دلایل اصلی خارش بدن و راه های درمان طبیعی آن ها
خارش پوست، یکی از شایع‌ترین شکایاتی است که بیماران را مجبور می کند برای تخفیف یا درمان آن به متخصصین پوست و مو مراجعه کنند. گاه خارش چنان شدید است که فرد، قادر به خوابیدن نبوده و امکان زندگی عادی برای فرد وجود ندارد.با دلگرم همراه باشید تا با درمان خارش پوست آشنا شوید.
خارش پوست وضعیتی ناراحت کننده بوده و ممکن است، به همراه سایر مشکلات و بیماری ها همچون خشکی پوست، بیماری پوست، بارداری و در موارد نادر سرطان رخ دهد. خارش، یکی از شایع ترین شکایات پوستی است که گاهی آن قدر شدید میشود که خواب و آرامش را از فرد می‌گیرد. شدت خارش گاهی به حدی است که بیمار با خاراندن های مکرر، بدنش را زخم می‌کند.
۱. اگزما
اگزما یک بیماری التهابی پوست است که باعث خارش، قرمزی و خشکی پوست میشود و می‌تواند روی هر منطقه‌ای از بدن تاثیر بگذارد. خاریدن ناشی از اگزما ممکن است بسیار شدید باشد، و خاراندن پوست خارش‌دار می‌تواند به عفونت‌های پوستی ثانویه منجر شود.
شکل‌های مختلف اگزما که باعث خارش پوست می‌شوند، عبارتند از:
*درماتیت آتوپیک
*درماتیت تماسی
*درماتیت تحریکی
درماتیت آتوپیک یک واکنش آلرژیک پوستی مزمن است که اغلب وراثتی است. درماتیت تماسی و تحریکی معمولا زمانی رخ می‌دهند که پوست با مواد شیمیایی یا موادی که باعث ایجاد راش‌های خارش‌دار روی پوست می‌شوند، تماس داشته باشد.کالج امریکایی آلرژی، آسم و ایمونولوژی برای جلوگیری از شیوع بیماری راش‌های خارش‌دار پوستی ناشی از اگزما، توصیه می‌کند که بکوشید هر ماده‌ای که باعث درماتیت میشود را شناسایی کنید. خوب است به یاد داشته باشید که علائم بلافاصله ظاهر نمی‌شوند و ممکن است ایجاد خارش یا التهاب روی پوست تا ۲ روز طول بکشد.
روغن نارگیل می‌تواند به تسکین خارش پوستی که توسط اگزما ایجاد میشود، کمک کند. روغن نارگیل حاوی خواص ضد التهاب، ضد قارچ، و ضد باکتری است. این ویژگی‌ها باعث میشود که یک ماده‌ی طبیعی عالی برای تسکین خارش و التهاب پوست باشد. این روغن می‌تواند به پیشگیری از ایجاد عفونت‌های ثانویه که ناشی از خاراندن پوست هستند کمک کند.
برای استفاده از روغن نارگیل جهت درمان خارش بدن ، تمام کاری که باید انجام بدهید این است که چند بار در روز و قبل از رفتن به رختخواب کمی از روغن نارگیل را مستقیما روی پوستی که خارش دارد بمالید.
شما همچنین میتوانید از یک بانداژ روغن نارگیل برای تسکین اگزما در بدن‌تان استفاده کنید. به این شکل که باید کمی روغن نارگیل گرم کنید و یک پد پنبه‌ای را به آن آغشته کنید. پد را روی منطقه‌ی دارای اگزما بگذارید و به آرامی آن را با یک بانداژ ثابت نگه دارید. به مدت ۱۵-۲۰ دقیقه صبر کنید تا التهاب و درد ناشی از اگزما تسکین بیابد.شما همچنین میتوانید آلوئه‌ورا و روغن نارگیل را مخلوط کنید و داروی خودتان را برای کمک به از بین بردن خارش پوست ناشی از اگزما بسازید.
۲. آلرژی
آلرژی‌ها دلیل شایعی برای خارش پوست هستند، و قسمت‌های خارش‌دار ممکن است روی هر منطقه‌ای از بدن‌تان پدیدار شوند. بنا به گفته‌ی کلینیک مایو، آلرژی غذایی و واکنش‌های آلرژیک به حیوانات خانگی می‌تواند باعث ایجاد خارش بدن ، اگزما، کهیر (تکه‌های قرمز، خارش‌دار و برآمده روی پوست)، و خارش در دهان (ناشی از آلرژی غذایی) شوند. دکتر ملیسا سی. استاپلِر می‌گوید در برخی افراد، ورزش می‌تواند جرقه‌ی واکنش آلرژیک به مواد غذایی را بزند و باعث شود شما در سراسر بدن‌تان احساس خاریدن داشته باشید.
بهترین راه برای جلوگیری از خارش بدن در اثر آلرژی این است که از هرچه باعث آلرژی میشود، پرهیز کنید. در مورد آلرژی‌های غذایی، مهم این است که برچسب‌های روی مواد غذایی را به دقت بخوانید. اگر آلرژی به حیوان خانگی باعث ایجاد خارش میشود، تمیز نگه داشتن خانه با جاروبرقی و عوض کردن ملافه‌ها به طور منظم می‌تواند به جلوگیری از خاریدن بدن کمک کند.آنتی هیستامین‌ها نیز می‌توانند به کاهش علائم آلرژی کمک کنند. شاید تعجب کنید اگر بدانید که، با توجه به مطالعه‌ی منتشر شده توسط دانشگاه ایالتی آریزونا، مصرف ۲ گرم ویتامین ث به طور روزانه می‌تواند به جلوگیری از واکنش‌های آلرژیک کمک کند.
۳. کهیر
کهیر نیز می‌تواند باعث خاریدن کل بدن شود. این برآمدگی‌ها ممکن است در هر جای بدن پدیدار شود و باعث ایجاد خارش خفیف یا شدید شوند. آنها واکنش آلرژیک بدن هستند که در اثر تماس با یک عامل آلرژی‌زا به وجود می‌آیند.
دانشگاه مرکز پزشکی مریلند می‌گوید برخی از شایع‌ترین چیزهایی که باعث ایجاد کهیر و خارش بدن می‌شوند، عبارتند از:
- آلرژی به حیوان خانگی
- نیش حشرات
- مواد غذایی خاصی مانند صدف، تخم‌مرغ، شیر و آجیل
- گرده
با این حال، استرس شدید نیز می‌تواند باعث شود کهیر (که خارش زیادی روی پوست ایجاد می‌کند) بزنید.روغن بابونه می‌تواند به خلاص شدن از شر خارشی که ناشی از کهیر است کمک کند چرا که پوست را آرام می‌کند. در واقع، مطالعات نشان داده‌اند که روغن بابونه مانع آزاد شدن هیستامین میشود. برای ساختن ترکیب تسکین‌دهنده‌ی بابونه، ۵ قطره از روغن بابونه را با یک قاشق غذاخوری روغن نارگیل مخلوط کنید. با استفاده از یک پنبه‌ی توپی، این ترکیب را به کهیر بمالید تا احساس خارش و تورم در پوست‌تان کاهش بیابد.
۴. عفونت‌های قارچی کاندیدا ( خارش واژن)
عفونت قارچی کاندیدا می‌تواند یکی دیگر از علل خارش پوست باشد. عفونت‌های پوستی ناشی از مخمر کاندیدا می‌تواند باعث خارش، راش، پوسته پوسته شدن، و تورم شود. عفونت‌های کاندیدا (کاندیدیازیس) ممکن است در اثر سیستم ایمنی ضعیف، استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها، اضافه وزن و بارداری ایجاد شوند.
برای جلوگیری از عفونت‌های پوستی ناشی از رشد بیش از حد کاندیدا در بدن، مصرف پروبیوتیک‌ها توصیه میشود. این امر به ویژه زمانی درست است که شما مجبور باشید یک دوره آنتی‌بیوتیک مصرف کنید. زیرا پروبیوتیک‌ها به حفظ تعادل سالم باکتری‌های موجود در دستگاه گوارش کمک می‌کنند. یک مطالعه در سال ۲۰۰۶ در زمینه‌ی پروبیوتیک‌ها نشان داد که آنها به کاهش عوارض جانبی آنتی‌بیوتیک‌ها و نیز ممانعت از رشد بیش از اندازه‌ی کاندیدا کمک می‌کنند.مطالعات دیگر در مورد پروبیوتیک‌ها نشان می‌دهد که آنها می‌توانند به کاهش سطح استرس در آدم‌ها و بهبود عملکرد مغز کمک کنند.
یک راه بسیار عالی برای رهایی از خارشی که کاندیدا ایجاد می‌کند، استفاده از سرکه سیب طبیعی (ACV) است (سرکه سیبی که گرما ندیده، تصفیه نشده، پاستوریزه نشده و ۵% اسیدی است- م). ACV یک ترکیب موضعی موثر برای جلوگیری از خارش پوست و از بین بردن عفونت است. مقدار مساوی از سرکه سیب فرآوری نشده و طبیعی و آب را با هم ترکیب کنید. برای تسکین سریع، با استفاده از یک توپ پنبه، سرکه سیب را روی قسمت‌های خارش‌دار پوست بمالید.
شما همچنین میتوانید یک یا دو فنجان سرکه سیب طبیعی را به وان آب گرم اضافه کنید و به مدت ۲۰ دقیقه در آب بمانید. به این ترتیب خارش بدن تان درمان میشود. برای رسیدن به نتایج بهتر، چند قطره روغن درخت چای را با روغن گیاهی مخلوط کنید. روغن درخت چای نیز به کشتن عفونت‌های قارچی و تسکین مناطق خارش‌دار پوست کمک خواهد کرد.سرکه سیب طبیعی همچنین می‌تواند به تسکین خارش پوست ناشی از اگزما و پسوریازیس کمک کند.
۵. پسوریازیس
پسوریازیس تکه‌های قرمز و ملتهب روی پوست است که می‌تواند خارش زیادی داشته و دردناک باشد. همچنین ممکن است قسمت‌هایی از پوست که خارش دارد با پوسته‌های نقره‌ای و شل پوشیده شود.
پسوریازیس یک واکنش ایمنی است و می‌تواند در اثر موارد زیر ایجاد شود:
- عفونت
- آفتاب‌سوختگی
- استرس
- هوای سرد
- سیگار کشیدن
- مصرف زیاد الکل
- برخی از داروها
برای جلوگیری از شیوع بیماری پسوریازیس باید سعی کنید رطوبت پوست را حفظ کنید تا خشک نشود. یکی از راه‌های طبیعی برای درمان پسوریازیس اضافه کردن روغن نارگیل به رژیم غذایی یا استعمال آن به صورت موضعی است.حمام بلغور جوی دوسر یک درمان تسکین‌دهنده برای کمک به تسکین خارش پوست در سراسر بدن‌تان است، و می‌تواند به درمان جوش‌های پسوریازیس کمک کند. بلغور جوی دوسر یک درمان موثر برای اگزماست، زیرا حاوی خواصی است که پوست ملتهب را تسکین می‌دهند و درمان می‌کنند.
برای این‌که با بلغور جوی دوسر برای از بین بردن هر نوع خارش پوستی حمام کنید، باید ۲ فنجان پودر بلغور جوی دوسر را در یک جفت جوراب شلواری کهنه بریزید. جوراب‌ها را زیر شیر آب حمام‌تان تعبیه کنید و وان را با آب ولرم پر کنید. جوی دوسر را هر از گاهی فشار دهید تا عصاره‌ی آن بیشتر خارج شود. سپس در وان استراحت کنید و اجازه دهید بلغور جو دوسر خاریدن بدن‌تان را از بین ببرد.
زردچوبه نیز می‌تواند به تسکین خارش بدن کمک کند. به این دلیل که، بر اساس تحقیقات، کورکومین (ترکیب مهمی در زردچوبه) ضد‌التهاب است و به سرکوب سلول‌های ایمنی که باعث پسوریازیس می‌شوند، کمک می‌کند.
استعمال زردچوبه برای درمان پسوریازیس احتمالا برای مناطق کوچک پوست عملی‌تر است. برای درست کردن خمیر زردچوبه جهت کاهش خارش پوست، باید کمی پودر زردچوبه و آب را مخلوط کنید و یک خمیر غلیظ آماده کنید. این خمیر را قبل از رفتن به رختخواب روی قسمت‌های دارای پسوریازیس بمالید و با گاز ببندید. صبح، خمیر زردچوبه را با آب گرم بشویید. دقت کنید که زردچوبه ممکن است ملافه را زرد کند (و همچنین پوست را)، پس لطفا با دقت گاز را روی موضع ببندید.
۶. ساس و کک
ساس و کک می‌توانند باعث خارش بدن ، سراسر بدن‌تان ، شوند- دقیقا یعنی از سر تا پا، بسته به جایی که نیش می‌زنند. برخی از افراد هیچ واکنشی به ساس نشان نمی‌دهند. با این حال، ساس می‌تواند در سراسر بدن بعضی‌ها واکنش‌های آلرژیک و خاریدن بیش از حد ایجاد کند. ساس و کک لزوما نشانه‌ای از کثیفی نیستند، اما می‌توانند در هر نقطه‌ای پدیدار شوند. با این حال، مقابله با هجوم ساس می‌تواند دشوار باشد.
شما میتوانید خاریدن ناشی از ساس یا کک را با استفاده از روغن درخت چای درمان کنید. برای از بین بردن خاریدن تمام کاری که باید انجام بدهید این است که یک قطره از روغن را روی نیش بمالید. نباید روغن درخت چای به طور مستقیم روی مناطق بزرگ‌تری از پوست‌تان استفاده کنید. برای تسکین قسمت‌های بزرگ‌تری از پوست که خارش دارند میتوانید ۲-۳ قطره روغن درخت چای به یک قاشق غذاخوری روغن نارگیل اضافه کنید و این ترکیب را روی پوست آسیب‌دیده‌تان بمالید.
روغن درخت چای یک حشره کش و آفت‌کش طبیعی است و شما میتوانید آن را مانند اسپری برای کشتن ساس استفاده کنید. میتوانید ۲۰ قطره روغن درخت چای را به یک بطری اسپری پر از آب اضافه کنید. این ترکیب را به تمام قسمت‌های تخت‌تان که فکر می‌کنید ممکن است ساس‌ها در آن پنهان شده باشند، اسپری کنید.
۷. آفتاب سوختگی
آفتاب سوختگی می‌تواند خارش غیرقابل کنترلی در سراسر بدن‌تان ایجاد کنند اگر به مدت طولانی در معرض نور خورشید بوده باشید. علائم آفتاب سوختگی معمولا چند ساعت بعد از قرار گرفتن در معرض خورشید ظاهر میشود.
علائم شناخته‌شده‌ی آفتاب سوختگی عبارتند از:
- پوست قرمز که می‌تواند دردناک و حساس باشد
- خاریدن و کنده شدن پوست بعد از چند روز
- احساس گرما در پوست زمانی که آن را لمس می‌کنید
- تورم و تاول
- سردرد و تب
برای جلوگیری از آفتاب سوختگی، مهم است که پوست‌تان را بپوشانید و همیشه ضد آفتاب با اس‌پی‌اف ۳۰ روی قسمت‌هایی که در معرض نور هستند، بزنید. همچین توصیه میشود که از قرار گرفتن در نور خورشید بین ساعات ۱۰ صبح تا ۴ بعد از ظهر یعنی زمانی که نور خورشید قوی‌تر از هر زمانی است، اجتناب کنید. اگر خارش وحشتناکی در اثر آفتاب سوختگی دارید میتوانید با استفاده از ژل آلوئه‌وا کمی تسکین بیابید. خواص آلوئه‌ورا به متوقف کردن خارش پوست، کاهش التهاب و درمان پوست سوخته و آسیب دیده کمک می‌کند. ساده‌ترین راه برای استفاده از آلوئه‌ورا جهت تسکین خارش پوست آفتاب سوخته استعمال ژل آلوئه‌ورای ۱۰۰% به طور مستقیم در مناطق دچار خاریدن است.شما همچنین میتوانید با بلغور جوی دوسر استحمام کنید تا خارش‌تان تسکین بیابد اگر در تمام بدن‌تان احساس خارش دارید.
۸. خارش کل بدن در زمان بارداری
خارش شدید در بدن هنگام بارداری می‌تواند نشانه‌ای از کلستاز بارداری باشد: یک بیماری کبدی شایع که تنها در دوران بارداری اتفاق می‌افتد.خاریدن در دوران بارداری فقط می‌تواند روی دست و پا تاثیر بگذارد، اما برخی از زنان در تمام بدن‌شان احساس خاریدن دارند. خاریدن معمولا در سه ماهه‌ی سوم شروع میشود و ممکن است تا تا موعد زایمان‌تان به‌تدریج بدتر شود. خارش باید در مدت چند روز بعد از زایمان تمام شود.
پزشکان فکر می‌کنند که دلایل داشتن خارش شدید پوستی در دوران بارداری با هورمون‌هایی که کبد را تحت تاثیر قرار می‌دهند، مرتبط هستند. کلستاز بارداری می‌تواند یک بیماری وراثتی باشد.اگر در دوران بارداری متوجه خاریدن شدیدی شدید، حتما با پزشک‌تان درباره‌ی آن مشورت کنید. به این دلیل که کلستاز بارداری ممکن است روی کودک تاثیر بگذارد و می‌تواند عوارضی ایجاد کند.رهایی از خاریدن در دوران بارداری با داروهای خانگی دشوار است. شما میتوانید حمام بلغور جوی دوسر با آب گرم را امتحان کنید تا خاریدن کل بدن‌تان را تسکین بدهید.یا، از کیسه‌ی یخ در منطقه‌ای که خارش دارد استفاده کنید، این روش نیز می‌تواند موقتاخاریدن را تسکین بدهد.
دلایل ایجاد خارش در کل بدن که چندان شایع نیستند
دلایل دیگری برای خاریدن سرار بدن وجود دارند که کم‌تر شایع هستند:
۹. سرطان
- موسسه‌ی خیریه‌ی تحقیقات سرطان می‌گوید برخی از تومورهای سرطانی می‌توانند باعث خاریدن سراسر بدن بشوند.
- پزشکان فکر می‌کنند این مشکل می‌تواند واکنش بدن به تومور باشد و خارش باید بعد از درمان بیماری از بین برود.
۱۰. مشکلات تیروئید
با توجه به خدمات بهداشت ملی در انگلستان، کم‌کاری یا پرکاری تیروئید نیز می‌تواند باعث خاریدن پوست شود.
۱۱. بیماری‌های کلیوی
بیماری مزمن کلیه می‌تواند باعث روی دادن خاریدن شدید ناشی از اوره بیش از حد در خون شود. پوستی که خارش دارد معمولا روی نیمه‌ی بالایی بدن است.
افرادی که تحت درمان همودیالیز هستند معمولا خارش اورمیک دارند: خاریدن مزمنی که با بیماری کلیوی مرتبط است.
۱۲. بیماری کبد
- دکتر آدام هاسنی در وب‌گاه ام‌دی می‌گوید یکی از نشانه‌های سیروز کبدی خارش است.
- این نوع خاریدن معمولا با زردی پوست، خستگی، کاهش وزن، درد شکم، و عفونت‌های مکرر همراه است.
درمان های دارویی خارش پوست
کرم های کورتیکواستروئیدی
این کرم ها که بصورت موضعی استفاده می شوند، می توانند به کاهش خارش پوست و کنترل آن کمک نمایند. برای استفاده از این کرم ها شما می توانید آنرا برروی ناحیه های خارش دار گذاشته، و آنها را با باندهای پنبه ای بپوشانید. معمولا این باندها را در آب و یا سایر محلول ها مرطوب کرده تا به جذب بهتر کرم کمک نماید.
مهارکننده های کلسینورین
داروهای خاص، از قبیل تاکرولیموس و پیمکرولیموس بعضی اوقات بجای کرم های کورتیکواستروئیدی بخصوص در مواقعی که سطح خارش دار کوچک است، استفاده شوند.
قرص های آنتی هیستامین
ممکن است پزشک شما برای درمان خارش شما داروهای ضدآلرژی تجویز نماید. این داروها شامل سیتیرزین، لوراتادین و یا دیفن هیدرامین باشند. داروهای آنتی هیستامینی که خواب آور نیز هستند، برای افرادیکه شبها خارش زیادی دارند، مفیدتر بوده چراکه به خواب راحت تر و بهتر نیز کمک می نماید.
درمان بیماری عامل خارش پوست
درصورتیکه علت بیماری داخلی باشد، هرچه که این علت میخواهد باشد از کمبود آهن گرفته تا مشکلات تیروئیدی، درمان بیماری مربوطه به درمان خارش کمک می نماید.
نوردرمانی برای درمان خارش پوست
نوردرمانی، شامل قرار دادن پوست جلوی اشعه های خاص فرابنفش می باشد. این درمان توسط پزشک و دستگاههای مخصوص آن اعمال می شود. معمولا برای نتیجه گیری نیاز به چندجلسه نوردرمانی می باشد.
برای بهبود موقتی خارش و قابل تحمل تر شدن آن، رعایت موارد زیر لازم می باش:
- از کرم های مرطوب کننده با کیفیت استفاده نمایید. این کرم ها را حداقل یک و یا دوبار در روز مصرف نمایید و تمرکزتان برروی ناحیه خارش دار باشد.
- از کرم های ضدخارش و یا محلول های ضدخارش برروی ناحیه خارش دار استفاده نمایید.
- مصرف کوتاه مدت کرم های حاوی حداقل ۱ درصد هیدروکورتیزون می توانند بطور موقت باعث بهبود مشکل شما شود.
- بی حس کننده های موضعی همچون لیدوکائین و بنزوکائین می توانند کمک کننده باشند.
- از بنزوکائین در کودکان زیر دوسال بدون دستور پزشک استفاده ننمایید.
- تا آنجا که می توانید از خارش پوست اجتناب نمایید. اگر قادر به جلوگیری از خارش نیستید ناحیه خارش دار را بپوشانید، ناخن هایتان را کوتاه نمایید و شب ها از دستکش استفاده کنید.از کمپرس سرد و مرطوب استفاده نمایید. پوشاندن محیط تحت تاثیر با بانداپ به جلوگیری از خارش نیز کمک می نماید.
- حمام آب ولرم نیز کمک می کند. مخلوط کردن آب وان با جوش شیرین نیز می تواند کمک نماید.
- از لباس های گشاد و نخی (پنبه ای) استفاده نمایید.
- از شوینده های ملایم که رنگ و عطر ندارند استفاده نمایید. بعد از شستن با صابون حتما همه صابون و یا شوینده روی پوست را با آب بطور کامل بشویید.
- از شیونده های ملایم و بدون عطر برای شستن لباس ها و حوله ها استفاده نمایید. موقع شستن لباس ها میزان آب کشی را افزایش دهید.
- از چیزهایی که باعث التهاب پوست شما شده و واکنش آلرژیکی بهمراه دارند، اجتناب نمایید. این مواد شامل گردنبدنها، جواهرات، عطرها و هزاران مواد دیگر می باشند.
- قبل از خروج از خانه و قرار گرفتن در برابر نور آفتاب از کرم های ضدآفتاب استفاده نمایید.
خواهشمنديم اگر سوال يا نکته‌اي براي مطلب خارش بدن
در ذهن شما باقي مانده است، آنرا در قسمت نظرات با ما و ساير کاربران به اشتراک بگذاريد.
مجله اینترنتی دلگرم
مرجان امینی