دیس پراکسی چیست ؟
بستن بند کفش ، غذا خوردن ، نوشتن یا شانه زدن مو از فعالیت هایی است که برای اکثر افراد می تواند آسان و خودکار باشد.
اما برخی از افراد از همان کودکی در انجام این کار از دشواری های جدی رنج می برند و موفق به توسعه این ظرفیت نمی شوند. این در مورد افراد مبتلا به دیس پراکسی است.
اختلال دیسپراکسیا
دیسپراکسیا یا اختلال هماهنگی رشد ( Developmental verbal dyspraxia ) یکی از اختلالات تکاملی عصبی است ، که پسران و دختران مبتلا به آن هنگام انجام فعالیت ها و حرکات هماهنگ ، شامل حرکات یا اقدامات ساده ای شامل توالی حرکات ، سختی زیادی نشان می دهند.
فرد مبتلا به دیس پراکسی در زمینه های حرکتی ، هماهنگی ، قضاوت ، پردازش ، حافظه و برخی دیگر از مهارت های شناختی مشکل دارد. دیس پراکسی همچنین بر سیستم ایمنی و عصبی بدن تأثیر می گذارد.
دلایل دیس پراکسی
دانشمندان نمی دانند چه عواملی باعث دیس پراکسی می شود. متخصصان معتقدند سلول های عصبی فرد که عضلات (نورون های حرکتی) را کنترل می کنند به درستی رشد نمی کنند. اگر نورون های حرکتی نتوانند اتصالات مناسبی ایجاد کنند ، به هر دلیلی پردازش داده ها به مغز زمان بیشتری می برد.
کارشناسان خدمات معلولیت و نارساخوانی در دانشگاه کوئین مری لندن انگلیس ، می گویند : دیس پراکسی به جای عدم آسیب خاص مغز ، ناشی از عدم بلوغ رشد نورون در مغز است.
گزارشی از دانشگاه هال انگلیس می گوید که دیس پراکسی “احتمالاً ارثی است: چندین ژن در آن دخیل هستند. اغلب ، اعضای زیادی در یک خانواده وجود دارند که به طور مشابه تحت تأثیر قرار می گیرند.
علائم دیس پراکسیا
علائم بسته به سن فرد متفاوت است. برخی از علائم عمومی دیس پراکسی شامل موارد زیر است:
-
تعادل ضعیف -
وضعیت بد بدن -
خستگی -
دست و پا چلفتی -
تفاوت در گفتار -
مشکلات ادراک -
هماهنگی ضعیف چشم و دست
دیس پراکسی در کودکان
این اختلال در کودکان اگر زود تشخیص داده شود به روند بهبودی آنها بسیار کمک خواهد کرد .
علائم دیسپراکسی در کودکان :
-
کودکیِ کودک ممکن است بیشتر از سایر کودکان طول بکشد . -
بنیاد دیس پراکسیا می گوید بسیاری از افراد هرگز مرحله خزیدن را طی نمی کنند. -
کودک ممکن است در پاسخ دادن به سوالات کندتر باشد ، ایجاد صدا برای او دشوار است . کلمات کمتری را با مکث بیشتری استفاده می کند. -
ایستادن در کودکان مبتلا به این بیماری دیر اتفاق می افتد.
بعداً و با بالا رفتن سن کودک ممکن است مشکلات زیر آشکار شود:
-
مشکلاتی در انجام حرکات ظریف ، مانند بستن بند کفش ، بالا بردن دکمه ها و زیپ ها ، استفاده از کارد و چنگال و دست خط. -
خیلی ها در لباس پوشیدن مشکل دارند. -
مشکلاتی در انجام حرکات زمین بازی ، مانند پرش ، بازی هاشور ، گرفتن توپ ، لگد زدن به توپ ، پرش از زمین. -
مشکلات مربوط به حرکات کلاس مانند استفاده از قیچی ، رنگ آمیزی ، طراحی ، بازی اره ، منبت کاری با اره مویی. -
مشکلات در تمرکز : کودکان مبتلا به دیس پراکسی تمرکز طولانی مدت روی یک چیز را دشوار می دانند. -
برای کودک پیوستن به بازی های زمین بازی نسبت به بچه های دیگر دشوارتر است. -
کودک بیشتر از بچه های دیگر لج می کند. -
بالا رفتن و پایین آمدن از پله ها برای برخی سخت است. -
تمایل بالا برای برخورد با چیزها ، سقوط و رها کردن اشیا. -
مشکل در یادگیریِ مهارت های جدید : در حالی که کودکان دیگر ممکن است این کار را به طور خودکار انجام دهند ، کودک مبتلا به دیس پراکسی مدت بیشتری طول می کشد.
موارد زیر نیز در سن پیش دبستانی رایج است:
-
به سختی می تواند دوستان خود را حفظ کند. -
رفتار در معاشرت با دیگران ممکن است غیرمعمول به نظر برسد. -
در اکثر اقدامات مردد است ، به نظر می رسد کند است.
مثالهایی برای دیس پراکسی در زندگی معمول کودکان می زنیم ، معمولا شکایت های خانواده های دارای این فرزندان ، به زبان خودمانی خودشان اینگونه است :
-
نمی دونیم چرا کنده … وقتی ازش یه کاری می خواهیم انجام بده یا توی جمع ازش کاری می خواهیم انگار خشکش می زه ، اما همچین که حواسمون بهش نیست خیلی هم فرز و سریع کارها را انجام می ده . -
به نظرم می آد که بچه مان کارنکرده و ناپخته است و اندامش ورزیده و ماهر نیست . -
یه رگه هایی از دست و پا چلفتگی توش می بینم که منو خیلی نگران می کنه -
نمی تونه از حق خودش در برابر همسالان دفاع کنه و همش از ما انتظار داره که بیاییم و به دادش برسیم . -
خیلی زیاد وقتش را به بطالت می گذرونه ! -
باید بالای سرش باشم تا بتونه تکلیفش رو بنویسه وگرنه نوشتن یه تکلیفش 4 برابر همسالانش طول می کشه. -
بلد نیست چطوری بازی کنه .. همین جوری وسایل را از توی کمد می ریزه بیرون و بی هدف باهاشون ور می ره اما بازی هدفمندی بلد نیست باهاشون بکنه. -
در خواندن و نوشتن خیلی کند است و جون آدم را بالا می آورد تا بخواد 3 خط بنویسد.
درمان دیس پراکسی
دیس پراکسی نوعی اختلال است که درمان مشخصی ندارد ، اگرچه می توان از راهکارهای مختلفی برای بهبود سازگاری افراد آسیب دیده با محیط و آموزش انجام اقدامات مختلف به آنها استفاده کرد. درمان دیس پراکسی چند رشته ای است، با در نظر گرفتن هر دو مورد بالینی و به ویژه روان درمانی.
اگرچه دیس پراکسی قابل درمان نیست ، اما فرد می تواند بهبود یابد. با این حال ، هرچه ابتلای کودک زودتر تشخیص داده شود ، پیش آگهی او بهتر خواهد بود.
کار درمانی
به منظور کمک به این خردسالان ، اغلب از راهکارهایی مانند کاردرمانی به منظور تحریک موضوع و کمک به رشد توانایی حرکت آنها استفاده می شود. عنصر دیگری که باید برجسته شود ، فیزیوتراپی است.
گفتاردرمانی
گفتاردرمانی نیز معمولاً ضروری است به منظور آموزش صغیر و اجازه دادن به وی برای ایجاد هماهنگی لازم برای اینکه بتواند کلمات را به صورت صحیح بازگو کند. در یک سطح آموزشی ، ممکن است لازم باشد برنامه های منحصر به فردی ایجاد شود که مشکلات خردسال را در نظر بگیرد.
روش درمانی بیانگر
استفاده از روشهای درمانی بیانگر یا ارتقا techniques عزت نفس کودک ، که ممکن است با درک مشکلات آنها کاهش یابد ، نیز می تواند بسیار مفید باشد. آموزش مهارتهای اجتماعی همچنین ارتباط صحیح با محیط را تسهیل می کند. تحصیلات روانشناختی هم برای آنها و هم برای محیط زیست می تواند به منظور تسهیل رشد هنجاری موضوع و درک مشکلات موجود در آن کمک بزرگی کند.
آموزش حرکتی ادراکی
این شامل بهبود مهارت های زبان ، بینایی ، حرکتی و شنیداری کودک است. برای افراد یک سری وظایف تعیین شده است که به تدریج پیشرفته تر می شوند – هدف این است که کودک را به چالش بکشیم تا پیشرفت کند ، اما نه آنقدر که باعث ناامیدی یا استرس شود.
اسب درمانی
در مطالعه ای که در مجله طب جایگزین و مکمل، تیمی از محققان ایرلندی ، بریتانیایی و سوئدی تأثیرات اسب درمانی (اسب سواری درمانی) را روی گروهی متشکل از 40 کودک 6-15 ساله مبتلا به دیس پراکسی ارزیابی کردند.
کودکان در شش جلسه اسب سواری به مدت 30 دقیقه و همچنین دو جلسه 30 دقیقه ای غربالگری سمعی و بصری شرکت کردند.
آنها دریافتند که سواری درمانی پارامترهای شناختی ، خلقی و راه رفتن شرکت کنندگان را تحریک و بهبود می بخشد. نویسندگان اضافه کردند که “این داده ها همچنین به ارزش بالقوه رویکرد سمعی و بصری در اسب درمانی اشاره داشتند.”
بازی فعال
متخصصان می گویند که بازی فعال – هر بازی که شامل فعالیت بدنی باشد – که می تواند در فضای باز یا داخل خانه باشد ، به بهبود فعالیت حرکتی کمک می کند. بازی روشی است که کودکان در مورد محیط و درباره خود و به ویژه برای کودکان 3-5 ساله یاد می گیرند. این یک قسمت اساسی از یادگیری آنها است.
بازی فعال جایی است که یادگیری جسمی و عاطفی یک کودک بسیار جوان ، رشد زبان ، آگاهی ویژه وی ، رشد حواس آنها همه با هم جمع می شوند.
هرچه کودکان بیشتر درگیر بازی فعال باشند ، در تعامل موفقیت آمیز با سایر کودکان نیز بهتر عمل می کنند.