کندس چیست ؟
با مجله اینترنتی دلگرم همراه باشید تا با کندس و خواص کندس بیشتر آشنا شوید
کندس درختچه ای است خاردار و بومی ایران که به وفور در شمال به ویژه در جنگل های وامنان می روید. ازگیل از زمان های بسیار دور شناخته شده و تاریخ کشت آن در اروپا به یونان و روم باستان و دست کم دو قرن پیش از میلاد بازمی گردد. میوه ازگیل تا دوره ویکتوریا به وفور استفاده می شد اما در دوره های پس از آن کمتر مورد توجه قرار گرفت تا آن که اکنون جز بخش های کوچکی در اروپا، طرفداران چندانی ندارد. ازگیل در ادبیات کهن اروپا نماد بدکارگی یا تهیدستی نابهنگام است زیرا میوه هایش پیش از رسیدن از درون می پوسند.
میوه های ازگیل یا کندس را موقعی که هنوز سفت و نارس اند می چینند و با دقت مانند سیر ترشی درون ظرف های شیشه ای استوانه ای می ریزند و سپس ظرف را از آب و اندکی نمک پر می کنند و آن را در جایی خشک و خنک دور از تابش آفتاب نگه می دارند. این فرآورده که «آب کندس » نامیده می شود با لذت فراوان در زمستان خورده می شود
میوه کندس چیست ؟
میوه کندس بسیار سخت و اسیدی است و به همین خاطر تا خوب رسیده نشود قابل خوردن نیست. برای جلوگیری از پوسیده شدن آن بر روی درخت، معمولا میوه ها را زودتر برداشت می کنند و در محل مناسبی انبار می سازند تا برسد.
گوشت کندس پس از رسیدن از سفید به قهوه ای تغییر می یابد و کاملا نرم و شیرین می شود و طعمی مشابه میوه های خوشمزه و آبدار نواحی استوایی پیدا می کند. قطر میوه در گونه های وحشی به ۵۲ سانتی متر و در ارقام پرورشی به ۵۶ سانتی متر یا بیشتر هم می رسد. گیاه ازگیل به شکل درخت پاکوتاه یا بوته های بلند است و متعلق به خانواده رزها است.
جنس میوه کندس
جنس کندس دوگونه دارد که
-
اولی همان ازگیل معمولی با نام علمی Mespilus germanica است. این گونه بومی جنوب غربی آسیا و احتمالا جنوب شرق اروپا است اما منشاء آن را ایران می دانند. -
گونه دیگر M.canescens، اخیرا ۱۹۰۰ در آمریکای شمالی کشف شده است. بلندی درختچه های ازگیل به ۸ متر هم می رسد. برگ های پهنی به رنگ سبز تیره، بیضی شکل به طول ۶ تا ۱۵ سانتی متر و به پهنای ۳ تا ۴ سانتی متر دارد.
برگ ها پیش از خزان شدن به رنگ قرمز درمی آیند. گل های سفید پنج گلبرگی آن در بهار شکوفه می دهند. گل های ازگیل هرمافرودیت هستند یعنی هم دارای اندام های نر و هم اندام های تولید مثلی ماده اند و توسط زنبورها گرده افشانی می شوند.
گیاه کندس خودبارور است
در مکانی سایه روشن در جنگل های آفتابگیر رشد می کند. خاک مرطوب، سبک و شنی با خاک برگ یا خاک سنگین رسی و به خوبی زهکشی شده را می پسندد. بذرهایش بسیار سفت و محکم و نفوذناپذیرند به همین خاطر بعید است در همان سال اول تا پیش از گذراندن دو زمستان جوانه بزنند. برای کشت تجاری آن معمولا بذرها را برای مدت کوتاهی در اسید سولفوریک می خوابانند تا پوسته بذر باز شود البته این کار بایستی با دقت زیاد انجام شود وگرنه بذر آسیب می بیند.
باغداران خانگی می توانند به جای اسید، بذرها را به مدت ۲۴ ساعت در آب گرم بگذارند و سپس به مدت ۲ تا ۳ ماه در محلی سرد با دمای ۱ تا ۵ درجه سانتی گراد نگه دارند. میوه ندس علاوه بر مصارف خوراکی دارای کاربردهای دارویی نیز هست. گوشت آن مسهل و برگ هایش بندآورنده خون اند. دانه ها حاوی اسید هیدروسیانیک سمی اند.
خواص کندس
-
میوه مؤثر در تقویت خون بدن -
کندس، میوه درختی است که در اواخر پاییز و اوایل زمستان می رسد.گل هایدرخت ازگیل، سفید و میوهآن شبیه زالزالک است، با این تفاوت که میوه ازگیلدرشت تر و قهوه ای رنگ و طعمش شیرین و کمی گس است. هسته آن را می کارند ودرخت ازگیل را به درخت گلابی نیز پیوند می زنند. -
قسمت های مورد استفاده درخت ازگیل، برگ و میوه آن است. اسم فارسی ازگیل «اردف» و «گیل»بوده است. -
کندس سرشار از ویتامین های «ب» و «ث» و قند، تانن و سلولز و اسید سیتریک است. -
ازگیل دارای مقدار زیادی هیدرات کربن است که محرک انرژی است . -
کندس دارای ماده ای به نام تانن است که بهترین دارو برای درمان عفونت های روده بزرگ است. -
کندس در تقویت خون بدن مؤثراست. -
ویتامین «ب» ازگیل، اعصاب را تقویت می کند و از نظر تغذیه اهمیت دارد. -
کندس را به صورت خام به عنوان میوه لذیذ، مطبوع و تقویت کننده مصرف می کنند و از آن شربت و کنسرو ازگیل تهیه می کنند. -
مصرف ازگیل خام یا کنسرو ازگیل در معالجه اسهال ساده اثر قطعی دارد. -
خوردن ازگیل خام و خصوصاً نارس آن که تانن بیشتری دارد در معالجه خونریزیهای داخلی مانند:بواسیر، خونریزی رحمی و غیره اثر شفا بخش دارد. -
ازگیل در معلجه ورم روده به کار می رود، به این منظور باید ۲۳۰ گرم ازگیلرسیده را پس از جدا کردن پوست و دانه، در کمی شیر حل نموده و مصرف نمود. -
در معالجه زخم دهان و تورم مخاط گلو مؤثر است. -
کندس قبض کننده روده ها است. ازگیل کار روده ها را تنظیم می کند. ازگیل ادرار آوراست. -
ازگیل دارای اسید مالیک، تانن، اسید سیتریک و اسید تاتاریک است و از نظر غذایی شبیه «به»است. -
کندس میوه ای بسیار مقوی است زیرا قدرت اُسمزی خون را بالا می برد. -
ازگیل به علت داشتن املاح سیتریک، رمالیکو تاتاریک، ترشی خون را از بین می برد. -
کندس مواد معدی را مرتب می کند و برای اسهال بسیار مفید است. -
میوه تازه و رسیده ازگیل یا کنسرو آن برای درمان اختلاق قاعدگی خانم ها کاملاً مفید است. -
جوشانده نیم گرم برگ درخت کندس، سالک را درمان می کند. -
جوشانده برگ ازگیل ،پوست های ظریف را تقویت میکند و برفک را معالجه می نماید. -
غرغره کردن با جوشانده برگ گیاه کندس، آبسه دهان و گلو را درمان می کند.اگر هر روز سه بار با جوشانده برگ ازگیل غرغره شود، آنژین را معالجه مینماید.
تهیه شده مجله اینترنتی دلگرم
مرضیه ملایری