در صورت احساس درد در سمت راست شکم به شکل آرام، ادامه دار یا ناگهانی و شدید، لازم است علائم را بررسی کنید.
تشخیص درد سمت راست شکم
یک دقیقه مکث کنید تا علائم خود را ارزیابی کنید: درد سمت راست شکم می تواند مبهم باشد و مشخصات آن به شما در تشخیص درست کمک می کند.
چه مدت درد را در آنجا حس کرده اید؟ کی شروع شد؟ آیا شدت درد ثابت است یا کم و زیاد می شود؟
آیا شما را از خواب بیدار می کند؟ شدید یا آرام است؟ آیا در طول فعالیت میزان درد تغییر می کند؟ آیا می توانید مدفوع کنید؟ چه چیزی باعث می شود احساس بهتری داشته باشید؟
درد در هر کجایی از بدن که اتفاق بیفتد می تواند باعث نگرانی شود، اما اطمینان داشته باشید:
بیشتر علل بی خطر و موقتی هستند، مانند گرفتگی ماهیچه، نفخ یا سوء هاضمه. در صورت نگرانی به پزشک مراجعه کنید؛ در ضمن، نفس عمیق بکشید و سعی کنید استرس نداشته باشید.
علل درد سمت راست شکم
آناتومی انسان پیچیده است و علل بسیاری برای درد در سمت راست شکم وجود دارد و برخی از آنها نیز بسیار جدی هستند.
برخی از این دردها که توجه شما را جلب می کند مشکلاتی در دستگاه گوارش، تولید مثل یا دستگاه ادراری و موارد دیگر است. در نظر گرفتن همه این احتمالات می تواند مفید باشد.
1.درد در سمت راست شکم می تواند بخاطر نفخ باشد
معده شما بالای ناف قرار دارد، بنابراین اغلب نفخ در مرکز یا سمت چپ شکم است. با این حال برخی اوقات، در سمت راست نیز احساس می شود.
آیا رژیم غذایی خود را تغییر داده اید؟ آیا غذای زیادی خورده اید که می تواند باعث نفخ شود، مانند سبزیجات (بروکلی، جوانه بروکسل یا گل کلم) یا لوبیا؟
نفخ با گذشت زمان از بین می رود. سعی کنید پیاده روی داشته باشید تا به رفع آن کمک کنید.
2. درد می تواند ناشی از سوء هاضمه باشد
وقتی دچار سوء هاضمه می شوید ممکن است احساس سوزش در بالای شکم خود داشته باشید و این سوزش می تواند در سمت راست شکم شما بوجود آید.
سوء هاضمه مشکل جدی نیست و ممکن است در اثر تند غذا خوردن، نوشیدن الکل یا قهوه یا غذاهای اسیدی مانند گوجه اتفاق بیفتد.
در این صورت درد باید به خودی خود از بین برود. پزشکان توصیه می کنند که اگر مجدداً در طول دو هفته اتفاق افتاد، به پزشک مراجعه کنید.
3. گاهی درد ناشی از اسپاسم عضلانی است
دلیل این درد می تواند تمرینات هوازی سنگین باشد: دویدن سریعتر از حد معمول می تواند دیافراگم شما را بیش از حالت طبیعی درگیر کند.
ممکن است شما متوجه شوید که وقتی دستان خود را به سمت بالا می کشید، درد کمتر می شود.
برای جلوگیری از گرفتگی در دفعات بعد، ابتدا خودتان را گرم کنید و حرکاتی مانند درجا پریدن یا آهسته نفس کشیدن را انجام دهید تا به افزایش کشیدگی سیستم تنفسی خود کمک کند.
همیشه باید در صورت وجود درد شکمی به علت احتمالی آن فکر کنید، گاهی این دردها واقعاً نشان از سرطان روده بزرگ است.
4. درد سمت راست شکم می تواند بخاطر فتق باشد
در مورد ورزش صحبت می کنیم، اگر شما در باشگاه وزنه های سنگین بلند می کنید (یا اگر در محل کار و خانه وسایل سنگین حمل می کنید)، ممکن است دچار فتق شوید (وضعیتی که ممکن است بافت یا اندام ها از دیواره عضله بیرون زده باشد.
فتق می تواند ناشی از افزایش وزن نیز باشد، و حتی می تواند ارثی باشد. قسمت هایی که قبلاً تحت جراحی نیز بوده اند، مستعد فتق هستند زیرا بافت آنها ضعیف تر است.
علائم این بیماری شامل درد هنگام بلند کردن اجسام، درد آرام در این ناحیه و در مردان ممکن است در کشاله ران ایجاد شود.
ممکن است نیاز به عمل جراحی ترمیمی باشد. همه علائم فتق آشکار نیستند.
5. درد در سمت راست شکم می تواند بخاطر آپاندیسیت باشد
وقتیکه دچار درد در سمت راست شکم هستید، شایع ترین حدس می تواند آپاندیس باشد، زیرا این ارگان لوله مانند در کنار روده بزرگ وصل شده است.
اگر بیماری آپاندیسیت باشد: درد معمولاً در اطراف ناف شما شروع می شود و سپس به گوشه پایین سمت راست شکم جابجا می شود.
وقتی این درد شروع شود ممکن است متوجه شوید که در هنگام نشستن یا دراز کشیدن احساس ناراحتی بیشتری می کنید.
خود را سرزنش نکنید. هیچ کاری برای جلوگیری از آن وجود ندارد.
هیچ محرک خاصی برای بروز آپاندیسیت وجود ندارد. باید به پزشک مراجعه کنید زیرا آپاندیس ممکن است بترکد.
6. این درد می تواند ناشی از کیست تخمدان باشد
زنان در هر طرف رحم تخمدان دارند. بعضی اوقات کیست ها (کیسه هایی پر از مایعات) روی تخمدان بوجود می آید.
بیشتر اوقات کیست تخمدان به خودی خود از بین می رود و زنان به ندرت متوجه آنها می شوند.
با این حال، کیست ها می توانند به اندازه ای بزرگ شوند که موجب ایجاد درد شود، و اگر کیست در تخمدان سمت راست شما باشد، در این ناحیه احساس درد خواهید کرد.
اگر درد ناگهانی یا شدید است یا دچار تب یا استفراع هستید، به پزشک مراجعه کنید.
7. ممکن است درد به علت حاملگی خارج از رحم باشد
به ندرت، تخمک بارور شده می تواند در خارج از رحم لانه گزینی می کند، اغلب در یکی از لوله های فالوپ جای می گیرد.
به این حالت حاملگی خارج رحمی گفته می شود، واضح است که این حالت تنها در زنان در سن باروری اتفاق می افتد.
اگر قصد بارداری دارید یا به علت عدم رعایت روش های پیشگیری احتمال بارداری وجود دارد، لازم است که بخاطر درد شکمی با پزشک مشورت کنید.
این درد ممکن است به شکل دردی موضعی در سمت راست یا چپ حس شود.
آزمایش حاملگی می تواند این مسئله را تایید یا رد کند. خونریزی غیر طبیعی واژن یا درد لگن از دیگر علائم بارداری خارج از رحم است.
8. درد سمت راست شکم ممکن است درد ناشی از سنگ کلیه باشد
علائم شایع سنگ کلیه درد آرام در پشت، پایین شکم یا کشاله ران است. ممکن است برخی افراد احساس کنند که شروع درد در یک سمت شکم آنها شروع می شود.
همچنین این درد می تواند تغییر موقعیت بدهد (به این معنی که سنگ می تواند در مجاری ادراری جابجا شود).
از دیگر نشانه های سنگ کلیه می توان به درد در هنگام ادرار کردن، وجود خون در ادرار، حالت تهوع و استفراغ اشاره کرد.
9. می تواند بخاطر فشار مدفوع باشد
یکی دیگر از دلایل متداول درد شکمی این مسئله است. بیشتر مدفوع در سمت چپ روده جمع می شود.
با این حال، اگر فرد دچار یبوست مزمن شدید باشد، می تواند منجر به فشار مدفوع در قسمت های دیگر شود.
علائم دیگر فشار مدفوع شامل گرفتگی و نفخ شکم، کمردرد و فشار مثانه است.
10. ممکن است ناشی از سنگ کیسه صفرا باشد
اگر درد در قسمت فوقانی سمت راست شکم باشد، ممکن است بخاطر سنگ کیسه صفرا باشد، بخصوص اگر درد بعد از غذا خوردن بدتر شود یا بعد از یک وعده غذایی چرب بوجود آید.
اغلب این موارد را در زنان 30 تا 40 ساله می بینیم. کیسه صفرا ارگانی است که صفرا را آزاد می کند و به شما در هضم غذا کمک می کند.
اگر سطح بالایی از چربی خون داشته باشید یا دچار چاقی باشید، صفرای شما شروع به تولید سنگ صفرا می کند.
صرفنظر از علت، زمانی که سنگ مجاری صفرا را مسدود کند، ممکن است درد ناگهانی شروع شود.
یکی از نشانه های سنگ کیسه صفرا: درد در استخوان بین شانه های شما یا درست در زیر شانه راست شما باشد.
اگر علائمی دارید، ممکن است نیاز به برداشتن کیسه صفرا با جراحی باشید. با این وجود خوشبختانه، سنگ کیسه صفرا از نظر پزشکی قابل درمان است.
11. شاید درد بخاطر مصرف بیش از حد ایبوپروفن باشد
مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن می تواند غشای معده شما را تحریک کند و موجب احساس سوزش شود.
در حالی که بیشتر شایع است که درد کلی شکمی، سوء هاضمه، سوزش سر دل یا باد نیز با این تحریک داشته باشید، درد ممکن است در قسمت بالایی شکم موضعی شود.
مصرف بیش از حد داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی همچنین می تواند باعث درد شکم همراه با حالت تهوع، استفراغ و اسهال و در برخی مواد حتی منجر به زخم شود.
شما می توانید با رعایت دستورات پزشک در مورد مدت و میزان مصرف دارو، از این مشکلات جلوگیری کنید.
شاید دردهای آرام شما به تدریج تبدیل به دردهای شدید شود. یا ناراحتی ها مبهم و در یک ناحیه پخش بود، و حالا در یک نقطه باشد که بتوانید آن را با انگشت نشان دهید.
عدم توانایی در نشستن، استفراغ یا احساس عدم تعادل علائم دیگری است که باید فوراً توسط پزشک معاینه شود.
درد در کودکان می تواند سخت تر باشد. اگر آنها از درد سمت راست شکم شکایت می کنند، یکی از راه های ارزیابی علت درد این است که از آنها سوال کنید: غذای مورد علاقه تو چیست؟
آیا می خواهی الان آن را بخوری؟ در صورتی که جواب مثبت نیست، باید مسئله را جدی بگیرید.
نشانه دیگر: اگر رفتار آنها به شکلی “خاموش” باشد. چنانچه آنها مثل همیشه نیستند و چیزی احساس نمی شود، به پزشک مراجعه کنید.