گزارش کردن تو خبر: اعم از مدیران رده بالا و یا اعضای هیأت مدیره شرکت های بیمه اجتماعی و افسران سازمان افراد بازنشسته دستمزد می گیرند و از افزایش حقوق و مزایای عمومی خود محروم می شوند افراد بازنشسته آیا آنها به خاطر برابری اجتماعی و برابری همه تسلیم به حداقل رساندن اجباری می شوند؟
«عدالت یا برابری، مسئله این است»؛ وقتی از عدالت صحبت می کنیم، با تساوی حقوقی که فقط به گروه های خاصی محدود می شود بسیار متفاوت است.
سخنگوی دولت چه گفت؟
این روزها انتقاداتی از سخنان سخنگوی دولت مبنی بر معنای جدید عدالت (عدالت در پرداخت دستمزد کارمندان و مستمری بگیران) به وجود آمده است. بهادری جهرمی در 30 تیرماه اعلام کرد که مجلس طرح قانون انصاف حقوق را به نفع دهک های پایین جامعه نپذیرفته است. تعریف جدیدی از عدالت دستمزد ارائه کرد. در این تعریف، هر نوع افزایش و تناسب تنها به نفع پایین ترین رده دستمزد است و قاعدتا کسانی که بیش از حداقل دستمزد دریافت می کنند نباید انتظار افزایش دستمزد متناسب با تورم داشته باشند.
وی گفت: پرداخت عادلانه مستمری بگیران، کارمندان و کارگران یکی از شعارهای اساسی دولت سیزدهم و از مهمترین برنامه های این دولت است. یعنی باید به کسانی که درآمد ماهانه کمتری دارند توجه ویژه شود.
سخنگوی دولت تاکید کرد: تمام تلاش بر این بوده که چون دهک های پایین فشار تورمی بیشتری دارند، در افزایش حقوق سالانه، این دهک ها بیش از دهک های بالا مشمول افزایش حقوق و مستمری شوند.
میزان تامین اجتماعی بازنشستگان چقدر است؟
اما این تعریف از عدالت در مورد مستمری بگیران، به ویژه مستمری بگیران ناشی از اشتغال صدق نمی کند. در حالی که سخنگوی دولت از مواضع دولت در قبال دستمزدها دفاع می کند و این را «عادلانه» می داند که همه کارگران بازنشسته، به استثنای حداقل دستمزدها، مشمول افزایش ده درصدی دستمزد در سال جاری شوند. آیا عدالت باید به صورت پله های معکوس اجرا شود؟
در صندوق بیمه اجتماعی نزدیک به یک میلیون مستمری بگیر و مستمری بگیر پایه دوم یا غیرحداقل محسوب می شوند که بر اساس آخرین برآوردها بیش از 70 درصد آنها ماهانه کمتر از ده میلیون تومان درآمد دارند. افزایش ده درصدی حقوق برای مستمری بگیری که 6 میلیون تومان حقوق دارد و بر اساس طبقه بندی حقوق بازنشستگان، سایر سطوح در نظر گرفته شده است، فقط 600 هزار تومان درآمد ماهانه دارد؛ حتی اگر مبلغ ثابتی هم به این عدد اضافه کنیم، باز هم حقوق مستمری بگیران با حداقل هزینه زندگی و شرایط ماده 96 قانون تامین اجتماعی فاصله دارد. چگونه می توان چنین حقوقی را پرداخت عادلانه نامید؟
راه پله معکوس و توجه ویژه به دهک های پایین زمانی معنا پیدا می کند که مکانیزمی برای بررسی نجومی گیرنده وجود داشته باشد. مثلاً کسانی که حقوق ماهیانه بالای 15 یا 20 میلیون تومان دارند جزو گروه هایی هستند که باید مشمول افزایش حقوق کمتری شوند. در صندوق تامین اجتماعی نه نجومی فکر می کنیم و نه به معیار و دستورالعملی برای تعیین سطح درآمد نیاز داریم. کلیه مشمولان غیرحداقل این صندوق بازنشستگی ردیف دوم محسوب می شوند. بنابراین برخلاف ادعای سخنگوی دولت، دهک‌های پایین‌تر زیادی در بین این گروه از مستمری بگیران وجود دارند که با تصویب دولت از افزایش عادلانه حقوق محروم شدند.
بازنشستگان چه می گویند؟
بازنشستگان با انتقاد از سخنان سخنگوی دولت می گویند: آیا مدیران به اندازه کارکنان عادی که مدعی هستند همه مستمری بگیران باید ده درصد افزایش داشته باشند، حقوق دریافت می کنند؟ اگر «برابری» را مساوی با عدالت بدانیم باید به اندازه یک کارمند عادی حقوق مدیران را بدهند و فیش را منتشر کنند. وقتی این کار را نمی کنند و عدالت را برای خود ناشی از شایستگی و توانایی می دانند، چگونه می توانند عدالت را به معنای برابری برای دیگرانی که می خواهند به اندازه سرمایه گذاری از جیب خود بردارند، جستجو کنند؟
اظهارات بهادری جهرمی در روزهایی که کارگران بازنشسته منتظر تغییر مصوبه افزایش دستمزد هستند، موجب نگرانی شد. کافی است به صحبت های بازنشستگان گوش فرا دهید تا به میزان زیاد ناامیدی، نارضایتی و انتقادات مداوم پی ببرید.
حسین پور (کارگر بازنشسته) در این باره می گوید: چگونه می توان از عدالت در پرداخت دفاع کرد وقتی یک مستمری بگیر ارزشمند و زیان آور سال ها پای کوره ذوب می ایستد و حق بیمه بالایی می پردازد به این امید که در سنین پیری بتواند هزینه دارو و درمان و تامین زندگی زن و بچه را بپردازند، اما حالا با افزایش ده درصدی مستمری، همه مستمری بگیران را در یک کاسه انداختند و همه قوانین و مقررات را به هم ریختند. شکاف بین سطوح بازنشستگی و همچنین ارزش طبقه بندی مشاغل و گروه های کاری از بین رفته است. اگر همه مستمری بگیران باید مشمول افزایش ده درصدی شوند، مزایا مزد و حقوق شغلی چه معنایی دارد؟ آیا مستمری بگیرانی که کمتر از ده میلیون تومان درآمد دارند و نمی توانند اجاره بها را پرداخت کنند، جزو دهک های کم درآمدی که سخنگوی دولت مدعی حمایت از آنها است، قرار نمی گیرند؟
یدالله فرجی (فعال بازنشسته صنفی) با انتقاد از سیاست فقیرسازی و حداقل دستمزد می گوید: اینکه با افزایش 57 درصدی حداقل دستمزد ادعای تحقق عدالت داشته باشیم کاملا بی انصافی است. ماده 96 قانون تامین اجتماعی می گوید: افزایش هزینه های زندگی و معادلات استاندارد بیمه ای مقرر می دارد که بازنشسته به همان نسبتی که در مدت اشتغال به کار پرداخت کرده است، مستمری دریافت کند. عدالتی که این همه اصول و قواعد را زیر پا می گذارد چگونه است؟! همچنین آیا مدیران ارشد یا اعضای هیأت مدیره شرکت های بیمه اجتماعی و کارکنان سازمان در صورت انصراف مستمری بگیران به منظور برابری اجتماعی، حقوقی برابر با مستمری بگیران دریافت می کنند و از افزایش حقوق و مزایای عمومی دستمزد محروم می شوند. و برابری همه؟
و کدام عدالت؟!
به گزارش ایلنا، بنابراین به نظر می رسد تعریف عدالت به گفته سخنگوی دولت دستخوش تحول ساختاری شده است; تحولی که هم معادلات قانون و هم معادلات بیمه را حذف کرد. آیا این انصاف است که به یک معدنچی بازنشسته زغال سنگ مبتلا به بیماری حاد ریوی دستمزد کافی برای پرداخت اجاره بها داده نشود و آیا چنین معنای ظاهراً برابری طلبانه عدالت در توزیع ثروت ملت و تعیین دستمزد مدیران و سفیدپوستان دخالت می کند؟ کارگران یقه؟