جاذبه های گردشگری بهبهان
بهبهان یکی از شهرهای استان خوزستان است که در جنوب شرقی آن و درست در دامنهی رشته کوه زاگرس میانی قرار دارد. این شهر مانند بسیاری از شهرهای جنوبی کشور به دلیل داشتن منابع گاز و نفت در لایه های زیرین خود معروف است. اصلا یکی از اصلیترین دلایلی که باعث شد تا بهبهان به یکی از شهرهای مهم باستانی تبدیل شود نفت خیز بودن این شهر بود. این شد که شهرنشینی در این منطقه با تاریخ گره خورد و بهبهان امروزی را شکل داد.
موقعیت جغرافیایی بهبهان
شهرستان بهبهان در جنوب شرقی استان خوزستان و دامنهی جنوبی کهگیلویه در میان 2 منطقه نفتون آقاجاری و گچساران واقع شده است فاصلهی این شهرستان از مرکز استان یعنی اهواز 195 کیلومتر است این شهرستان از شمال و شمال شرقی به استان کهگیلویه و بویراحمد از جنوب به بخش زیدون، از غرب به آقاجاری و امیدیه و از شرق به گچساران منتهی شده است.
روایتهای تاریخی از بهبهان
اگر علاقهمند به تاریخ باشید حتما نام شهر ارجان به گوشتان خورده است. شهری باستانی که نمیتوان زمان دقیقی را برای پیدایش آن مشخص کرد. اما اشیای به دست آمده از این منطقه روایتگر زمانی بیش از هزار سال هستند. ارجان به دلیل قرار گرفتن در یکی از شاهراههای تجاری در زمان هخامنشیان، در شمار شهرهای محبوب و مهم آن دوران قرار داشته است. این عامل به سرعت باعث شکلگیری تمدن و فرهنگ شهرنشینی در این منطقه شد. علاوهبر آن به دلیل اینکه از بخشهای جنوبی تر آب و هوای بهتری داشت یکی از تفرجگاههای دوست داشتنی پادشاهان ایلامی هم بود.
اماکن تاریخی بهبهان
ازجمله آثار تاریخی این شهرستان که امروز دیگر اثر از آنها نمانده یا تخریب شده اند می توان به نارین قلعه، مقوم، آب انبار و برکهها، ، عمارت کلاهفرنگی، گور مکشوفه کیدین هوتران، مجموعه بکان ، پل خیری محخان (خیرآباد)، آتشکده چهارطاق (خیرآباد)، کتیبه تنگتکاب، برجهای رضاخانی، خرابههای کلگهزار، کتیبه تنگ سروک اشاره کرد.
قلعه گلو بهبهان
قلعه گلو یا همان قلعه گل و گلاب در میان پنج روستای شله زار یک و دو ، گنجیگون ، چم بستون یا چم بستان و قلعه دز قرار دارد که نزدیکترین روستا به قلعه گلو روستای چم بستون است که از بالای قلعه هم دیده می شود یکی از نام های پر آوازه و نام آشنای این مناطق قلعه گلو یا گل و گلاب است که اهالی لیراوی آن را مرکز حکومت لیراوی کوه به رهبری امیر لیرو می دانند.
شهر قدیمی ارجان بهبهان
شهر قدیمی بهبهان یا همان ارجان بهواسطه اشیاء بدست آمده است، قدیمیترین دوره تاریخی این شهر قدیمی بر اساس کشفیات به دست آمده نشان از هزاره دوم پیش از میلاد مسیح دارد و نقوش جام ارگان (ارجان) نشانگر مرکزیت این منطقه است، شهر قدیمی بهبهان (ارجان) در دوره هخامنشی به واسطه قرار گیری بر یکی از مهمترین راههای ارتباطی آن زمان یعنی راه شاهی که از لودیه در کنار دریای مدیترانه شروع میشده و شوش را از طریق ارجان به پاسارگاد متصل می کرده از رونق و اهمیت قابل توجهی برخوردار بوده است.
قلعه و آرامگاه ارجان بهبهان
این قلعه در زمان ساسانیان و برای دفاع در برابر هجوم اقوام عرب در قسمت شمال غربی بهبهان ساخته شده است صحن قلعه ارجان نسبتاً وسیع است و از طرف صحن، سه طبقه حجره یکی بالای دیگری دیده میشود و تمامی حجرهها دارای طاق چند شاخه معروف به طاق رومی هستند علاوه بر این مجموعه تاریخی ارجان دارای یک آرامگاه است که آرامگاه آن از جمله آرامگاه های دسته جمعی به شمار می رود.
حمام ارجان بهبهان
حمام ارجان در قسمت شمال غربی قدمگاه امام رضا (ع)، در قسمت پایین دره و در ارتفاع 5 متری از سطح فعلی رودخانه قرار دارد این بنا متعلق به دوره ساسانی و مرتبط با شهر قدیم ارجان است بنای حمام به صورت چهار ایوانی است که در حال حاضر به علت اینکه کف آن تا ارتفاع زیادی براثر ریزش سقفها و سنگهای کناره دره پر شده، پلان آن بهطور کامل دیده نمی شود.
پل امام رضا یا پل ارجان بهبهان
این پل که در کنار رودخانه مارون در نزدیکی روستای امام رضا (ع) و قدمگاه امام رضا (ع) واقع شده، متعلق به دورهی ساسانی است
پل سفلائی ارجان بهبهان
این پل که در کنار رودخانه مارون است و پهنائی برابر 13 متر داشته است سمت غربی پل تقریباً سالم مانده ولی سمت شرقی که در معرض جریان آب قرار داشته به شدت آسیب دیده است.
قلعه مدرسه ، بنای آجری با پلان کاروانسرا بهبهان
بنای آجری قلعه مدرسه در روستای خیرآباد بهبهان قرار گرفته دارد و تاریخ آن به بیش از ۳ قرن پیش بازمیگردد. پلان این مدرسه به شکل کاروانسرا است و بخشهای مختلفی مانند مسجد ، حمام ، آشپزخانه و حجرهای برای معلمان در آن ایجاد شده است. قلعه مدرسه که به احتمال زیاد در زمان صفوی ساخته شده است در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و در حال حاضر کاربری مشخصی ندارد.
حمام و پل تاریخی بکان بهبهان
این پل تاریخی را ساسانیان بر رودخانهی مارون بنا کردند تا عبور از رودخانه به سادگی امکان پذیر باشد. در نزدیکی پل بکان حمام تاریخی نیز وجود داشته که در سالهای اخیر بخش زیادی از آن بر اثر آسیبهای طبیعی تخریب شده است. با وجود این هنوز میتوانید از این بنای سنگی دیدن کنید.
مدرسه تاریخی خیرآباد (قلعه مدرسه) بهبهان
این بنا در سال 1089 هجری قمری در زمان حکومت شاه سلیمان صفوی به دستور حسینعلی خان زنگنه والی بهبهان و کهگیلویه ساخته شد و به دلیل اینکه در این مکان علوم دینی به طلاب آموزش داده میشد به مدرسه خیرآباد نامگذاری شد اشخاصی چون آیت الله وحید بهبهانی از اساتید این مدرسه بودهاند.
خانه تاریخی نجفخان (سرای بهادر دیوان) بهبهان
این بنای تاریخی قریب چهارصد سال قدمت دارد که متعلق به والی بهبهان و خانه حکومتی بوده است این بنا شامل سه قسمت حیاط بیرونی، حیاط اندرونی و اصطبل است و در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
دخمه بشیر و نذیر بهبهان
دخمه بشیر و نذیر در چند کیلومتری جنوب شهر بهبهان واقع شده است این دخمه ها در یک ساختمان قدیمی و در کنار هم قرار گرفته اند و درباره آنها روایات مختلفی رواج دارد برخی معتقدیند این دخمه ها متعلق به بشیر و نذیر، خادمان حضرت امام جعفر صادق (ع) است و برخی دیگر نیز معتقدند متعلق به 2 یهودی است .
راسته بازار بهبهان
راسته بازار متعلق به دوره قاجاریه و در فهرست آثار ملی ثبت شده است و در حال حاضر قدیمیترین بازار شهرستان به شمار می رود که در زمان گذشته مرکز تجاری شهر بهبهان بوده است راسته بازار دارای چندین راسته بوده که حرفههای مختلف در آن فعالیت داشته است.
جاذبههای گردشگری بهبهان
منطقه گردشگری خاییز بهبهان
این روستا در شمال شرقی بهبهان در دامنه کوه خاییز و با فاصله حدود 22 کیلومتری از شهرستان واقع شده است خائیز دارای تاریخچهای طولانی از دوران پادشاهان ساسانی است و آثار آن عبارتند از سنگچینیهای راه شاهی و همچنین سه آسیاب واقع در دهانهی تنگ خاییز که رونق منطقه را تا دورههای اسلامی میرساند.
منطقه گردشگری تنگتکاب بهبهان
این روستا در 20 کیلومتری شمال بهبهان، نواحی اطراف کارخانه سیمان و در نزدیکی سد مارون، در دامنه کوه تنگتکاب واقع شده است؛ راه باریک و پرپیچ و خم کوهستانی ما را به این منطقه خوش آب و هوا میرساند که به طور کامل بر شهر بهبهان و رودخانه مارون که در پای آن جریان دارد مسلط بوده به ویژه در شب چشمانداز شهر بسیار دیدنی است. باغهای انبوهی در دامنه کوه واقع شدهاند و هرکدام دارای چشمه و استخر است؛ کوهستانی بودن، وجود مناظر زیبای طبیعی و دور بودن از هیاهوی شهر باعث شده تا در همه فصول سال علاقهمندان زیادی برای تفریح و استراحت به این منطقه سفر کنند.
کوهستانی بودن منطقه به دوستداران کوهنوردی و صخرهنوردی امکان پرداختن به علاقه خود را میدهد؛ همچنین قلعه ای در این منطقه به جا مانده که به حسن صباح نسبت داده میشوند و آن طور که در کتاب خداوند الموت آمده یکی از معاونان حسن صباح در این قلعه بر منطقههای خوزستان و فارس و کهگیلویه نظارت میکرده است.
روستای پشکر بهبهان
این روستا در شمال بهبهان و در اطراف سد مارون در پای یکی از کوههای رشتهکوه تنگ تنکاب، میان کوه و درههایی به عمق 40 متر که رودخانه زیبا وخروشان مارون از آن میگذرد، واقع شده است. در این روستا، باغ هایی از لیمو، نخل و نارنج در 2 بخش شرق و غرب وجود دارد.
امامزاده و گورستان پشکر که در تاریخ 27 آبان 1386 با شمارهی 20287 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید، مربوط به دوره ساسانیان است همچنین در فاصله میان روستا و باغهای غربی، تپههایی وجود دارند که در ماههای پرباران سال از چمن و گل پوشیده میشوند خانههای روستا، گلی و قدیمی هستند و بافت قدیمی آن پلکانیشکل و زیبا و با وجود غیر مسکونی بودن هنوز قابل استفاده هستند.
پلاژ مارون بهبهان
این مجموعه دارای فضای سبز زیبا با گونه های گیاهی متنوع است که چشم اندازی زیبا را به وجود آورده است. مجموعه تفریحی- ورزشی ساختمان های جنبی سد مارون (پلاژ) با وسعت حدود ١٣ هکتار در ٢٤ کیلومتری شهرستان بهبهان جنب دریاچه سد مارون واقع شده است.
غار خفاش ها در بهبهان
این غار در تنگ تکاب قرار گرفته و در نزدیکی آن سنگ نوشته ای یافت شده که به زمان پیش از قاجار برمیگردد. این غار محل زندکی خفاشهای منطقه است و به همین علت این نام را برای آن برگزیدهاند. البته این جاذبه از دیدنی های بهبهان است که داستانها و افسانههای محلی بسیاری از آن روایت میشود.
اماکن مذهبی بهبهان
یکی از دلایل اهمیت بهبهان از لحاظ مذهبی را میتوان وجود قدمگاه حضرت امام رضا (ع) در این شهر دانست همچنین آرامگاه چند تن از فرزندان امام موسی کاظم (ع) از جمله امامزاده حیدر بن موسی (ع)، امامزاده شاه فضل بن موسی (ع) و شاه میرعالی حسین را در خود جای داده است بنای قدمگاه امام رضا (ع) در کنار رود مارون در حدود 10 کیلومتری شمال شرقی بهبهان واقع شده است و براساس تاریخ شفاهی این مکان، محل استراحت امام رضا (ع) در هنگام عزیمت به خراسان بوده است
امامزاده حیدر (ع) یا به زبان محلی بهبهانی ها آقاپیر حیدر پس از عزیمت حضرت امام رضا (ع) از مدینه به طوس به همراه دیگر امام زادگان از جمله شاهچراغ و حضرت معصومه (س) برای دیدار برادر و امام خود به ایران آمدند که بهبهان به شهادت رسید و زیر درخت سدر در همان محل شهادتشان به خاک سپرده شد و آرمگاه ایشان در آنجا ساخته شد.
امامزاده فضل بن موسی (ع) از معروفترین زیارتگاههای بهبهان که در بین مردم بهبهان به شاه فضل(ع) شناخته میشود امامزاده شاه میر عالی حسین(ع) یکی از معتبرترین امامزادهها و زیارتگاههای در بهبهان به شمار می رود . امامزاده اباذر از دیگر امکان مذهبی بهبهان است که در 40 کیلومتری جنوب بهبهان در شهر سردشت زیدون واقع شده و در آن نقاشیها، مشبککاریها و گچبریهای قدیمی به کار رفته است.
نرگسزارهای بهبهان
یکی از قدیمی ترین نرگس زارهای طبیعی ایران و منطقه زاگرس در خوزستان در شهرستان بهبهان است که قدمت آن به دوران قبل از میلاد مسیح بازمیگردد، گلدهی نرگس، همهساله از نیمه دوم سال آغاز و تا پایان بهمن و گاهی نیز نیمه اول اسفند در بهبهان ادامه دارد در نرگس زارهای بهبهان چهار نوع گل نرگس شناسایی شده است که نرگس شهلا وسعت بیشتری را در این مناطق به خود اختصاص داده است از انواع دیگر گل نرگس هم می توان به پُرپَر یا شصتپر، پنجهگربهای و مسکین اشاره کرد
مساحت نرکس زادها در بهبهان 500 تا 700 هکتار و از میدان بیدبلند فعلی تا منطقه تنگ تکاب و حتی کردستان بهبهان گسترده شده است حدود 35 تا 40 سال پیش بخش وسیعی از زمین های اطراف نرگس زار فعلی پوشیده از گل نرگس بوده که متاسفانه با مکانیزه شدن کشاورزی، تصرف زمین ها برای کشت غلات، خارج ساختن پیازهای نرگس و خروج غیر مجاز آنها به استان های دیگر، بخشی وسیع از این گلزارها که یک سرمایه ملی است از بین رفته است در سال های گذشته با تلاش و پیگیری اداره منابع طبیعی بهبهان، گلزار فعلی که مساحتی حدود 20 هکتار دارد، ملی شده و عملیات مراقبت، نگهداری و احیای آن صورت گرفته است.
صنایع دستی بهبهان
صنایع دستی در زمان های گذشته در این شهرستان بسیار تولید می شده است که نقش مهمی در تامین معاش ساکنان این منطقه داشته است مسگری، ورشوسازی، ساخت قلیان، ظروف سفالی، عبابافی، نمدمالی، لحافدوزی، تولید کلاه نمدی و گیوه از جمله صنایع دستی شهرستان بهبهان است که در گذر زمان بخش عمده ای از آنها به دست فراموشی سپرده شده و امروزه تنها عبابافی، نمدمالی، لحافدوزی و گیوهدوزی در این شهرستان انجام می شود.
بیشتر بخوانید:
آشنایی با مناطق دیدنی طبیعت قزوین
مناطق دیدنی و زیبای تهران در پاییز
بازدید از مناطق دیدنی و تفریحی محلات
گردآوری توسط بخش گردشگری
مجله دلگرم