آموزه های مناجات العارفین
√ عجز و ناتوانی انسان از معرفت کنه ذات و صفت های الهی.
√ ارتباط بین معرفت به خدا و محبت به او.
√ عشق به خداوند به صورت جامع و تمام از لوازم محبت خداوند.
√ مقامات عالی عشق به خدا مایه امید انسان و ایجاد انگیزه برای رسیدن به مقامات اولیای الهی.
√ تقاضای برطرف شدن حجاب و پرده از برابر دیدگان انسان تا حقیقت ها را عینا مشاهده کند و شک و ریبه از دل زایل شود.
√ تقاضای محبتی از خداوند که ریشه در اعماق وجود دوانده باشد.
√ تقاضای معرفتی که سبب شرح صدر بشود.
زمان قرائت مناجات عارفین
علامه مجلسی زمان قرائت مناجات عارفین را روز سه شنبه تعیین نموده است.
متن عربی مناجات العارفین
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
إِلٰهِی قَصُرَتِ الْأَلْسُنُ عَنْ بُلُوغِ ثَنائِکَ کَما یَلِیقُ بِجَلالِکَ، وَعَجَزَتِ الْعُقُولُ عَنْ إِدْراکِ کُنْهِ جَمالِکَ، وَانْحَسَرَتِ الْأَبْصارُ دُونَ النَّظَرِ إِلیٰ سُبُحاتِ وَجْهِکَ، وَلَمْ تَجْعَلْ لِلْخَلْقِ طَرِیقاً إِلَیٰ مَعْرِفَتِکَ، إِلّا بِالْعَجْزِ عَنْ مَعْرِفَتِکَ.
إِلٰهِی فَاجْعَلْنا مِنَ الَّذِینَ تَرَسَّخَتْ أَشْجارُ الشَّوْقِ إِلَیْکَ فِی حَدائِقِ صُدُورِهِمْ، وَأَخَذَتْ لَوْعَةُ مَحَبَّتِکَ بِمَجامِعِ قُلُوبِهِمْ، فَهُمْ إِلَیٰ أَوْکارِ الْأَفْکارِ یَأْوُونَ، وَفِی رِیاضِ الْقُرْبِ وَالْمُکاشَفَةِ یَرْتَعُونَ، وَمِنْ حِیَاضِ الْمَحَبَّةِ بِکَأْسِ الْمُلاطَفَةِ یَکْرَعُونَ؛
وَشَرائِعَ الْمُصافاةِ یَرِدُونَ، قَدْ کُشِفَ الْغِطاءُ عَنْ أَبْصارِهِمْ، وَانْجَلَتْ ظُلْمَةُ الرَّیْبِ عَنْ عَقَائِدِهِمْ وَضَمَائِرِهِمْ، وَانْتَفَتْ مُخَالَجَةُ الشَّکِّ عَنْ قُلُوبِهِمْ وَسَرَائِرِهِمْ، وَانْشَرَحَتْ بِتَحْقِیقِ الْمَعْرِفَةِ صُدُورُهُمْ، وَعَلَتْ لِسَبْقِ السَّعَادَةِ فِی الزَّهَادَةِ هِمَمُهُمْ، وَعَذُبَ فِی مَعِینِ الْمُعَامَلَةِ شِرْبُهُمْ، وَطَابَ فِی مَجْلِسِ الْأُنْسِ سِرُّهُمْ، وَأَمِنَ فِی مَوْطِنِ الْمَخَافَةِ سِرْبُهُمْ، وَاطْمَأَنَّتْ بِالرُّجُوعِ إِلَیٰ رَبِّ الْأَرْبابِ أَنْفُسُهُمْ؛ وَتَیَقَّنَتْ بِالْفَوْزِ وَالْفَلَاحِ أَرْواحُهُمْ، وَقَرَّتْ بِالنَّظَرِ إِلَیٰ مَحْبُوبِهِمْ أَعْیُنُهُمْ، وَاسْتَقَرَّ بِإِدْرَاکِ السُّؤْلِ وَنَیْلِ الْمَأْمُولِ قَرارُهُمْ، وَرَبِحَتْ فِی بَیْعِ الدُّنْیا بِالْآخِرَةِ تِجَارَتُهُمْ.
إِلٰهِی مَا أَلَذَّ خَواطِرَ الْإِلْهامِ بِذِکْرِکَ عَلَی الْقُلُوبِ! وَمَا أَحْلَی الْمَسِیرَ إِلَیْکَ بِالْأَوْهامِ فِی مَسالِکِ الْغُیُوبِ! وَمَا أَطْیَبَ طَعْمَ حُبِّکَ! وَمَا أَعْذَبَ شِرْبَ قُرْبِکَ، فَأَعِذْنا مِنْ طَرْدِکَ وَ إِبْعادِکَ، وَاجْعَلْنا مِنْ أَخَصِّ عَارِفِیکَ، وَأَصْلَحِ عِبَادِکَ، وَأَصْدَقِ طَائِعِیکَ، وَأَخْلَصِ عُبَّادِکَ، یَا عَظِیمُ یَا جَلِیلُ، یَا کَرِیمُ یَا مُنِیلُ، بِرَحْمَتِکَ وَمَنِّکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.
تقاضای معرفتی که سبب شرح صدر بشود از مضامین مناجات العارفین می باشد
ترجمه مناجات العارفین
به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی اش دائمی است؛
خدایا، زبان ها از ادای ثنایت آنچنان که شایسته عظمت توست کوتاه است و خردها از درک ژرفای جمالت ناتوان است و دیده ها از تماشای بزرگی های ذاتت درمانده است، برای خلق راهی به طرف شناسایی ات جز ناتوانی از شناختت قرار ندادی،
خدایا ما را از کسانی قرار ده که شاخسارهای اشتیاق به سویت در بوستان های سینه هایشان استوار و پابرجا شده است و سوز عشقت در کانون دل هایشان برافروخته، از این روی به آشیانه اندیشه های والا جای گیرند و در گلستان قرب و مکاشفه ات می گردند و از حوض های محبّتت با جام ملاطفت می نوشند؛ و در کنار نهرهای صفا وارد میشوند ، درحالی که پرده از دیدگانشان برداشته شده و تاریکی دودلی از باورها و ضمایرشان زدوده گشته و خلجان شک از دل ها و باطنشان بیرون رفته و سینه هایشان با تحقّق معرفت، گشوده شده و همّتشان برای سبقت گرفتن در میدان خوشبختی بر اثر زهد، بلندی گرفته و نوشیدنشان در چشمه زلال کردار، گوارا شده و باطنشان در مجلس انس، پاکیزه گشته و راهشان در جای ترسناک، ایمنی یافته و جانشان با رجوع به رب الارباب، اطمینان یافته و ارواحشان به نیک بختی و رستگاری، یقین یافته و دیدگانشان با نظر به محبوبشان، روشنی گرفته و آرامششان با دریافت خواهش و رسیدن به آرزو، استقرار یافته و تجارتشان در فروش دنیا به آخرت پرسود بوده،
خدایا، چه لذّت بخش است در دل ها خاطرات الهام گرفته از یادت و چقدر شیرین است پویش به طرف تو با مرکب افکار در راههای پنهان و طعم عشقت چه خوش و شربت مقام قربت چقدر گوارا است، پس ما را از راندن و دور کردنت پناه ده و از خاص ترین عارفانت و شایسته ترین بندگانت و راست گوترین فرمان برانت و بااخلاص ترین پرستندگانت قرار داده، ای بزرگ، ای باشکوه، ای گرامی، ای بخشنده، به مهربانی ات ای مهربان ترین مهربانان.
گردآوری: بخش مذهبی بیتوته