تشخیص طلای اصل
همیشه یکی از دغدغه های ما هنگام خرید طلا، تشخیص نو بودن و اصل بودن آن است. در آستانه سال نو قصد داریم با اشارات کوتاهی در این مورد به شما کمک کنیم
خرید طلا و جواهر همواره عجین با خبرهای خوش و ایام شادی بوده است. اما گاهی کلاه گشادی که در این زمینه به سر خریدار می رود از شیرینی این اتفاق کم می کند. در زیر از خرید طلا و جواهر گفته ایم:
نخستین تصویری که از طلا به ذهن می‌رسد رنگ آن است که معمولا با رنگ زرد و سفید تداعی می‌شود، اما در واقع طلا با یک سری فرآیندهای شیمیایی و ترکیب با دیگر فلزها و عملیات آبکاری در هر رنگی (قرمز، مشکی، زرد، صورتی، سبز و…) می‌تواند باشد، برای مثال طلای قرمز از ترکیب آلیاژ مس، طلای سفید از ترکیب پلادیوم یا نقره به دست می‌آید. از ایندیم برای آبی کردن طلا استفاده می‌شود. در واقع، تنوع رنگی زیاد طلا غیر از طرح و مدل یکی از راهکارهای رونق بخشیدن به این صنعت شده است. بعضی از فروشندگان هنگام فروش، طلای سفید را گران‌تر می‌فروشند اما ارزان‌تر از طلای زرد می‌خرند. هرچند طلای زرد موقع آب کردن مرغوب‌تر است، اما این اختلاف بسیار ناچیز است و قانونی برای آن وجود ندارد.
با این مقدمه به نکات زیر اشاره می کنیم:
عیار طلا
عیار واحد اندازه‌گیری خلوص آلیاژهای طلا و دیگر فلزات گرانبهاست.عیار طلا معمولا از واحد کامل 24 بیان می‌شود، برای مثال طلای 24 عیار طلای خالص با حداقل 99/9 درصد طلا و طلای 18 عیار از 75 درصد طلا و 25 درصد فلز دیگر تشکیل شده است. طلای خالص به دلیل نرمی زیاد برای ساخت بیشتر وسایل مناسب نیست و به همین دلیل بیشتر طلایی که در جواهرات به کار می‌رود طلای خالص نیست. در ایران، از عیار 18 استفاده می‌شود اما در کشورهای عربی عیار طلا بین 20 تا 24 متغیر است و در کشورهای اروپایی یا ایالات متحده معمولا از عیار 14 استفاده می‌شود.
مبنای مزد ساخت طلا و جواهر براساس طرح آن تعیین می‌شود. طلاهایی که با ماشین و در تیراژ بالا ساخته می‌شوند، مزد ساخت پایین‌تر و آنهایی که کار دست و محدود‌تر است، مزد ساخت بالاتری دارند، اما به این معنی نیست که تمام طلاهای ساخت ماشین کم اجرت هستند
طلاهای خارجی
برندهایی مثل بولگاری یا تیفانی جزو برترین برندهای طلا و جواهر در دنیا هستند، اما با توجه به قیمت بالا و تولید محدود، بازارشان محدود به قشر خاصی از جامعه است. در ایران به دلیل حمایت از تولیدکنندگان داخلی هیچ کدام از این برندها به طور رسمی نمایندگی ندارند. در حال حاضر، صنعت طلا و جواهر در کشورهایی مثل ترکیه، ایتالیا و تایلند به دلیل حمایت دولت این کشورها از این صنعت و طراحانش، تنوع زیادی پیدا کرده است. هرچند ایتالیا یکی از مطرح ترین کشورهای در حال ساخت طلا و جواهر است، ولی در حال حاضر از نظر تنوع طراحی، تیراژ تولید، کیفیت کار و در مجموع همه این موارد کشور هنگ‌کنگ حرف اول را در دنیا می‌زند.
جواهرات
به طور کلی، 4نوع سنگ قیمتی (الماس، زمرد، یاقوت کبود و یاقوت قرمز) وجود دارد و تعداد زیادی سنگ‌های نیمه قیمتی مانند آمیتیس، سیترین، توپاژ و… که پیاده شدن این سنگ‌ها روی طلا، آن را به جواهر تبدیل می‌کند. اینکه هنگام خرید جواهر چه سنگی را در اولویت قرار دهید یا تشخیص مرغوب بودن سنگ، دغدغه بسیاری از خریداران جواهر است؛ به طور کلی سنگ جواهر به 3 دلیل ارزش پیدا می‌کند: زیبایی و درخشندگی، کمیابی و با دوام بودن؛ سنگ برلیان که گونه‌ای از الماس است از نظر درخشش و دوام بالاتر از دیگر سنگ‌هاست، تشخیص مرغوب بودن تمامی سنگ‌ها از عهده افراد عادی خارج است، برای مثال ممکن است شما انگشتر برلیانی بخرید که فروشنده مبلغ زیادی بابت سنگ کار شده روی آن بگیرد، اما هنگام فروش متوجه شوید که برلیان به کار رفته در انگشتر به دلیل تراش بد و داشتن ناخالصی و… نامرغوب بوده و ارزش پول پرداختی شما را نداشته است. برای جلوگیری از این مشکل، تنها راهی که می‌ماند این است که از جواهر‌فروشی‌هایی خرید کنید که معتبر باشند و جنس خریداری شده را تضمین کنند. جواهر‌فروشی‌های معتبر هنگام فروش، تنها 15 تا 20 درصد از پول پرداختی شما را کسر می‌کنند، اما در غیر این صورت، هنگام فروش جواهر، ممکن است ضرر زیادی متحمل شوید.
مزد ساخت
مبنای مزد ساخت طلا و جواهر براساس طرح آن تعیین می‌شود. طلاهایی که با ماشین و در تیراژ بالا ساخته می‌شوند، مزد ساخت پایین‌تر و آنهایی که کار دست و محدود‌تر است، مزد ساخت بالاتری دارند، اما به این معنی نیست که تمام طلاهای ساخت ماشین کم اجرت هستند، بلکه پیچیدگی طرح و نوع سوار شدن سنگ‌ها، در بالا بردن هزینه اجرت تاثیر می‌گذارند.
حتی بعضی از طلافروشان به این قضیه اعتراف می‌کنند که با وجود گذراندن دوره‌های فنی تشخیص و تمیز طلا و یا کسب اطلاعات از افراد باتجربه هم‌صنف خود باز هم امکان خطا در تشخیص اصل بودن بعضی از اجناس طلا، وجود دارد
راهی ساده برا شناختن طلای دست دوم
بازار طلاهای دست دوم مدت‌هاست که داغ است؛ تشخیص طلای دست اول و دست دوم شاید تا حدودی مشکل باشد. ساده‌ترین راه برای اینکه دست دوم بودن طلا را تشخیص بدهید، یک نگاه به ظاهر آن، به خصوص به قفل و بندی است که در آن به کار رفته است. در طلای دست دوم، این قسمت‌ها در مقایسه با بخش‌های دیگر، کمتر براق‌اند و به خاطر استفاده‌هایی که از طلا شده، خش‌هایی هم در این بخش‌ها دیده می‌شود. برای محاسبه قیمت طلا، به اطلاعات چهار آیتم احتیاج است:
وزن طلا، اجرت ساخت، درصد سود و قیمت گرم طلا
نکات قابل توجه برای خرید:
1- در درجه اول، اجرت ساخت طلا یک آیتم توافقی بین خریدار و فروشنده است و معمولا فروشنده به آن در صورت ناآشنا بودن شما اشاره نمی‌کند و می‌توانید با کمی جست‌وجو در بازار طلا، طلای نو بدون اجرت پیدا کنید.
2- درصد سود طلافروشان ١١ درصد است که شامل ٤ درصد مالیات ارزش افزوده و 7 درصد سود فروشنده است.
3- درصورت اشکال در محاسبات فروشنده، به اتحادیه مراجعه کنید تا موارد تخلف را پیگیری کنند.
چگونه اصل را از تقلبی بشناسیم؟
اگر به طلا فروشی مراجعه می‌کنید تا محصول طلایی را بخرید، این امکان که خودتان مطمئناً و 100 درصد بتوانید تشخیص دهید طلایی که قصد خریدار آن را دارید، اصل است یا تقلبی، وجود ندارد. حتی بعضی از طلافروشان به این قضیه اعتراف می‌کنند که با وجود گذراندن دوره‌های فنی تشخیص و تمیز طلا و یا کسب اطلاعات از افراد باتجربه هم‌صنف خود باز هم امکان خطا در تشخیص اصل بودن بعضی از اجناس طلا، وجود دارد.
حقیقت این است که هر طلافروشی با صدور فاکتور برای محصول طلا، طلای خریداری شده را تضمین کرده و در قبال اصلی یا تقلبی بودن، آن مسئول است. یک طلا فروش در این زمینه چنین اظهار نظر می‌کند: تشخیص اصل یا تقلبی بودن در اکثر موارد توسط خریداران امکان‌پذیر نیست. اما ما در مقابل فاکتوری که به شما ارائه می‌کنیم، مسئولیت داریم و باید به اتحادیه طلا و جواهر پاسخگو باشیم.
طلا فروش دیگری در این زمینه می‌گوید: فاکتوری که به شما ارائه می‌شود، معتبر است. با این حال در صورت هرگونه مشکل، طلا فروش صادر کننده فاکتور در صورت شکایت شما و تأیید اصل نبودن جنس طلا باید پاسخگو باشد.
معمولاَ طلاهای همه واحدهای طلافروشی هر 2 ماه یک‌بار توسط بازرسان اتحادیه طلا و جواهر کنترل و نمونه‌برداری می‌شود تا طلای تقلبی ساخته نشود. علاوه بر آن در فاکتور فروش قید می‌شود که عیار طلا 18 است و مارک سازنده طلا نیز مشخص است که نشان‌دهنده هویت فروشنده آن است.
وی در زمینه تمهیداتی در زمینه بالا بردن ضریب اطمینان ملاک تشخیص خریداران می‌افزاید: با مۆسسه استاندارد هماهنگ شده تا در آینده‌ای نزدیک علاوه بر انگ 750 که درون محصول حک می‌شود، انگی استاندارد (کدی از طریق مۆسسه استاندارد) نیز به خود تولیدکنندگان داده شود که این انگ نیز علاوه بر انگ 750، درون محصول حک شود.
طلای خالص به دلیل نرمی زیاد برای ساخت بیشتر وسایل مناسب نیست و به همین دلیل بیشتر طلایی که در جواهرات به کار می‌رود طلای خالص نیست. در ایران، از عیار 18 استفاده می‌شود اما در کشورهای عربی عیار طلا بین 20 تا 24 متغیر است و در کشورهای اروپایی یا ایالات متحده معمولا از عیار 14 استفاده می‌شود