عرق خرفه و خواص دارویی آن در طب سنتی
گسترده بودن خواص خرفه (Purslane) باعث شده، سازمان بهداشت جهانی لقب اکسیر جهانی را به آن بدهد، در ادامه شما را با خواص خرفه آشنا می‌کنیم. خرفه گیاهی است علفی، گوشت‌دار و یک ساله که برگ‌هایی متقابل و گل‌هایی کوچک و به رنگ زرد دارد.
نژادهای وحشی آن عموماً ساقه‌های گسترده بر روی زمین دارند ولی نژاد پرورش یافته آن ساقه‌ای ضخیم گوشت‌دار، قائم و به ارتفاع ۳۰-۱۰ سانتیمتر دارد. نمونه‌های وحشی آن معمولاً بر روی چمنزارها، کنار جاده‌ها، حاشیه دریاچه‌ها و اراضی شن‌زار می‌روید.
خرفه دارای ۹۵-۹۳ درصد آب، مواد لعابی، پکتین و مواد چرب است. برگ خام خرفه مانند سبزی خوردن و یا سالاد قابل مصرف است.
فواید عرق خرفه
۱. طبع آن خیلی سرد و تر است.
۲. خوردن آن باعث ازدیاد شیر مادران می‌گردد.
۳. برای درمان سوزش مجاری ادرار خرفه را به آش آبغوره بیفزایید.
۴. برای لکنت زبان از دمکرده تخم خرفه همراه نبات استفاده شود.
۵. مصرف عرق خرفه برای هپاتیت کبدی مفید می‌باشد.
۶. خوردن عرق خرفه ادرارآور می‌باشد.
۷. خرفه برطرف کننده عوارض کمبود ویتامین ث می‌باشد.
۸. برای تسکین صفرا از برگ و ساقه خرفه به صورت خام استفاده شود.
۹. عرق خرفه جهت تسکین تب‌های گرم صفراوی از خرفه استفاده شود.
۱۰. افراد دیابتی که ترشح ادرار دارند از خرفه استفاده کنند.
۱۱. ۱۲۰ گرم از شیره تازه خرفه را همراه با آب یا شیر بنوشند.
۱۲. برای بیماری بادسرخ از خرفه می‌توان استفاده کرد.
۱۳. افراد سردمزاج از خوردن عرق خرفه خودداری کنند.
۱۴. جهت سنگ کلیه عرق خرفه را مانند سبزی میل کنید.
۱۵. خرفه برای خونریزی سینه و چرک سینه نیز مفید می‌باشد.
۱۶. تخم خرفه برای قناری مفید است و آن‌را خوش آواز می‌کند.
۱۷. کسانی که بیماری گواتر دارند از خرفه بعنوان سبزی استفاده کنند.
۱۸. افراد سردمزاجی که زخم معده دارند از خوردن آن خودداری کنند.
۱۹. عرق خرفه برطرف کننده لاغری افراد سودایی مزاج است.
۲۰. جهت درمان میخچه برگ‌های له شده یا پخته یا شیره گیاه را به صورت ضماد بگذارید.
۲۱. برای رفع تشنگی خرفه را با گل گاوزبان یا کاهو میل کنید.
۲۲. دمکرده تخم خرفه برای بواسیر مفید است.
۲۳. جهت حساسیت‌های پوستی از ضماد خرفه می‌توان استفاده کرد.
۲۴. برای از بین بردن جوش‌های سر، شیره خرفه را با عرق بید مخلوط کرده سر را بشوئید.
۲۵. برای قطع اسهال خرفه را بریان کرده میل کنید.
۲۶. افراد مسلول از خرفه می‌توانند استفاده کنند.
۲۷. برای بیماری یرقان مفید می‌باشد.
۲۸. جهت درمان آفتاب‌سوختگی تخم آن را با روغن کنجد مخلوط نموده به پوست بمالید.
۲۹. جویدن خرفه کندی دندان را از بین می‌برد.
۳۰. برای جلوگیری از ترشی معده نیم ساعت بعد از غذا کمی خرفه را جویده میل کنید.
۳۱. جهت سرفه‌های مقاوم از عرق خرفه می‌توان استفاده کرد.
۳۲. برای درمان کوفتگی عرق خرفه را کوبیده به صورت ضماد بگذارید.
۳۳. برای خونروی بین قاعدگی خانم‌ها از خرفه به صورت خام یا پخته بعد از پاک شدن به مدت ۱۵ روز میل شود و یا از دمکرده تخم آن ۲ گرم در ۱۵۰ سی‌سی آب‌جوش میل کنید.
۳۴. برای درمان بی‌خوابی و تشویش از عرق خرفه استفاده شود.
۳۵. عرق خرفه ضد سنگ مثانه است، ۴۰ گرم شیره این گیاه را همراه آب بنوشید.
۳۶. جهت درمان انزال زودرس به مدت یک هفته روزی ۲ گرم تخم خرفه را در ۱۵۰ سی‌سی آب‌جوش میل کنید.
۳۷. برای سنگ کیسه صفرا از برگ خرفه به صورت خام، پخته، ترشی خرفه و یا از دمکرده تخم خرفه استفاده شود.
ارزش غذایی خرفه
استفاده از خرفه در طب سنتی سابقه‌ی طولانی دارد. خرفه سرشار از مواد مغذی مختلف است. هر ۱۰۰ گرم خرفه محتوی مواد مغذی زیر است:
-
ویتامین A: مقدار ۲۶٪ نیاز روزانه‌ی بدن؛ -
ویتامین C: مقدار ۳۵٪ نیاز روزانه‌ی بدن؛ -
منیزیم: ۱۷٪ نیاز روزانه‌ی بدن؛ -
منگنز: ۱۵٪ نیاز روزانه‌ی بدن؛ -
پتاسیم: ۱۴٪ نیاز روزانه‌ی بدن؛ -
آهن: ۱۱٪ نیازروزانه‌ی بدن؛ -
کلسیم: ۱۱٪ نیازروزانه‌ی بدن. -
همچنین خرفه محتوی مقادیر اندکی از ویتامین B۱ و ویتامین B3 و B2، فولات، مس و فسفر است.
جالب این است که خرفه با وجود این همه مواد مغذی، تنها محتوی ۱۶ کالری انرژی است. این ویژگی‌ها موجب شده خرفه از لحاظ تراکم مواد مغذی نسبت به کالری یکی از مفیدترین غذاها در جهان باشد.
خواص خرفه از نظر طب اسلامی شیعه
بر روی زمین سبزی خوردنی شریف‌تر از آن نیست و سبزی خوردنی حضرت فاطمه (ع) است و عقل را زیاد می‌کند.
پیامبر (ص) می‌فرماید:
از این گیاه پر منفعت‌تر نداریم.در جایی دیگر می فرمایند رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم: بر شما باد خرفه چرا که زیرکی می‌دهد و اگر تنها یک چیز باشد که عقل را افزون می‌کند، همان است.
امام صادق علیه السلام در این باره می فرمایند:
پیامبر خدا بر زمین سوخته‌ای پا نهاد و آن زمین، پایش را سوزاند پس پای خویش را بر خرفه نهاد، و در نتیجه، سوزش حاصل از زمین سوخته، فرو نشست. از آن پس، پیامبر خرفه را دوست داشت، برای آن دعا میکرد و می‌فرموند که: «چه گیاه پر برکتی است»
احتیاط در مصرف فرخه
خرفه محتوی اگزالات است. وجود اگزالات احتمال تشکیل و پیشرفت سنگ کلیه را افزایش می‌دهد. بنابراین اگر از سنگ کلیه رنج می‌برید، بهتر است از مصرف خرفه چشم‌پوشی بکنید.
همچنین اگزالات خاصیت ضدتغذیه‌ای دارد. درنتیجه ممکن است از جذب مواد معدنی مانند کلسیم و منیزیم جلوگیری بکند.
مقدار اگزالات در خرفه‌ای که در سایه و شرایط تاریک رشد می‌کند، بیشتر از خرفه‌ای است که نور آفتاب دریافت می‌کند.
اگر وجود اگزالات در خرفه باعث نگرانی‌تان شده است، خرفه را همراه با ماست میل بکنید. زیرا ماست مقدار اگزالات موجود در خرفه را به‌طور چشمگیری کاهش می‌دهد. همچنین پختن خرفه با آبِ درحال جوش می‌تواند موجب کاهش چشمگیر اگزالات موجود در آن شود.
همچنین بخوانید:
روش کاشت و تکثیر گیاه خرفه