سلام نو – سرویس سیاسی: رییس جمهور ابراهیم رئیسی در یکی از تازه‌ترین حکم‌های خود تکلیف معاونت زنان و خانواده ریاست جمهوری را نیز مشخص کرد و سکان هدایت این معاونت را به انسیه خزعلی سپرد. تا قبل از انتصاب خزعلی بسیاری فکر می‌کردند الهام یاوری- که از نخبه‌های علمی کشور و در دیدار دولت با رهبری نیز حاضر بود- معاون زنان رییس جمهور شود، اما ظاهرا اقامت طولانی مدت همسر یاوری در آمریکا و دو تابعیتی بودن فرزندش باعث تغییر نظر رئیسی شد.
انسیه خزعلی کیست؟
بیشترین شهرت انسیه خزعلی به این باز می‌گردد که او یکی از ۹ فرزند آیت‌الله ابوالقاسم خزعلی است. ابوالقاسم خزعلی از طیف روحانیون نزدیک به آیت‌الله مصباح بود که سابقه عضویت در شورای نگهبان و مجلس خبرگان را داشت. خزعلی از جمله روحانیونی بود که همیشه از انجمن حجتیه دفاع می‌کرد.
انسیه یکی از ۹ فرزند آیت‌الله خزعلی است، فرزندانی که گرایش‌های متفاوت و گاه متضادی دارند. مهدی خزعلی برادر انسیه خزعلی بارها به زندان رفته. محمدحسین برادر کوچک خانم خزعلی با نام هنری سمیر زند خوانندگی می‌کند و کبری خزعلی، خواهر خانم خزعلی، رئیس سابق شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده شورای عالی انقلاب فرهنگی بوده‌است و دفاع‌های محکمی از خانه‌نشینی زن‌ها و کودک همسری داشته است.
اما سوابق شخصی خانم خزعلی هم جالب است. انسیه خزعلی متولد ۱۳۴۲ قم و دانش‌آموخته دکترای زبان و ادبیات عرب است و تحصیلات حوزوی را تا سطح سه در حوزه علمیه خواهران قم پشت سر گذاشته است. ریاست دانشگاه الزهرا، ریاست پردیس دانشگاه رضوی و عضو هیئت علمی دانشگاه ازجمله سوابق خانم خزعلی است.
انسیه خزعلی چه خواهد کرد؟
درباره مواضع انسیه خزعلی چندان منابع دقیق، مدون و پیوسته‌ای وجود ندارد. برخلاف خواهرش کبری، او اظهارات رسانه‌ای زیادی نداشته و کمتر می‌توان به اندیشه او در حوزه زنان پی‌برد.
او در مصاحبه‌ای که در خرداد ۱۳۹۶ با سایت نماینده نیوز داشت با اشاره به ازدواج زود هنگامش گفت: هر چهار فرزندم متأهل هستند و به شیوه خودمان سعی کردم فرزندانم زود ازدواج کنند.
او ادامه می‌دهد: به‌هرحال آقایان خیلی دوست ندارند همسرشان بیرون از منزل باشد. البته زمانی که فرزندانم کوچک بودند کار را خیلی محدود کرده بودم بیشتر درس می‌خواندم و ساعت‌های محدودی تدریس می‌کردم. حتی همسرم برای من تعیین کرده بودند که بیشتر از ۱۵ ساعت در هفته بیرون از منزل نباشم.
البته او در همین مصاحبه به گرفتن حق طلاق از همسرش اشاره می‌کند و می‌گوید: در عقد فعالیت‌های اجتماعی و درس خواندن را شرط کرده بودم و اگر جایی حرفی پیش می‌آمد من می‌گفتم که این حق را گرفتم (با خنده) حتی من حق طلاق هم گرفتم که خدا را شکر هیچ‌وقت این موضوع مطرح نشد.
آن چه که مشخص است این است که انسیه خزعلی متناسب با تفکر رییس جمهور تمرکز خاصی روی نقش زنان در خانواده خواهد داشت و بخش مهمی از برنامه‌های خود را روی این مسئله متمرکز می‌کند، اما آیا خزعلی از دفاع از حقوق اجتماعی و انسانی زنان کوتاه خواه آمد؟
پاسخ به این سوال مشخص نیست. برخی دوران مدیریت او در دانشگاه الزهرا را دورانی سخت برای دختران می‌دانند، دورانی که دانشگاه زود تعطیل می‌شد تا دختران بیرون خانه نمانند. از طرف دیگر برخی او را همراه زهرا رهنورد در اعمال تغییرات مثبت می‌دانند.
همین ماجرا در زندگی شخصی خزعلی نیز جریان دارد. او با اینکه زود ازدواج کرده و فرزندانش را نیز به ازدواج زود هنگام تشویق کرده و به طور جدی برای زن نقش مادری قائل است، از حق و حقوق خود غافل نشده و فعالیت‌های اجتماعی، درس خواندن و حق طلاق را در هنگام عقد خود شرط کرده است.
برای قضاوت عملکرد خانم خزعلی باید منتظر زمان بود، اما آن چه مشخص است او پتانسیل به شدت قابل توجهی برای حل مشکلاتی دارد که معصومه ابتکار، شهیندخت ملاوردی و زهرا شجاعی از حل آن‌ها عاجز بودند.
خزعلی اصلاح‌طلب نیست، برچسب لیبرال و غرب‌زده ندارد و بین نهادهای سنتی محترم شناخته می‌شود. او اگر اراده کند و بخواهد می‌تواند درباره حداقل سن ازدواج، کودک همسری، حقوق زنان در هنگام ازدواج، حق تحصیل و حق فعالیت اجتماعی آنان دست آوردهای شاخصی کسب کند، دست آوردهایی که اتفاقا هیچ تضادی با نقش مادری زن در خانواده ندارد.
اما اگر خزعلی بخواهد معاونت زنان را پایگاه کسانی کند که زن را تنها و تنها در مقام مادر و همسر می‌بینند با مشکلات جدی مواجه می‌شود. آن وقت زنان از او خواهند پرسید چگونه موانع استقلال زنان را کم نمی‌کند، اما خودش به ریاست دانشگاه رسیده و با رییس جمهوری کار می‌کند که همسرش استاد دانشگاه است. آن وقت زنان از او خواهند پرسید که حقوق انسانی آنان چه خواهد شد؟
انتخاب با انسیه خزعلی است. آیا او معاونت زنانی تاریخ ساز را رقم می‌زند و بخشی از مهم‌ترین مشکلات زنان را پیگیری و حل می‌کند یا خود به مانعی بر سر راه آنان بدل می‌شود؟ باید صبر کرد و دید.