بیشترین طول عمر در حشرات
موریانه ی ملکه (۵۰ سال)
همه معمولاً بر این باورند که حشرات تنها چند روز و یا نهایتاً چند هفته زنده می مانند اما باید بدانید که این تئوری را باید به کلی دور بیندازید. در میان تمامی گونه های موریانه ها همه تحت رهبری یک پادشاه یا ملکه زندگی می کنند. بعد از جفت گیری با موریانه ی نز، موریانه ی ملکه شروع به تخم گذاری می کند. در ابتدا تعداد تخم های او محدود است اما رفته رفته این مقدار به ۲۵.۰۰۰ تخم در هر روز می رسد که البته همه ی آن ها بلوغ پیدا نمی کنند.
اگر شکارچیان مزاحم این ملکه و تخم گذاری بی پایان وی نشوند موریانه می تواند تا ۵۰ سال نیز زنده بماند و پادشاه موریانه ها نیز که بیشتر وقت خود را به جفت گیری با موریانه های ماده می گذراند نیز عمر بسیار طولانی خواهد داشت.
اما موریانه های کارگر که به عنوان آفت های چوب می شناسیم و اکثریت اجتماع موریانه ها را تشکیل می دهند تنها یک یا دو سال زنده می مانند که برای این حشرات زحمتکش و زندگی پرمشقت بردگی آن ها مناسب و کافی بنظر می رسد.
موریانهها حشراتی هستند که بدنی نرم دارند و به کندی حرکت میکنند به حکم طبیعت تا پایان عمر در دژ تاریکی که محل اجتماع آنهاست به سر میبرند زیرا در روشنایی آفتاب و فضای باز یارای ایستادگی در برابر دشمنان بیشمار خود را ندارند. موریانهها خطرناکترین موجودات برای سازههای چوبی هستند؛ زیرا، بدون ظاهر شدن و جلب توجه انسان، ممکن است سقفی را به کلی ویران کنند و خسارتهای زیادی را به بار آورند.
زندگی موریانه ها
موریانهها از نظر نوع زندگی به سه گروه عمده تقسیم میشوند.
-
موریانههایی که در زیر خاک زندگی میکنند. -
موریانههایی که در درون چوبهای خشک زندگی میکنند. -
موریانههایی که در چوبهای مرطوب زندگی میکنند.
موریانههای گروه اول همانطور که از اسم آنها پیداست، در زیر خاک زندگی میکنند. وظیفه تأمین غذا و حفر تونلها و دالانها به عهده موریانههای سرباز و کارگر است که شباهت زیادی به مورچههای بالدار دارند.
غذای اصلی آنها عمدتاً سلولز است که به وسیله کارگران هنگام حفر تونلها و دالانها به دست میآید. این ماده هضم نشدنی با کمک تک یاختهایهایی که در معدهٔ موریانهها وجود دارد، تبدیل به ماده هضم شدنی میشود. این گروه از موریانهها تقریباً به انواع سوزنیبرگان و پهنبرگان به استثنای چوبهایی درون سرخچوب ، سروتالاب و بعضی از کاجها که از دوام طبیعی نسبتاً خوبی برخوردارند، حمله میکنند.
آنها با تونلهایی که در چوب ایجاد میکنند، به تدریج باعث تضعیف و کاهش مقاومتهای مکانیکی چوب میشوند، و در نهایت تخریب ناگهانی آن را موجب میگردند. موریانهها، غالباً از طریق مجاری بسیار باریک، و مخفی وارد فونداسیون ساختمان میشوند و به وسیله پایههای چوبی که در تماس با خاک هستند یا از طریق تونلهای زیرزمینی که معمولاً در زیر ساختمان حفر میشود، وارد ساختمان میشوند، و فعالیت تخریبی خود را آغاز میکنند.
انواع موریانه
موریانهها حشراتی هستند اجتماعی که دو نوع از آنها دیده میشود:
-
یک نوع در داخل چوبهای منازل زندگی میکنند -
نوع دیگر مخصوص سرزمینهای استوایی بوده و در بیابانها برای خود مسکن میسازند و طول خانههایشان گاهی به ۵ متر و قطرش به ۸ متر میرسد و بسیار هم سخت است، بطوریکه با کلنگ هم شکسته نمیشود.
در حالت کلی موریانهها، شاه، ملکه، شاهزاده، کارگر و سرباز دارند و اگر تپه آنها را بشکافید همه اینها را از هم تشخیص خواهید داد. تعداد زیادی از موریانهها با استفاده از چوبهای جویده شده یا گل لانههای بزرگی درست میکنند. این لانهها بسیار اصولی ساخته شده و برای ساخت آن هر موریانه وظیفه مشخصی دارد.
معمولاً موریانهها در درون لانههایشان پنهان میشوند، ولی در صورتی که کسی مزاحم آنها شود یا برای تشکیل اجتماع جدید قصد پرواز داشته باشند، از لانههایشان بیرون میآیند.
ساختار بدن موریانهها
بسیاری از مردم موریانه را با مورچه سفید اشتباه میگیرند. اگر چه موریانهها نیز مانند مورچهها جانورانی اجتماعی هستند، ولی به کلی با آنها تفاوت دارند. موریانه کمری کلفت، رنگی روشن و شاخکهای یکنواخت و خمیده دارد. شکل هر موریانه به نوع وظیفهاش در اجتماع موریانهها، بستگی دارد. برای مثال کارگرانی که وظیفه غذا دادن و تمیز کردن ملکه را به عهده دارند، معمولاً کور بوده و بدون بال هستند و دستگاه تناسلی هم ندارند. فقط موریانه نر دارای ۴ بال است و بیش از چند روزی زندگی نمیکند، یعنی پس از جفتگیری با نر تنها فرد ماده (ملکه) است که در اجتماع موریانهها زندگی میکند و دارای شکمی بزرگ است و کارش فقط تخمگذاری است.
در دستگاه گوارش موریانهها که از چوب استفاده میکنند، عدهای از تکیاختگان از دسته تاژَکها به نام «پلیماستیژین» زندگی میکنند که با موریانهها زندگی اشتراکی دارند، بدین شیوه که این تکسلولیها دیاستازی به نام سلولاز ترشح میکنند که موجب گواردن و نرم شدن چوبها میشود و در این حالت موریانهها چوبهای نرم شده را میخورند.