با مجله دلگرم همراه باشید تا با تشخیص سرطان بیضه بیشتر آشنا شوید
در درون بیضه ها که در کیسه بیضه قرار دارند ایجاد میشود. کیسه‌ی بیضه، پوست کیسه‌مانند شلی است که در زیر آلت تناسلی قرار دارد. بیضه‌ها برای باروری، هورمون‌های جنسی مردانه و اسپرم تولید می‌کنند. سرطان بیضه در مقایسه با انواع دیگر سرطان‌ها، نادر است. سرطان بیضه تا حدود بسیار زیادی قابل درمان است، حتی در صورتی که توده‌ی سرطانی به خارج از بیضه‌ها نیز گسترش پیدا کرده باشد. بسته به نوع و مرحله پیشرفت سرطان بیضه، ممکن است درمان متفاوتی دریافت کنید.
بیضه ها بخشی از دستگاه تناسلی مردانه هستند. بیضه ها در کیسه ای به نام کیسه بیضه در زیر آلت تناسلی مرد قرار دارد. در قسمت بالایی و لبه خارجی، لوله‌ای لاستیکی شکل به نام اپیدیدیم قرار دارد. سفتی بیضه‌ها از هر جهت باید یکسان باشد و اندازه آنها نیز باید با یکدیگر برابر باشد.
پیش از آنکه اسپرم در مجرای وابران آزاد شود و پیش از انزال، اسپرم باید در بیضه‌ها تولید شوند. ساخت هورمون مردانه مانند تستوسترون نیز یکی دیگر از وظایف بیضه است. این هورمون سبب افزایش قدرت جنسی و همچنین پیدایش صفات ثانویه در مرد میشود
اگر در ناحیه کشاله ران و یا در داخل بیضه‌های خود متوجه برآمدگی غیرعادی، درد و یا تورم شدید، لازم است به پزشک مراجعه کنید، خصوصاً اگر این علائم بیش از دو هفته ادامه پیدا کنند. این علائم می‌توانند نشان‌دهنده سرطان بیضه باشند. روش‌های درمانی مختلفی از جمله جراحی، شیمی درمانی و پرتودرمانی برای از بین بردن سرطان بیضه به کار می‌روند.
بیضه سالم و سرطان بیضه
علائم سرطان بیضه
-
ورم یا وجود برجستگی در هر یک از بیضه‌ها -
احساس سنگینی در بیضه -
وجود دردی مبهم در شکم یا کشاله ران -
تجمع ناگهانی مایع در بیضه‌ها -
احساس درد و ناراحتی در بیضه یا کیسه بیضه -
بزرگ شدن و حساسیت به لمس سینه‌ها -
درد کم -
اپیدیدیمیت یا ورم اپیدیدیم -
پیچ‌خوردگی بیضه -
هیدروسل یا انباشته شدن آب در کیسه بیضه که در ده نفر، یک نفر ممکن است به آن دچار شوند.
از این رو توصیه میشود در صورت مشاهده هرگونه از علائم مذکور، به‌خصوص اگر هرکدام از این علائم بیش از ۲ هفته طول کشید، به پزشک اورولوژیست مراجعه نمایید. اورولوژیست نیز باید هرکدام از موارد زیر را کنترل کند:
علل سرطان بیضه
در اغلب موارد، علت ابتلا به سرطان بیضه مشخص نیست. پزشکان می‌دانند که سرطان بیضه زمانی ایجاد میشود که سلول‌های سالم موجود در بیضه دچار تغییر می‌شوند. سلول‌های سالم برای کمک به عملکرد صحیح بدن، به میزان دقیقی رشد کرده و تقسیم می‌شوند.
اما گاهی برخی از سلول‌ها دچار اختلالاتی می‌شوند و در نتیجه بیش از حد تقسیم سلولی انجام می‌دهند با وجودی که بدن به سلول‌های جدید نیازی ندارد. تجمع این سلول‌های اضافی موجب تشکیل توده سرطانی در بیضه میشود. تقریباً تمامی سرطان‌های بیضه از سلول‌های ژرم آغاز میشود. این سلول‌ها وظیفه تولید اسپرم را به عهده دارند. دلیل بروز اختلال در سلول‌های زرم و تکثیر غیرعادی آنها نامعلوم است.
انواع سرطان بیضه
-
سمینوما -
غیرسمینوما
سمینوما
تومورهای سمینوما در تمامی سنین ممکن است بروز کند اما اگر افراد مسن دچار سرطان بیضه شوند، به احتمال زیاد این سرطان از نوع سمینوما است. به طور کلی سرطان‌های سمینوما به اندازه‌ی سرطان‌های غیر سمینوما، وخیم و تهاجمی نیستند.
غیرسمینوما
تومورهای غیرسمینوما معمولاً در سنین پایین‌تر بروز می‌کنند و به‌سرعت رشد کرده و بزرگ می‌شوند. تومورهای غیر سمینوما دارای انواع مختلفی هستند از جمله کوریوکارسینوما، کارسینومای جنینی، تراتوم و تومورهای کیسه زرده.
عوامل افزایش احتمال ابتلا به سرطان بیضه
بیضه نزول نیافته: در دوران جنینی، بیضه‌ها در درون شکم جنین رشد پیدا می‌کنند و بلافاصله قبل از تولد به داخل کیسه بیضه وارد می‌شوند. در برخی از موارد این اتفاق قبل از تولد نمی‌افتد و بیضه‌ها به داخل کیسه بیضه نزول پیدا نمی‌کنند. مردانی که دچار این اختلال هستند، بیش از دیگران در معرض بروز سرطان بیضه هستند. حتی در صورتی که شخص جراحی انجام دهید و بیضه‌ها درون کیسه بیضه قرار گیرند، همچنان خطر بروز سرطان بیضه پابرجا است.
شکل‌گیری غیرعادی بیضه: برخی بیماری‌ها مانند سندرم کلاین فلتر (Klinefelter) که باعث شکل‌گیری غیرعادی بیضه‌ها می‌شوند، خطر بروز سرطان بیضه را نیز افزایش می‌دهند.
سوابق خانوادگی: اگر یکی از اعضای خانواده به سرطان بیضه مبتلا شده باشد، احتمال بروز این بیماری در شما نیز بیشتر است.
سن: سرطان بیضه اغلب در نوجوانان و جوانان و خصوصاً در سنین ۱۵ تا ۳۵ سالگی ایجاد میشود. البته احتمال بروز این بیماری در هر سنی وجود دارد.
نژاد: سرطان بیضه در بین افراد سفیدپوست بیش از افراد سیاه‌پوست شایع است.
تشخیص سرطان بیضه
برای تشخیص وجود توده در بیضه‌ها پزشک یکی از موارد زیر را تجویز می‌کند:
سونوگرافی
در اولتراسوند یا سونوگرافی، از امواج صوتی برای به دست آوردن تصویری از فضای داخلی بیضه‌ها استفاده میشود. برای انجام اولتراسوند، شما روی تخت دراز می‌کشید و پاهای خود را از هم باز می‌کنید. سپس پزشک، ژل شفافی بر روی بیضه‌ها می‌زند و سپس سر دستگاه سونوگرافی را در دست می‌گیرد و آن را روی بیضه‌ها حرکت می‌دهد تا تصویر بیضه‌ها ایجاد شود.
تست سونوگرافی به پزشک کمک می‌کند که ماهیت توده‌های موجود در بیضه را تشخیص دهد و برای مثال متوجه شود که این توده‌ها کاملاً جامد هستند یا درون آنها از مایع پر شده است. همچنین پزشک متوجه میشود که برآمدگی‌های درون کیسه بیضه، داخل خود بیضه هستند و یا خارج از آن.
آزمایش خون
آزمایش خون برای اندازه‌گیری میزان نشانگرهای تومور در خون انجام میشود. نشانگرهای تومور در حالت عادی نیز در خون موجود هستند اما در برخی موارد خاص مانند ابتلا به سرطان بیضه، میزان وجود این مواد در خون افزایش پیدا می‌کند. وجود میزان بالای نشانگرهای تومور در خون، به طور قطع نشان‌دهنده ابتلا به سرطان نیست اما این آزمایش به تشخیص پزشک کمک می‌کند.
مراحل پیشرفت سرطان بیضه
مرحله یک: سرطان به بیضه‌ها محدود است.
مرحله دو: سرطان به غدد لنفاوی شکمی نفوذ کرده است.
مرحله سه: سرطان به سایر ارگان‌های بدن نفوذ پیدا کرده. سرطان بیضه اغلب در کبد و ریه‌ها گسترش پیدا می‌کند.
جراحی سرطان بیضه
درمان های سرطان بیضه
-
جراحی -
پرتودرمانی -
شیمی‌درمانی
انتخاب روش درمان سرطان بیضه به عوامل مختلفی از جمله نوع تومور، مرحله پیشروی سرطان، وضعیت کلی سلامت شما و البته ترجیح خود شما بستگی دارد.
جراحی
جراحی برداشتن بیضه: جراحی برداشتن بیضه اصلی‌ترین روش درمانی برای تمامی انواع سرطان بیضه، در هر مرحله از پیشروی آن است. برای برداشتن بیضه، یک برش در ناحیه کشاله ران ایجاد میشود و از طریق آن، کل بافت بیضه را جدا می‌کند. در صورتی که شما ترجیح دهید، جراح میتواند یک پروتز حاوی ماده سالین که به شکل بیضه است را جایگزین بیضه قبلی کند. در مواردی که سرطان بیضه در مراحل اولیه باشد، ممکن است جراحی برداشتن بیضه تنها درمان مورد نیاز برای بیمار باشد.
جراحی برداشتن غدد لنفاوی مجاور: برای برداشتن غدد لنفاوی اطراف آلت تناسلی و شکم، برشی در شکم ایجاد میشود. جراح طی این عمل باید دقت کافی را به خرج دهد تا به عصب‌های اطراف غدد لنفاوی صدمه‌ای وارد نکند اما در مواردی، آسیب دیدن عصب‌ها امری اجتناب‌ناپذیر است. آسیب به عصب‌ها ممکن است در عمل انزال اختلال ایجاد کند اما مشکلی برای نعوظ ایجاد نمی‌کند
پرتودرمانی
در پرتودرمانی از پرتوهای پرانرژی مانند اشعه ایکس با شدت بالا، برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده میشود. طی پرتودرمانی، بیمار بر روی یک تخت مخصوص می‌خوابد و سپس دستگاه بزرگی در اطراف او حرکت می‌کند و اشعه‌های پرانرژی را به دقت به نواحی مورد نظر می‌تاباند. گاهی اوقات از پرتودرمانی برای درمان بیماران مبتلا به سرطان نوع سمینوما استفاده میشود. ممکن است بعد از انجام جراحی برداشتن بیضه نیز، پرتودرمانی تجویز شود.
عوارض جانبی این روش میتواند شامل حالت تهوع، خستگی مفرط، سرخی و التهاب پوست شکم و کشاله ران باشد. همچنین ممکن است انجام پرتودرمانی موجب کاهش موقتی تعداد اسپرم‌ها شود و به همین خاطر باروری بیمار را تحت تأثیر قرار دهد. شما می‌توانید قبل از انجام پرتودرمانی، در مورد روش‌های حفظ تعداد اسپرم‌های خود با پزشک مشورت کنید.
شیمی‌درمانی
در روش شیمی‌درمانی از داروهایی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده میشود. داروهای شیمیایی در بدن شما پخش می‌شوند تا تمامی سلول‌های سرطانی که ممکن است از محل توده اصلی گسترش پیدا کرده‌اند را از بین ببرند. ممکن است شیمی درمانی به طور مستقل و به عنوان تنها روش درمانی انجام شود و یا ممکن است بعد از جراحی برداشتن غدد لنفاوی انجام شود.
عوارض جانبی شیمی درمانی به نوع خاص داروی مورد استفاده بستگی دارند. از پزشک خود در مورد عوارض احتمالی دارویی که تجویز کرده است سؤال کنید. برخی از عوارض جانبی شایع شیمی درمانی عبارتند از خستگی مفرط، حالت تهوع، ریزش مو و افزایش خطر ابتلا به عفونت. داروها و روش‌های درمانی دیگری برای کاهش برخی عوارض جانبی شیمی درمانی وجود دارند.
در برخی از مردان، ممکن است انجام شیمی درمانی منجر به ناباروری موقت و در بعضی موارد، ناباروری دائمی شود. می‌توانید قبل از شروع شیمی درمانی در مورد روش‌های حفظ اسپرم‌های خود با پزشک صحبت کنید.
تاثیر بر قدرت جنسی و باروری
* کاهش اندک تولید اسپرم
* تغییر در توانایی انزال
برداشت یکی از بیضه‌ها تأثیری در قدرت جنسی و باروری ندارد، بیضه دیگر میتواند اسپرم کافی برای باروری را تولید کند. علاوه بر این نیز مصرف برخی داروها به انزال دوباره فرد کمک خواهد کرد و بسیاری از مردان پس از عمل جراحی، قادر به مقاربت دوباره خواهند بود.
نکته: برخلاف دیگر انواع سرطان، تکه‌برداری در مورد سرطان بیضه استفاده نمی‌شود، زیرا تکه‌برداری ممکن است موجب پیشرفت سرطان به دیگر قسمت‌های بدن شود.
بیشتر بخوانید:
اندازه بیضه چپ و راست : علت هم اندازه نبودن بیضه ها چیست ؟
علت بوی بد مایع منی (اسپرم) چیست ؟