربه یا تحریک دچار کبودی سریع اندام ها می شوند. این مشکل به خصوص در اندام تحتانی بیشتر دیده می شود و با بالارفتن سن افزایش می یابد. این موضوع کاملا طبیعی است. بین سیستم انعقادی و سیستم ضدانعقادی بدن تعادل وجود دارد تا از یک سو خون به سرعت در عروق لخته نشود و از سوی دیگر فرد سریع دچار خون ریزی نشود.
اگر در اثر شرایطی فرد دچار ضعف عملکرد یا رقیق شدن المان های خونی شود، با کوچک ترین ضربه دچار خون ریزی زیرجلدی خواهد شد. این مشکل در برخی بیماری های مادرزادی مانند هموفیلی هم دیده می شود. مصرف برخی داروها مانند آسپیرین یا وارفارین (داروهای ضدانعقادی) هم می تواند انعقاد خون را به تاخیر بیندازد و فرد را مستعد کبودی و خونمردگی های سطحی کند. کبودی های خفیف از نظر کلینیکی ارزش خاصی ندارند و خوش خیم هستند و جای نگرانی ندارد.
این کبودی ها حتی اگر نسبتا وسیع باشند، طی ۳ ۲ روز برطرف می شوند. دلیل کبودی های سطحی شکنندگی بیشتر مویرگ ها و عروق سطحی پوست است. حتی دیده شده در اثر خوابیدن و قرارگرفتن در وضعیتی خاص، کبودی بروز می کند. کبودی های سطحی در خانم ها و افراد مسن بیشتر دیده می شود و دلیل آن هم همان تغییرات هورمونی است که باعث واریس وریدهای سطحی، گشادی عروق و… می شود.
اگر کبودی ها شدید باشد و اصطلاحا تجمع خون را داشته باشیم، به آن «هماتوم» می گویند و به بررسی های بیشتر نیاز است. اگر فردی پیش از این دچار هماتوم نمی شده است و طی یک ماه اخیر این مشکل برایش پیش آمده، باید از نظر خونی و فاکتورهای انعقادی تحت آزمایش و بررسی قرار بگیرد. ناراحتی هایی نظیر نارسایی مغز استخوان و بسیاری سرطان های خونی، خود را با این علایم نشان می دهند.
● نگاه پنجم
زخم مثبت اندیش ها زودتر خوب می شود
متخصص پوست، رییس مرکز تحقیقات پوست و سلول های بنیادی
شاید برایتان جالب باشد که بدانید با تغییر شیوه زندگی می توانید از این معضل تا حدی خلاص شوید. گاهی رژیم غذایی درست یا عادت ها و رفتارهای مناسبی در زندگی نداریم و همین عاملی می شود برای ایجاد زمینه بروز انواع بیماری ها. پوست آینه درونمان است و شادابی و سلامت ما روی آن اثر دارد. حتما خودتان هم متوجه این نکته شده اید؛ مثلا اگر عصبی باشیم، مدت زمان بهبود زخم ها و کبودشدگی ها افزایش می یابد اما خوش رفتاری و مثبت اندیشی باعث می شود که میزان واسطه شیمیایی «سایتوکین» در بدن افزایش یابد و همین امر به بهبود زخم و کبودشدگی کمک کند.
چون «سایتوکین» باعث می شود سلول هایی که برای ترمیم زخم هر نقطه آسیب دیده بدن مورد نیاز هستند، در نواحی اطراف زخم زودتر تکثیر شوند و این راه حل به نظر ساده، در کنار دیگر توصیه های پزشکی و تکنیک هایی که هریک تا حدودی کمک کننده هستند و می توانند به بهبود جای زخم منجر شوند، تاثیر مثبتی داشته باشد. این خانم هم بهتر است به جای اینکه دایم دغدغه این را داشته باشند که چه آسیب احتمالی ای به پوستشان خواهد رسید و منتظر خراش و زخم جدیدی باشند، سعی کنند شاداب و سرحال باشند.
با خانواده و دوستان برنامه های مختلف ترتیب دهند، ورزش کنند و تا می توانند روش های مضر در زندگی خود را شناسایی و آنها را حذف کنند. با این اقدام ها خواهند دید که در مدت کوتاهی بهبود می یابند. استرس مزمنی که دارند، به تدریج سیستم ایمنی را تضعیف و بدن را مستعد ابتلا به انواع بیماری ها می کند و حتی ممکن است ترمیم زخم را نیز به تعویق اندازد.
به هر حال این خصیصه ذاتی در ایشان وجود دارد و باید با آن کنار بیایند. با همه اینها تکنیک های درمانی مختلفی وجود دارند که می توانند مفید باشند و با مراجعه به متخصص پوست می توان از روش هایی مانند انواع لیزرهای خاص، روش درم ابریژن و دیگر درمان های از بین برنده جای زخم بهره گرفت. خانم آرزو! شما در زمانه ای زندگی می کنید که ما حتی توانستیم برای جای سالک از تزریق سلول های بنیادی کمک بگیریم و آن را تا حدودی از بین ببریم و زیبایی و شادابی را به مبتلایان برگردانیم. کمی روی مدیریت استرس و تلاش برای تغییر شیوه زندگی خود کار کنید.
———————————————————————————————-
گردآوری شده ی مجله اینترنتی دلگرم
مرجان امینی