روش های جلوگیری از غصه خوردن موضوع مورد بحث ماست. تحمّل برخی واقعیت های غم آور زندگی، بسیار سخت و تلخ است تا جایی که ره آورد غم، پیری زودرس معرفی شده است.
چنان که امام علی (ع) می فرمایند: «الهمّ نصف الهَرَمَ؛ اندوه خوردن نیمی از پیری است.»
و این نیز واقعیتی است که گاهی شرایط نامطلوب، انسان کارهای غیرعادی می کند. جزع و فزع کردن، روی آوردن به داروهای تسکین دهنده، توسّل به تشریفات شادی در غم ـ که حتّی در شادی هم ناصحیح است ـ و برخی رفتارهای بی نتیجه ی دیگر از فعّالیت هایی است که در قرآن و روایات نهی شده است.
راه رهایی از غصه
راهکارهای جلوگیری از غم و غصه
1. پذیرش موقعیت برای جلوگیری از غصه خوردن
به حکم خرد، عاقل خود را به کار بیهوده، مانند ستیز بی فایده با سختی ها و غم ها مشغول نمی کند. بلکه به جای قرار گرفتن در مقابل غم ها در کنار غم ها می ایستد تا بتواند به جای بی تابی و سایر روش های غلط که او را ناتوان می سازد.
امکان مدیریت و مهار نمودن غم ها را ایجاد کرده، کنترل آن را به دست گیرد. در پذیرش موقعیت ـ که قبول فعال و پویای آن است ـ فرد امکان طراحی بهترین مقابله برای موقعیت پیش آمده را می یابد.
یک مقابله ی فعال و پویا عبارت است از چاره اندیشی و چاره اندیشی؛ یعنی یافتن راه خروج از مشکلات یا بردباری و صبوری.
همانطور که امام علی (ع) می فرمایند: «واعلم انّ المخرج فیأمرین، ما کانت فیه حیلَة فا لاحتیال وما لم تکن فیه حیلة فا لاصطبار؛ و بدان که راه خروج از تنیدگی در دو چیز است: آن چه چاره دارد، چاره کردن و آن چه چاره ندارد، صبرکردن.»
لذا بهترین واکنش در حوادثِ چاره پذیر مثل بلایای عمومی اقدام مناسب است و در مقابل حوادث چاره ناپذیر (مثل فقدان عزیزان) بردباری و تحمل است تا دوره ی بحران سپری شود.
نقش پذیرش موقعیت در مدیریت غصه
2. گریه درمانی (تسکین با اشک)؛ راه درمان غصه
گریه یک واکنش طبیعی و نتیجه ی عواطف انسانی است. گریستن یکی از راه های جلوگیری از افزایش غصه است که به هنگام مصیبت سبب تسکین بوده، مورد نهی اسلام هم نیست. فرو خوردن غم و غصّه و پرهیز از گریستن، باعث فرسایش روحی می گردد.
دو روایت از امام صادق (ع) مؤید این مطلب است:
-
«هر کس از مصیبتی که به او رسیده، بر جان خویش بیمناک است، اشک بریزد که او را تسکین می دهد.» -
«فأفض من دموعک، فانّها تسکّن؛ اشک بریز، که آن را تسکین بخش است.»
تأثیر گریه بر کاهش غصه
3. درد دل کردن با برادران دینی برای رفع غصه
یکی از راه های جلوگیری از افزایش غم، درمیان گذاشتن غم و غصّه با مشاوران مؤمنی است که اهل درد و دلسوزند. امام صادق (ع) در این زمینه می فرمایند: « اذا ضاق احدکم فلیعلم أخاه و لایعین علی نفسه؛ هرگاه یکی از شما دچار گرفتاری غم و اندوهی شد، باید برادر خود را آگاه سازد و به توانایی خود اکتفا نکند.»
کاهش غم و غصه با درد و دل کردن
4. تلقین تحمّل؛ برای رهایی از غصه خوردن
یکی از شیوه های برخورد با امور غمناک، افزایش میزان شکیبایی با تلقین تحمّل است. رهنمون کردن فرد غمگین به این معرفت والا و تکرار و تلقین آن، در بالا بردن روحیه ی او و در نتیجه جلوگیری از افزایش اندوه، مؤثر خواهد بود و این پیام «سلوت» الهی است که بر غم زدگان نوید می دهد.
امام علی (ع) در این باره می فرمایند: «اذا تباعدت المصیبته قربت السلوه؛ چون مصیبت دور می شود، فراموشی نزدیک می گردد.» صبر علاوه بر معنای مصطلح و مرسوم درون ریزی غم و اندوه ها، به معنی مقاومت در مقابل ضربه های حوادث روزگار مخصوصاً ضربات اوّلیه و مهارت مدیریت فشارهای روانی حاصل از آن هاست.
پس نه صبر به معنای سکون و سکوت است و نه هر سکون و سکوتی نشانه ی بردباری است. فرد صبور با بردباری به پذیرش فعّال و پویای موقعیت و جست وجوی یک راه حل منطقی، در مدیریت آن موقعیت «غم و اندوه»آفرین اقدام می کند.
صبر راه جلوگیری از غصه خوردن
5. دوری از عوامل شدت زا برای غصه نخوردن
دور نگه داشتن فرد آسیب دیده از عوامل پیدایش و تقویت کننده ی بیماری جسمی و یا روانی، از مهم ترین اقدامات برای حفظ روحیه و آرامش فرد است. یکی از این فشارهای روانی، شماتت و سرزنش است.
با سرزنش فرد غمگین، فشار روانی امور غمناک مضاعف می گردد. یکی دیگر از عوامل بسیار مهم، توجه به خوردن و حلال خوری است. تنها راه دیدار رحمت الهی علم و عمل است وآن نیز «جز با تندرستی ممکن نیست و تندرستی نیز جز با تناول کردن غذا و خوراک به مقدار حاجت در هر شبانه روز میّسر نمی شود .»
کاهش غم و غصه با دوری از موقعیت ناراحت کننده
6. توجّه به ارزش پاداش تحمّل برای کاهش غصه
یکی از اموری که در افزایش صبر و تحمل در برابر گرفتاری ها و جلوگیری از افزایش غم و غصّه مؤثّر است، توجّه به ارزش پاداش تحمّل است.
پیامبر (ص) در نامه ای که برای تسلیت و تعزیت معاذ در مرگ فرزندش نوشته بودند، فرمودند: «فرزند موهبت الهی است که به صورت امانت در اختیار تو قرار داده شده اگر در گرفتن امانت صبور باشی، اجر کثیر، رحمت و هدایت الهی از آن تو خواهد بود.
مبادا مصیبت خود را با بیتابی بیشتر نمایی؛ چرا که در این صورت، علاوه بر مصیبت وارده، اجر خود را نیز از دست می دهی.»
توجه به ثواب تحمل غصه برای رفع آن
7. پرهیز از یاد غم ها و غصّه ها راه کاهش غصه
یکی از دلایل ناشادی اکثر افراد غمگین، نداشتن مهارت در آمارگیری مواهب الهی است، در عوض استعداد عجیبی در لیست کردن مشکلات، رنج ها، گرفتاری ها و غم و غصّه ها دارند. تفکّر دائمی به نواقص و نقائص و طرح آن، ارمغانی جز غم و افسردگی، ناامیدی و بی حوصلگی، انزوا و بدبینی ندارد.
راه های فراموش کردن غم و غصه
8. خودمشغولی؛ برای جلوگیری از غصه خوردن
ساده ترین راه مدیریت غم در وضعیت بحران تلاش در انجام کاری مفید و سازنده است. از راه های خودمشغولی می توان ورزش هایی مثل شنا و پیاده روی، قدم زدن در فضاهای سبز، شرکت در مسابقات ورزشی همچنین ملاقات با دوستان و هم سخنی با آنان
ادامه تحصیل، رفتن به مراکز زیارتی _ تفریحی، علمی _ آموزشی یا تکرار اذکار ایام هفته و خواندن ادعیه ی گوناگون و … اشاره کرد که می تواند در جای خود علاوه بر این که از بهترین عوامل جلوگیری از افزایش غم و یا کاهش غم باشد، به نوعی بهترین راه مدیریت غم را ارائه دهد.
روش های غصه نخوردن
توصیه های روزانه برای درمان غصه خوردن
-
هر روز وقتی که از خواب بیدار می شوید، با خود بگویید روز خوشی است و من باید از امروز لذت ببرم. -
این واقعیت را قبول کنید، شما جایی در این دنیا دارید که هیچ کس دیگر قادر به پر کردن آن نیست. به عبارت دیگر شما یکتا هستید و هیچ کس در این دنیا کاملاً شبیه شما نیست. -
یقین داشته باشید که سعادت و پیشرفت از آن شماست، به شرط آنکه عوض دو دستی چسبیدن به یأس و نومیدی به این موضوع ایمان داشته باشید که خوشبختی برای شما خلق شده است. -
به دیگران کمک کنید، حتی اگر در حد کمک خیلی ناچیز باشد؛ چون در وهله نخست به روح خود کمک کرده اید و دوم به او برای رهایی و کاستن از افکار منفی که باعث تضعیف روحیه شما می شود. -
حتماً در یک کلاس ورزشی که تحرک بالایی دارد، ثبت نام کنید تا به معجزه ورزش در تقویت روحیه تان دست پیدا کنید.
فواید بی نظیر داشتن احساس غم و اندوه در سلامت روان
جملات انگیزشی معجزه گر برای امیدوار شدن به زندگی